Elektr energiyasini olishning an’anaviy va noana’naviy usullari haqida umumiy ma’lumotlar
Yüklə 1,6 Mb. Pdf görüntüsü
|
| Energiya ishlab chiqarish
An`anaviy usullar Noan`anaviy usullar Kelajakdagi yangi energiya turlari Is si ql ik el ekt r st ans iya la ri K el aj akda gi ya ngi ene rgi ya t ur la ri E le kt r toki ni ng ki m yovi y m an ba la ri . G id ro -e le k tro s ta n si y a la r Q uyos h ba ta re ya la ri S ha m ol ge ne ra tor la ri G eot er m al va vul qon ene rgi ya si D engi z qa lqi shi va to` lqi nl ar e ne rgi ya si Bi o e n e rg et ik q u ri lm al a r M u sk u l e n e rg iy as in i m o d e ll a sh ti ri sh T er m oya dr o ge ne ra tor i M agni togi dr odi na m ik ge ne ra tor la r K im y o v iy e n e rg iy a n i b e v o si ta e le k tr e n e rg iy a g a a y la n ti ri sh Energiya olishning an’anaviy usullarini o’quvchilarga tushuntirishda eng ko’p ishlatilayotgani issiqlik elektr stansiyalaridir (I.E.S.). Issiqlik elektr stansiyalari o’z tarkibiga ko’ra gaz, ko’mir va neft mahsulotlari bilan ishlovchi elektr stansiyalarini hamda uran yadrosi bo’lishida ajraladigan issiqlik hisobiga ishlovchi atom elektr stansiyalari (AES)ni o’z ichiga oladi. Birinchi tur elektr stansiyalarining ishlashi yoqilg’i zahiralarining kamayishi va yonish mahsulotlarining ekologiyaga ta’siri bilan chegaralangan. Atom elektr stansiyalarining ishlashida xomashyo resursi deyarli chegaralanmagan. Lekin AESlari ishlatilishi bilan bog’liq quyidagi muammolar mavjud: 1. Radiatsiya ta’sirida reaktor materiallarining tez ishdan chiqishi va radioaktiv moddalarning tashqariga chiqib ketishi. 2. Radioaktiv chiqindilarni saqlash muammosi. 3. Yadro reaktorlarida mukammal xavfsizlik tizimini yaratish qiyinligi. 4. Hozirgi kunda ko’p ishlatilayotgan tez neytronlarda ishlovchi briderlarda ko’p miqdorda plutoniy yig’ilishi va atom bombasi uchun asosiy xomoshyo bo’lgan plutonning yomon niyatli kishilar qo’liga tushish ehtimoli mavjudligi. Bugungi kunda AQSHning Texas universitetida Mayk Kotschenreyter boshchiligidagi tadqiqotchilar guruhi gibrid ko’rinishidagi sintez – parchalanish qurilmasini yaratdilar. Markazida neytron manbai mavjud bo’lgan va sintez reaksiyasiga asoslanib ishlovchi CFNC(Compakt Fusion Neutron Source) reaktori yengil suv bilan faoliyat yurituvchi odatiy AES lardan ajralib chiqadigan transuran chiqindilar yordamida ishlaydi. Elektr energiyasi olishning Yüklə 1,6 Mb. Dostları ilə paylaş:
|