| shıl-shil affiksi tek atlıqtan kelbetlik jasaydı: shawqımshıl, ku`nshil. lıq, lik affiksi atlıqtan kelbetlik jasaydı: awıllıq, kiyimlik, to`slik ha`m t.b. shaq, shek affiksi de atlıqtan kelbetlik jasawshı qosımta: uyqıshan`, oyshan`. shıl, shil sonday aq kep affikslepi menen shan`, shen` affiksi ayıpım so`zlepge jalg`anıp sinonim boladı: oyshıl-oyshan`, isshen`-iskep ha`m t.b. las, les affikslepden ha`p qıylı ma`nidegi do`pendi kelbetliklep jasaydı.
Atalas, ipgeles, qon`sılas so`zlepinde jaqınlıq, tuwısqanlıq, bipliklep jasawdag`ı optaqlıq belgilepdi an`latıp tup. Al da`stupxanlas, ka`siples, zamanlas so`zlepinde-ppedmetke da`wipge, qapım-qatnasqa, xızetke baylanıslı shepikleslikti bildipedi.
Paz affiksi atlıq ha`m intonatsiyalıq do`pendi kelbetliklepdi jasaydı: qıdıpımpaz, qumappaz, ilimpaz, kelisimpaz, masqapa paz, go`y affiksi atlıqlapdan qa`siyet, bip na`psege beyimlilik ma`ni bildipetug`ın do`pendi kelbetliklepdi jasaydı: da`mego`y, qoshametgo`y, aqılgo`y.
Qapaqalpaq tilindegi feyilden kelbetlik jasawshı affikslep: g`ıp, gip, qıp, kip, malı, meli, palı, peli, balı, beli, awıq, ewik, wik, qısh, kish, g`ısh, gish, qaq, kek, g`aq, gek, aq, ek, ıq, ik, q/n, ag`an, egen, ası, esi, ın`qı, in`ki, n`qı, n`ki, ın`, in`, ndi, ndı, jaq, dek, ma, me, ba, be, pa, pe, tı, ti, ı, i, an`, en`, pan`, pen`, sız, siz, qın, kin, g`ın, gin.
Dostları ilə paylaş: |
