ƏLİ ŞAMİl burul ğ anda n ç ixma q m ü m k ü n d ü r m ü ? B a k ı — 0 1

İxracatda «NaxÇıvana baHalı mal»

qovğası
Naxçıvan MR Ali Məclisinin bu il aprelin 30-da keçirilən sessiyası qızğın diskussiya ilə keçdi. Demokratik blokun depu­tatları Türkiyənin «Madsan Dış» firması ilə şərikli anonim bank yaradılmasına şübhə ilə yanaşırdılar. Fikir­lərini onunla əsaslandırırdılar ki, firmanın sahibi İbrahim Aydın başladığı işlərin çoxunu yarımçıq qoyub. Türkiyə mətbuatında onun fırıldaqlarından bəhs edən çoxlu məqalə dərc olunub.

Demokratik blok deputatlarının və Xalq Cəbhəsi fəalla­rı­nın göstərdikləri faktlar yoxlanmadan şərikli bank yara­dıl­ması haqqında qərar qəbul olundu. Bu firma, görəsən, Naxçıvana necə və hansı formada «yardım» edir?

Türkiyədə nəşr olunan «Milliyyət» qəzetinin iyulun 9-da çıxan nömrəsində çap olunmuş «İxracatda “Naxçıvana bahalı mal» qovğası» məqaləsi bundan bəhs edir.

Türk Eksimbank tərəfindən Naxçıvan Muxtar Türk Cümhuriy­yətinə verilməsi proqnozlaşdırılan 100 milyon dollarlıq kreditin dövriyyəyə buraxılan 10 milyon dollarlıq bölümündən təkcə bir firmanın yararlandırılması ixracatçıların etira­zına səbəb olub. Türk Eksimbankın öhdəsinə götürdüyü kredit əvəzində Naxçıvan Türkiyə ixracatçılarına akreditiv açır, firmalar da bu əsasda Naxçıvana mal satır. Haqqında danışılan kreditin istifadəyə buraxılan, işə salınan 10 milyon dollarlıq bölümü üçün Naxçıvan yalnız Madsanın sahibi İbrahim Aydına akreditiv açdı. Hadisəni təsdiqləyən İbrahim Aydın isə A.A-ya bunları söylədi: «Naxçıvan hökumətinə bizim hökumət 100 milyon kredit verdi.

Bu kreditin 10 milyon dollarlıq qismi ilə bağlı satış yetkisini (ixtiyarını) mən aldım, yəni onlara malı mən sata­cağam. Bu kreditdən Naxçıvan istifadə edir. Naxçıvan ilə söz­ləşməni mən yapdım. Bəzi iş adamları bu sözləşməni duy­duqdan sonra müdaxilə etmək istədilər. Mən də sözləşməni daha əvvəl yapdığım üçün pay alammırlar. İndi şikayətdə bulunurlar. Mə­nim Eksimbankla bir işim yox. Mən bir sözləşmə yapdım. Bu söz­ləş­mənin əvəzində akreditiv açılacaq. Akreditivləri Eksimbank kre­diti ilə açacaqlarmış. Pulu başqası ödəyəcəkmiş, mən bun­ları bilməm».

Türkiyə Xarici Ticarət Dərnəyi (Türktrade) də ölkə kreditlərinin çoxsərhədli iş adamları arasında hər hansı bir obyektivlik me’yarı gözlənilmədən paylaşdırılmasına qarşı olduğunu bildirərək Naxçıvanın misalında olduğu kimi kreditin tək bir şəxsə verilməsinin yanlış olduğu görüşünü dilə gətirdi. Türktrade: «Üstəlik bu təhsis Eksimbank içindən verilən olumsuz raporta uyğun gerçəkləşdirilmişdir», - fikrini də irəli sürdü.

Bu tutumun nəticəsi olaraq Naxçıvanın Türkiyədən baha qiymətlə mal almaq gerçəyi ilə qarşı-qarşıya qaldığını Türktrade öz üzvü olan firmaların öz xidmətini işi üstün tutulan firmaya nisbətən daha ucuz qiymətə təklif etdiyini açıqladı.

Türktrade Naxçıvana yönəlmiş 10 milyon dollarlıq krediti təkbaşına bir firmanın istifadə etdiyinə görə Xarici İşlər Nazirliyinə şikayət edib.

Məhsulun adı	Türktradenin qiymət təklifi dollar/ton	Madsanın qiymət təklifi dol­lar/ ton
Un	200	250
Makaron	545	649
Şəkər	375	520
Zeytun yağı	1965	2810
Günəbaxan yağı	715	1159

Göründüyü kimi, Naxçıvan Muxtar Respublikasının rəhbərliyi daha ucuz mal təklif edən Türkiyə Xarici Ticarət Dərnəyi ilə deyil, fırıldaqları ilə Türkiyədə məşhur olan «Madsan»ın saNibi İbrahim Aydınla sövdələşməni üstün tutub.