Ek I “ 5- faz IV motorlar için nox kontrol önlemlerinin gereksinimleri

Ek V
“

1.2- Test prosedürünün seçilmesi
Test, motorun bir deney tezgâhına monte edilmesi ve bir dinamometreye bağlanması ile gerçekleştirilmelidir.
1.2.1- Faz I, II, IIIA, IIIB ve IV için test prosedürü
Test, bu Ek’teki prosedüre veya imalatçının tercihine göre, UNECE Regülasyonu No 96.03 düzenlemeler dizisinde belirtilen test prosedürüne uygun olarak gerçekleştirilmelidir.
Buna ek olarak, aşağıdaki hükümler uygulanır:
(i) Bu Ek’in İlave 5'inde belirtilen dayanıklılık gereksinimleri;
(ii) Ek I'in madde 8.6'sında belirtilen motor kontrol alanı koşulları (yalnız Faz IV motorlar);
(iii) Bu Ek’in İlave 6'sında belirtilen, yine bu Ek’teki prosedüre göre test edilmiş motorlar için CO₂ bildirim gereksinimleri. Motorların, UNECE Regülasyonu No 96.03 düzenlemeler dizisi içindeki prosedüre göre test edilmesi durumunda ise bu Ek’in İlave 7'si uygulanmalıdır;
(iv) Bu Ek’teki gereksinimlere göre test edilen motorlarda bu Yönetmeliğin Ek V'inde belirtilen referans yakıt kullanılmalıdır. Bu Yönetmeliğin Ek V'indeki referans yakıt, UNECE Regülasyon No 96.03 düzenlemeler dizisinin Ek 4B'sindeki gereksinimlere göre test edilen motorlarda kullanılmalıdır.
1.2.1.1- İmalatçının, Ek I’in 8.6.2 maddesine uygun olarak Faz I, II, IIIA veya IIIB motorların test edilmesi için UNECE Regülasyon No 96.03 düzenlemeler dizisinin Ek 4B'sinde belirtilen test prosedürünü kullanmayı tercih etmesi durumunda, madde 3.7.1'de belirtilen test çevrimleri kullanılmalıdır.

“
Ek VI

“ Ek III İlave 5

DAYANIKLILIK ŞARTLARI

1- Faz IIIA ve Faz IIIB Sıkıştırma Ateşlemeli (CI) Motorların Dayanıklılığının Doğrulanması
Bu İlave yalnız Faz IIIA ve Faz IIIB Sıkıştırma Ateşlemeli (CI) motorlar için geçerlidir.
1.1- İmalatçılar, bütün Faz IIIA ve Faz IIIB motor gruplarında düzenlenmiş her bir kirletici için bir Bozulma Faktörü (DF) değeri tespit etmelidir. Bu DF’ler tip onayı ve imalat hattı deneylerinde kullanılmalıdır.
1.1.1- DF’yi belirlemek için deney aşağıdaki şekilde yapılmalıdır:
1.1.1.1- İmalatçı, emisyon performans bozulması özelliğini göstermesi bakımından, kullanımdaki motor çalışmasını temsil edecek iyi mühendislik düşüncesi esasına göre seçilen deney programına uygun motor çalışma saatlerini toplamak üzere dayanıklılık deneylerini yapmalıdır. Dayanıklılık deneyi süresi, emisyon dayanıklılık süresinin (EDP) en azından bir çeyreğine denk bir süreyi tipik olarak temsil etmelidir.
Çalışma birikimli çalıştırma saatleri, dinamometre deney tezgâhı üzerinde çalışan motorlar vasıtasıyla veya makinanın alanda fiili olarak çalışmasıyla elde edilebilir. Hızlandırılmış dayanıklılık deneyleri uygulanabilir, bu suretle çalışma birikimi takvimi, alanda tipik olarak tecrübe edilenden daha yüksek yük faktöründe yapılır. EDP saatlerinin eş değer sayısına göre motor dayanıklılık deney saatleri ile ilgili ivmelendirme faktörü, imalatçı tarafından iyi mühendislik değerlendirmesi esasına göre tespit edilmelidir.
Dayanıklılık deneyi süresi boyunca, emisyona karşı hassas hiçbir bileşen, imalatçı tarafından önerilen rutin servis programı haricinde bakıma alınamaz veya değiştirilemez.
Bir motor grubu veya eşdeğer emisyon kontrol sistemi teknolojisine sahip motor grupları için egzoz emisyon DF'lerini belirlemek maksadıyla kullanılacak test motoru, alt sistemleri veya bileşenleri motor imalatçısı tarafından iyi mühendislik değerlendirmesi esasına göre seçilmelidir. Buradaki kriter, test motorunun tip onayı için elde edilen DF sonuç değerlerinin geçerli olacağı, motor gruplarının emisyon bozulma karakteristiklerini temsil etmesidir. Farklı silindir çapı ve strok, farklı konfigürasyon, farklı hava yönetim sistemleri, farklı yakıt sistemlerine sahip motorlar, makul bir teknik dayanak varsa emisyon bozulma karakteristikleri açısından eşdeğer olarak kabul edilebilir.
Emisyon bozulması bakımından teknoloji eşdeğerliğini düşündüren makul esaslar ve deneylerin belirtilen şartlara göre yapılmış olduğunu gösteren bir delil varsa, başka bir imalatçıdan alınan DF değerleri uygulanabilir. Emisyon deneyi, ilk rodajdan sonra, ancak herhangi bir çalışma birikimi testinden önce ve dayanıklılık testi tamamlandığında deney motoru için bu yönetmelikte belirtilen prosedürlere göre yapılmalıdır. Emisyon deneyleri, çalışma birikimi deney periyodu esnasındaki aralıklarda da yapılabilir ve bozulma eğiliminin tespitinde uygulanabilir.

