Edebiyatımızda aruz ölçüsünün kullanıldığı ilk eser aşağıdakilerden hangisidir?

Bu parçadan yola çıkılarak Divan edebiyatıyla ilgili, aşağıdakilerden hangisine ulaşılamaz?

A) Edebiyat anlayışının temelini İslam kültürü oluşturur.

B) Türk kültür ve geleneğinden kopuk bir edebiyattır.

C) Yansıtılan anlayış bakımından yüksek zümre edebiyatıdır.

D) İçeriğin önemsenmediği, kalıpların ön planda tutulduğu bir edebiyattır.

E) İmparatorluk sisteminin gelişimine bağlı olarak gelişir.

122. 
     Divan edebiyatı şiiriyle ilgili aşağıdaki belirlemelerden hangisi yanlıştır?
     

A) Duygu, düşünce ve hayaller, mazmun adı verilen kalıplaşmış sözlerle anlatılmıştır.

B) Şiirlerin içeriğini toplumsal konular değil; soyut, gerçek dışı konular oluşturmuştur.

C) İçeriğe önem verilmemiş, biçim ve söyleyiş güzelliği ön planda tutulmuştur.

D) Anlam beyitle sınırlanmamış, şiirin bütününe sindirilerek bütün güzelliği önemsenmiştir.

E) Konular gazel, kaside, mesnevi gibi belli nazım biçimleri kullanılarak işlenmiştir.

123. 
     Nabi, Divan edebiyatının en büyük didaktik şairi olduğu kadar, en güçlü toplumcu şairidir de. Şiirlerinde atasözlerinden, hikmetlerden geniş ölçüde yararlanır. Toplumsal çöküntüleri sefaletle sefahat, kargaşalıklarla düzensizlikler arasında şaşkına dönen zamanın halkı, onun şiirinde az çok aradığını bulmuş gibidir. Şiirleri yüzyıllar boyu dilden dile dolaşmış, çağında "şeyh-üş şuarâ” olarak tanınmıştır. O bir duygu adamı değil, fikir adamıdır.
     

Bu parçaya göre, Nabi için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Tüm şiirlerini halk geleneğinden beslenerek yazmıştır.

B) Şiirleriyle geleceğe kalabilmiş şairlerdendir.

C) Toplumun anlayışını yapıtlarına yansıtmıştır.

D) Döneminde başarıları takdir edilmiştir.

E) Şiirlerini bilgilendirme, hikmet verme" amacıyla yazmıştır.

124. 
     Nabi ve Nefi’yle ilgili aşağıdaki karşılaştırmalardan hangisi yanlıştır?
     

A) Şairlik tutumları farklı olsa da her ikisi de dönemin ünlü şairleridir.

B) Nabi'nin en güzel şiirleri gazelleri, Nefi'nin ise kasideleridir.

C) Nefi anlaşılır bir dil kullanırken Nabi süslü anlatımıyla ustalaşmayı yeğlemiştir.

D) Her ikisi de Divan şiirinin 17. yüzyıl temsilcisidir.

E) Nabi daha çok didaktik şiirleriyle Nefi ise hicviyeleriyle tanınır.

125. 
     "Gülelim oynayalım kâm alalım dünyadan" dizesinden de anlaşılabileceği gibi aşk, zevk ve neşe şairidir. Tam bir Lâle Devri şairi olduğu, şiirlerinde açıkça görülür. Tasavvufla, hikmetle hiç ilgilenmez; iyimser ve her zaman neşe doludur. Divan şiirimize yeni bir söyleyiş, gerçekçi bir içtenlik kazandırmıştır. En güçlü ustalığını gazel ve şarkılarında gösterir. Divan şiirinin mazmunlarının dışında kendine özgü bir üslup "yeni bir dil" yaratır. Onu ölümsüz kılan, Türkçe şiirlerinin toplandığı küçük Divan'ıdır.
     

Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Nefi B) Nedim C) Baki D) Fuzuli E) Nabi
   

126. 
     Divan edebiyatının en büyük gezi yazarı 17. Yüzyılda yaşamıştır. Açık, gerçekçi, sürükleyici anlatımıyla Türk nesrinin bugününün hazırlayıcısı olmuştur. Çağdaşları gibi süslü nesre, söz cambazlıklarına önem vermemiştir. Yolculuk notlarını topladığı eseri……….dir.
     

Folklor, coğrafya, tarih, toplumbilimi bakımından önemli bir kaynaktır Bu eserde 17. yüzyıl Osmanlı İmparatorluğu’nun tüm şehirlerini, kasabalarını, çeşitli ülkeleri son derece çekici bir dille anlatmıştır.

Bu parçada boş bırakılan yerlere aşağıdakilerden hangisi getirilmelidir?

A) Evliya Çelebi - Seyahatname

B) Kâtip Çelebi - Cihannüma

C) Naima - Naima Tarihi

d) Koçi Bey - Koçi Bey Risalesi

E) Nefi - Tuhfetu'l – Uşşak

127. 
     Memleketi Erzurum'un sert tabiat şartları adeta onun karakterine sinmiş ve hicviyeleri ile ün salmıştır. Zamanın veziri Bayram Paşa'yı hatta IV. Murat'ı hicvetmesi hayatına mal olmuştur. Kasideleri ile ünlüdür. Ancak övdüğü kişileri olduğu gibi değil; olması gerektiği gibi anlatmıştır. Divan şiirinin genel anlayışının dışında sosyal hayatı da şiire sokmuştur. Hicivlerinin toplandığı Siham-ı Kaza en ünlü yapıtıdır.
     

Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nefi B) Bağdatlı Ruhi C) Baki D) Fuzuli E) Nedim

128. 
     18. yüzyıl şairlerinin çoğu yazmaya başlamıştır. Bu nazım biçimini kullananlar arasında akla ilk gelen isim, Nedim'dir. Günlük hayatın zevkinin işlendiği bir biçim olduğundan 18. yüzyılda halkın eğlence zevkinin şiire taşınmasıyla birçok şairin divanında yer almıştır.
     

Sözü edilen Divan edebiyatı nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Tuyuğ B) Kaside C) Rubai D) Gazel E) Şarkı
   

129. 
     Divan şiirinin son dehası, Nedim'den sonraki şairlerin en büyüğü sayılabilir. Klasik şiirimizin geleneklerine bağlı kalmakla beraber, belli mazmunlar yaratmış, yeni imajlarla Divan şiirinin daralan ufkunu genişletmiştir. Düşüncelerle, tasvirlerle dolu, yoğun bir hayal gücü vardır. Tasavvufi aşka varmanın güçlüklerini alegorilerle anlattığı mesnevisiyle devrinde de ünlenmiş, büyük şair olarak tanınmıştır.
     

Bu parçada sözü edilen şair ve yapıtı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyhi - Harnâme

B) Nef'i - Siham-ı Kazâ

C) Nabi - Hayriye

D) Şeyh Galip - Hüsn ü Aşk

E) Baki - Kanuni Mersiyesi

130. 
     Dünyadan ahrete gidip gelmemek
     

Olmazsa iktizâ eder ölmemek

Balık baştan kokar bunu bilmemek

Seyrâni gafilin ahmaklığından

19.yüzyıl Aşık edebiyatına ait bu dörtlüğün türünün, Divan edebiyatındaki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

A)Taşlama B)Satirik şiir C) Hicviye D) Mersiye E) Methiye

131. 
     19. yüzyılın ünlü saz şairlerindendir. Gâvur Dağları'nda yaşamış, Çukurova'yı, Toroslar'ı, Orta Anadolu'yu dolaşmıştır. Türkmen aşiretlerinin göçebelikten kurtarılıp köylere yerleştirilmesine karşı direnenleri tutan şair, bunun gibi sosyal olayları dile getirir. Yiğitçe seslenişiyle söylediği semai, varsağı, koşma ve destanlarının yanında asıl kişiliğini türkülerinde gösterir.
     

