Əhli Sünnə Vəl Cəmaat Sələfi Salihin Əqidəsi SƏHİh dua və ZİKİRLƏR

الدعاء عند الميت

MEYİTİN YANINDA (VƏ YA GÖZLƏRİNİ BAĞLAYARKƏN) EDİLƏN DUA
عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ دَخَلَ رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- عَلَى أَبِى سَلَمَةَ وَقَدْ شَقَّ بَصَرُهُ فَأَغْمَضَهُ ثُمَّ قَالَ « إِنَّ الرُّوحَ إِذَا قُبِضَ تَبِعَهُ الْبَصَرُ ». فَضَجَّ نَاسٌ مِنْ أَهْلِهِ فَقَالَ « لاَ تَدْعُوا عَلَى أَنْفُسِكُمْ إِلاَّ بِخَيْرٍ فَإِنَّ الْمَلاَئِكَةَ يُؤَمِّنُونَ عَلَى مَا تَقُولُونَ ». ثُمَّ قَالَ « اللَّهُمَّ اغْفِرْ لأَبِى سَلَمَةَ وَارْفَعْ دَرَجَتَهُ فِى الْمَهْدِيِّينَ وَاخْلُفْهُ فِى عَقِبِهِ فِى الْغَابِرِينَ وَاغْفِرْ لَنَا وَلَهُ يَا رَبَّ الْعَالَمِينَ وَافْسَحْ لَهُ فِى قَبْرِهِ. وَنَوِّرْ لَهُ فِيهِ ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Ummu Sələmə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  Əbu Sələmənin  yanına daxil oldu. Gözləri açıq qalmışdı onları bağladı sonra buyurdu: “Həqiqətən ruh çıxdığı zaman gözlər onu təqib edər”. Bu sözlərdən sonra ev əhlindən bəziləri fəryad etməyə başladılar. Peyğəmbər: “Xeyirdən başqa dua etməyin. Çünki mələklər söylədiyiniz (hər bir) sözə amin deyirlər. Sonra: “Allahumməğfir (Əbu Sələmə Və Ya Ölənin Adi Çəkilir) Vərfa’ Dəracətəhu Fil Məhdiyyinə Vəxlufhu Fi Aqibihi Fil Ğabirinə Vəğfirlənə Və Ləhu Yə Rabbəl Aləmin Vəfsəh Ləhu Fi Qabrihi Və Nəvvir Ləhu Fiyhi – Allahım! Filankəsi (ölənin adını çəkməli) bağışla, doğru yolda olanlar arasında onun dərəcəsini yüksəlt, geridə qalanlara (onun yaxınlarına) vəkil ol. Ey aləmlərin Rəbbi! Bizi də, onu da bağışla! Onun qəbrini geniş et və oranı onun üçün nurlandır!”¹³⁷³.
عَنْ أُمِّ سَلَمَةَ قَالَتْ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ  إِذَا حَضَرْتُمْ الْمَرِيضَ أَوْ الْمَيِّتَ فَقُولُوا خَيْرًا فَإِنَّ الْمَلَائِكَةَ يُؤَمِّنُونَ عَلَى مَا تَقُولُونَ قَالَتْ فَلَمَّا مَاتَ أَبُو سَلَمَةَ أَتَيْتُ النَّبِيَّ  فَقُلْتُ يَا رَسُولَ اللَّهِ إِنَّ أَبَا سَلَمَةَ قَدْ مَاتَ قَالَ قُولِي اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِي وَلَهُ وَأَعْقِبْنِي مِنْهُ عُقْبَى حَسَنَةً قَالَتْ فَقُلْتُ فَأَعْقَبَنِي اللَّهُ مَنْ هُوَ خَيْرٌ لِي مِنْهُ مُحَمَّدًا . قال الشيخ الألباني : صحيح
Ummu Sələmə  rəvayət edir ki: «Allah Elçisi  dedi: «Xəstənin ya da ölənin yanında olduğunuz vaxt xeyir (xoş, gözəl sozlər) söyləyin, çünki mələklər sizin söylədiklərinizə «Amin» deyərlər. Əbu Sələmə öləndə mən Peyğəmbərin  yanına gəlib dedim: «Ey Allahın Elçisi! Əbu Sələmə öldü». O buyurdu: «De: «Allahumməğfirli Və Ləhu Və Əaqibniy Minhu Uqbə Həsənətən – Allahım! Məni və onu bağışla. Mənə ondan sonra gözəl sonluq nəsib et!» (Belə dua etdikdən sonra) Allah mənə ondan da xeyirli olan Muhəmmədi  nəsib etdi»¹³⁷⁴.