1.1.1.2- Bozulmanın belirlenmesi için gerçekleştirilen çalışma birikimi testlerinin veya emisyon testlerinin onay kuruluşu tarafından görülmesi gerekli değildir.
1.1.1.3- Dayanıklılık deneylerinden DF değerlerinin tespit edilmesi
Bir toplamsal DF, EDP'nin başında belirlenen emisyon değerinin, EDP'nin sonundaki emisyon performansını temsil etmek üzere belirlenen emisyon değerinden çıkartılması ile elde edilen değer olarak tanımlanmaktadır.
Bir çarpımsal DF, EDP'nin sonunda belirlenen emisyon seviyesinin EDP'nin başında kaydedilen emisyon değerine bölünmesi olarak tanımlanmaktadır.
Mevzuat tarafından kapsanan kirleticilerin her birisi için ayrı DF değerleri belirlenecektir. NO_x+HC standardına göre DF değerinin oluşturulmasında, toplamsal DF için bu oluşturma, bir kirletici için negatif bir bozulmanın bir diğer kirleticinin bozulmasını dengeleyememesine rağmen, kirleticilerin toplamı esasına dayanarak tespit edilir. Çarpımsal bir NO_x+HC DF’si için, standartla uygunluğu oluşturmak üzere, bozulma sonucu ortaya çıkan NO_x ve HC değerlerini birleştirmeden önce emisyon deney sonucundan elde edilen bozulmuş emisyon seviyeleri hesaplanırken, ayrı HC ve NO_x DF’leri ayrı ayrı tespit edilmeli ve uygulanmalıdır.
Deneyin tam EDP için yapılmadığı durumlarda, EDP’nin sonundaki emisyon değerleri, deney süresince belirlenen emisyon bozulma eğiliminin tam EDP’ye ekstrapolasyonu ile tespit edilir.
Emisyon deney sonuçları, çalışma birikimi dayanıklılık deneyi sırasında periyodik olarak kaydedildiğinde, iyi mühendislik uygulamasına dayanan standart istatistik işlem yapma tekniklerinin EDP’nin sonundaki emisyon seviyelerini tespit etmek için uygulanması gerekmekte olup, son emisyon değerlerinin belirlenmesinde istatistiksel anlamlılık testi uygulanabilir.
Hesaplama, çarpımsal DF için 1,00’dan küçük veya toplamsal DF için 0,00’dan küçük bir değer veriyorsa, bu durumda DF sırasıyla 1,0 veya 0,00 olmalıdır.
1.1.1.4- Tip onayı kuruluşunun onayı ile bir imalatçı, karayolunda kullanılan HD CI motorların belgelenmesi amacıyla DF değerlerini elde etmek üzere yapılan dayanıklılık deneylerinin sonuçlarından meydana gelen DF değerlerini kullanabilir. Belgeleme için bu DF değerlerini uygulayan, karayolunda kullanılan motor grubu ile karayolu dışında kullanılan motor grubu deneyi arasında teknolojik eş değerlik varsa, bu DF değerlerine müsaade edilir. Karayolu motoru emisyon dayanıklılık deney sonuçlarından elde edilen DF değerleri, madde 3’te belirtilen EDP değerlerine göre hesaplanmalıdır.
1.1.1.5- Bir motor grubunun mevcut teknolojiyi kullandığı durumlarda, onay kuruluşunun onayına tabi olan motor grubu için bozulma faktörünü tespit etmek üzere iyi mühendislik uygulamaları esasına dayanan bir analiz, deneyin yerine uygulanabilir.
1.2- Onay başvurularında DF bilgileri
1.2.1- Toplamsal DF’ler, herhangi bir iyileştirme tertibatını kullanmayan CI motorlarda, motor grubu onay başvurusunda her bir kirletici için belirtilmelidir.
1.2.2- Çarpımsal DF’ler, herhangi bir iyileştirme tertibatını kullanan CI motorlarda, motor grubu belgelendirme başvurusunda her bir kirletici için belirtilmelidir.
1.2.3- İmalatçı, talep üzerine DF değerlerini destekleyecek bilgileri tip onayı kuruluşuna vermelidir. Bu, eğer uygulanabilirse, tipik olarak emisyon deney sonuçlarını, çalışma birikimi programını ve teknolojik eş değerlikteki mühendislik değerlendirmelerini destekleyecek bilgilerle birlikte bakım işlemlerini içerecektir.
