Elektrik ark ocaklı demir çelik tesisleri için met kılavuzu

5.4SU VE ATIK SULARA SALINAN EMİSYONLAR İLE İLGİLİ MET’LER

Sürekli dökümden kaynaklanan atık suların arıtılması

Tanım

Su, slab, blum ve kütüklerin sürekli döküm makinelerinde direkt soğutulmasında kullanılır.

Bu nedenle kirlenmiş su akışı meydana gelir. Birçok durumda bu atık su, sıcak haddehane tesislerinden gelen atık su akışı ile beraber işlenir. Arıtma sonrası su yeniden devridaim edilir.

Döküm kalıbı ve merdanelerin iç kısımları genellikle kapalı bir devre içinde su ile soğutulur ve bu nedenle burada ele alınmamışlardır.

Başlıca kirleticiler askıda katı maddeler ve yağdır. Suya yapılan deşarjları azaltmak için alınan başlıca önlemler, devridaim oranını yüksek tutmak ve sızıntı için tortulaşma ve/veya süzme uygulamaktır. Yağın giderilmesi için sıyırma hazneleri kullanılabilir.

Püskürtme su, buharlaşmalı soğutma kulesindeki soğutmadan önce ya da sonra, çoğunlukla kum ile süzme yöntemiyle çökeltilir. Kum ile süzme, iri parçacık ve yağ kirlenmesi seviyelerinin düşük tutulmasına yardımcı olarak döküm makinesinin ikincil püskürtme memelerinin yeterince bir süre işlemesini sağlar. Çözülmüş katı maddelerin seviyesini denetlemek için açık devreden gerçekleştirilen sızıntı, akış yönünün aşağısından yapılmalıdır ki askıda katı maddelerin ve herhangi yağ ve makine yağı bulaşığının boşalması minimum seviyede tutulabilsin. Yağ sıyırma sistemi, kum filtresinin tıkanmasını önlemek için, kum filtrelerinden evvel çalışacak şekilde kurulmalıdır.

Elde edilen çevresel faydalar

Tablo 4.11’de sürekli döküm prosesi dahilinde direkt soğutmada kullanılan atık su ve sıcak haddehane tesislerinden gelen atık su karışımı için bir örnek verilmiştir.

Tablo 4.11: Kehl, Almanya’daki BSW tesisinde atık su arıtmasından geçen ve direkt soğutmada kullanılan atık suyun içeriği (2008)

	Birim	Kum filtreleme sonrası Sürekli döküm (1)	Kum filtreleme sonrası sıcak haddeleme (1)
Debi	m^3/saat	421	802
Sıcaklık	°C	39	30
Askıda katı maddeler	mg/l	30.8	4.8
TOK	mg/l	1.33	1.85
AOX	mg/l	< 0.01	< 0.01
Fe	mg/l	0.053	< 0.1
Çinko	mg/l	< 0.05	< 0.05
Ni	mg/l	< 0.02	< 0.02
Bakır	mg/l	< 0.02	< 0.02
Mineral Yağı Hidrokarbonları (mg/l)	mg/l	< 0.1	< 0.1
(1) 24 saatlik rastgele örnekler. Kaynak: [178, N.N. 2008]

Uygulanabilirlik

Yüksek bir devridaim oran ve sızma arıtma teknikleri hem yeni hem de mevcut tesislere uygulanabilir.

Örnek tesisler

BSW tesisi, Kehl, Almanya.

TSW tesisi, Trier, Almanya.

Referans kaynaklar

[178, N.N. 2008]

Kapalı devre su soğutma sistemi

Tanım

Su, EAO çelik üretimi proseslerinde genellikle sadece temassız soğutma ile ilişkili olarak, ve o durumda da sadece baca gazı temizlemesi için bir yaş yıkama tekniğine başvurulursa, kullanılır. Yaş yıkama sadece az sayıdaki durumda kullanıldığı için bu konu bu bölümde tekrar ele alınmayacaktır. Bu bölümde fırın bileşenlerinin soğutulması için kullanılan su konusu ele alınacaktır.