Bu parçada kimi özellikleri verilen saz şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Karacaoğlan B) Dadaloğlu C) Köroğlu

D) Âşık Ömer E) Seyrani

132. 
     Mahkemede meclisi icad olduğu
     

Çeşme-i rüşvetin akmaklığından

Kaza belâ ile âlem dolduğu

Kazların kadıya uçmaklığından

19. yüzyıl şairi Seyrani'den alınmış bu dörtlük için aşağıdakilerden hangisi söylenemez?

A) Divan şiiri örneğidir.

B) Nazım türü, taşlamadır.

C) Şairin olumsuz görüşlerini içermektedir.

D) Şair; din ve devlet adamlarını eleştirmektedir.

E) Aşık edebiyatı ürünüdür.

133. 
     Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı genel özelliklerinden biri değildir?
     

A) Aruz ölçüsü kullanılmıştır.

B) Dili oldukça ağır ve anlaşılmazdır.

C) Anlatımı süslü ve sanatlıdır.

D) Konuları genellikle yaşamdan alınan somut konulardır.

E) Nazım birimi beyittir.

134. 
     Aşağıdakilerden hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
     

A) Divan nesrinde cümleler uzun, dil ağırdır.

B) Divan şiirinde redife yer verilmez, genellikle yarım uyak kullanılır.

C) Divan şiirinde kalıplaşmış ifadelerden "mazmunlardan" yararlanılır.

d) Divan edebiyatında düz yazıya "inşa" denir.

E) Divan nesrinde "seci" denen düz yazı uyağı kullanılmıştır.

135. 
     Genellikle sevgi, güzellik, aşk konularında yazılır.
     

İlk beytine matla, son beytine makta denir.

Uyaklanışı aa / ba / ca ... şeklindedir.

En az 5, en çok 15 beyitten oluşur.

Tanıtılan divan edebiyatı nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Gazel B) Kaside C) Mesnevi D) Kıt'a E) Müstezat
   

136. 
     Din ve devlet büyüklerini öven şiirlerdir.
     

En önemli temsilcisi 17. yy.da Nefî 'dir.

En az 33, en çok 99 beyitten oluşur.

Yukarıda özellikleri verilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Mesnevi B) Müstezat C) Gazel D) Kaside E) Kıt'a
   

137. 
     Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri değildir?
     

A) Gazel B) Kaside C) Kıt'a D) Şarkı E) Türkü

138. 
     Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı şairlerinden biri değildir?
     

A) Ali Şir Nevai B) Aşık Paşa C) Ahmedi

D) Sinan Paşa E) Süleyman Çelebi

139. 
     Aşağıdakilerden hangisi divan edebiyatı nazım biçimlerinden biridir?
     

A) Koşma B) Şathiye C) Devriye D) Mesnevi E) Semai

140. 
     
     

*13. yy.da yaşamıştır.

*Din dışı konularda şiir yazan ilk divan şairidir.

*Şiirlerini temiz bir Türkçeyle ve sanatlı bir üslupla yazmıştır.

Yukarıda sözü edilen divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Hoca Dehhani

B) Ahmedi

C) Âşık Paşa

D) Mevlâna

E) Ali Şir Nevayi

141. 
     Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin matla beyti olabilir?
     

A) Zülfün ki izârında ider cilveler ey dost

Tâvûs-ı cinândur ki açar bâl u per ey dost

2. 
   Bakî çemende hayli perişan imiş varak
   
3. 
   Benzer ki bir şikâyeti var rüzgârdan
   

C) Gel varma otağına rakibin ki bilürsin

İt olduğu yire melek itmez güzer ey dost

4. 
   Sineden derd ile bir âh edeyin kim dönsin
   

Aksine çarh-ı felek mihr-i dırahşânı bile

5. 
   Sahn-ı çemende durma salınsın sabâ ile
   

Benzer ki bir şikâyeti var rüzgârdan

142. 
     16. yy.da yaşamış divan edebiyatı büyük şairlerindendir. Lirik şiirde öncüdür. Şiirlerini Azeri Türkçesiyle yazmıştır. Arapça, Farsça, Türkçe divanı olan tek şairdir.
     