2- Faz IV CI Motorların Dayanıklılığının Doğrulanması
2.1- Genel
2.1.1- Bu madde, Faz IV CI motorlara uygulanmalıdır. Bu madde ayrıca, imalatçının talebi üzerine bu İlave’nin madde 1'indeki şartlara alternatif olarak Faz IIIA ve IIIB CI motorlara da uygulanabilir.
2.1.2- Bu madde, Faz IV motor tip onayı ve imalata uygunluk değerlendirmeleri için bozulma faktörlerini belirlemek amacıyla, bir çalışma birikimi takvimi boyunca test edilecek motorların seçimine yönelik prosedürleri detaylandırmaktadır. Bozulma faktörleri, bu Yönetmeliğin Ek III'üne göre ölçülen emisyonlara, madde 2.4.7’e uygun olarak uygulanmalıdır.
2.1.3- Çalışma birikimi testlerinin veya bozulmanın belirlenmesi için gerçekleştirilen emisyon testlerinin onay kuruluşu tarafından görülmesi gerekli değildir.
2.1.4- Bu madde, bir çalışma birikimi takvimine giren motorlarda gerçekleştirilebilecek veya gerçekleştirilmesi gereken, emisyonla ilgili olan ve olmayan bakımları da detaylandırmaktadır. Söz konusu bakımlar, servis içi motorlarda gerçekleştirilen bakımla uyumlu olmalı ve yeni motorların sahipleri bu bakımlardan haberdar edilmelidir.
2.1.5- İmalatçının talebi üzerine, tip onay kuruluşu, madde 2.4.1'den 2.4.5'e kadarkilere alternatif prosedürleri kullanılarak belirlenmiş olan bozulma faktörlerinin kullanılmasına izin verebilir. Bu durumda, imalatçı, kullanılan alternatif prosedürlerin madde 2.4.1'den 2.4.5'e kadar kapsanandan daha az özenli olmadığını göstererek onay kuruluşunu ikna etmek zorundadır.
2.2- Tanımlar
Ek III İlave 5'in madde 2'sine uygulanabilir.
2.2.1- "Yaşlandırılma çevrimi" çalışma birikimi süresi boyunca gerçekleştirilecek olan makine veya motor çalıştırması (hız, yük, güç) anlamına gelmektedir.
2.2.2- "Emisyonla ilgili kritik parçalar" birincil olarak emisyon kontrolü için tasarlanmış olan bileşenler, yani herhangi bir egzoz iyileştirme sistemi, elektronik motor kontrol birimi ve bununla ilgili algılayıcılar ve aktüatörler ile tüm ilgili filtreler, soğutucular, kontrol valfleri ve boruları kapsayan EGR sistemini içermektedir.
2.2.3- "Emisyonla ilgili kritik bakım" emisyonla ilgili kritik parçalarda gerçekleştirilecek bakım anlamındadır.
2.2.4- "Emisyonla ilgili bakım" emisyonları önemli ölçüde etkileyen veya aracın ya da motorun normal kullanımı sırasında emisyon performansı bozulmasını etkilemesi olası olan bakım anlamına gelmektedir.
2.2.5- "Motor iyileştirme sistemi grubu" bir imalatçının motorları, motor grubunun tanımına uyan bir şekilde ancak bunun da ötesinde, benzer bir egzoz iyileştirme sistemi kullanan motor grubu şeklinde gruplandırması anlamındadır.
2.2.6- "Emisyonla ilgili olmayan bakım" emisyonları önemli ölçüde etkilemeyen ve gerçekleştirildikten sonra makinenin veya motorun normal kullanımında emisyon performansı üzerinde kalıcı bir etki olmayan bakım anlamına gelmektedir.
2.2.7- "Çalışma birikimi takvimi" motor iyileştirme sistemi grubu için bozulma faktörlerini belirlemek maksadıyla çalışma birikimi süresi ve yaşlandırılma çevrimi anlamına gelmektedir.
2.3- Emisyon dayanıklılık süresi bozulma faktörlerini belirlemek için motorların seçimi
2.3.1- Motorlar, emisyon dayanıklılık süresi bozulma faktörlerini belirlemek amaçlı emisyon testleri için bu Yönetmeliğin Ek I'inin madde 6'sında tanımlanan motor grubundan seçilmelidir.
