Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ
Ayşen ULUN1 , Güngör UZUN2
Yüklə 3,61 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Ormancılık
- Endüstri
- Ulaşım
Ayşen ULUN1 , Güngör UZUN2ÖZET Bu çalışma Orta Ceyhan Havzası Üzerinde bulunan Menzelet, Sır, Kılavuzlu, Kartalkaya ve Ayvalı barajlarının yakın çevresi alan kullanımlarının araştırılması, sorunların tespiti ve çözüm önerilerinin ortaya konulmasını amaçlamaktadır. Endüstrinin gelişmesi ile tarım alanları üzerinde sanayi kuruluşlarının tesis edilmesi ve bu kuruluşların sayılarının artması ile nüfus artışı neticesinde havzada alan kullanımlarından kaynaklanan sorunlar ortaya çıkmaktadır. Kırsal alanda yaşayan insanların ihtiyaçlarını karşılamak üzere orman ve meraları tarla açma, yakacak-yapacak sağlamak gibi çeşitli amaçlar için tahrip etmeleri, erozyonu önemli bir çevre sorunu haline getirmiştir. Bu tahripler sonucunda havzada orman ve mera varlığı azalırken tarım alanlarının artmasına karşın, ulaşım ve alt yapı kolaylığı nedeniyle mevcut I. sınıf tarım topraklarının endüstriyel ve konut amaçlı yerleşimler için tüketildiği ortaya çıkmaktadır. Bu sorunların çözülmesi için; I. Sınıf tarımsal alanların yerleşim ve endüstriyel amaçlı olarak kullanılmasının önlenmesi, havzada gelişmekte olan endüstri için uygun alanların belirlenmesi, yörede tarıma dayalı endüstriyel kuruluşların teşvik edilmesi, mevcut orman ve mera alanlarının tahriplerden korunması, katı ve sıvı atıkların baraj rezervuarlarına bırakılmaması için önlemlerin alınması gerektiği ortaya konulmuştur. Anahtar Kelimeler: Havza Yönetimi, Orta Ceyhan Havzası, Alan Kullanımı ABSTRACT INVESTIGATION ON THE EFFECT OF LAND USE OF THE DAM LAKE AND AGRICULTURAL AREAS IN THE MIDDLE CEYHAN BASIN The aim of this study is to search the usable areas around Menzelet, Sır, Kılavuzlu, Kartalkaya and Ayvalı dams that are on Middle Ceyhan Basin but also to state the problems and to obtain the solution proposals as well. As a result of developing industry, construction of the industrial plants on agricultural areas and increasing population, caused regional allocation problems. Because of the destruction of the forest and the grassland for obtaining agricultural fields, or housing and using for fuel by the rural society, erosion has became an important environmental problem. Even though the agricultural areas have been increased because of these destruction’s, it is concluded that, the present first class agricultural areas are used for settlement and industrialization. To get the solutions for these problems, it is that concluded the use of,
Key Words: Basin Management, Middle Ceyhan Basin, Land Use GİRİŞ Bir ülkede toprak ve su kaynaklarının rasyonel bir şekilde kullanılması gelişmişliğin en önde gelen temel ilkelerinden biridir. Su ve toprak kaynaklarının rasyonel bir şekilde kullanılması ise ‘baraj’ deyimi ile özdeşleşmiş bulunmaktadır. Barajların beklenen fonksiyonlarını yerine getirebilmeleri havzadaki erozyon ve bunun ortaya koyduğu sedimentasyonla ters ilişkilidir (Çepel, 1986). Havza yönetimi ülkemizde oldukça yeni bir çalışma alanıdır. Yağış havzası, kelime anlamıyla, su bölümü çizgisinin sınırladığı ve yağışlarla üzerinde toplanan suyun bir tek çıkışa ulaşabildiği iç bükey topoğrafik yapıya sahip arazi parçası olarak tanımlanmaktadır (Özyuvacı,1973). Yağış havzaları üzerinde önerilen havza yönetimi bir yağış havzasında yer alan doğal kaynaklardan, sosyo ekonomik koşulları da dikkate almak suretiyle ekolojik dengeyi bozmadan optimal düzeyde yararlanmak için gerekli planlama ve uygulama çalışmaları olarak tarif edilebilir. Türkiye’nin en önemli nehirlerinden biri olan Ceyhan Kahramanmaraş il sınırları içerisinde Elbistan ilçesinde doğar ve Adana İl sınırları içerisinden geçerek Akdeniz’e dökülür. Ceyhan havzası Türkiye’nin en önemli tarım merkezlerinden Kahramanmaraş ovası ile Çukurova’nın büyük bir kısmını kapsamına alır. Havza topoğrafyasının çok değişken olması nedeniyle erozyona açık ve aktif erozyon bölgesidir. Tarıma uygun olmayan arazilerde tarım yapılmaya çalışılmakta ve bunun sonucunda yüzey toprakları akarsularla taşınmakta ve barajlarda sedimentasyon olarak çökelmektedir.
