Əbədiyaşar şair Bəxtiyar Vahabzadə

Əbədiyaşar şair Bəxtiyar Vahabzadə.
Azərbaycan poeziyası bəşər tarixində ən qədim, ən cavan poeziyadır. Ondakı fikir zənginliyi və müdrikliyi, ondakı təravət və hərarət, ondakı coşqunluq və səmimiyyət bütün dünyada məşhurdur. O, uzaq əsrlər arxasından uzaq sabaha gedən poeziyadır. Çünki insani mehribanlıqdan, nəcabətdən doğan poeziya həmişə bəşəri poeziya olmuşdur.

Belə bir sənət tarixində şair olmaq böyük şərəfdir. Xalq şairi çağrılmaq isə ikiqat şərəfdir.

Bəxtiyar Vahabzadə belə sənətkarlarımızdandır. O, hələ rəsmi xalq şairi adı almamışdan da xalqının əziz, sevimli şairi idi. Bəxtiyar Vahabzadəni təbiət şair yaradıb. Poeziya elə bil onunçün, o da poeziya üçün doğulub.

Nəsimidən, Nizamidən, Fizulidən, Sabirdən və başqalarından mənəvi qidasını alan Bəxtiyar Vahabzadə müəllimi Səməd Vurğun poeziyasına sığınaraq özünün qayəsini həyata, sənətə fəlsəfi görüş və baxışlarını təşkil edən Azərbaycan fəlsəfi şeirini daha yüksək zirvələrə qaldırıb.

Özünün hərtərəfli parlaq yaradıcılığı ilə xalqımızın dərin məhəbbətini qazanmış Bəxtiyar Vahabzadə yaradıcılığının şirəsini el ədəbiyyatından, ətrini vətən torpağından, ruhunu xalqın ürəyindən gələn doğma ana dilindən almış, həyatın bütün sahələrinə, insan qəlbinin ən incə, dərin guşələrinə aid əsərlər yazmışdır. Elə əsərlər ki, onlarda keçmişimiz də, bu günümüz, gələcəyimiz də, sevincimiz, kədərimiz də, zaman da, səma da, həqiqət də, xəyal da əks olunub, məhəbbət poeziya

qanadı taxıb, yaşıl çöllər, göy dənizlər, uca dağlar şer məskəninə çevrilib.

Müasir Azərbaycan ədəbiyyatinin ən parlaq simalarından olan Bəxtiyar Vahabzadə öz yaradıcılığı ilə bədii fikrimizin zənginləşməsində mühüm rol oynamışdır. Böyük söz ustası xalqımızın yüzillər boyu təşəkkül tapmış yüksək milli mənəvi dəyərlərinin qorunması, adət-ənənələrimizin yaşadılması naminə altmış ildən artıq bir müddət ərzində yorulmadan yazıb yaratmışdır.O azərbaycançılıq məfkurəsi ilə dərindən bağlı olan və özünüdərkə çağiran çoxsaylı əsərləri ilə ədəbiyyatımızın inkişafına töhfələr vermişdir.Azərbaycan xalqının tarixinin qədim dövrlərdən bəri müxtəlif mərhələlərində baş vermiş hadisələr, böyük şəxsiyyətlərin parlaq simaları ustad sənətkarın

diqqət mərkəzində dayanırdı.

Şair millətin sevgi və ehtirama layiq olduğunu, bunlara ehtiyacı olduğunu və ona, hər şeydən əvvəl, sabahına inamını olmasını duyur, “bütün ömrü boyu ciyəri ilə yox, ancaq inamı ilə nəfəs aldığını” car çəkir, düşməninə üzünü tutub deyir.

Demə ki, dəryayam dənizdir təkim,

Vallah quruyursan sən damla-damla

İnamdır əqidəm, gücüm, məsləkim,

Qələbə mənimdir bu inamımla!

Şair hamıdan şox bilirdi ki, birlik və bərabərlikdən qüvvə, güc doğar. Müasir adamın təfəkkürü getdikcə daha çox fəlsəfi məzmun daşıyır. Bəxtiyar poeziyası, hər şeydən əvvəl həyatın ziddiyyətlərini görmək, hadisələrin rəngarəngliyi arxasında onların daxili mahiyyətini seçmək, bir sözlə, dialektikcəsinə, məntiqə uyğun olaraq düşünmək, duymaq bacarığına malik olmağı öyrədir.

Bəxtiyar Vahabzadənin şeir dünyasına baş vurdunsa, həyat sənin üçün cansıxıcı, mənasız ola bilməz. Çünki, Bəxtiyar ürəyinə yatdığı dünyanın qiymətli hər şeyini-həyatdakı bütün yenini və köhnəni, bütün ümidləri, itkiləri, bəşəriyyətin qələbələrini, onun bütün zəkasını, ağrı-acısını oxucusu ilə bölüşür, onu sevir, ona ürək-dirək verir, onu yaşadır.