2.3.2- Farklı motor gruplarından olan motorlar, kullanılan egzoz iyileştirme sistemi tipine göre başka gruplar halinde gruplanabilirler. İmalatçı, farklı silindir konfigürasyonu olan ancak benzer teknik özelliklere ve egzoz iyileştirme sistemi kurulumuna sahip olan motorları aynı motor iyileştirme sistemi grubuna dahil etmek için, söz konusu motor sistemlerinin emisyon azaltma performanslarının benzer olduğunu gösteren verileri onay kuruluşuna sunmalıdır.
2.3.3- Motor iyileştirme sistemi grubunu temsil eden tek bir motor, madde 2.3.2’ye uygun olarak motor imalatçısı tarafından madde 2.4.2'de tanımlanan çalışma birikimi takvimi boyunca test edilmek üzere seçilmeli ve bu durum, herhangi bir test başlamadan önce tip onay kuruluşuna bildirilmelidir.
2.3.3.1- Eğer tip onay kuruluşu, motor yanma sonrası arıtma sistemi ailesinin en kötü durum emisyonlarının bir başka motor tarafından daha iyi karakterize edilebileceğine karar verirse, test motoru tip onay kuruluşu ve motor imalatçısı tarafından birlikte seçilmelidir.
2.4- Emisyon dayanıklılık süresi bozulma faktörlerinin belirlenmesi
2.4.1- Genel
Bir motor iyileştirme sistemi grubuna uygulanabilecek olan bozulma faktörleri, NRSC ve NRTC testleri boyunca gaz ve parçacık halindeki kirletici emisyonların periyodik testlerini içeren bir çalışma birikimi takvimine dayanılarak seçilen motorlardan geliştirilmektedir.
2.4.2- Çalışma birikimi takvimi
Çalışma birikimi takvimleri imalatçının tercihine göre, seçilen motorla donatılmış bir makinenin bir "servis içi" toplama takvimi içinde çalıştırılması veya seçilen motorun bir "dinamometre servis" birikim takvimi içinde çalıştırılması şeklinde gerçekleştirilebilir.
2.4.2.1- Servis içi ve dinamometre servis birikimi
2.4.2.1.1- İmalatçı, motorlar için çalışma birikiminin formuna, süresine ve yaşlanma çevrimine iyi mühendislik uygulamaları çerçevesinde karar vermelidir.
2.4.2.1.2- İmalatçı, gaz ve parçacık halindeki kirletici emisyonların, sıcak NRTC ve NRSC çevrimleri üzerinden ölçüleceği test noktalarını belirlemelidir. Minimum test noktası sayısı üç olacaktır; bir tanesi çalışma birikimi takviminin başlangıcında, bir tanesi yaklaşık olarak ortasında ve bir tanesi de sonunda olacaktır.
2.4.2.1.3- Madde 2.4.5.2’ye uygun olarak hesaplanan başlangıç noktası ve emisyon dayanıklılık süresi son noktasındaki emisyon değerleri, motor grubu için geçerli olan sınır değerleri içinde olmalıdır, ancak test noktalarındaki birbirinden ayrı emisyon sonuçları bu sınır değerlerini aşabilir.
2.4.2.1.4- İmalatçının talebi üzerine ve tip onay kuruluşunun kabulü ile, her test noktasında yalnızca bir test çevrimi (ya sıcak NRTC ya da NRSC çevrimi) gerçekleştirilmesi gerekmektedir, diğer test çevrimi çalışma birikimi takviminin yalnızca başlangıcında ve sonunda gerçekleştirilecektir.
2.4.2.1.5- Sabit devirli motorlar, 19 kW altı motorlar, 560 kW üstü motorlar, iç su yolu teknelerinde kullanılacak motorlar ile vagonların ve lokomotiflerin tahriki için kullanılacak motorlar söz konusu olduğunda her test noktasında yalnızca NRSC çevrimi gerçekleştirilmelidir.
2.4.2.1.6- Çalışma birikimi takvimleri farklı motor iyileştirme sistemi grupları için farklı olabilir.