Araştırma alanı Kahramanmaraş il sınırları içerisinde bulunan Ceyhan havzasının 3705 ve 3800 kuzey enlemleri ile 3615 ve 3750 doğu boylamları arasında kalan yaklaşık olarak 4000 lik bir alanı kapsayan Orta Ceyhan Havzasını içine almaktadır. Araştırmada materyal olarak 1/100 000 ölçekli topoğrafya, toprak, jeoloji haritaları Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğüne ait 1/25 000 ölçekli amenajman paftaları ve imar planları ile meteoroloji kayıtları kullanılmıştır. Yöntem Araştırma alanı olan Orta Ceyhan Havzası üzerinde bulunan Menzelet, Sır, Kartalkaya, Ayvalı ve Kılavuzlu barajları çevresindeki alan kullanımlarının araştırılmasına ve alan kullanımlarının neden olduğu sorunların ortaya konulmasına olanak sağlayacak bir çalışma yapılmalıdır. Çalışmanın birinci aşamasında alanın doğal yapısı, sosyo ekonomik yapısı ve alan kullanımları arazi sörveyleriyle yerinde analiz edilerek, haritalardaki bilgilerle mevcut durum karşılaştırılarak alanın en son durumu tespit edilecektir. Çalışmanın ikinci aşamasında alan kullanımlarının havza üzerinde oluşturduğu etkiler analiz edilecektir. Üçüncü aşamasında ise mevcut alan kullanımlarının barajlarda ve tarım alanlarında neden olduğu sorunlar araştırılacaktır. ARAŞTIRMA BULGULARI Araştırma Alanının Doğal Yapısı Araştırma alanının doğal yapısında jeolojik ve morfolojik yapı, toprak, hidroloji, bitki örtüsü, yaban hayatı ve iklime ilişkin bulgular araştırılmıştır. Orta Ceyhan Havzasının en eski jeolojik oluşumlarını paleozoik kalkerler ve metamorfik kayalar oluşturur. Alanın kuzeybatı ile doğu kısımlarında paleozoik kalkerler ve metamorfik kayaçlar üzerinde mezozoik kretease kalkerleri meydana gelmiştir. Kuzey ve orta güney bölgelerinde yaşlı formasyonların içine sokulmuş püskürük kayalar mevcuttur. Kalker, şeyl, kumtaşı, konglomeralar ve bazı iki tabaka arasında yer alan volkanik kayalar alanın güneydoğu kısımlarında yaşlı kayalar üzerinde yer alır (MTA, 1973). Morfolojik yapıya bakacak olursak; havza, batıdan ve doğudan irili ufaklı tepe ve dağlarla çevrilidir. Güney kesimleri ovalık ve küçük tepelerden meydana gelir, kuzey bölgeleri ise oldukça engebelidir. Alanda