Haqsızlığa qarşı üsyan Bəxtiyar şeirinin əsas leytmotivlərindəndir. O, nifrəti, kini ilə ədalətsiz adamları lənətləyir və onların şərəfsiz mövqeyini qamçılayır.

Bəxtiyar öz oxucularını, əslində millətinn məhəbbətinə ləyaqətini təsdiq etmək üçün ziddiyyətlər içində keçən həyatının bütün cəfalarına çəkinmədən tab gətirmiş, heç bir zaman sarsılmamışdır. Elə buna görədir ki, şeirin Bəxtiyarı Azərbaycanın Bəxtiyarı olaraq qəlblərə girdi.

Azərbaycan poeziyasında vətəndaşlıq ruhunun qüvvətlənməsində və sənətkarlıq imkanlarının genişlənməsində Bəxtiyar Vahabzadənin müstəsna xidmətləri vardır. Dilimizin poetiq imkanlarından məharətlə bəhrələnən şair fəlsəfi məzmunlu lirikanın gözəl nümunələrini yaratmağa müvəffəq olmuşdur. Mənəvi ucalıq, dünya və zaman, təbiət və insan həyatının mənası haqqında düşüncələrlə zəngin poeziyası ictimaiyyət tərəfindən daim rəğbətlə qarşılanmışdır.Şairin dərin lirizmi ilə səciyyələnən sözlərinə çoxsaylı mahnılar bəstələnmişdir.

Bəxtiyar Vahabzadənin tariximizin bir çox hadisələrini canlandıran dram əsərlərinin gənc nəslin tərbiyəsində böyük rolu olmuşdur. Müasir həyatdakı ziddiyyətlərin, qarşıdurmaların və mənəvi sarsıntıların təsviri ilə yanaşı yüksək, pak və ülvi hisslərin tərənnümü Vahabzadə dramaturgiyasında böyük mərhələ təcəssümünü tapmışdır. Onun pyesləri Azərbaycan və eləcə də xarici ölkə teatrlarının səhnələrində uğurla tamaşaya qoyulmuş, müəllifinə geniş şöhrət gətirmişdir.

Bəxtiyar Vahabzadə həm də alim kimi Azərbaycan elmi qarşısında xidmətlər göstərmişdir. Şifahi ədəbi irsimizin, klassik və müasir Azərbaycan ədəbiyyatının öyrənilməsi sahəsində axtarışlarının bəhrəsi olan əsərlərini elmi ictimaiyyət həmişə dərin maraqla qarşılamışdır. Azərbaycan dilinin saflığı, təmizliyi və zənginləşməsi uğrunda mübarizə Bəxtiyar Vahabzadə yaradıcılığının mühüm istiqamətlərindən birini təşkil etmişdir.

Azərbaycanın Xalq şairi Bəxtiyar Mahmudoğlu Vahabzadənin adı təkcə respublikamızda deyil, onun sərhədlərindən çox-çox uzaqlarda mütəffəkir şair, lirik dramaturq, istedadlı alim və publisist, qeyrətli və cəsarətli ictimai xadim, sadə və səmimi insan kimi məşhurdur. Təsadüfi deyil ki, onun əsərləri – şer kitabları, dramları və publisist yazıları dünyanın çox dillərində, o cümlədən ingilis, fransız, alman, fars, türk, polyak, ispan, macar və keçmiş sovet birliyinə daxil olan bir çox xalqların dillərinə tərcümə edilmiş və bu əsərlər çox böyük maraq və sevgi ilə qarşılanmışdır. Onun bədii tərcümələri sayəsində isə Azərbaycan oxucusu dünya poeziyasının nümunələri ilə yaxından tanış olmaq imkanı əldə etmişdir.

Bəxtiyar Vahabzadə respublikamızın hüdudlarından uzaqlarda ölkəmizi layiqincə təmsil edərək, milli mədəniyyətimizin təbliği və ədəbi irsimizin dünyada tanıdılması naminə qüvvə və bacarığını əsirgəməmişdir.

Bəxtiyar Vahabzadə ədəbi və elmi yaradıcılğı pedoqoji fəaliyyətlə uğurla əlaqələndirərək, uzun illər Bakı Dövlət Universitetinin professoru kimi Azərbaycanda yüksək ixtisaslı kadrların hazırlanmasına töhfələr vermişdir.

Bəxtiyar Vahabzadənin ictimai-siyasi fəaliyyəti də zəngin və təqdirə-layiq olmuşdur. Bir neçə çağırış Azərbaycan Respublikası Ali Sovetinin və Milli Məclisinin deputatı seçilmiş Bəxtiyar Vahabzadə xalqımızın həyatının ən çətin və mürəkkəb anlarında baş verən taleyüklü hadisələrə münasibətdə əsl vətənpərvər ziyalı mövqeyi nümayiş etdirmişdir.

Bəxtiyar Vahabzadənin ədəbi-elmi və ictimai fəaliyyəti yüksək qiymətləndirilmişdir. O, bir sıra orden və medallara, o cümlədən Azərbaycan Respublikasının ali dövlət təltifi olan “İstiqlal” ordeninə layiq görülmüşdür.