Yukarıda tanıtılan divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Baki B) Şeyhi C) Nefî D)Fuzûli E) Nedim
   

143. 
     Aşağıdakilerin hangisinde bir bilgi yanlışı vardır?
     

A) Beş mesneviden oluşan eserlere "hamse" denir.

B) Tezkire, divan edebiyatında bilinen kişilerin yaşam öykülerinden söz eden eserlerdir.

C) Şehrengiz, bir kentin güzelliklerini anlatan eserlerdir.

d) Siyer, bilmecelerin sorulduğu yapıtlardır.

e) Peygamberlerle ilgili hikâyeleri içeren yapıtların genel adı "Kısas-ı enbiya"dır.

144. 
     Aşağıdakilerin hangisinde divan edebiyatının 16. yy.daki temsilcileri birlikte verilmiştir?
     

A) Ali Şir Nevayi - Ahmedi - Sinan Paşa

B) Nefî - Baki - Fuzûli

C) Sinan Paşa - Baki - Katip Çelebi

d) Bağdatlı Ruhi - Fuzûli - Baki

e) Nedim - Şeyh Galip – Fuzûli

145. 
     *Sadece dört dizelik bir bentle kurulan nazım biçimidir.
     

*Edebiyatımıza İran edebiyatından geçmiştir.

*En büyük ustası Ömer Hayyam'dır.

Yukarıda özellikleri verilen nazım biçimi aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Mesnevi B) Şarkı C) Rubai D) Tahmis E) Murabba
   

146. 
     Aşağıdakilerden hangisi bendlerle oluşturulan nazım biçimlerinden biri değildir?
     

A) Musammat B) Şarkı C) Tuyuğ D) Rubai E) Müstezat

147. 
     *15. yy. Çağatay Türk edebiyatının en büyük şairidir.
     

*Anadolu dışında Türkçe yazan ilk şairdir.

*Edebiyatımızın ilk şuara tezkiresi Mecalisü'n Nefais'i yazmıştır.

Yukarıda tanıtılan sanatçı aşağıdakilerden hangisidir?

A) Süleyman Çelebi B) Sinan Paşa

C) Mercimek Ahmet D) Ali Şir Nevayi E) Şeyhi

148. 
     17. yy. kaside ustasıdır. Övgü ve yergi şairi olarak tanınır. Aşırı abartmalarda bulunmuştur. Hicivlerini "Siham-ı Kaza" adlı eserinde toplamıştır.
     

Yukarıda tanıtılan divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Nâbi B) Katip Çelebi C) Nef'î D) Baki E) Fuzûli
   

149. 
     
     

I. Divan edebiyatında nesir, sade ve süslü olmak üzere iki bölümde incelenir.

II.Divan edebiyatında nesre inşa, nesir yazana münşi denir.

III.Divan edebiyatında nesirlerin toplandığı eserlere "hamse" denir.

IV.Divan edebiyatında nesirde "seci" denilen iç uyaklar kullanılır.

Divan nesriyle ilgili numaralanmış bilgilerden hangileri doğrudur?

A) II. ve IV. B) II. ve III. C) I. ve III.

D)I. ve IV. E) I. ve II.

150. 
     *18. yy.da yaşamıştır.
     

*Mahallileşme akımının temsilcilerindendir.

*Hep din dışı konularda yazmıştır.

*Şarkı türünü divan edebiyatına kazandırmıştır.

Yukarıda özellikleri verilen divan edebiyatı şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Şeyh Galib B) Kâtip Çelebi C) Nedim

D) Nefî E) Evliya Çelebi

151. 
     Aşağıdakilerden hangisi Divan şiirinin belirleyici özelliklerinden biri değildir?
     

A) Nazım birimi olarak genellikle beyit kullanılmıştır.

