Parti içi demokrasi, parti disiplini, parti kuralları, parti değerleri vb. ile partinin sınıf temeli arasında diyalektik bir ilişki vardır. Bu nedenle, herşeyin yerli yerine oturması için doğru bir ideolojik-siyasal çizgi asgari bir koşuldur, ama kendi başına yeterli değildir. Bu ideolojik-siyasal çizginin bir de proleter sınıf zemininde az-çok sağlam köklere ulaşması gerekir. Ki inşa örgütümüzün yaşadığı tüm sorunların temelinde bu alandaki zayıflık çok temelli bir rol oynamıştır.
İnşa örgütümüzde demokrasi ile disiplin, haklar ile görevler, yetkiler ile yükümlülükler, merkeziyetçilik ve ademi(185)merkeziyetçilik, eleştiri ile özeleştiri; tümü birbiriyle diyalektik bir bütünlük taşıyan bu sorunlarda küçük-burjuva tekyanlılığı dediğimiz zihniyete ve bu zihniyetin ürünü tutum ve davranışlara kurban edilmeye çalışılmasının gerisinde aynı olgu yatmaktadır: Bu, örgütsel yapımızın henüz sınıf tabanına oturmamış olması, işçi hareketiyle organik ilişkilerdeki zayıflıktır. Bu ise, devrimci bir sınıf hareketinin siyasal mücadele alanına çıkmış olması bir yana, kendiliğinden hareketin dahi son derece istikrarsız olmasıyla ilgilidir ve küçük-burjuva tekyanlılığını ayrıca besleyen bir rol oynamıştır.
Bir küçük-burjuva, parti demokrasisinden en geniş bir biçimde yararlanırken, bunun sıkı ve sarsılmaz bir disiplinin güvencesi olduğunu düşünmez. Oysa disiplinden kopartılmış bir sözümona demokrasi, ihtilalci bir parti yaşamı açısından zararlı, yer yer tehlikeli bir oyuncaktır. Parti bir savaş örgütüdür ve proletaryanın gerçek kurtuluşunun savaşını yöneten bir öncü kurmaydır. Demokrasi, parti programının ilkeleri temeli üzerinde devrimci sınıfsal anlamını bulur ve işlevini yerine getirir. Bu temel üzerinde geniş bir tartışma ve eleştiri özgürlüğünü kullanan, kendi düşüncesi doğrultusunda kolektifi etkilemek için parti işlerliğinin sunduğu tüm olanaklardan yararlanan bir parti üyesi, kolektifin kararlarına da en tam biçimde uymak ve sahip çıkmak zorundadır.
Demek ki demokrasi, bir keyfiyet alanı değil, partinin etkinliğini güçlendirmenin bir aracıdır. Demokrasinin işletilmesinde temel hareket noktası, hiç de parti karşıtı düşüncelere bir özgürlük ortamı yaratmak değil, fakat parti programının ilkeleri temeli üzerinde üyelerin parti yaşamına aktif ve etkin katılımını sağlamaktır. Proleter demokrasi yıkıcı ve yıpratıcı değil, tersine yapıcı ve geliştiricidir. Ve son tahlilde hizmet ettiği şey, sıkı bir merkeziyetçilik ve bu temel üzerinde parti disiplinini teminat altına almaktır.(186)