ElvanköY İmkb teknik ve endüstri meslek lisesi tarih II ders notlari

COĞRAFAFİ KEŞİFLERİ

Nedenleri:

1. Bilimsel, teknik alandaki ilerlemeler

a) Pusulanın sapma açısının hesaplanması

b) Gemicilik sanatında ilerleme

c) Coğrafya bilgisinde ilerleme

2. Doğu ülkelerinin zenginliği (Haçlı Seferleri ile Coğrafi Keşiflerin ortak nedenidir,)

3. Cesur gemicilerin yetişmesi

4. Avrupalıların dünyayı tanıma ve Hıristiyanlığı yayma amaçları

5. Avrupalıların Hindistan!a ulaşmak için yeni yollar aramaları (ipek ve Baharat Yolları Türklerin elindeydi.)

6. Kralların Coğrafi Keşifleri teşvik etmeleri .

Keşif Hareketleri :

• 
  Portekizler, XV. yüzyıldan itibaren keşif hareketlerine başladılar. Batı Afrika kıyılarına seferler düzenlendi. Bartelmi Diaz, Afri­ka'nın güneyine ulaştı. Buraya Fırtınalar Burnu adı­nı verdi. Portekiz kralı tarafından Ümit Burnu'na çevrildi. Vasko dO Gama, Ümit Burnu'na aşarak Hindistan'a ulaştı.
  
• 
  İspanya kralı adına Kristof Colomb, Amerika Kıtası'nı buldu. Ancak buraları Batı Hint adaları zannetti. Americo Vespuçi buraların yeni bir kıta olduğunu fark etti. Macellan ve Del Kano , Atlas Okyanu5u'na açıldılar. Amerika'nın güneyinden Pasifik Okyanusu'na, oradan Hindistan ve Avru­pa'ya ulaştılar. Böylece Dünyanın yuvarlaklığı ispatlanmış oldu.
  

NOT: Coğrafi Keşifleri başlatan Portekiz ve İspanya’dır. En çok yararlananlar ise İngiltere ve Fransa'dır.

Siyası ve Dini Sonuçları : Yeni ülkelerin bulunması ile sömürge imparatorlukları kuruldu. Portekiz ve İspanyollarla başlayan sömürgecilik hareketlerine İngiltere, Hollanda ve Fransızlar katıldılar. Kilise ve din adamlarına duyulan güven azaldı. Yeni fethedilen yerlere gönderilen misyonerler, bu bölgelerde Katolik mezhebinin yayılmasını sağladılar.
Ekonomik Sonuçlar: Doğuya giden yeni yollar bulunması ile doğunun zenginlik kaynakları batıya taşındı. Akdeniz Limanları önemlerini kaybetti. Okyanuslar ve Okyanus kıyılarındaki Limanlar önem kazandı. Yeni bulunan ülkelerin zenginlik kaynakla­rı Avrupa'ya taşındı. Orta Çağ boyunca servet birimi olarak kabul edilen toprağın yerini altın ve gümüş aldı. Ticaretle uğraşan burjuva sınıfının zenginleşmesi ile Avrupa'nın sosyal yapısında önemli değişmeler başladı.
Bilimsel Sonuçlar : Dünya görüşünde büyük değişmeler oldu. Yeni ülkelerin keşfi ile yeni ırklar, uygarlıklar, hayvan ve bitki türleri bulundu. Avru­pa'da yeni şeyler bulma ve araştırma arzusu uyardı. Bilim ve teknikte yenilik hareketleri başladı.

Coğrafi keşif hareketleri, Türk ve İslam alemini olumsuz yönde etkiledi. Baharat ve İpek Yolu eski önemini kaybetti. Türk ve Müslümanlar büyük za­rarlara uğradılar.

Kısaca özetleyecek olursak Coğrafi Keşiflerin genel sonuçları;

1. 
   Avrupalılar dünyanın bilmedikleri yerlerini tanıdılar,
   
2. 
   Yeni yerler ve kıtalar keşfedildi (Amerika kıtasının ve Ümit Burnu'nun bulunması)
   
3. 
   Atlas Okyanusu Limanları önem kazandı (Bu durum ipek ve Baharat yollarının ticari önemini yitirmesine yol açtı).
   
4. 
   İlk büyük sömürge imparatorlukları kuruldu.
   