دعاء من أصيب بمصيبة

MÜSİBƏTƏ DÜÇAR OLANIN DUASI
وقالت أم سلمة  سمعت رسول الله  يقول: ((مَا مِنْ عَبْدٍ تُصِيبُهُ مُصِيبَةٌ فَيَقُولُ: إِنَّا للهِ وَإِنَّا إِلَيْهِ رَاجِعُونَ اللَّهُمَّ أْجُرْنِي فِي مُصِيبَتِي وَأَخْلِفْ لِي خَيْراً مِنْهَا, إلا آجَرَهُ الله في مصيبته, وأخلَفَ له خيراً منها )) إِلاَّ أَجَرَهُ اللَّهُ فِى مُصِيبَتِهِ وَأَخْلَفَ لَهُ خَيْرًا مِنْهَا ». قَالَتْ فَلَمَّا تُوُفِّىَ أَبُو سَلَمَةَ قُلْتُ كَمَا أَمَرَنِى رَسُولُ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- فَأَخْلَفَ اللَّهُ لِى خَيْرًا مِنْهُ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- قال الشيخ الألباني : صحيح
Ummu Sələmə  rəvayət edir ki, Peyğəmbərdən  eşitdim ki: “Hər hansı bir qul müsibətə düçar olduğu zaman deyərsə: “İnnə Lilləhi Və İnnə İleyhi Raciun, Allahummə’curni Fi Musiybətiy Və Əxlif Liy Xayran Minhə – Biz, Allaha məxsusuq və Ona da qayıdacağıq! Allahım! Başıma gələn müsibət sayəsində məni mükafatlandır və əvəzinə ondan da xeyirlisini ver! – Allah ona müsibətinə görə əcr verər və ona bundan daha xeyirlisi ilə əvəz edər. (Öz-özümə: Əbu Sələmədən  daha xeyirli kim ola bilər. Ailəsi ilə birlikdə ilk hicrət edənlərdəndir) Ummu Sələmə  deyir ki: “Əbu Sələmə  vəfat etdikdə Peyğəmbərin  mənə əmr etdiyi kimi söylədim və Allah mənə ondan da xeyirli olanı Rəsulullahı verdi”¹³⁷⁵.
عن أبي موسى الأشعري  قال رسول الله : (( إذا مات ولد الرجل يقول الله تعالى لملائكته: أقبضتم ولد عبدي؟ فيقولون: نعم, فيقول: أقبضتم ثمرة فؤاده؟ فيقولون: نعم, فيقول: فماذا قال عبدي؟ قال: حمدك واسترجع فيقول: ابنوا لعبدي بيتاً وسموه بيت الحمد )) قال الشيخ الألباني : حسن
Əbu Musa əl-Əşari  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Bir qulun uşağı vəfat etdiyi zaman Allah mələklərinə: “Siz Mənim qulumun uşağını aldınız”. Onlar: “Bəli” dedilər. Allah: “Qulumun könlünün meyvəsinimi aldınız”. Onlar: “Bəli” dedilər. Allah: “Qulum nə dedi?”. Onlar: “Sənə həmd etdi və: İnnə Lilləhi Və İnnə İleyhi Raciun – Biz Allahınıq və Ona tərəf da dönəcəyik” deyə cavab verdi. Uca və Böyük olan Allah: “Qulum üçün Cənnətdə bir ev tikin və adını da”Həmd Evi” qoyun” deyə buyurar¹³⁷⁶.