2.4.2.1.7- Çalışma birikimi takvimleri, emisyon dayanıklılık süresinden daha kısa olabilir, ancak bu İlave’nin madde 3'ünde belirtilen ilgili emisyon dayanıklılık süresinin en azından çeyreğine denk bir süreden daha kısa olmamalıdır.
2.4.2.1.8- Çalışma birikimi takviminin yakıt tüketimi bazında düzenlenmesi ile hızlandırılmış yaşlandırılmaya izin verilmektedir. Düzenleme, tipik kullanımdaki yakıt tüketimi ve yaşlanma çevrimi sırasındaki yakıt tüketimi arasındaki orana dayandırılmalıdır, ancak yaşlanma çevrimindeki yakıt tüketimi, tipik kullanımdaki yakıt tüketimini %30'dan fazla geçmemelidir.
2.4.2.1.9- İmalatçının isteği üzerine ve tip onay kuruluşunun kabulüyle, alternatif hızlandırılmış yaşlanma yöntemlerine izin verilebilir.
2.4.2.1.10- Çalışma birikimi takvimi, tip onayı başvurusunda tamamen anlatılmış olmalıdır ve bu husus herhangi bir testin başlamasından önce tip onay kuruluşuna bildirilmelidir.
2.4.2.2- Eğer tip onay kuruluşu, imalatçı tarafından seçilmiş noktalar arasında ilave ölçümlerin gerçekleştirilmesinin gerekli olduğuna karar verirse üreticiyi bilgilendirecektir. Revize edilmiş çalışma birikimi takvimi imalatçı tarafından hazırlanmalı ve tip onay kuruluşu tarafından kabul edilmelidir.
2.4.3- Motor testi
2.4.3.1- Motor sistemi kararlılığı
2.4.3.1.1- İmalatçı, her bir motor iyileştirme sistemi grubu için, motor iyileştirme sistemi çalışmasının kararlı hale geldiği makine veya motor çalışma saatleri sayısını belirlemelidir. Eğer onay kuruluşu tarafından talep edilmişse, imalatçı bu kararın verilmesinde kullanılan verileri ve analizleri onay kuruluşuna sunmalıdır. İmalatçı, bir alternatif olarak, motor iyileştirme sistemini kararlı hale getirmek üzere motoru veya makineyi yaşlandırma çevriminde 60 ila 125 saat arasında veya denk bir süre boyunca çalıştırmayı seçebilir.
2.4.3.1.2- Madde 2.4.3.1.1'de belirlenen kararlılık süresinin sonu, çalışma birikimi takviminin başlangıcı olarak kabul edilmelidir.
2.4.3.2- Çalışma birikimi testi
2.4.3.2.1- Motor, kararlılık sonrasında, madde 2.3.2'de belirtilen şekilde imalatçı tarafından seçilen çalışma birikimi takvimi üzerinden çalıştırılmalıdır. Motor, imalatçı tarafından belirlenen çalışma birikimi takviminde periyodik aralıklarla ve uygun ise ayrıca tip onay kuruluşu tarafından madde 2.4.2.2'ye uygun olarak şart koşulmuş şekilde, sıcak NRTC ve NRSC çevrimlerinde gaz ve parçacık halindeki kirletici emisyonları için test edilmelidir.
İmalatçı, herhangi bir egzoz iyileştirme sisteminden önceki kirletici emisyonlarını, herhangi bir egzoz iyileştirme sisteminden sonraki kirletici emisyonlarından ayrı olarak ölçmeyi seçebilir.
Madde 2.4.2.1.4’e uygun olarak, her test noktasında yalnızca bir test çevriminin (sıcak NRTC veya NRSC) gerçekleştirilmesine ve diğer test çevriminin (sıcak NRTC veya NRSC) çalışma birikimi takviminin başlangıcında veya sonunda gerçekleştirilmesine karar verilmiştir.
Madde 2.4.2.1.5’e uygun olarak, sabit devirli motorlar, 19 kW altı motorlar, 560 kW üstü motorlar, iç su yolu teknelerinde kullanılacak motorlar ve vagonların ve lokomotiflerin itkisi için kullanılacak motorlar söz konusu olduğunda her test noktasında yalnızca NRSC çevrimi gerçekleştirilmelidir.
2.4.3.2.2- Çalışma birikimi takvimi sırasında, motor üzerindeki bakım madde 2.5’e uygun olarak yürütülmelidir.
2.4.3.2.3- Çalışma birikimi takvimi sırasında, motor veya makine üzerinde planlanmamış bakım gerçekleştirilebilir (örneğin eğer imalatçının normal tanı sistemi, makine operatörüne bir arıza olduğunu belirtecek bir problem tespit etmişse).