B) İnsanın duyguları ve yaşamın gerçekleri olduğu gibi aktarılmıştır.

C) Konudan çok konunun işleniş biçimi önemsenmiştir.

D) Şiirde bütün güzelliği değil, beyit güzelliğine önem verilmiştir.

e) Gazel, kaside, mesnevi, rubai gibi nazım biçimleri kullanılmıştır.

152. 
     Aşağıdakilerden hangisi Halk edebiyatının ayırt edici özelliklerinden biri değildir?
     

A) Türk ulusunun yazıyı bilmediği dönemlerden günümüze kadar yaşarlığını sürdürmüştür.

B) Anonim, Âşık ve Tekke olmak üzere üç kolda gelişim göstermiştir.

C) Açık, akıcı ve içten bir anlatım ile arı bir halk Türkçesi kullanılmıştır.

D) Düz yazı, şiir kadar önemsenmiş, daha çok aşıklarca benimsenmiştir.

e) Dörtlük nazım birimi ve hece ölçüsü şiirlere hakim olan dış öğelerdir.

153. 
     Aşağıdakilerden hangisi bir gazelin ilk beyti olamaz?
     

A) Baki yine mey içmeye and içti demişler

Divâne midir mey dururken içsin andı

2. 
   Seni sözünde durmaz derlerdi gerçek imiş
   

Ben inanmazdım inan derlerdi gerçek imiş

3. 
   Beni candan usandırdı cefadan yar usanmaz mı
   

Felekler yandı anımdan muradım şemi yanmaz mı

4. 
   Halk içinde muteber bir nesne yok devlet gibi
   

Olmaya devlet cihanda bir nefes sıhhat gibi

5. 
   Bir söz dedi ki canan keramet var içinde
   

Dün geceye dair bir işaret var içinde

154. 
     Aşağıdaki sanatçılardan hangisi tasavvuf etkisinde şiirler yazmamıştır?
     

A) Şeyh Galip B) Hacı Bayram-ı Veli C) Şeyhi

D) Pir Sultan Abdal E) Yunus Emre

155. 
     Aşağıdakilerden hangisi Anonim Halk edebiyatının bir özelliği değildir?
     

A) Daha çok son dönemde yazıya geçirilmişlerdir.

B) Halkın ortak duygu ve düşüncesini yansıtır.

C) Mani, türkü, ninni, masal gibi türleri vardır.

D) Şiirlerde dörtlük ve yarım uyak hakimdir.

e) Şiirlerde son dörtlükte mahlas yer alır.

156. 
     Aşağıdakilerin hangisinde bilgi yanlışlığı vardır?
     

A) Güzelleme: Doğa güzelliklerini anlatmak ve sevilen varlıkları övmek amacıyla yazılan şiirlerdir. Karacaoğlan bu türün önemli bir temsilcisidir.

B) Taşlama: Bir kimseyi yermek ya da toplumun bozuk yönlerini eleştirmek amacıyla yazılan şiirlerdir.

C) Koçaklama: Coşkun ve yiğitçe bir üslupla savaş ve kahramanlıkları anlatan şiirlerdir. Türün önemli temsilcilerinden biri de Köroğlu'dur.

D) İlahi: Peygamberi övmek ve ondan yardım beklemek için yazılır. Bu şiirlerin Halk edebiyatındaki en önemli temsilcisi Ahmet Yesevi'dir.

E) Şathiye: inançlardan teklifsizce, alaycı bir dille söz eder gibi yazılan şiirlerdir. Kaygusuz Abdal bu türün önemli bir temsilcisidir.

157. 
     "Mesnevi" nazım biçimiyle ilgili aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
     

A) Her beyit kendi arasında kafiyelidir.

B) Beş mesnevi yazmış şaire "hamse sahibi" denir.

C) Türk edebiyatındaki ilk büyük mesnevi Kutadgu Bilig'dir.

D) Aşk, tasavvuf, kahramanlık, tarih gibi konularda yazılır.

e) Beyit sayısı bakımından kasideden farksızdır.