5. 
   Ekonominin temelini tarımdan çok, ticaret oluştur­maya başladı,
   
6. 
   Yeni keşfedilen yerlerden Avrupa'ya bol sayıda sermaye aktı.
   
7. 
   Amerika yerlileri (Kızılderiler) ve onların uygarlıkları (İnka, Maya, Aztek) yok edildi.
   
8. 
   Keşiflerin sonuçlarından Türk-İslam dünyası olumsuz yönde etkilendi.
   

RÖNESANS

XV. yüzyılın sonlarıyla XVI, yüzyılın ilk yarısında başlayan edebiyat, güzel sanatlar ve bilim alanlarındaki yeniliklerin ve sanat anlayışının tümüne denir. Yeniden doğuş demektir.

XV .yüzyılın sonları ile XVI. yüzyılın başlarında edebiyat ve güzel sanatlar alanındaki değişiklikler ve gelişmelerdir. Bu dönemde yetişen sanatkarlar antikiteyi (eski Roma ve eski Yunan uygarlığını) inceleyerek işe başladılar. Buna Yeni Çağın düşünce ve özelliklerini katarak yeni ve orijinal eserler yarat­tılar. Rönesans hareketleri önce İtalya’da başladı. Daha sonra diğer Avrupa ülkelerine yayıldı.

Nedenleri:

1. 
   Orta Çağ'da başlayan çalışmaların, XVI. yüzyıl başlarında en olgun safhasına ulaşması
   
2. 
   Dahi sanatkarların yetişmesi ve çalışmalarını birleştirmesi
   
3. 
   Haçlı seferleri ile başlayan doğu ile ilişkilerin artması
   
4. 
   Avrupalıların Antik kültürü yakından tanımaları
   
5. 
   Matbaanın bulunması ile yeni buluş ve düşüncelerin kolay yayılması
   
6. 
   İstanbul’u Türklerin alması üzerine Bizans'tan kaçan bilginlerin İtalya’ya gitmesi ve klasik Yunan eserlerini tercüme etmeleri
   
7. 
   Sanatı, bilimi ve bilim adamların koruyan bir sınıfın (mesenlerin) ortaya çıkması
   

Rönesans ilk olarak İtalya'da başladı. Bunun en önemli nedeni İtalya’daki Roma, Yunan ve Hellenizm uygarlıklarının bütün izlerini taşıyor olmasıdır. İlk olarak edebiyat alanında İtalya’da başlayan Rönesans daha sonra diğer ülkelere yayılmıştır. İtalya’dan sonra Röne­sans hareketleri Fransa'da hümanizma'ya paralel güzel sanatlar alanında, Almanya'da reform hareketleriyle iç içe, İngiltere’de hümanizm alanında başladı.

Sonuçları:

1. 
   Yeni bir görüş ve düşünüş meydana geldi.
   
2. 
   Orta Çağ'a hakim olan skolastik düşünce yıkıldı. Yerini pozitif düşünce aldı.
   
3. 
   Bu dönemde yetişen hümanistler, reform hareketlerinin başlamasında öncülük ettiler. Bilimde Rönesans hareketleri başladı.
   
4. 
   Düşünce özgürlüğü gelişti.
   
5. 
   Kilisenin otoritesi sarsıldı. İncil yeniden incelendi (Bu durum Reformun başlamasına yol açtı).
   
6. 
   Avrupa'nın sosyal yapısında ve ahlak anlayışında değişiklikler oldu.
   

REFORM

XVI. yüzyıl Avrupası'nda Katolik Kilisesinde görülen yenileşme hareketlerine Reform denir.

Nedenleri

1. 
   Tevrat ve İncil’in ulusal dillere çevrilmesi
   
2. 
   Din adamlarının bazılarının Katolik Kilisesi'nin çalışmalarını eleştirmeleri
   
3. 
   Hümanistlerden çoğunun ortaçağın skolastik fikirlerini eleştirmeleri (Rönesans'ın etkisi)
   
4. 
   Din adamlarının çoğunun dini, kendi çıkarlarına alet etmeleri sonucunda Katolik kili­sesinin bozulması,
   
5. 
   Endüljans satışının yoğunluğu
   

Reform hareketleri Almanya'da başladı. Alman hümanistlerden Martin Luther, endüljans satışlarına itiraz etti. Papa tarafından aforoz edildi. Ölüme mahkum edilen Luther, dostu Alman prensleri tarafından saklandı. Fikirleri kısa zamanda yayıldı. Mezhep kavgaları 25 yıl devam etti. Ogsburg Antlaşması (1555) ile Protestanlık resmen kabul edildi.