صفة صلاة الجنازة

CƏNAZƏ NAMAZI
قال الشيخ الألباني : يكبر عليها أربعاً أو خمساً, إلى تسع تكبيرات, كل ذلك ثبت عن النبي  فأيهما فعل أجزأه, ويشرع له أن يرفع يديه في كل التكبيرة الأولى. ثم يضع يده اليمنى على ظهر كفة اليسرى والرسغ والساعد, ثم يشد بهما على صدره. ثم يقرأ عقب التكبيرة الأولى فاتحة الكتاب وسورة لحديث طلحة بن عبد الله بن عوف قال: (( صليت خلف ابن عباس  على جنازة فقرأ بفاتحة الكتاب وسورة وجهر حتى أسمعنا, فلما فرغ أخذت بيده, فسألته؟ فقال: إنما جهرت لتعلموا أنها سنة وحق )) ثم يكبر التكبير الثانية, ويصلي على النبي  لحديث أبي أمامة المذكور أنه أخبره رجل من أصحاب النبي  : (( أن السنة في صلاة الجنازة أن يكبر الإمام, ثم يقرأ بفاتحة الكتاب بعد التكبيرة الأولى سراً في نفسه, ثم يصلي على النبي , ويخلص الدعاء للجنازة في التكبيرات (الثلاث) لا يقرأ في شيء منهن, ثم يسلم سراً في نفسه حين ينصرف عن يمينه, والسنة أن يفعل من ورائه مثلما فعل إمامه )) وأما صيغة الصلاة على النبي  في الجنازة فلم أقف عليها في شيء من الأحاديث الصحيحة, فالظاهر أن الجنازة ليس لها صيغة خاصة, بل يؤتي فيها بصيغة من الصيغ الثابتة في التشهد في المكتوبة. ثم يأتي ببقية التكبيرات ويخلص الدعاء فيها للميت, وقوله  : (( إذا صليتم على الميت, فأخلصوا له الدعاء )) الدعاء بين التكبيرة الأخيرة والتسليم مشروع لحديث أبي يعفور عن عبد الله بن أبي أوفى  قال: (( شهدته وكبر على جنازة أربعاً, ثم قام ساعةـ يعني ـ يدعوا ثم قال: أتروني كنت أكـبر خمساً ؟ قالـوا: لا. قـال: إن رسول الله  كان يكبر أربعاً )) ثم يسلم تسليمتين مثل تسليمه في الصلاة المكتوبة إحداها عن يمينه والأخرى عن يساره لحديث عبد الله بن مسعود : (( ثلاث خلال كان رسول الله  يفعلهن تركهن الناس, إحداهن التسليم على الجنازة مثل التسليم في الصلاة )) وقد ثبت في مسلم وغيره عن ابن مسعود أن النبي  كان يسلم تسلمتين في الصلاة. فهذا يبين أن المراد بقوله في الحديث (( مثل التسليم في الصلاة )) أي التسليمتين المعهودتين . ويجوز الاقتصار على التسليمة الأولى فقط, لحديث أبي هريرة : (( أن رسول الله  صلى على جنازة فكبر عليها أربعاً, وسلم تسليمة واحدة ))
Şeyx əl-Albani  “Cənazə Əhkamı” səh: 54-57 kitabından ixtisarla: Peyğəmbərdən  4, 5 və 9 təkbir gətirməklə cənazə namazının qılınması sabit olmuşdur. Bunlardan hansı olunarsa caizdir. Hər bir təkbirdə də əllərini qaldırar, sonra sağ əlini sol əlinin üzərinə qoyaraq sinəsinə qoyardı. Birinci təkbirdən sonra Fatihəni oxuyar və Talhənin  hədisinə görə bir surə oxuyardı. İbn Abbasın  arxasında cənazə namazına durdum. Fatihə surəsini və bir surə də bizə eşitdirəcək şəkildə səsli oxudu. Namazdan sonra onun əlindən tutub soruşdum. Nə üçün belə etdin. O: Səsli oxudum ki, bunu sünnə və haqq biləsiniz”. İkinci təkbir edilir. Əbu Uməmə  deyir ki, Peyğəmbər  salavat deyilir. Əbu Uməmə  səhabələrdən bir kişinin ona xəbər verdiyinə görə cənazə namazında sünnət imamın təkbir etməsi, sonra Fatihəni gizlicə (səssiz) oxuması və Peyğəmbərə  salavat gətirmək, sonra digər təkbirdə cənazə üçün dua etmək və bu üçündə qurandan heç nə oxumamaqdır. Sonra salam verib sağına və həmçinin arxadakılarında imamın etdiyi kimi etmələri sünnətdir. Cənazə namazında Peyğəmbərin  salavat formasına heç bir səhih hədisdə rast gəlməmişəm. Zahirdən görsəninr ki, cənazə namazı üçün xüsusi bir salavat forması yoxdur. Əksinə cənazə namazı üçün sabit olan təşəhhüdəki salavat formasını oxuyardı. Sonra digər təkbirləri gətirər və meyyid üçün dua edərdi. Peyğəmbər  buyurdu: “Meyyid üçün dua edin”. Sonuncu salam ilə təkbir arasında dua etmək. Əbi Yəufur, Abdullah İbn Əbi Aufədən  rəvayət edir ki, Peyğəmbəri  cənazə namazını qılarkən müşahidə etdim: Cənazəyə dörd təkbir etdi. Sonra bir müddət dayandı (dua etdi) sonra belə dedi: Mənim 5 təkbir etməyimi düşünürsüz. O: “Xeyr”. Həqiqətən Peyğəmbər  4 təkbir edərdi. Fərz namazında olduğu kimi sağa və sola salam verərdi. Abdullah İbn Məsud  deyir ki, 3 şey var Peyğəmbər  onları edərdi, lakin insanlar tərk ediblər: Biri fərz namazında salam verildiyi, kimi cənazə namazında salam vermək”. Müslim və s. Hədis kitablarında sabit olan İbn Məsudun  Peyğəmbərdən  rəvayət etdiyinə görə Peyğəmbər  namazda iki salam verərdi”. Bu bəyan edir ki, namada iki dəfə salam verərdi sözünün mənası yəni: İki tərəfə də verilən salamdır. Həmçinin bir salamla da kifayətlənmək olar. Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Dörd təkbirdən ibarət Cənzə namazı qıldı və bir salam verdi”.