Ayrıca atık gazların soğutulmasında ya da ikincil metalurjik aşamada bir miktar su kullanılabilmektedir. Soğutma için gerekli su 5 - 12 m³/m²saat değerlerindedir [16, Rentz 1997].

Elde edilen çevresel faydalar

Bu tekniğin uygulanması sonucu atık su deşarjı gerçekleşmez.

Çapraz medya etkileri

Kapalı devre sistemi su pompalama ve suyun tekrar soğutulması için ek enerjiye gereksinim duyulmasına neden olur.

Uygulanabilirlik

Bu teknik hem yeni hem de mevcut tesislere uygulanabilir.

Uygulama için itici güç

Yasal gereklilikler ve soğutma suyunun sınırlı bulunabilirliği bu tekniğin uygulanmasındaki başlıca itici güçlerdir.

Örnek tesisler

Preussag Stahl AG, Peine, Almanya; BSW, Kehl, Almanya ve Avrupa Birliği’nde bulunan birçok diğer tesis. AB’deki EAO türü tesislerin hemen hepsi kapalı devre su soğutma kullanmaktadır.

Referans kaynaklar

[16, Rentz 1997]

Benimsenen MET sonuçları

Aşağıdaki sonuçları benimsenmiştir:

* Atık su yönetimine ilişkin MET, fabrika içi geri dönüşümü en üst seviyeye çıkararak ve nihai akıntılar için yeterli arıtma kullanarak atık su türlerini önlemek, toplamak ve ayırmaktır. Bu süreç; yağ önleme, filtreleme ya da çökeltme gibi teknikler kullanmayı içerir. Bu bağlamda, aşağıdaki teknikler bahsedilen ön şartlar mevcut olduğunda kullanılabilir: • üretim hatları için taşınabilir su kullanmaktan kaçınmak • mevcut tesislerin modernize edilmesinde ve yeni tesislerin inşasında su dolaşım sistemlerinin kapasitesini ve/veya sayısını arttırmak • gelen taze suyun dağıtımını merkezileştirmek • her bir parametre yasal ya da teknik limitlere erişene dek suyu basamaklı olarak kullanmak • sadece sudaki belirli tek parametreler etkilendiğinde ve daha fazla kullanım mümkün olduğunda diğer tesislerdeki suyu kullanmak • arıtılmış ve arıtılmamış atık suyu ayrı tutmak, bu önlemle atık sudan makul bir maliyetle kurtulmak mümkün olur. • mümkün olduğunda yağmur suyu kullanmak Uygulanabilirlik Entegre çelik tesislerinde su yönetimi; öncelikle taze suyun bulunabilirliği, kalitesi ve yerel yasal gerekliliklerle belirlenir. Mevcut tesislerde su devridaiminin mevcut şekli uygulanabilirliği kısıtlayabilir.* MET, açık devre soğutma sistemleri kullanılmadığı müddetçe mümkün olduğunca fazla fırın cihazının soğutulmasına yönelik kapalı devre su soğutma sistemlerinin kullanılmasıyla elektrik ark ocağı (EAO) prosesinden kaynaklanan su tüketimini en aza indirmektir. * MET, aşağıdaki teknikleri kombine ederek sürekli dökümden kaynaklanan atık su deşarjını en aza indirmektir: I. çökeltme, tortullaşma ve/veya süzme ile katı maddelerin giderilmesi II. sıyırma tanklarındaki veya herhangi bir başka etkin cihazdaki yağın giderilmesi III. soğutma suyunun ve vakum oluşumundan kaynaklanan suyun mümkün olabildiğince çok devridaimi. Nitelikli rastgele bir örneğe veya 24 saatlik bir bileşik örneğe dayanarak sürekli döküm makinelerinden kaynaklanan atık suya ilişkin MET ile ilişkili emisyon düzeyleri şu şekildedir: • askıda katı madde <20 mg/l • demir <5 mg/l • çinko <2 mg/l • nikel <0.5 mg/l • toplam krom <0.5 mg/l • toplam hidrokarbonlar <5 mg/l