Fransa'da Kalven tarafından kurulan Kalvenizm ise Fransa ve Hollanda'da yayıldı. Mezhep savaşları 30 yıl kadar sürdü. Nant Fer­manı ile Kalvenistlik resmen tanındı. İngiltere’de ise, reform halk hareketi ile değil, krallık tarafından yapıldı. VII. Henri Katolik kilisesi ile ilişkilerini kesip İngiliz kilisesine bağlandı (1534). Böylece İngiltere’de Anglikanizm mezhebi ve kilisesi kurulmuş oldu.

Sonuçları

1. 
   Avrupa'da Katolik birliği bozuldu, yeni mezhepler doğdu
   
2. 
   Papa'ya bağlılık azaldı.
   
3. 
   Yeni mezheplerin kabul edildiği yerlerde kilise mallarına ve arazilerine el kondu; kilise yoksullaştı.
   
4. 
   Öğretim işleri kilisenin elinden alındı; eğitimde laikleşme başladı.
   
5. 
   Katolik kilisesi kendini yenilemek zorunda kaldı ; Engizisyon mahkemeleri kurularak Katolik mezhebinin yaşatılmasına, Cizvit tarikatı kurularak Katolik mezhebi­nin yayılmasına çalışıldı. Bu sayede korku ve deh­şet yaratılarak Katolik mezhebi dağılmaktan kurta­rıldı.
   
6. 
   Kilisenin kültür ve düşünce üzerindeki baskısı azaldı. Bunun sonucunda pozitif bilimler gelişmeye başladı.
   

Genel Yorum: Haçlı Seferleri, Coğrafi Keşifler, Rö­nesans ve Reform hareketlerinin ortak sonucu Katolik Kilisesinin otoritesini azaltmalarıdır. Bundan en az et­kileyeni Coğrafi Keşifler olurken, en çok etkileyeni Re­form olmuştur. Avrupa'da meydana gelen bu gelişmeler­den Coğrafi Keşifler Avrupa dışında daha çok etkili olmuşken, Reform en az etkili olmuştur.
İTALYA SAVAŞLARI (1494 -1559)

XVI. yüzyıl Avrupası'nın en önemli olayıdır. Fransa, ispanya ve Almanya krallık soyları arasında çıkan siya­sal denge ve veraset savaşıdır. Siyasal birliği olmayan İtalya’da çıkan anlaşmazlıklara bu ülkelerin de müdahale etmesi savaşın çıkmasına neden olmuştur.

Kato Kambrezi (1559) antlaşması ile savaşlara son verilmiştir.

YÜKSELME DÖNEMİ (1453-1579)
Yükselme Devri Padişahları:

Fatih( II. Mehmet ), II. Bayezıt, Yavuz Sultan Selim, Kanuni Sultan Süleyman, II. Selim ve III. Murat
II.MEHMET DÖNEMİ (FATİH) (1451-1481)

Amaçları:

1. 
   İstanbul’u fethetmek.
   
2. 
   Anadolu’yu bir yönetim altında birleştirmek.
   
3. 
   Karadeniz ticaret yoluna hakim olmak.
   

***Fatih, Yükselme döneminin ilk padişahıdır.

***Fatih döneminde ilk Osmanlı altın parası basılmıştır.
İSTANBUL’UN FETHİ (6 NİSAN-29 MAYIS 1453)

İstanbul’un fethinin sebepleri:

• 
  Bizans, Osmanlıların Rumeli’den Anadolu’ya,Anadolu’dan Rumeli’ye asker geçirmelerine engel oluyordu.
  
• 
  Bizans, Avrupa devletlerini, Anadolu beyliklerini ve Osmanlı şehzadelerini Osmanlılar aleyhine kışkırtıyordu.
  
• 
  Rumeli’de kesin hakimiyet için İstanbul’un fethi şarttı..
  
• 
  Osmanlı padişahları devleti Rumeli’de Edirne’den, Anadolu’da Bursa’dan yönetiyorlardı.İstanbul’un fethi ile tek merkezden yönetim sağlanacaktı.
  
• 
  İstanbul kara ve deniz yollarının üzerinde bulunması sebebiyle ticari önem taşıyordu.
  
• 
  İstanbul Hıristiyanlar için önemli bir dini merkezdi.
  

