Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ

Anahtar Kelimeler: Organik tarım, organik gübre, yeşil gübreleme, domates.
ABSTRACT
This study was realized to compare growing of tomato in the organic and conventional agricultural conditions. The experiment was set up in the different two parsels which are treated green manure and untreated green manure. The effects of different organic materials such as; farmyard cattle, poultry, and sheep, sawdust, seamoss, bioenzym and NP were searched on yield and quality properties of H 2274 cv. tomato variety.
Key words: Organic agriculture, organic manure, green manure, tomato.
GİRİŞ
Birim alandan elde edilen verimi artırmak amacıyla kullanılan sentetik gübreler, pestisitler, büyümeyi düzenleyici maddeler ve diğer uygulamalar tarımsal faaliyetlerde ana girdiler oluşturmaktadır. Bu girdilerin, bilinçsiz ve kontrol dışı kullanımı, doğal dengeyi ve insan sağlığını tehdit eden boyutlara ulaşmaktadır. Toprak analizi yapmadan uygulanan gübrelemeler, toprak ve su kirliliğine neden olmuştur. Özellikle, pestisit, sentetik gübre ve büyüme düzenleyicilerdeki kalıntıların insanlarda kanser ve diğer sağlık sorunlarına yol açabileceği kuşkusu, araştırmacıların dikkatini bu olumsuzlukları önleyecek üretim metotları geliştirmeye yönelmiştir. Yapılan çalışmalar, en güvenilir üretim metodunun ''Organik veya Ekolojik ya da Biyolojik Tarım'' olarak adlandırılan yöntem olduğunu göstermiştir. Son yıllarda, tüketicilerin bilinçlenerek sağlık ve çevre konularındaki duyarlılıklarının artması, organik tarım hareketlerine ivme kazandırmıştır (Olesen, 1998).

Tarımsal faaliyetlerde özellikle 1970'li yıllardan itibaren üretimde verimliliğin artırılmasını ana ilke haline getiren uygulamaların yerine, insan ve çevre sağlığını ön plana çıkaran organik tarım teknikleri uygulanmaya başlanmıştır (Yanmaz, 2001).

Organik tarımda kullanılabilecek en önemli bitki besin maddesi kaynakları; büyük baş, küçük baş hayvan ve kanatlı hayvan gübreleri ile bitkisel atıklardır. Bu organik maddeler bir yandan toprağı bitki besin maddelerince zenginleştirirken, diğer taraftan toprağın fiziksel özelliklerini de iyileştirmektedirler. Bu maddelerin uygulanmasıyla birlikte; toprağa su ve hava giriş çıkışı kolaylaşmakta, toprağın su ve katyon tutma kapasitesi artmakta ve toprak mikroflorası zenginleşmektedir (Anonim, 1996).

Yeşil gübreleme, organik tarım uygulamalarında önemli bir yer almakta ve özellikle baklagiller bu amaçla kullanılmaktadır. Yeşil gübre uygulamasının; kendisini takip eden üründe verim artışı sağlaması, topraktaki organik madde miktarını artırması, yabancıot kontrolünde etkili olması, toprak yüzeyini sararak yağışlardan kaynaklanan toprak yüzeyi besin maddesi yıkanmasını önlemesi, toprağa azot kazandırması ve toprakta bulunan (örneğin fosfor) besin maddelerini bitkilerin alabileceği forma dönüştürmesi gibi pek çok faydası vardır (Atallah ve Real, 1991).

Ülkemiz ve dünyada, organik olarak üretilen taze ve işlenmiş domates pazarı giderek büyümektedir. Konvansiyonel tarım metodu ile üretilen domates hakkında kaynak sağlamada sorun yaşanmazken, organik tarım koşullarındaki araştırmalara ulaşmak oldukça zordur (Diver vd., 1999). Organik tarım koşullarında yetiştirilen domates konusunda, ülkemizde yapılmış araştırmalar yok denecek kadar azdır. Bu çalışma, organik tarım koşullarında domates üretimi yapacak araştırıcı ve üreticilere kaynak oluşturmak amacı ile yapılmıştır. Organik ve sentetik bitki besin elementlerinin domates verim ve kalitesine olan etkilerinin araştırıldığı çalışmada, ön bitkinin kullanılmadığı ve ön bitki olarak yeşil gübrenin kullanıldığı uygulamalar yer almıştır.