158. 
     Civan da canına böyle kıyar mı?
     

Hasta başın taş yastığa koyar mı?

Ergen kıza beyaz bezler uyar mı?

Al giy allı balam, şalların hani?

Bu şiir biçim ve dil özelliklerinden de anlaşıldığı üzere Halk şiiri öğelerini taşımaktadır.

Yukarıdaki Halk şiiri dörtlüğünün türce Divan şiirindeki karşılığı aşağıdakilerden hangisidir?

1. 
   Hicviye B) Gazel C) Kaside D) Mersiye E) Medhiye
   

159. 
     "Türk'ün bilgisiz ve zavallı gençleri, güzel sanarak, Farsça şiir söylemeye özeniyorlar. Bir insan etraflı ve iyi düşünürse, Türkçede bu denli genişlikler, incelikler, derinlikler ve zenginlikler dururken bu dilde şiir söylemenin ve sanat göstermenin daha kolay, daha beğenilir olacağını anlar. Anadilimin üzerinde düşünmeye koyuldum. Türkçenin derinliklerine dalınca gözlerime on sekiz bin evrenden daha yüksek bir evren göründü. Bu evrenin aydınlık alanlarında düşüncemin şahlanan atını koşturdum; sınırsız mesafelerinde hayalimin hırçın kuşunu havalandırdım.
     

Bu parça Türkçenin Farsçadan üstünlüğünü kanıtlamaya çalışan hangi eserden alınmıştır?

A) Mizanü'l Evzan

B) Hüsn ü Aşk

C) Muhakemetü'l Lugateyn

D) Divan ü Lügati't Türk

E) Makalat

160. 
     Hayatı hakkında fazla bilgi bulunmayan 16. -17. yüzyıllarda Güney Anadolu'da yaşayan şair, Türk Halk şiirinin en lirik şairlerinden biri olarak kabul edilir. Aşk ve tabiat duygularını ince ve renkli bir üslup ile dile getirmiştir. Aşk şiirlerinde çapkın ve uçarı bir söyleyiş görülür. Şiirlerde dünyanın faniliğinden ve ölümden söz eden şair, içinde yaşadığı toplumun bilge bir sözcüsü durumundadır. Devrindeki Halk şairlerinin çoğu, klasik kültürden etkilenmiştir. O ise halk diline ve zevkine bağlı kalmıştır.
     

Bu parçada sözü edilen Halk edebiyatı şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Gevheri

B) Pir Sultan Abdal

C) Erzurumlu Emrah

D) Karacaoğlan

E) Aşık Ömer

161. 
     16. yüzyılda yaşayan halk ozanlarındandır. Koçaklama denince akla gelen ilk isimdir. Asker şairlerdendir. Osmanlı ordusuyla İran savaşlarına katılmıştır. Şiirleri bestelenmiş; yiğitlik, kahramanlık ile adı bir anılmıştır.
     

Bu parçada sözü edilen şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Köroğlu B) Karacaoğlan C) Seyrani

D) Dadaloğlu e) Bayburtlu Zihni

162. 
     Arapça, Farsça ve Türkçe ile şiir ve düz yazı türünde birçok eser vermiştir. Leyla vü Mecnun mesnevisi ile Türk şairleri arasında ayrı bir yeri vardır. Ona ün kazandıran gazellerinde ayrılık, acı, aşk gibi konulara geniş yer verir. 16. yüzyılda edebiyatın ve sanatın merkezi İstanbul'dan uzakta yaşayan şair, eserlerinin nitelik ve niceliği açısından birçok Osmanlı şairini geride bırakmıştır.
     

Bu parçada sözü edilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nesimi B) Fuzuli C) Baki

D) Nedim E) Nefi

163. 
     Divan şairleri için methiye yazmak kadar mersiye yazmak da önemli bir yetenek gösterisiydi. Bu mersiyelerden en önemlisi "Kanuni Mersiyesi"dir Mersiyenin yazarı olan sanatçımız 16. yüzyılın önde gelen gazel şairidir. Osmanlının en görkemli döneminde kadılık ve kazaskerlik yapan şaire sanat çevresi tarafından da "Sultanü'ş Şuara" unvanı verilir.
     