Osmanlı Devleti’nin fetih için yaptığı hazırlıklar

• 
  Bizans’a deniz yoluyla gelebilecek yardımları önlemek amacıyla Anadolu Hisarı’nın karşısına Boğazkesen adı verilen Rumeli Hisarı yapıldı.
  
• 
  Bizans’ın İstanbul dışındaki toprakları alınarak batı ile bağlantısı kesildi.
  
• 
  Surları aşmak için yürüyen tekerlekli kuleler yapıldı.
  
• 
  Kuşatmayı denizden desteklemek için 400 gemiden oluşan donanma hazırlandı.
  
• 
  Edirne’de büyük toplar döküldü. ( Bunların en büyüğü şahi topudur.)
  
• 
  Aşırtma gülleler atacak havan topları yapıldı.
  
• 
  Avrupa’dan gelecek saldırılara karşı Mora ve Balkanlara kuvvet gönderildi.
  

Bizans’ın hazırlıkları:

• 
  İmparator XI. Konstantin, Katolik ve Ortodoks kiliselerini birleştirmek istedi. Böylece papanın yardımıyla Avrupa devletlerinin desteğini sağlamak istiyordu.
  
• 
  Haliç’in girişi kalın zincirlerle ve eski gemilerle kapatıldı.
  
• 
  Halk silahlandırılıp surlar tamir edildi.
  
• 
  Grejuva (Rum ateşi) adı verilen bir silah geliştirildi.
  

İstanbul’un fethinin Türk tarihi açısından sonuçları:

1. 
   Osmanlı Devleti için yükselme dönemi başladı.
   
2. 
   İstanbul Osmanlı Devleti’nin başkenti oldu.
   
3. 
   Boğazlar Osmanlı hakimiyetine girdi.
   
4. 
   Karadeniz ticaret yolu Osmanlıların eline geçti.
   
5. 
   Türklerin Avrupa’ya yerleşmeleri hızlandı.
   
6. 
   II. Mehmet, Fatih unvanını aldı.
   
7. 
   Osmanlıların Rumeli ve Anadolu’daki toprakları bütünleşti.
   
8. 
   Osmanlıların İslam dünyasındaki saygınlığı arttı.
   

İstanbul’un fethinin dünya tarihi açısından sonuçları:

1. 
   Şehirleri çevreleyen surların toplarla yıkılacağı anlaşıldı. Avrupalı krallar derebeylerinin şatolarını toplar ile yıkarak Ortaçağ feodalite rejimine son verdiler.
   
2. 
   İpek ve baharat yolları Türklerin eline geçince Avrupalı denizciler başka deniz yolları aramak zorunda kaldılar ve coğrafi keşifler başladı.
   
3. 
   1058 yıllık Doğu Roma İmparatorluğu’nun yıkılmasıyla Roma imparatorluğu tarihe karıştı.
   
4. 
   İstanbul’un fethinden sonra İtalya’ya kaçan bilginler orada Rönesans hareketini başlattılar.
   
5. 
   İstanbul’un fethi Ortaçağ’ın sonu, Yeniçağ’ın başlangıcı olarak kabul edildi.
   

MORA’NIN FETHİNİN SEBEPLERİ:

1. 
   Mora’da Bizans imparatorunun akrabaları vardı. İleride Bizans üzerinde hak iddia edebilirlerdi.
   
2. 
   Mora, Osmanlıların İtalya’ya yapacakları seferlerde askeri üs olarak kullanılabilirdi.
   

FATİH’İN BATI SEFERLERİ:

Sırbistan, Mora, Eflak, Boğdan, Bosna, Hersek, Arnavutluk, İtalya, Atina

FATİH’İN DOĞU SEFERLERİ:

***Amasra,

***Sinop,

***Trabzon, Karamanoğlu koprakları ( Konya ve çevresi),

***Akkoyunlu toprakları (Doğu Anadolu, Erzincan bölgesi),

***Candaroğlu toprakları ( Kastamonu ve çevresi),

****Kırım*****

*******Fatih, Mora ve Trabzon’u alarak Bizans’ın yeniden dirilme umutlarını sona erdirmiştir.****
FATİH DÖNEMİNDE ELE GEÇİRİLEN ADALAR:

Gökçeada, Taşoz, Bozcaada, Limni, Midilli, Semadirek, Eğriboz , Zenta, Kefalonya, Ayamavra adaları fethedildi. Rodos kuşatıldı ise de alınamadı.