bulunan yükseltiler Ahır dağı 2301 m, Armut Dağı 2410 m, Berit Dağı 3027 m, Engizek Dağı 2814 m, Öksüz Dağı 1868 m, olarak sıralanır. Ovalar ise Kahramanmaraş, Türkoğlu ve Narlı ovasıdır. Araştırma alanında Zonal ve Azonal Toprak grupları içinde yer alan 9 toprak grubu tespit edilerek alanda en yaygın toprak grupları olarak Kırmızı Kahverengi Akdeniz toprakları ile Kahverengi Orman topraklarının yer aldığı görülmüştür. Tarımsal kullanıma uygunluğu açısından yeteneklerine göre topraklar 8 sınıfa ayrılmaktadır. Bu açıdan değerlendirildiğinde alandaki toprakların güneyde I, II, III. sınıf, kuzeydeki dağlık kesimde ise IV, V, VI, VII, VIII. sınıf araziler olduğu görülmektedir. Yer altı ve yerüstü su kaynakları açısından araştırma alanı büyük bir zenginlik göstermektedir. Akarsular en önemli yerüstü kaynaklarıdır. Ana akarsu kaynağı Ceyhan nehridir. Aksu nehri, Erkenez, Hurman, Söğüt, Fırnız Çayları diğer önemli akarsulardır. Yer altı suları güneyde ovada verimli olup özgül debisi 2lt/sn/m’den yüksektir (DSİ,1995). Bitki örtüsü bakımından alan oldukça zengindir. Bunu oluşturan en önemli etken çalışma alanının Anadolu Diyagonali üzerinde yer alması ve Akdeniz ile İrano-Turanien Fitocoğrafik bölgeleri arasında bulunması nedeniyle ayrı bir önem arz eder ( Davis, 1976). Yaban hayatı konusunda araştırma alanında yapılmış kuşları ve memeli hayvanları tespit eden bir çalışma yoktur. Yoğun ve bilinçsiz avcılık, doğal otlakların kış ve yaz aylarında aşırı otlatılması, doğal dengeyi bozacak şekilde orman tahribatı, tarım, sulama ve bataklık kurutma gibi uygulamalar sonucu doğal denge bozulmuş ve yok olma tehlikesi ile karşı karşıya kalmıştır. Araştırma alanının doğal bitki örtüsü, ve vejetasyon yapısı yağışların genellikle soğuk mevsimlerde görülmesi, fotoperyodizmin hem günlük ,hem de mevsimlik olması, kurak mevsimin yaz olması ve bu yaz kuraklığının maksimum bir sıcaklıkla uyuşması gibi özellikleri nedeniyle Akdeniz iklimi özelliklerini göstermektedir (Akman, 1990). Havzanın 350-700m rakımları arasındaki güney bölgesi Akdeniz iklimi, 700 m den yüksek olan kuzey bölgesi ise Karasal iklimin etkisi altında bulunmaktadır.
