Een uitgave van de Heemkundekring m m. V de Gemeente Schijndel 2003

Rode BEEMD

Een half dagmaat beemd dat Rode Beemptken 1411 (BP 1187).

Rode zal hier afgeleid zijn van rooien = ontginnen, in cultuur brengen.

Voorste BEEMD

Eenen acker teulants onder Elschot genaemt de Voorste Beemt 1745 (RA 156 fol.26); een parseel akkerlant genaamt de Voorste Beemt onder Weybosch 1802 (RA 182 fol.37); Voorste Beemd onder Weibosch 1816 (GA 141 10­8/1 ­0­97).

BEEMDEN

Voor die Beemde 1383 (FS); opt Houbraecken gelegen aen den wech naer de Beemden 1604 (RA 60 fol.211); onder tWijbosch voir die Beemde 1646 (RA 74 fol.87); de Beemden 1757 (J.W.); Beemden 1835, 1889 (NA) E 961-962+ 1011-1012 (b,og;-.47.50), 1401-1402 E 1053-1054 (w;-.87.50) (w;-.58.30).

Achterste BEEMDEN

Ondert Wijbosch in de Achterste Bemde 1661 (RA 79 fol.239); Achterste Beemden 1875 (NA)
Gemene BEEMDEN

Bij de Gemeyn Beemden 1383 (BP 1176); drie kleine stukken beemd ter plaetse genaemt in de Gemeyne Beemden aent Delschot 1427 (BP); Scijnle, die Gemey­ne Beempde ter plaetse geheiten die Waterhorst aan die Aa 1451 (BP 1221).

Gemeen = voor gemeenschappelijk gebruik. De beemden (hooilanden) zijn oorspronkelijk voor gemeen­schap­pelijk gebruik geweest, het­geen nog blijkt uit de in onze eeuw nog bestaan hebbende rijden­de beemden.
Harde BEEMDEN

In loco dicto die Haerdbeempd 1320 (HH 125); drie strepen beemd in die Hardbeemde 1388 (BP 1178); een dagmaat beemd in die Harde Beemde 1411 (BP 1187); de helft van een weide in de Hartbeempt 1451 (IS 102); de helft van een dagwand lands ter plaatse genaemd de Haerdbeemde 1469 (IS 29/112); twee dagmaten beemds achter de kerk te Schijndel in de Harde Beemden 1525 (IS 35/136); een stuck land geheiten dat Peeckstuck daer aen belent die Hardebeempt 1534 (CvB 510); in die Haerde Bempt aen die Helle 1536 (CvB 514); goe­deren int Leech Wijbos in Marsmans Horrick in die Harde Beemde 1569 (CvB 374); liggende achter die Hardebeemd achter die Kerck 1576 (RA 53 fol. 117v); grond gelegen achter 't Choor in de Harde Beemden, 1620 (CvB 253).

Harde betekent moeilijk of stevig te bewerken grond, of, wat aansluit bij de lijke situatie, stevige plek in vochtig land. (Schönfeld - 61)
Oude BEEMDEN

Twee beemden in die Aude Beemde 1391 (GGB); Oude Beemden 1878 (NA) A 41-51 (w;1.45.68).

Vieze BEEMDEN

Drie stukken land in de Vieze Beempden 2 loopense groot 1769 (RA 135/11v.).

Vies afgeleid van "veesten" in de betekenis van 'onklaar'. (Van Wijk - 741,726). Niet in gebruik zijnde beemd.

Voorste BEEMDEN

In de Voorste Beemde e.z. het Pastorijlant e.e. eenen dijck toebehoorende de Kercke alhier 1710 (RA 98 fol. 42).

Vooraan gelegen in het beemdencomplex.

BEEMDSEKAMP

Beemdsekamp 1900 (NA) E 1329-1331 (b,w,hh,s;-.53.90).

Het perceel behoort tot een complex van gronden, dat blijkens de kaart-figuratief tussen 1757 en 1832 ontgonnen is. Het gehele complex is genaamd "de Beemd"; m.a.w. een kamp (ontginning) in het gebied de Beemd.
BEEMDSWEGJE

Beemdswegje 1896 (NA) E 1439, 1440, 1443 (b;-74.20).

