Ekolojik tarimda iÇ pazarin geliŞİMİ

Kaynak:ITC 2000 ( 8)

TÜRKİYE ‘DE EKOLOJİK TARIMDAKİ GELİŞMELER
Dünyada ki bu olumlu gelişmelere paralel olarak ülkemizde organik tarımla ilgili çalışmalar yakın zaman içerisinde başlamıştır.Halen Türkiyede toplamı 23 Milyar dolar olan gıda pazarında 3 ile 5 milyon dolarlık bir ekolojik ürün pazarı oluşmuştur.

Ülkemizde ekolojik ürün üretimi 1980 de yabancı firmalar kanalıyla başlamış , ihracatcı firmalar aracılığı ile 1985 yılında ,projeli üretime geçilerek ekolojik ürün ihracatı gerçekleştirilmiştir.

Bu yıllarda ithalatcı ülkelerin yönetmeliklerine göre yapılan ekolojik üretime,1991 yılından itibaren, bu konudaki EEC No.2090791 sayılı Yönetmelik çerçevesinde devam edilmiştir. 24.12.1994 tarihinden itibaren ise ,üretimimiz “ Bitkisel ve Hayvansal Ürünlerin Ekolojik Metotlarla Üretilmesine İlişkin Yönetmeliğe “ uygun olarak yürütülmektedir ( 4-5).

1990 da 1037 hektar arazide ,313 üretici , 8 ürün ile ekolojik tarıma başlanmış başta kuru üzüm , kuru kayısı ve incir olmak üzere de ihracata geçilmiştir

2000 yılına gelindiğinde ise 35 ilimize ve 16.000 çiftciye yapılan ekolojik üretim neticesinde 210.000 ton üretim elde edilmiştir.Türkiyenin ihracatı halen yaklaşık 22 milyon dolar seviyesindedir.

Çizelge 2 :Türkiye de Ekolojik Tarım Yapan İşletmelerin Gelişimi

Ekolojik Ürün Göstergeleri	1990	1992	1994	1996	1998	1999	2000 90-99 % Değişim
Ekolojik Ürün Üreticisi Sayısı	313	1780	1690	4034	8302	12435	16000 5111
Ekolojik Ürün Üretim Alanı (Hektar)	1037	6077	5156	16000	25303	44552	50.000 4821
Ekolojik Ürün sayısı	8	23	20	37	65	92	92 1150

Kaynak :ETO Derneği 2000

Görüldüğü üzere 1990-1999 döneminde üretici sayısı % 5111, üretim alanı % 4821 ve ürün sayısı ise %1150 oranında artmıştır.

2000 yılı itibariyle Türkiye’nin ekolojik ürün üretimine bakıldığında ürün sayısının 92 adede ,çiftci sayısının 16.000 adede ve üretim alanının 44.552 hektara yükseldiği görülmektedir.Ekolojik tarım konusunda son 10 yıl içerisinde çok önemli ve hızlı gelişmeler olmuş , kuru meyvelerle başlayan üretim bitkisel ürünler,işlenmiş gıda ürünleri ve diğer tarım ve gıda ürünleri olarak sınıflandırabileceğimiz sektörel yelpazeye ulaşmıştır (16).

1999 yılı itibariyle Türkiye nin ekolojik ürün üretimine bakıldığında; %61 ri kuru-kurutulmuş meyveler,%21’ i tarla bitkileri ,%5 ‘i üzümsü meyveler , %2 si sebze , %2 si yaş meyve , %2 si tıbbi bitki , %7 si diğer ürünlerdir .

Türkiye ‘de ekolojik tarım ürünleri üretim ve ihracatına ilişkin istatistiksel alt yapının oluşturulmasına yönelik çalışmalar henüz tamamlanmamıştır. Günümüzde ekolojik ürün ihracatımızın ağırlıklı olarak kuru meyvelere ait olduğu ve ihracatımızın yöneldiği ülke sayısının 2000 yılında 20 civarında gerçekleştiği,ayrıca AB ülkelerinin de bu ihracatta en önemli pazarlarımızı oluşturduğu görülmektedir ( 14 ).

Türkiye’de ihracat yapılan ülkelerde ki çok uluslu şirketler ile yerli üreticilerimiz arasındaki sözleşmeli tarımı kapsayan ilişkiler sonucunda, ekolojik üretim yapan üretici sayısı gittikçe artmaktadır.
1996 yılında toplam 3.678 ton ve ihracat tutarı 8.032.358 $ ,

1997 yılında ise 5.705 ton ve ihracat tutarı 13.513.694 $

1998 yılında ise 8.028 ton ve ihracat tutarı 17.840.608 $

1999 yılında ise 11.679 ton ve ihracat tutarı 23.562.000 $

2000 yılında ise 12.047 ton ihracat tutarı 20.837.000 $ olarak gerçekleşmiştir.
Bu rakamlara göre ekolojik tarım ürünleri ihracatındaki artış hem tutar hem de miktar olarak her yıl yaklaşık % 150 olmuştur. Bu da ekolojik ürün ihracatının hızla geliştiğini göstermektedir.

Çizelge 3'den görüleceği üzere ihracatımız ağırlıklı olarak Almanya, Hollanda, İsviçre, İngiltere ve Fransa’ya yapılmıştır.

Çizelge 3 :Türkiye’nin Ekolojik Ürün İhracatının Ülkelere Göre Dağılımı (1999)

Ekolojik Ürün İhracatı Yapılan Ülkeler	EkolojikÜrün İhracatı (ton)	Ülkelerin Ekolojik İhracatımızdaki Payı (%)
Almanya	3.690	35.9
Hollanda	1.840	17.9
İsviçre	1.330	12.9
İngiltere	1.042	10.2
Fransa	777	7.6
Danimarka	298	2.9
Italya	182	1.8
Avusturya	151	1.5
Belçika	95	0.9
Isveç	60	0.6
ABD	478	4.7
Toplam	11.679	100.0