2.4.4- Raporlama
2.4.4.1- Çalışma birikimi takvimi sırasında gerçekleştirilen tüm emisyon testlerinin (sıcak NRTC ve NRSC) sonuçları, tip onay kuruluşu için hazır hale getirilmelidir. Eğer herhangi bir emisyon testinin geçersiz olduğu açıklanırsa, imalatçı testin neden geçersiz olduğuna dair bir açıklama sunmalıdır. Böyle bir durumda, hizmet birikimini takip eden 100 saat içinde bir başka dizi emisyon testi gerçekleştirilmelidir.
2.4.4.2- İmalatçı, çalışma birikimi takvimi sırasında motor üzerinde gerçekleştirilen tüm emisyon testlerinin ve bakımları ilgilendiren her türlü bilginin kaydını tutmalıdır. Bu bilgiler, çalışma birikimi takvimi boyunca gerçekleştirilen emisyon testlerinin sonuçları ile birlikte onay kuruluşuna teslim edilmelidir.
2.4.5- Bozulma faktörlerinin belirlenmesi
2.4.5.1- Çalışma birikimi takvimi boyunca, her test noktasında sıcak NRTC ve NRSC çevrimleri sırasında ölçülen her bir kirletici için, tüm test sonuçları bazında bir "en iyi" doğrusal regresyon analizi yapılmalıdır. Her bir kirletici için, her bir testin sonucu, söz konusu kirleticinin sınır değeri ile aynı sayıda ondalık basamağa sahip olmalıdır, eğer motor grubuna uygulanabiliyor ise bu değere ek bir ondalık basamak daha ilave edilmelidir.
Madde 2.4.2.1.4 veya madde 2.4.2.1.5’e uygun olarak, eğer her test noktasında yalnızca bir test çevrimi (sıcak NRTC veya NRSC) gerçekleştirilmişse, regresyon analizi, yalnızca her test noktasında gerçekleştirilen test çevriminden elde edilen test sonuçları baz alınarak yapılmalıdır.
İmalatçının talebi ve tip onay kuruluşunun önceden onayı üzerine, doğrusal olmayan regresyona izin verilmektedir.
2.4.5.2- Test altındaki motor için geçerli olmak üzere, çalışma birikimi takviminin başlangıcındaki ve emisyon dayanıklılık periyodunun son noktasındaki her kirleticinin emisyon değerleri regresyon denkleminden hesaplanmalıdır. Eğer çalışma birikimi takvimi, emisyon dayanıklılığı süresinden daha kısaysa, emisyon dayanıklılık periyodu son noktasındaki emisyon değerleri madde 2.4.5.1'de belirtilen şekilde regresyon denkleminin ekstrapolasyonu ile belirlenmelidir.
Emisyon değerlerinin, aynı motor iyileştirme grubunda bulunan ancak farklı emisyon dayanıklılık periyotlarına sahip olan motor grupları için kullanılması durumunda, emisyon dayanıklılık periyodu son noktasındaki emisyon değerleri, madde 2.4.5.1'de belirtilen şekilde regresyon denkleminin ekstrapolasyonuna veya enterpolasyonuna göre her emisyon dayanıklılık periyodu için yeniden hesaplanmalıdır.
2.4.5.3- Her bir kirletici için bozulma faktörü (DF), emisyon dayanıklılık periyodu son noktasındaki uygulamalı emisyon değerlerinin ve çalışma birikimi takviminin başlangıcındaki nokta arasındaki oran olarak tanımlanmaktadır (çarpımsal bozulma faktörü).
İmalatçının isteği üzerine ve tip onay kuruluşunun ön onayı ile, her kirletici için bir toplamsal DF uygulanabilir. Toplamsal DF, emisyon dayanıklılık periyodu son noktası ile çalışma birikimi takviminin başlangıcında hesaplanan emisyon değerlerinin farkı olarak tanımlanmaktadır.
DF'lerin doğrusal regresyon kullanılarak belirlenmesinin bir örneği Şekil 1'de NO_x emisyonu için gösterilmiştir.
Çarpımsal ve toplamsal DF'lerin bir kirletici seti içinde karıştırılmasına izin verilmez.

