Ekonometrikaga kirish fan sillabusi

IV. Ta’lim berish usullari

• 
  real vaziyatga asoslangan amaliy ishlarni bajarish;
  
• 
  laboratoriya ishlarini bajarish;
  
• 
  esse, tezis va maqolalar yozish;
  
• 
  vaziyatli topshiriqlarni (keys-stadi) yechish;
  
• 
  jarayonli-yo‘naltirilgan ta’lim;
  
• 
  muhokamalarda ishtirok etish;
  
• 
  kichik guruhlarda ishlash;
  
• 
  loyiha ishi bajarish;
  
• 
  mustaqil ishlarni bajarish;
  
• 
  taqdimot tayyorlash;
  
• 
  turli darajadagi testlarni yechish;
  
• 
  so‘rov o‘tkazish;
  
• 
  muammoni hal qilish.
  

V. Fanning tarkibiy tuzilishi:

t/r	Mavzular	Ma’ruza, amaliy va seminar mashg‘ulotlar rejasi	Soatlar
			Ma’ruza mashg‘u-lotlari		Amaliy mashg‘u-lotlar		Laboratoriya mashg‘u-lotlari		Mustaqil ta’lim
	Ekonometrik modellashtirish asoslari	Ekonometrikaga kirish. Fanning maqsadi va vazifalari. Iqtisodiyotni ekonometrik modellashtrish zarurligi. Ekonometrik model tushunchasi, turlari va undagi o‘zgaruvchilar. Ekonometrik modellashtirish bosqichlari.	2		-		-		6
	Ekonometrik modellarning axborot ta’minoti	Iqtisodiy ma’lumotlarning statistik tabiati. Bog‘liq va bog‘liq bo‘lmagan o‘zgaruvchilarni tanlash. Ekonometrik modellarni tuzishda qatnashadigan iqtisodiy ma’lumotlarga qo‘yiladigan talablar.	2		2		-		8
	Ekonometrikada ehtimollar nazariyasi va matematik statistikaning asosiy tushunchalari	Ehtimollar nazariyasi va matematik statistikaning asosiy tushunchalari. To‘plamlar va ularning xossalari. Diskret va uzluksiz tasodifiy miqdorlar. Tasodifiy miqdorlarning xarakteristika-larini hisoblash.	2		2		2		8
	Juft korrelyatsion-regression tahlil	Iqtisodiy-ijtimoiy jarayonlarda bog‘lik-liklar turlarini o‘rganish. Korrelyatsiya koeffitsientining turlari va hisoblash usullari. Chiziqli va chiziqsiz regression bog‘lanishlar. Korrelyatsion-regression tahlilda eng kichik kvadratlar usulining qo‘llanilishi.	2		2		2		4
	Chiziqsiz regressiya	Chiziqsiz regressiya modellari. Chiziqli bo‘lmagan bog‘liqliqlar uchun korrelyatsiya.	2		-		2		4
	Ko‘p omilli ekonometrik tahlil	Ko‘p omilli ekonometrik modellarni tuzish uslubiyoti. Chiziqli va chiziqsiz ko‘p omilli regression bog‘lanishlar. Ko‘p omilli regressiya tenglamasi parametr-larini baholashda eng kichik kvadratlar usuli. Ekonometrik model parametrlarining iqtisodiy tahlil va elastiklik koeffitsientlarini hisoblash.	2		2		2		10
	Regressiyaning xususiy tenglamasi	Regressiyaning xususiy tenglamasining yozilishi va elastikning xususiy koeffitsien-tini aniqlash. Ko‘p omilli korrelyatsiya. Xususiy korrelyatsiya.	2		-		-		6
	Ekonometrik modellarni baholash	Ekonometrik modellarning iqtisodiy tahlilida verifikatsiya bosqichining ahamiyati. Ekonometrik modellarning sifati va ahamiyatini mezonlar bo‘yicha baholash. Regressiya tenglamaning parametrlarni baholarining xususiyalari.	4		2		2		10
	Vaqtli qatorlar	Vaqtli qatorlar to‘g‘risida umumiy tushunchalar. Multiplikativ va additiv modellarning tarkibiy tuzilishi. Vaqtli qatorlarni tekislash usullari.	2		2		2		10
	Tenglamalar tizimi ko‘rinishidagi ekonometrik model	Bir-biriga bog‘liq tenglamalar tizimini tushunchalari va turlari. Ekonometrik tenglamalar tizimi parametrlarini hisoblash uslubiyoti. Ekonometrik tenglamalar tizimini identifikatsiyalash muammolari.	2		-		-		8
	Amaliy ekonometrik modellar	Iqtisodiy o‘sish jarayonini ishlab chiqarish funktsiyalari yordamida tadqiq etish. Ishlab chiqarish funktsiyalarining xarakte-ristikalari. Talab va taklifning ekonometrik modellari. Makroiqtisodiy ekonometrik modellarning turlari va ularni iqtisodiy tahlilda qo‘llanilishi.	2		2		2		8
	Iqtisodiy ko‘rsatkichlarni prognozlashda ekonometrik modellardan foydalanish	Ijtimoiy-iqtisodiy prognozlashning umumiy tushunchalari va ob'ektlari. Prognozlash usullari va ularning turlari. Ekonometrik tenglamalar tizimi yordamida prognozlash uslubiyoti.	2		-		2		6
	Statsionar qatorlar. ARMA modeli	Statsionar qatorlar. Oq shovqin jarayoni. Avtoregressiv jarayon. Sirg‘aluvchi o‘rtacha jarayoni. Mavsumiylikni hisobga olgan holda ARMA modellari.	2		-		2		4
	Dinamik ekonometrik modellar	Dinamik ekonometrik modellarning umumiy xarakteristikalari. Avtoregressiya modeli va uning parametrlarini baholash. Taqsimlangan lagli modellarning xarakteristikasi. Almon usuli. Koyk usuli.	2		2		-		6
	Ekonometrik tadqiqotlarda axborot texnologiyalari	Eviews– ekonometrik modellashtirish dasturi imkoniyatlari. Eviews dasturini ishga tushirish. Eviews dasturida ma’lumotlarni kiritish va yuklash. Ma’lumotlarni klaviatura orqali kiritish Dasturga ma’lumotlarni import qilish. Eviews dasturida ko‘plikdagi regressiyaning klassik chiziqli modeli. Tavsifiy statistikalar tahlili. Korrelyatsion tahlil. Ko‘plikdagi regressiya modelini tuzish. Tuzilgan model sifatini tahlil qilish.	4		2		2		10
Jami soat 180				34		18		20		108