16 YIL SAVAŞLARI

Tarih: 1463-1479

Taraflar: Osmanlı X Venedik

Sebep: Osmanlıların Ege adalarını ele geçirmeleri Venedik’in doğu ticaretine zarar veriyordu.

Sonuç: 16 yıl süren savaş sonunda Eğriboz başta olmak üzere bir çok ada ele geçirildi ve Venedikliler ile barış yapıldı. Antlaşma ile Venedik Osmanlı sularında ticaret yapma ve İstanbul’da balyos (elçi) bulundurma hakkı kazandı.
OSMANLI-MEMLUK İLİŞKİLERİNİN BOZULMA SEBEPLERİ:

1. 
   Osmanlıların Memluk hâkimiyetindeki Dulkadiroğullarının iç işlerine karışmaları.
   
2. 
   Osmanlıların Memluklardan Hicaz suyollarının tamiri için müsaade istemeleri.
   
3. 
   Memlukların Dulkadir beyi Şahsuvar Bey’i öldürmeleri.
   

Sonuç: Fatih, Memluklar üzerine sefere çıkmaya karar verdiyse de Gebze yakınlarında ölünce sefer yarıda kaldı.
OTLUKBELİ SAVAŞI

Tarih:1473

Taraflar: Fatih SM X Akkoyunlu Uzun Hasan

Sebep: Akkoyunlu Uzun Hasan’ın Osmanlılara karşı kullanmak üzere Venediklilerden ateşli silahlar almak istemesi.

Sonuç:Akkoyunlu Devleti yıkılma sürecine girdi.

Önemi: Osmanlılar Anadolu’daki en büyük rakiplerinden birini ortadan kaldırmıştır.

İTALYA SEFERİ (OTRANTO SEFERİ)

Tarih:1480

Taraflar: Osmanlı X Napoli Krallığı

Sebep: Roma’yı fethetmek.

Sonuç: Fatih’in ölümüyle sefer yarıda kaldı.
KIRIM’IN OSMANLILARA KATILMASININ ÖNEMİ:

Fatih:

• 
  Karadeniz ticaret yolunun güvenliğini sağlamak,
  
• 
  Moskova Prensliği’nin güneye yayılmasını engellemek,
  
• 
  Ceneviz ticaretine son vermek için Kırım’ı Osmanlılara bağlamak istedi.
  

Kırım’ın Osmanlılara katılması ile:

• 
  Karadeniz bir Türk gölü haline geldi.
  
• 
  Karadeniz kıyılarındaki doğu ticaret yolları Osmanlıların eline geçti.
  
• 
  Osmanlılar Eflak ve Boğdan’ı doğudan kontrol etmek imkanına kavuştular.
  

FATİH KANUNNAMESİ:

Fatih Kanunnamesi, sadrazam Karamani Mehmet Paşa tarafından hazırlanmıştır.

Hükümdar devletin bekası için kardeşlerini katledebilir. Bu kanunname sayesinde Osmanlılar 600 sene varlıklarını devam ettirebilmişlerdir.
*Fatih’in ölüm haberi Roma’ya ulaşınca İtalya’da toplar atılıp, günlerce şenlikler yapıldı. Papa, bütün Avrupa kiliselerinde üç gün çanların çalınıp şükür ayinleri yapılmasını emretti.

II.BAYEZİD ( VELİ, SOFU) (1481-1512)

Amacı: Devletin iç düzenini sağlamak

*Hayatta iken tahtı oğlu Yavuz Sultan Selim’e bırakmak zorunda kalmıştır.

*II. Bayezid döneminde Karamanoğulları’na kesin olarak son verilmiştir.

CEM OLAYI’NIN ÖNEMİ:

Fatih öldüğünde büyük oğlu Bayezid Amasya ( Veliaht sancağı), küçük oğlu Cem ise Konya valisi idi. Fatih döneminde devşirmeler ile Türk kökenli devlet adamları arasında nüfuz mücadelesi başladı. Mücadeleyi devşirmeler kazandı. Devşirmeler II.Bayezid’i, Türkler Cem’i destekliyorlardı. Ağabeyi ile savaşan Cem Sultan sırasiyle Memluklara, Karamanoğullarına ve Rodos şövalyelerine sığındı. Şövalyeler Cem Sultan’ı Papa’ya teslim ettiler. Memlukler, Cem Sultan sayesinde Osmanlıların içişlerine karışabileceklerdi. Karamanoğulları, Cem Sultan sayesinde beyliklerini yeniden kurabileceklerdi. Rodos şövalyeleri, yaşadığı sürece Cem Sultan için II.Bayezid’den büyük paralar aldılar. Papa, Cem Sultan’ın komutasında Türkler üzerine bir Haçlı seferi düzenleyecekti. Papa buna karşılık Cem Sultan’a Osmanlı padişahlığını teklif etmiştir. Bu teklifi Cem Sultan kabul etmeyince Papalık tarafından zehirlenerek öldürülmüştür (1495).