الدعاء للميت في صلاة الجنازة

CƏNAZƏ NAMAZINDA MEYİT ÜÇÜN EDİLƏN DUA
أَبِى هُرَيْرَةَ قَالَ سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- يَقُولُ « إِذَا صَلَّيْتُمْ عَلَى الْمَيِّتِ فَأَخْلِصُوا لَهُ الدُّعَاءَ ». قال الألباني :حسن .
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Meyyid üçün cənazə namazı qıldığınız zaman İxlas ilə onun üçün dua edin”¹³⁷⁷.
عن عوف بن مالك  قال: صلّى رسولُ الله  على جنازةٍ فحفظتُ من دعائِه وهو يقول: ((اللَّهُمَّ اغْفِرْ لَهُ وَارْحَمْه،ُ وَعَافِهِ، وَاعْفُ عَنْهُ، وَأَكْرِمْ نُزُلَهُ، وَوَسِّعْ مُدْخَلَهُ، وَاغْسِلْهُ بِالْمَاءِ وَالثَّلْجِ وَالْبَرَدِ، وَنَقِّهِ مِنَ الْخَطَايَا كَمَا نَقَّيْتَ الثَّوْبَ اْلأَبْيَضَ مِنَ الدَّنَسِ، وَأَبْدِلْهُ دَارًا خَيْرًا مِنْ دَارِهِ، وَأَهْلاً خَيْرًا مِنْ أَهْلِهِ، وَزَوْجًا خَيْرًا مِنْ زَوْجِهِ، وَأَدْخِلْهُ الْجَنَّةَ وَأَعِذْهُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ أَوْ مِنْ عَذَابِ النَّارِ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
Auf İbn Məlik  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  cənazə üzərinə namazı qıldığı zaman əzbərlədiyim dua: “Allahumməğfir Ləhu Vərhəmhu Və Afihi Va’fu Anhu Və Əkrim Nuzuləhu Və Vəssi’ Mudxaləhu Vəğsilhu Bil Məi Vəs Səlci Vəl Bəradi Və Nəqqihi Minəl Xətayə Kəmə Nəqqaytəs Səubəl Əbyəda Minəd Dənəsi, Və Əbdilhu Dəran Xayran Min Dərihi, Və Əhlən Xayran Min Əhlihi, Və Zəucən Xayran Min Zəucihi Və Ədxilhul Cənnətə Və Əizhu Min Əzabil Qabri Və Əzabin Nəri – Allahım! Onu bağışla, ona rəhm et, ona salamatlıq ver, onu əfv et, onu gözəl tərzdə qarşıla, onun yerini geniş et! Onu su, qar və dolu ilə yu! Ağ paltarı kirdən təmizlədiyin kimi onu da günahlardan təmizlə! Ona evinin əvəzinə daha xeyirli ev, ailəsinin əvəzinə daha xeyirli ailə, zövcəsinin əvəzinə daha xeyirli zövcə ver! Onu Cənnətə daxil et! Onu qəbir əzabından və Cəhənnəm əzabından qoru!”¹³⁷⁸.