Araştırma alanında 3 tane önemli yerleşim merkezi bulunmaktadır. Bu yerleşim merkezleri Kahramanmaraş, Pazarcık ve Türkoğlu olarak sıralanabilir. Kahramanmaraş kent nüfusu 1950’den sonra hızlanan bir nüfus artışı ile 1990’da 228.000 olmuştur. Türkiye’deki il merkezlerinin nüfus büyüklüğüne göre sıralaması yapıldığında Kahramanmaraş 18. sırada yer almaktadır. Coğrafi konumu ve topoğrafyası nedeniyle havzanın en önemli yerleşim birimi olan Kahramanmaraş ilinin ekonomisi tarıma dayalıdır. Pamuk başta olmak üzere, biber, çeltik, bakliyat çeşitleri, hububat, meyveler, üzüm, zeytin ve son zamanlarda ekimi hızla fazlalaşan endüstri bitkisi şeker pancarı ilk sırayı alan ürünlerdir. 1975’ten sonra Kahramanmaraş ilinde sanayileşme daha hızlı bir seyir takip etmektedir. Başlamış daha evvelki tesislere ek olarak pamuklu dokuma sanayi, iplik fabrikaları, un fabrikaları, rafine zeytin yağı ve ayçiçek fabrikaları ile bulgur fabrikaları sektör içinde yerini alır. Türkiye’de üretilen ipliğin % 25’i Kahramanmaraş’ta üretilmektedir. İlde 43 adet iplik ve elyaf fabrikalarında günlük 600 ton üretim yapılmaktadır. Çalışma alanında faaliyette olan 107 dokuma ve örme, 7 boya ve kasar fabrikası ile 150 konfeksiyon atölyesi bulunmaktadır. Tarihi ve arkeolojik yönden araştırma alanı en eski çağlardan bu yana yerleşim merkezi konumundadır. Kahramanmaraş ilinde ve çevresinde yapılan kazılarda ele geçen buluntular yörede insan yerleşiminin üst paleolitik çağda başladığını, Neolitik ve İlk Tunç çağlarında (İ.Ö 2000-1500 ) Suriye ve Mezopotamya’yı Kapadokya ile Anadolu’nun başka kesimlerine bağlayan kervan yollarının kavşağında olduğunu ortaya koymaktadır. Süleymanlı nahiyesinde 5 adet Bizans Kilisesi bulunmaktadır. Kahramanmaraş merkezde 1995 yılı içerisinde sit tescili onaylanan çarşılarla birlikte, koruma altına alınan yapıların sayısı 382'ye çıkmıştır. Bu yapılardan bazıları; Bedesten, Kapalıçarşı, Taşhan, Belediye çarşısı ve Beyazıtlı vakfiyesidir (Özdemir, 1996)
KHGM etüd sonuçlarına göre araştırma alanının toprak potansiyeli ve alan kullanım şekli, tarım alanları % 36.3, orman alanları % 36.26, çayır ve meralar %7.7, yerleşim ve endüstri alanları %3 ve diğer kullanımlar % 16.44 olarak saptanmıştır. Yerleşim Orta Ceyhan Havzası içinde Kahramanmaraş kentsel alanı en büyük yerleşim birimidir. Kent alanı gelişme alanlarıyla birlikte toplam 183.132 km2 büyüklüğünde olup, bulundurduğu donatı ve fiziksel yapı itibariyle 13 km’lik doğrusal bir yüzeyde yayılma göstermektedir. Kent alanının çevresinde dışardan gelen göçlerin yerleşmesiyle gecekondu bölgeleri oluşmuştur. Bu bölgeler şehrin kuzey ve batısında yer almaktadır. Şehrin batısında oluşan kaçak yapılar sınıf olarak III. ve IV. sınıf ve daha vasıfsız arazilerde yapılaşmakta iken, doğu kesimde I. ve II. sınıf tarımda kullanılabilir arazilerde yapılaşmaktadır (Adanır,1997). Çalışma alanındaki diğer bir önemli yerleşim merkezi Pazarcık’tır. Pazarcık ilçesinin güneyinde ve güneybatısında Pazarcık