Bu parçada tanıtılan Divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fuzuli B) Nesimi C) Şeyhi

D) Şeyh Galip E) Baki

164. 
     Dünya talebiyle kimisi halkın emekte
     

Kimi oturup zevk ile dünyayı yemekte

bu dizeleriyle 16. yüzyılda gördüğü sosyal sıkıntılara ayna tutmuştur.Yazdığı ünlü Terkib-i Bend'inde birçok toplumsal yaraya dikkat çekmiştir. Sonraki yüzyılda pek çok şair onun bu şiirine içerik ve tür bakımından benzer şiirler yazmıştır.

Bu parçada tanıtılan şair aşağıdakilerden hangisidir?

A) Fuzuli B) Baki C) Bağdatlı Ruhi

D) Nabi E) Nedim

165. 
     Türk edebiyatında gezi yazısı denince akla gelen ilk isimdir. Elli yıl boyunca Osmanlı devletinin hemen her tarafını dolaşmış, başından geçenleri ve gördüklerini bir hikayeci üslubuyla on ciltlik "Seyahatname" adlı eserinde toplamıştır. Bu eser dil, tarih, sosyoloji, folklor ve edebiyat yönünden zengin bir kaynak niteliğindedir.
     

Bu parçada tanıtılan kişi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Naima B) Evliya Çelebi C) Mercimek Ahmet

D) Katip Çelebi E) Peçevi

166. 
     Oğlu Ebülhayr'a seslenerek yazdığı "Hayriye" adlı mesnevide hikmetli sözlerle öğütler vermiştir. Atasözü kıymetindeki dizelerini sadece "Hayriye'ye değil; oldukça hacimli divanına da taşımıştır. 17. yüzyılda yetişen şair, bilge kişiliğiyle tanınmıştır.
     

Bu parçada kimi özellikleri verilen Divan şairi aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nabi B) Nefi C) Aşık Paşa

D) Şeyh Galip E) Bağdatlı Ruhi

167. 
     İyi bir öğrenim görmüş, İstanbul'a gelerek çeşitli memuriyetlerde bulunmuştur. Kısa sürede gazel ve özellikle kasideleriyle dikkat çeken şair, padişahlar ve devletin ileri gelenlerinin ilgi ve desteğini görmüştür. Şair övgü ve övünme şiirlerinde olduğu kadar hicivlerinde de kabına sığmayan taşkın bir yaratılışa sahiptir. Şiirlerinde göz kamaştıran abartılı hayallerle dolu, mağrur bir söyleyiş görülür. Dili -özellikle kasidelerinde- ağır olmakla birlikte, Baki'de görülen ses ustalığı onda en üst seviyeye yükselmiştir. En tanınmış eseri, çoğunluğunu kasidelerin oluşturduğu Türkçe Divanı olup hiciv şiirlerini Siham-ı Kaza adlı eserinde toplamıştır.
     

Bu parçada sözü edilen Divan şairimiz aşağıdakilerden hangisidir?

A) Nedim B) Baki C) Nabi

D) Nefi e) Şeyh Galip

168. 
     Divan edebiyatı nazım biçimlerinden biri olan kasidenin belirli bölümleri vardır: Bahar mevsiminin ya da bayram günlerinin tasvir edildiği birinci bölüme “teşbib” (I) , Asıl konuya geçiş ifade eden bir ya da birkaç beyitten oluşan bölüme “girizgah” (II) , Şairin kendini övdüğü bölüme “mehdiye” (III) , araya aynı ölçü ve uyakta gazel tarzında şiir söylemeye “tegazzül” (IV) , birkaç beyitten oluşan son bölüme de “dua” (V) adı verilir.
     