قَالَ شَهِدْتُ مَرْوَانَ سَأَلَ أَبَا هُرَيْرَةَ كَيْفَ سَمِعْتَ رَسُولَ اللَّهِ –صلى الله عليه وسلم- يُصَلِّى عَلَى الْجَنَازَةِ قَالَ أَمَعَ الَّذِى قُلْتَ قَالَ نَعَمْ. قَالَ كَلاَمٌ كَانَ بَيْنَهُمَا قَبْلَ ذَلِكَ. قَالَ أَبُو هُرَيْرَةَ « اللَّهُمَّ أَنْتَ رَبُّهَا وَأَنْتَ خَلَقْتَهَا وَأَنْتَ هَدَيْتَهَا لِلإِسْلاَمِ وَأَنْتَ قَبَضْتَ رُوحَهَا وَأَنْتَ أَعْلَمُ بِسِرِّهَا وَعَلاَنِيَتِهَا جِئْنَاكَ شُفَعَاءَ فَاغْفِرْ لَهُ ». قال الألباني : ضعيف الإسناد .
Mərvan, Əbu Hureyrədan  soruşdu: “Sən Peyğəmbərin  cənazə üzərinə namazı qıldığı zaman hansı duanı oxuduğunu eşitdin?”. O: “Bundan öncə aralarında olan söhbətə görə) bir az öncə dediyini deyirsən? O: Bəli”. Əbu Hureyrə: “Allahummə Əntə Rabbuhə Və Əntə Xaləqtuhə Və Əntə Hədəytəhə Lil İsləm, Və Əntə Qabədtə Ruhəhə Və Əntə Əaləmu Bisirrihə Aləniyətihə Cinəkə Şufəə-ə Fəğfir Ləhu – Allahım! Sən onun Rəbbimsən, Onu Sən yaratdın, onu İslama Sən hidayət etdin, Sən onun ruhunu aldın, onun sirrini və aşkarını bilən Sənsən, Şəfaətçi olaraq gəldik, onu bağışla”¹³⁷⁹.
عن أبي هريرة  أن رسول الله  إذا صلّى على جنازةٍ يقولُ: ((اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا، وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى اْلإِسْلاَمِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى اْلإِيْمَانِ. اللَّهُمَّ لاَ تَحْرِمْنَا أَجْرَهُ وَلاَ تُضِلَّنَا بَعْدَهُ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  cənazə üzərinə namaz qıldığı zaman bu duanı oxuyardı: “Allahumməğfir Lihəyyinə Və Məyyitinə Və Şahidinə Və Ğaibinə Və Sağiyrinə Və Kəbiyrinə Və Zəkərinə Və Unsənə, Allahummə Mən Əhyəytəhu Minnə Fə Əhyihi Aləl İsləm Və Mən Təvaffəytəhu Minnə Fətəvaffəhu Aləl İymən, Allahummə Lə Təhrimnə Əcrahu Və Lə Tudillənə Bəadəhu – Allahım! Dirimizi və ölümüzü, burada olanımızı və olmayanımızı, kiçiyimizi və böyüyümüzü, kişimizi və qadınımızı bağışla! Allahım! Bizdən kimi yaşatsan müsəlman kimi yaşat! Bizdən kimi öldürsən mömin kimi öldür! Allahım! Onun əcrindən bizi məhrum etmə və ondan sonra bizi azdırma!”¹³⁸⁰.
عن واثلة بن الأسقع  قال: صلّى رسول الله  على رجلٍ من المسلمينَ فأسمعُهُ يقولُ: ((اللَّهُمَّ إِنَّ فُلانَ ابْنَ فُلانٍ فِي ذِمَّتِكَ، وَحَبْلِ جِوَارِكَ، فَقِهِ مِنْ فِتْنَةِ الْقَبْرِ وَعَذَابِ النَّارِ، وَأَنْتَ أَهْلُ الْوَفَاءِ وَالْحَقِّ. فَاغْفِرْ لَهُ وَارْحَمْهُ إِنَّكَ أَنْتَ الْغَفُورُ الرَّحِيمُ )) قال الشيخ الألباني : صحيح
Vasilə İbn əl-Əsqa  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  müsəlmanlardan bir kimsəyə cənazə namazı qıldığı zaman eşitdiyim dua: “Allahummə İnnə Fulənə İbnə Fulənin (Vəfat Etmiş Kəsin Adi Deyilir) Fi Zimmətikə, Və Həbli Civarikə, Fəqihi Min Fitnətil Qabri Və Əzabin Nəri, Və Əntə Əhlul Vəfai Vəl Həqqi, Fəğfir Ləhu Vərhəmhu Innəkə Əntəl Ğafurur Rahim – Allahım filankəs oğlu filankəs (vəfat etmiş kəsin adı deyilir) Sənin himayəndədir, (aqibəti) Səndən asılıdır. Onu qəbir fitnəsindən və Cəhənnəm əzabından qoru! Sən vəfa və haqq sahibisən! Onu bağışla, ona rəhm et! Həqiqətən, Sən Bağışlayansan, Rəhmlisən!”¹³⁸¹.