ovası güneye doğru uzanmaktadır. Ekonomisi oldukça gelişmiş ve tarıma dayalı olup Kartalkaya barajı sayesinde 35.000 dönümlük alanda sulu tarım yapılmaktadır. Diğer önemli bir yerleşim yeri olan Türkoğlu ilçesi Kahramanmaraş il merkezinin 23 km güneyindedir ve son yıllarda Kahramanmaraş’ın önemli ilçelerinden biri konumuna gelmiştir. Havzanın en büyük yerleşim merkezi olan Kahramanmaraş ilinin evsel atıkları kent nüfusu dışardan göç almaya başlamadan önce topografyasının izin verdiği ölçüde kent merkezinden geçen dereler vasıtasıyla sağlanıyordu. Kentin nüfusunun artması sonucunda 1986 yılında kanalizasyon projesi yapılarak inşaatına başlanmış ve şehrin güneyinde bulunan taşkın deresine verilmekte bu dereden de çevredeki tarım alanlarında sulama suyu olarak yararlanılmaktadır. Tarım ve Hayvancılık Araştırma alanı toprak varlığı bakımından Türkiye’nin %1.7 sini kaplamaktadır. Bir tarım şehri olarak kabul edilen Kahramanmaraş ilinin arazi deseni yıllara göre değişiklik göstermekte, yıldan yıla alandaki tarım arazileri tarım dışı amaçlara yönelik olarak kullanılmakta ve bu şekilde geri dönüşü imkansız tarım alan kaybı ortaya çıkmaktadır. Kahramanmaraş ili yerleşim merkezinin Adana ve Gaziantep Karayolları üzerinde kurulan sanayi tesisleri hızla Kahramanmaraş ovasına yayılmakta ve I. sınıf tarım topraklarının kaybına yol açmaktadır. Havza toprakları bazı kesimlerinde aşırı olmak kaydıyla, su ve rüzgar erozyonu ile karşı karşıya kalmakta ve arazilerin kullanımı erozyon nedeniyle gün geçtikçe zayıflamaktadır. Son yıllarda havzadaki nüfusun artması nedeni ile tarıma uygun olmayan araziler tarıma açılmakta, aşırı eğimli olan ve çoğunlukla ormandan açılan bu araziler kısa zamanda verimliliklerini kaybetmektedirler. Çizelge 1’de alanın arazi varlığı ve kullanım durumu verilmiştir. Orta Ceyhan Havzası IV. Tarım Bölgesinde yer almaktadır. Tarımda çalışan faal nüfusun % 54’ü kadın %46’sı erkektir. Havzada çalışan (faal )nüfusun %26.5’i ücretli %0.5’i iş veren, %22’si kendi hesabına, %51’i ücretsiz aile işçisi olarak çalışmaktadır. Türkiye’de ortalama aktif çalışan nüfus başına 22.2 dekar arazi düşerken, havzada tarımsal aktif nüfus başına 19.7 dekar arazi düşmektedir. Çizelge 1. Kahramanmaraş İli Arazi Varlığı ve Kullanım Durumu (Kaynak:Kahramanmaraş Tarım İl Müdürlüğü 1997.)
Hayvancılık genellikle havzanın kuzey kesimlerinde yoğunlaşmıştır. Güney bölgelerde, otlak ve meraların tarım alanlarına dönüşmesi nedeniyle bu yörelerde hayvancılık gerilemiştir. Havzada keçi ve koyun ( küçükbaş hayvan ) yetiştiriciliği yaygındır. OrmancılıkKahramanmaraş il genelinde 478.103.08 ha ormanlık alanın genel alan toplamı olan 14.327.000 hektara oranında %36.26 orman oranı ortaya çıkmaktadır. Bu oran ilin tarım alanı miktarı olan %36 oranına eşittir. Ancak gerçek anlamda verimli orman miktarı genel alana oranlanırsa %10’lara varan verimli orman varlığı söz konusudur (Çizelge 2). Çizelge 2. Kahramanmaraş İlinin Orman Varlığı