Yukarıda verilen bilgilerden hangisi yanlıştır?

1. 
   V B) IV C) III D) II E) I
   

169. 
     I. Özellikle aşk, güzellik, ve içki konusunda yazılır.
     

II. Beyit sayısı 5 ile 15 arasında değişir.

III. Uyak düzeni, aa ” bb ” cc ” dd -” şeklindedir.

IV. ilk beytine matla, son beytine makta denir.

V. Tasavvuf edebiyatındaki ilahiyle biçim ve içerik bakımından aynıdır. Yukarıda numaralanmış cümlelerden hangisi gazel için söylenemez?

A) III. ve V B) III. ve IV C) II ve V

D) II ve IV E) II. ve III

170. 
     Dil-i pürhun elem-i hercin ile cuş edeli
     

Çeşme-i çeşmin akan suları dem gibi gelir.
Cennet cennet dedikleri

Birkaç köşkle birkaç huri

isteyene sen ver onu

Bana seni gerek seni

Yukarıdaki şiir parçaları iki farklı yüzyılda yaşayan iki farklı şaire aittir.

I. Her ikisi de sade bir dille söylenmiştir.

II.Her ikisi de halk edebiyatına aittir.

III. ikisi de farklı ölçülerle söylenmiştir.

IV. Uyak örgüsü aynıdır.

V. Şairler birbirinden etkilenmişlerdir.

Bu şiir parçaları için yukarıda numaralanmış yargılardan hangisi söylenebilir?

1. 
   V B) IV C) III D) II E) I
   

171. 
     Sana söyler kimisi canım kimisi cananım
     

Nesin sen doğru söyle can mısın canan mısın kafir?

Yukarıdaki beyit için aşağıdakilerden hangisi kesinlikle söylenebilir?

A) Mesneviden alınmış bir beyittir.

B) Kasidenin dua bölümünden alınmıştır.

C) Herhangi bir gazelin makta (son) beytidir.

D) Gazelin matla (ilk) beyti değildir.

E) Mersiyeden alınmış bir beyittir.

I. O temayül o tegafül o eda

O tebessüm o tekellüm o sada

II. Kamet-i naziki bir ince fidan

Arızı hem sıfatı berg-i hazan

III. Bulunur bunda hep efrad-ı milel

Tab”-ı insana nice vere halel

IV. Dürlü dürlü derde uğratan beni

Kalb-i mail çeşm-i şahid-i bazdır

V. Çünki yar ağyar ile dem-sazdır

Bana günde bin kez ölmek azdır.

172. 
     Yukarıdaki beyitlerden hangisi bir “mesneviden” alınmış olamaz?
     

A) I B) II C) III D) IV E) V

173. 
     I. Bir elinde gül bir elinde cam geldin sakiya
     

Kangısın alsam gülü yahud ki camı ya seni

II. Bir nazenin fitne tevellüd eder müdam

Mecliste duht-ı rezle o büt hem-dem olmasın

III. Tuti-i mucize-guyem ne desem laf değül

Çerh ile söyleşemem ayinesi saf değül

IV. Ben bu haletel tenezzül mü ederim şiire

Neyleyim kurtulamam tab”-ı heves-nakimden

V. Ben kulun layık değüldür valsına amma yine

iltifatun arzu-mend-i visal eyler beni

Yukarıdaki beyitlerden hangisi gazelin matla (ilk) bölümünden alınmıştır?

1. 
   I B) II C) III D) IV E) V
   

174. 
     I. Minnet hüdaya devlet-i dünya fena bulur
     

Baki kalır sahife-i alemde adımız

II. Eşcar-ı bağ hırka-i tecride girdiler

Bad-ı hazan çemende el aldı çenardan

III.Leyla ana verdi cümle rahtın

Pak eyledi bergden dırahtın

IV.Heva ara”isi gül-zara çehre-güşa

Bahar gülşene giydirdi hulle-i harda

V. Bir nice doyunca kanalım cam-ı murada

Bir lahza komaz saki-i devran elimizde