عن يزيد بن رُكانة بن المطلب  قال: كان رسول الله  إذا قام للجنازةِ لِيُصَلِّي عليها قال: ((اللَّهُمَّ عَبْدُكَ وَابْنُ أَمَتِكَ احْتَاجَ إِلَى رَحْمَتِكَ، وَأَنْتَ غَنِيٌّ عَنْ عَذَابِهِ، إِنْ كَانَ مُحْسِنًا فَزِدْ فِي حَسَناَتِهِ، وَإِنْ كَانَ مُسِيئًا فَتَجَاوَزْ عَنْهُ (ثم يدعو ما شاءَ الله أن يدعو) قال الشيخ الألباني : صحيح
Yəzid İbn Rukənə İbnul Mətləb  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  cənazə namazına durduğu zaman belə dua edərdi: “Allahummə Abdukə Vəbnu Əmətikə-İhtəcə İlə Rahmətikə Və Əntə Ğaniyyun An Əzabihi, İn Kənə Muhsinən Fəzid Fi Həsənatihi Və İn Kənə Musiən Fətəcəvəz Anhu – Allahım! Sənin qulun, Sənin kənizinin oğlu Sənin mərhəmətinə möhtacdır. Sənin ona əzab verməyə ehtiyacın yoxdur. Əgər o, yaxşı əməl sahibidirsə, savabını artır! Yox əgər pis əməl sahibidirsə, günahından keç! – sonra Dua edərək Allahdan dilədiyini istə”¹³⁸².
الدعاء للطفل

(KÖRPƏ) UŞAĞIN CƏNAZƏSİNDƏ EDİLƏN DUA
عن أبي هريرة  أن رسول الله  إذا صلى على جنازةٍ يقولُ: ((اللَّهُمَّ اغْفِرْ لِحَيِّنَا وَمَيِّتِنَا، وَشَاهِدِنَا وَغَائِبِنَا، وَصَغِيرِنَا وَكَبِيرِنَا، وَذَكَرِنَا وَأُنْثَانَا. اللَّهُمَّ مَنْ أَحْيَيْتَهُ مِنَّا فَأَحْيِهِ عَلَى اْلإِسْلاَمِ، وَمَنْ تَوَفَّيْتَهُ مِنَّا فَتَوَفَّهُ عَلَى اْلإِيْمَانِ. اللَّهُمَّ لاَ تَحْرِمْنَا أَجْرَهُ وَلاَ تُضِلَّنَا بَعْدَهُ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  cənazə üzərinə namaz qıldığı zaman bu duanı oxuyardı: “Allahumməğfirli Həyyinə Və Məyyitinə Və Şahidinə Və Ğaibinə Və Sağiyrinə Və Kəbiyrinə Və Zəkərinə Və Unsənə, Allahummə Mən Əhyəytəhu Minnə Fə Əhyihi Aləl İsləm Və Mən Təvaffəytəhu Minnə Fətəvaffəhu Aləl İymən, Allahummə Lə Təhrimnə Əcrahu Və Lə Tudillənə Bəadəhu – Allahım! Dirimizi və ölümüzü, burada olanımızı və olmayanımızı, kiçiyimizi və böyüyümüzü, kişimizi və qadınımızı bağışla! Allahım! Bizdən kimi yaşatsan müsəlman kimi yaşat! Bizdən kimi öldürsən mömin kimi öldür! Allahım! Onun əcrindən bizi məhrum etmə və ondan sonra bizi azdırma!”¹³⁸³.