Kaynak: Kahramanmaraş Orman Bölge Müdürlüğü 1996 Havzadaki orman örtüsünü, 500 m’ye kadar olan yamaçlarda kışın yaprağını dökmeyen ağaçlar (makiler), 2300 m’ye kadar ise Pinus ve Quercus ormanları kaplamaktadır. Ormanlar çoğunlukla Karaçam ( Pinus nigra), Kızılçam ( Pinus brutia), Meşe (Quercus cerris), Kayın ( Fagus orientalis), Sedir ( Cedrus libani), Göknar (Abies clicica), Şimşir (Buxus sempervirens), Ardıç (Juniperus excelsa)’dan oluşmaktadır (Duman ve ark, 1994). EndüstriAraştırma alnındaki Kahramanmaraş kentinin coğrafi konumu ve arazi yapısı bakımından tarım sektörü gelişmiştir. Endüstriyel gelişmelerden çok çalışmaların tarım sektöründe olduğu görülmektedir. Tarım sektöründe çalışanların tüm il nüfusuna oranı %47’dir. Endüstri kuruluşları ulaşım kolaylığı ve merkeze yakınlığı nedeniyle Gaziantep ve Adana yolu üzerinde tesis edilmiş 1991 yılından itibaren de Kayseri yol aksının her iki tarafı 250 metre derinlikte endüstri alan kullanımlarına ayrılmıştır. 1984 yılı rakamlarına göre yerleşim alanları olarak 4511 ha verimli tarım arazisi tüketilmiştir. Bugün için bu alanların miktarı kat, kat fazladır. Sanayi ve ticaret bakanlığının 1987 yılı sonu kayıtlarına göre Kahramanmaraş’ta bulunan küçük sanayi sitesinin kapladığı alanın %80’i yani 112 hektarı tarıma elverişli topraklar üzerinde bulunmaktadır. Özellikle son yıllarda Kahramanmaraş’ta Tekstil sektöründe, alınan teşviklerinde etkisiyle büyük bir yapılanma görülmüştür. Buda Adana ve Gaziantep karayolu üzerindeki verimli tarım arazilerinin bir kısmının elden çıkmasına neden olmuştur. Kent sanayisinin esasını tarımsal hammaddeleri işleyen sanayi tesisleri oluşturmaktadır. Bu sektörde çalışan kuruluşların dağılımı ise aşağıdaki gibi sıralanabilir. Buna göre Kahramanmaraş İli’nde yıllık üretimi 16.200 ton/yıl ile 2.800 ton/yıl arasında değişen 11 iplik dokuma fabrikası, 10 dokuma fabrikası, 16 örgü- kumaş fabrikası, 4 boya- kasar fabrikası, 12 kimya sanayi kuruluşları, 7 un fabrikası, 1 süt ürünleri fabrikası,3 bulgur, 4 yağ fabrikası, 1 şeker fabrikası, 3 yem fabrikası, 2 orman ürünleri fabrikası, 2 tüp dolum tesisleri ile 16 metal sanayi kuruluşu bulunmaktadır. Bunlar dışında 70 bakır atölyesi, 33 deterjan ve tuz imalathanesi, 30 kırmızı biber fabrikası, 6 çeltik fabrikası, 70 mobilya atölyesi 3 tarım aletleri yapan imalathane ve 1 kalorifer kazanı imalathanesi mevcuttur (Direk ve ark, 1995). Araştırma alanında son yıllarda hızla artmakta olan sanayi tesisleri Maraş Ovasında verimli tarım arazileri üzerinde kurulmaktadır. Bu tesisler kent yerleşim merkezinin hemen yanı başında yer almaktadır. Fabrikalardan çıkan katı ve sıvı atıklar Erkenez çayına hiçbir arıtma işlemi görmeden atılmaktadır. Erkenez çayı atıkları aldıktan sonra Sır Barajına dökülmekte gölün su kalitesi ve yaşamı olumsuz yönde etkilenmektedir. Sır Barajının suyu sulama amaçlı kullanılacağından tarım alanları da bu kirlilikten etkilenmektedir. Bu konuda detaylı kirlilik araştırma çalışmalarına gerek bulunmaktadır.