VI. Mustaqil ta’lim mavzulari
Mustaqil ta’lim uchun tavsiya etiladigan mavzular:

1. 
   Ko‘p omilli ekonometrik tahlilda omillarni tanlash muammosi.
   
2. 
   Ekonometrik modellashtirishda qo‘llaniladigan amaliy dasturlar xususiyatlari.
   
3. 
   Additiv va multiplikativ ekonometrik modellarni tuzish.
   
4. 
   Tovarlar bozori konyunktura o‘zgarishlarini hisobga olgan holda iqtisodiy tahlilni amalga oshirish va asosiy ko‘rsatkichlarni prognozlash.
   
5. 
   Makroiqtisodiy indikatorlarni ishlab chiqarish funktsiyalari yordamida tadqiq qilish.
   
6. 
   Mahsulotga bo‘lgan talab va taklifning ekonometrik modellarini tuzish.
   
7. 
   Bozor hajmini aniqlashda ekonometrik modellardan foydalanish.
   
8. 
   Dinamik ekonometrik modellardan foydalanish.
   
9. 
   Tijorat banklarining kredit portfelini ekonometrik modellashtirish.
   
10. 
    Fermer xo‘jaliklarining iqtisodiy rivojlanish ko‘rsatkichlarini ekonometrik modellashtirish.
    
11. 
    Erkin iqtisodiy zonalar rivojlanish ko‘rsatkichlarini ekonometrik modellashtirish.
    
12. 
    Xizmat ko‘rsatish korxonalari faoliyati ko‘rsatkichlarini ekonometrik modellashtirish.
    
13. 
    Qurilish tashkilotlari faoliyatida tarmoqli modellashtirishdan foydalanish.
    
14. 
    Kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub'ektlari faoliyatini tahlil qilishda ekonometrik modellaridan foydalanish.
    
15. 
    Makroiqtisodiy ishlab chiqarish funktsiyalari asosida respublikada barqaror iqtisodiy o‘sishni modellashtirish.
    
16. 
    Aholi bandligi va daromadlarini oshirishda kichik biznes va xususiy tadbirkorlik sub'ektlari ko‘rsatkichlarini ekonometrik tahlil qilish.
    
17. 
    Ko‘p o‘lchovli taqsimot. Shartli taqsimotlar.
    
18. 
    Normal taqsimot va uning xususiyatlari.
    
19. 
    Gauss-Markov shartlari.
    
20. 
    Statistik gipotezalarni tekshirish.
    
21. 
    Regressiya koeffitsientlarining ahamiyatliligi. R-qiymat.
    
22. 
    Geteroskedastiklik. Kirish. EKKUni baholashning oqibatlari.
    
23. 
    Multiplikativ geteroskedastiklik. Geteroskedastiklikni testlashtirish.
    
24. 
    Asimptotik testlar. Darbin-Uotson testi.
    
25. 
    Geteroskedastiklik uchun test. Avtokorrelatsiya uchun test.
    
26. 
    Vaqtli qatorlar tahliliga kirish. Statsionarlik va avtokorrelyatsiya funktsiyasi.
    
27. 
    Umumiy avtoregressiv-sirg‘aluvchi o‘rtacha (ARMA) jarayonlar. ARMA jarayonlarini shakllantirish.
    
28. 
    Polinom laglar. Umumiy ildizlar. Statsionarlik va yagona ildizlar.
    
29. 
    Yagona ildizlarni testlashtirish. Birinchi tartibli avtoregressiv modelda yagona ildiz uchun test.
    
30. 
    Yuqori tartibli avtoregressiv modellarda yagona ildiz uchun test.
    
31. 
    ARMA modelini tanlash va uni baholash. Avtokorrelyatsiya funktsiyasi. Xususiy avtokorrelyatsiya funktsiyasi.
    
32. 
    Statsionar o‘zgaruvchili dinamik modellar.
    
33. 
    Nostatsionar o‘zgaruvchili modellar. Soxta regressorlar.
    
34. 
    Kointegratsiya. Kointegratsiya va xatolarni to‘g‘rilash mexanizmi.
    
35. 
    Vektor avtoregressiv modellar (VAR).
    
36. 
    Kointegratsiya: ko‘p variantli hodisalar. VARda kointegratsiya.
    
37. 
    Kernel zichlik bahosi. Baholarning statistik ahamiyati.
    
38. 
    Chiziqsiz regressiya modellari va ular uchun iqtisodiy jarayonlar.
    

Mustaqil o‘zlashtiriladigan mavzular bo‘yicha talabalar tomonidan loyiha ishi, esse, tezis yoki ilmiy maqola yozish, referatlar tayyorlash va uni taqdimot qilish tavsiya etiladi.