عن سعيد بنِ المسيِّب قال: صلَّيتُ وراءَ أبي هريرةَ على صبيِّ لم يعملْ خطيئةً قطُّ, فسمعتُهُ يقول: اللَّهُمَّ أَعِذْهُ مِنْ عَذَابِ الْقَبْرِ. قال الشيخ الألباني : صحيح
Səid İbn Museyyib  rəvayət edir ki: “Mən Əbu Hureyranın  arxasında heç bir günah görməyən körpə bir uşağın cənazə namazını qılarkən onun bu cür dua etdiyini eşitdim: “Allahummə, Əizhu Min Azəbil Qabri – Allahım! Onu qəbir əzabından qoru!”¹³⁸⁴.
كان أبو هريرة  إذا صلى على الطفلِ يقول: اللَّهُمَّ اجْعَلْهُ لَنَا فَرَطًا، وَسَلَفًا، وَأَجْرًا. قال الشيخ الألباني : صحيح
Əbu Hureyrə  körpə bir uşağın cənazəsini qıldıqda dedi: “Allahumməc’alhu Lənə Fəratan Və Sələfən Və Əcran! – Allahım! Onu bizim üçün (Cənnətə girməkdə bizi) qabaqlayan, sələf və mükafat et!”¹³⁸⁵.
الدعاء إذا صلّى على السِّقْط

(DOĞUŞDAN QABAQ) DÜŞƏN UŞAQ ÜÇÜN EDİLƏN DUA
عَنِ الْمُغِيرَةِ بْنِ شُعْبَةَ – وَأَحْسَبُ أَنَّ أَهْلَ زِيَادٍ أَخْبَرُونِى أَنَّهُ رَفَعَهُ إِلَى النَّبِىِّ –صلى الله عليه وسلم- - قَالَ « الرَّاكِبُ يَسِيرُ خَلْفَ الْجَنَازَةِ وَالْمَاشِى يَمْشِى خَلْفَهَا وَأَمَامَهَا وَعَنْ يَمِينِهَا وَعَنْ يَسَارِهَا قَرِيبًا مِنْهَا وَالسِّقْطُ يُصَلَّى عَلَيْهِ وَيُدْعَى لِوَالِدَيْهِ بِالْمَغْفِرَةِ وَالرَّحْمَةِ ». قال الشيخ الألباني : صحيح
Muğira İbn Şöbə  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Minikli cənazənin arxasınca gəlir, yeriyən isə (cənazənin) arxasından, önündən, ona yaxın olan (yerdən) sağından və solundan yeriyər. Körpə üzərinə namaz qılınır, ana və atasına (Allahdan) rəhmət və məğfirət dilənir”¹³⁸⁶.
دعاء دخول الميت القبر

CƏNAZƏNİ QƏBRƏ QOYARKƏN EDİLƏN DUA
عن ابن عمر  أن النبي  كـان إذا وَضَعَ الميتَ في القـَبر قال: ((بِسْمِ اللهِ وَعَلَى سُنَّةِ رَسُولِ اللهِ, أو على ملّة رسولِ الله )) قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  cənazəni qəbrə qoyarkən buyurdu: “Bismillahi Və Alə Sunnəti Rasulilləhi Və Ya Alə Milləti Rasulullah – Allahın adı ilə və Rəsulullahın Sünnəsi üzrə və Rəsulullahın ümməti üzərə!”¹³⁸⁷.
عن البياضي  عن رسول الله  أنه قال: (( الميتُ إذا وُضع في قبره فَلْيقـل الذين يَضعُونه حـين يوضـعُ في اللحِد: بِاسْمِ اللَّهِ وَبِاللَّهِ وَعَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
Bəyadi  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  ona buyurdu: “Meyiti qəbrinə qoyduğunuz zaman deyin, (cənazəni) Ləhdinə qoyan deyir: “Bismilləhi Və Billəhi Və Alə Milləti Rasulullah – Allahın adı ilə, Allahla və Rəsulullahın Ümməti üzərinə!”¹³⁸⁸.
عن ابن عمر  قال كان رسول الله : إذا أدخل الميت في لحدهِ قال: ((بِسْمِ اللهِ ، وَفِي سَبِيلِ اللهِ ، وَعَلَى مِلَّةِ رَسُولِ اللَّهِ)) قال الشيخ الألباني : صحيح
İbn Ömər  rəvayət edir ki, Peyğəmbər  buyurdu: “Meyiti Ləhdə daxil etdiyiniz zaman deyin: “Bismilləh, Və Fi Səbililləh, Və Alə Milləti Rasulullah – Allahın adı ilə, Allahın yolunda və Rəsulullahın Ümməti üzərinə”¹³⁸⁹.