Havzaya ilk demiryolu 1948’de yapılmıştır. Aynı yıl işletmeye açılarak çalışmaya başlayan Kahramanmaraş garı Türkiye’nin en büyük garlarından biri olup 697 dönüm alan üzerinde kurulmuştur. Orta Ceyhan Havzasında yapımı yeni tamamlanan Kahramanmaraş hava alanı bulunmaktadır. ARAZİ KULLANIMLARININ HAVZAYA ETKİLERİ Son 20 yıl içerisinde bütün ülkede olduğu gibi araştırma alanında da çayır-mera ve orman arazilerinden tarım alanlarına bir kayma söz konusu olduğundan bu açık alanlar zamanla erozyona maruz bırakılmış ve halen bırakılmaktadır. Kahramanmaraş ilinin arazi kullanım kabiliyetlerine uygunluğu ile ilgili eski sınıflandırma ve etüdler 1974 yılında yapılmış ve ilin arazi varlığına ilişkin bilgiler çizelge 3’de ortaya konulmuştur. Çizelge 3. Kahramanmaraş İlinin Arazi Kullanım Kabiliyetlerine Uygun Olarak Sınıflandırılmış Değerleri (ha ve %).
Kaynak: Kahramanmaraş İli Toprak Kaynağı Envanter Raporu Çizelge 3’de görüldüğü gibi Kahramanmaraş ilinde tarıma elverişli arazi varlığı 338.111ha kadardır. Bu miktarın 101.049 ha I.sınıf, 100.774 ha II.sınıf, 73.159 ha III.sınıf ve 63.129ha ise IV. sınıf arazidir. Bu rakam il topraklarının yalnızca 24.02’sine denk düşmektedir. Araştırma alanındaki tarım arazisi miktarı 1974 yılında 338.111 ha iken 1993 yılında I., II., III. ve IV. sınıf arazi olarak kabul edilen ve tarım arazisi niteliğindeki saha 480.543 ha ulaşmıştır. Çayır-mera ve orman arazisi varlığı ise 1974 yılında 979.920 ha iken 1993 yılında 213.095 ha azalarak 766.825 ha gerilemiştir. Bu rakamlar, nüfus artışı ile beraber tarımsal ürün talebinin artması ve tarımsal mekanizasyonun gelişmesi ile çayır-mera ve orman alanlarından tarım arazilerine doğru bir geçiş olduğunu göstermektedir. Bu geçişle beraber yeni açılan tarım arazilerinin çoğu meyilli arazilerden kazanıldığı için bu alanlar açık şekilde rüzgar ve özellikle su erozyonu altında bulunmaktadır (Kasap ve Dilbirliği, 1996). Havzada işlemeli tarıma uygun olmayan ancak çayır-mera ve orman olarak kullanılması gereken 86.784 ha alan tarımda kullanılmaktadır. Bu nedenle bu arazilerde erozyon başta olmak üzere çeşitli sorunlar ortaya çıkmakta ve verim de oldukça düşmektedir. Tarım arazilerinin yaklaşık %50’si 0-6 derece eğimden daha fazla eğime sahip araziler üzerinde bulunmaktadır. Bu durum toprakların verimliliğinin hızla kaybolmasına neden olmaktadır. Bir yandan tarıma uygun olmayan on binlerce hektar arazi tarımda kullanılırken diğer yandan binlerce hektar I. ve II. sınıf tarım arazisi başta yerleşim ve endüstri olmak üzere tarım dışı amaçla kullanılmaktadır. Ekonomisi ve sanayisi tarıma dayalı olan Orta Ceyhan Havzasında, toprakların kolayca dönüşü imkansız olarak elden çıkması hem bölge, hem de ülke ekonomisi açısından önemli kayıplar ortaya çıkarmaktadır. Kahramanmaraş ovası üzerinde sanayi tesislerinin yapılması ,bazılarının baraj gölleri etrafında oluşturulması sonucunda tarım alanlarının kullanılamaz hale gelmesi buna bağlı olarak da yeraltı suyunun kalite ve seviyesinin değişimleri kaçınılmaz hale gelecektir.
Yüklə 3,61 Mb. Dostları ilə paylaş:
| |||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||