Cem Olayı sonunda Devşirme yöneticiler II.Bayezid’i tahtta tutarak Türk yöneticileri yönetimden uzaklaştırmayı başardılar. Bu durum devletin son bulmasına kadar devam etti.
BOĞDAN SEFERİNİN ÖNEMİ:

Balkan toprakları ile Kırım arasındaki karayolu bağlantısı sağlanmış ve Karadeniz’in bütün batı sahili ele geçirilmiştir.

****OSMANLI- MEMLUK İLİŞKİLERİNİN BOZULMA SEBEPLERİ****

• 
  Memluk sultanı Kayıtbay’ın Cem Sultan’ı desteklemesi.
  
• 
  Memlukların Dulkadir ve Ramazanoğlu topraklarına saldırması.
  
• 
  Hindistan hakimi II.Mahmut Şah’ın Osmanlılara yolladığı hediyelere Memlukların el koyması savaşı kaçınılmaz hale getirmiştir.
  

Sonuç: II.Bayezid döneminde Çukurova bölgesinde Memlukler ile yapılan savaşlar 6 yıl sürdü.( 1485-1491).taraflar birbirine üstünlük sağlayamayınca anlaşma yapıldı. Osmanlı Devleti savaşta aldığı Adana ve Tarsus’u Hicaz bölgesinin vakıf toprağı olduğu için geri vermeyi kabul etti.
OSMANLILAR İÇİN ANADOLU’DAKİ 3 BÜYÜK TEHLİKE

1-Timur (Ankara Savaşı)

2-Uzun Hasan (Otlukbeli)

3-Şah İsmail (Çaldıran)

ŞAH İSMAİL’İN AMACI:

Şii mezhebinin taraftarlarını çoğaltarak Anadolu’yu ele geçirmek.

ŞAHKULU İSYANI:

Tarih: 1511

Sebep: Şahkulu, Şah İsmail’in amacını gerçekleştirmek için isyan etti.

Sonuç: Osmanlı kuvvetleri isyanı güçlükle bastırdı.

Önemi: Osmanlı kuvvetleri isyanı güçlükle bastırınca II.Bayezid siyasi otoritesini kaybetti ve oğulları arasında taht mücadelesi başladı.
BURAK ADASI SAVAŞI

Tarih: 1499-1502

Taraflar: Osmanlı X Venedik

Sebep: Venedikliler Mora halkını Osmanlılara karşı isyana teşvik ediyorlardı.

Sonuç: İnebahtı, Modon, Koron ve Navarin kaleleri Osmanlılara geçti.

Önemi: 1-İnebahtı’nın alınması ile Osmanlılar Adriyatik Denizi’nde önemli bir askeri üs elde ettiler. 2-Osmanlılar topu ilk defa denizde tabiye aracı olarak kullandılar.

II. BAYEZİD’İN MÜSLÜMAN VE YAHUDİLERE HİZMETİ

İspanya’daki Müslüman ve Yahudiler büyük bir baskı altındaydılar. II.Bayezid, Kemal Reis idaresindeki bir donanmayı İspanya’ya yolladı. Donanma Müslümanları Kuzey Afrika’ya, Yahudileri Selanik ve İstanbul’a taşıdı. (1505)

I.SELİM DÖNEMİ (YAVUZ) (1512-1520)
Amacı:

• 
  Bütün Türk ve Müslümanları Osmanlı bayrağı altında toplamak.
  
• 
  İran’ı ele geçirip Türkistan’a ulaşmak.
  

******Unvanı: Hadimül-haremeyn (Mekke ve Medine’nin koruyucusu)
KARIŞTIRAN SAVAŞI

Tarih: 1512

Taraflar: II. Bayezid X Yavuz Sultan Selim

Sebep: Şehzade Selim babasını tahttan indirerek padişah olmak istiyordu.