Eğer hesaplama, bir çarpımsal DF için 1,00'dan küçük bir değerle veya toplamsal DF için 0,00'dan küçük bir değerle sonuçlanırsa, bozulma faktörü sırasıyla 1,0 ve 0,00 olmalıdır.

Madde 2.4.2.1.4’e uygun olarak, eğer her test noktasında yalnızca bir test çevrimi (sıcak NRTC veya NRSC) gerçekleştirilmesine ve diğer test çevriminin (sıcak NRTC veya NRSC) yalnızca çalışma birikimi takviminin başında ve sonunda çalıştırılmasına karar verilmişse, her test noktasında gerçekleştirilen test çevrimi için hesaplanan bozulma faktörü aynı zamanda diğer test çevrimi için de geçerli olmalıdır.



Şekil 1- DF belirlenmesi örneği
2.4.6- Atanmış bozulma faktörleri
2.4.6.1- DF'leri belirlemek için bir çalışma birikimi takvimi kullanılmasına alternatif olarak, motor imalatçıları aşağıdaki atanmış çarpımsal DF'leri kullanmayı seçebilir:

Test çevrimi	CO	HC	NOx	PM
NRTC	1,3	1,3	1,15	1,05
NRSC	1,3	1,3	1,15	1,05

Atanmış toplamsal DF'ler verilmemiş olup, atanmış çarpımsal DF'lerin toplamsal DF'lere dönüştürülmesine izin verilmemektedir.

Atanmış DF'lerin kullanıldığı yerlerde imalatçı, tip onay kuruluşuna, emisyon kontrol bileşenlerinin makul sınırlar dahilinde, bu atanmış faktörlerle ilişkili emisyon dayanıklılığına sahip olmasının beklenebileceğine dair sağlam kanıtlar sunmalıdır. Bu kanıtlar tasarım analizine veya testlere veya bu ikisinin bir kombinasyonuna dayanabilir.