Weggetje grenzend aan of leidend naar het gebied "de Beemd".
BEENTJES

Beentjes (vm) – het verlengde van St.- Servatiusstraat.

Volksbuurt, waar mensen woonden, die zo arm waren, dat ze geen vlees konden kopen, maar het moesten doen met de been­tjes = botjes, schenken. Men zegt ook wel, dat met beentjes wordt bedo­eld het ras aardappelen van die naam.
BEENTJESHOEK

Beentjeshoek (vm) – een spotnaam voor de Meigraaf.

BEETHOF

Een stuck eerlants genaempt den Beethoff 1546 (RA 43); onder Wijbosch genaemt den Beethoff 1582 (RA 54 fol.197v); opte Witackers gemeynlick genoempt den Beethoff 1604 (RA 60 fol.202v); op de Gemeyne Acker aende Witacker genoemt Beethoff 1704 (RA 146 fol.114v); aende Moortscuyl genaemt de Beethoff 1717 (RA 149 fol 338); Beethoff 1757 (JW.); Beethof 1871, 1885, 1889 (NA) D 960 (b;-.24.45).

Beet kan betekenen voederbiet, in tegenstelling tot suikerbiet; de biet om aan het vee vervoederd te worden. (Goosse­naerts - 836).Een hof is een "tuin, omheinde ruimte bij de woning" (moes­tuin,koolhof, bietenhof enz).

BEGIJNENAKKER

Onder Elschot den Bagijnenacker vijff loopense 1751 (RA 159 fol.51); den Bagijnenacker 1780 (RA 170 fol.203).

BEGIJNENBEEMD

De Beghynenbeemt aen die Aude Aa 1431 (FS).

BEGIJNENBRAAK

De Bagijnebraak in het Wijbosch aen de gemeene straet 1754 (RA 160 fol.54v).
BEGIJNENKAMP

Eenen camp groesvelts in Marsmanshorck geheyten den Bagijnencamp 1611 (RA 61 fol.198); by de Laeffdonck genoemt den Begijnencamp 1612 (RA 63 fol.9); eenen camp hooijlants met den dijck daer teijnen gelegen onder den gehugte van Elschodt in de Houtert gemeenlick genaamt den Bagijnencamp omtrent vijf karren hoygewasch 1750 (RA 105 fol.33v); een camp hooyland genaamt den Bageijnencamp onder Elschot 1795 (RA 179 fol.124).

In eigendom of bezit geweest van de Begijnen van het Groot Begijnhof te 's-Hertogen­bosch.
Grote BEGIJNENKAMP

Verkoop van 23 eijcken boomen staende in eenen hoijcamp in Marsmanshorrick gemeynlycken genoemt den Groten Bagijnencamp 1609 (RA 86 z.f.); opte Stege den Grooten Bagijnencamp genoemt 1629 (RA 67 fol.174v); .

Hier is groot niet als adjectief gebruikt, maar verwijst naar het Groot Begijnhof.

BEIAARD

Aent Lutteleijnde geheiten den Beijert 1535 (RA 42 fol.5v); onder dLutteleijnde gemeynlick genoemt den Beijart 1605 (RA 60 fol.202); inden Beyart 1699 (RA 145 fol.26); een ackerken teulants onder Lutteleijnde genoemt den Beyart 1701 (RA 96 fol.133).

Over het algemeen verklaart men dit toponiem als verwijzend naar een slecht of onvruchtbaar stuk grond.(Buiks 1985 dl.13:19).

BEINDEL

Aen dwijbosch land die Berdungel 1463 (BP 1232); hop­akkertje met een groesveltje genaemd den Beijndel, 1771 (NA 7165­/16­6); den Bijndel gehoorende aan de kerk van Schijndel 1805 (RA 184 fol.2v); een perceel hooi - weiland met houtwas onder Weibosch genaemd den Beyndel 1816 (NA 7171/865).

Smalle BEINDEL

Een perceel teelland in de Buender genaemd de Smallen Bijndel 1757 (NA 7164/239).