| Qırmızı qarağat – Смородина красная – Ribes rubrum L. Daşdələnkimilər (Saxibragaceae) fəsiləsindən kol bitkisi olub, meyvələri yumru qırmızı və şirəli gilədir. Gilələri əyilmiş kiçik salxımlarda yerləşir. May ayında çiçəkləyir, iyul-avqust aylarında meyvələri yetişir.
Ədəbiyyatlarda qırmızı qarağat haqqında ilk məlumatlar XIV əsrə aiddir. Qara qarağat kimi, onu da əvvəllər dərman bitkisi hesab edirdilər. Qırmızı qarağatın qida məqsədilə istifadə olunması daha çox son dövrlərə aiddir. Hazırda qırmızı qarağatın çoxlu sortları məlumdur və demək olar ki, tropik ölkələrdən başqa hər yerdə əkilib-becərilir. Qırmızı qarağatı bəzək kolu kimi də becərirlər. Qırmızı qarağatın çiçəkləri xırdadır. Əvvəlcə çiçək açır, sonra isə yarpaq. Qara qarağatda isə əksinədir. Meyvələri iyun-avqustda yetişir. Meyvəsi yumru olub, rəngi qırmızıdır. Qara qarağatdan fərqli olaraq kiçik salxımlarla dərilir. Daxilindəki toxumları və qabıq damarları görünür. Turş, xoşməzə dadı vardır.
Qırmızı qarağatın tərkibində 4-11% şəkər, 3,8% üzvi turşu, 0,43-2,38% pektinli maddə, 0,11% aşılayıcı və rəngləyici maddə, 3,88% sellüloza, 0,91%-ə qədər azotlu maddə, 0,41% pentozanlar vardır. C vitamininin miqdarı nisbətən az olub, 60 mq%-ə, P vitamini isə 0,4 mq%-ə qədərdir.
Qara və qırmızı qarağatdan şirə, mors (meyvə şərbəti), kompot, mürəbbə, povidlo, cem, jele, likör, şərab və bir çox aşpazlıq və qənnadı məmulatı hazırlanır. Qışa saxlamaq üçün şəkərlə, şəkər şərbətində və şəkərsiz dondururlar. Giləmeyvələr pəhriz və uşaq qidası üçün də istifadə olunur. Uzun müddət saxlamaq üçün giləmeyvələrə şəkər səpilir və sərin yerə qoyulur.
Dostları ilə paylaş: |