Sonuç: Yavuz Sultan Selim savaşı kaybetti. Ancak II.Bayezid, Selim’i destekleyen Yeniçerilerin ayaklanması üzerine 1512’de tahtı Sultan Selim’e bırakmak zorunda kaldı. (Yavuz kardeşleri Ahmet ve Korkut’u öldürttüğü için ikinci bir Cem Olayı yaşanmadı.)
ÇALDIRAN SAVAŞI

Tarih: 1514

Taraflar: Yavuz SS X Şah İsmail (Safeviler)

Sebep:Şah İsmail’in Şii mezhebini Osmanlı topraklarında yaymak istemesi

Sonuç:

1. 
   Doğu Anadolu Osmanlı idaresi altına girdi.
   
2. 
   Dulkadiroğlu beyliğine son verildi ve toprakları Osmanlı hakimiyetine girdi.
   
3. 
   Tebriz-Halep, Tebriz-Bursa ipek yolu Osmanlı kontrolüne geçti.
   
4. 
   Şah İsmail hazinesini bırakarak kaçtığı için Osmanlılar büyük ganimet elde ettiler.
   
5. 
   Şiiliğin Anadolu’da yayılması geçici olarak önlenmiştir.
   

Önemi:

1. 
   Savaş Osmanlı ateşli silahlarının üstünlüğünü göstermiştir.
   
2. 
   Yeniçeriler ilk defa padişahın otağını kurşunlamışlardır. Amaçları padişahı savaştan vazgeçirmekti. Yeniçeriler kendilerini Şii Bektaşi olarak adlandırıyor ve Şiiler üzerine sefer yapmak istemiyorlardı.
   

TURNADAĞ SAVAŞI

Tarih: 1515

Taraflar: Yavuz Sultan Selim X Dulkadiroğulları

Sebep: Yavuz Sultan Selim Çaldıran seferine giderken Dulkadiroğulları kuvvetlerinin yanında yer almasını istemiş, Dulkadiroğulları bu teklifi kabul etmemişlerdi.

Sonuç:

1. 
   Dulkadiroğulları toprakları Osmanlılara katıldı.
   
2. 
   Osmanlılar Memlukler ile komşu oldular.
   

****Önemi: Anadolu Türk birliği kesin olarak sağlanmıştır.
MISIR SEFERİ
1-MERCİDABIK SAVAŞI

Tarih:1516

Taraflar: Osmanlılar X Memlukler
Sebepleri:

• 
  İslam dünyasının liderliği için Yavuz Sultan Selim halifeliği Memlukler’den almalıydı.
  
• 
  Kansu Gavri’nin adaletsiz yönetimi yüzünden Memluk halkı Osmanlılardan yardım istemişti.
  
• 
  Hint Okyanusu’ndaki Portekiz korsanları İslam’ın kutsal şehirlerine saldırıyor ve Memlukler buna karşı bir tedbir almıyorlardı.
  
• 
  Mısır alınırsa Baharat yolu Osmanlıların eline geçecek ve Avrupa ülkeleri ekonomik yönden Osmanlılara bağlanacaktı.
  

Sonuçları:

1-Suriye, Filistin ve Lübnan Osmanlıların eline geçti.

2-Mısır yolu Osmanlılara açıldı.

3- Ramazanoğulları Osmanlılara katıldı.

4- Kansu Gavri öldürüldü.
2-RİDANİYE SAVAŞI:

Tarih:1517

Taraflar: Osmanlı X Memlukler

Sebep: Yavuz Sultan Selim’in Memluklere son darbeyi vurmak istemesi

Sonuç: Kahire fethedildi ve Memluk Devleti sona erdi.
MISIR SEFERİ’NİN SONUÇLARI:

• 
  Mısır, Suriye, Filistin,Lübnan ve Hicaz bölgesi Osmanlı topraklarına katıldı.
  
• 
  Kutsal emanetler, Mekke ve Medine’nin anahtarları Osmanlılara teslim edildi. Halifelik Osmanlılara geçti. (Osmanlı padişahları 1774 Küçük Kaynarca Antlaşması’na kadar bu unvanı kullanmadılar.)
  
• 
  Baharat ticaret yolu Osmanlılara geçti. (Ancak coğrafi keşiflerin yapılmasından dolayı Osmanlılar Baharat yolundan istedikleri gibi faydalanamamışlardır.)
  
• 
  Mısır seferi sonunda Osmanlı hazinesi tamamiyle doldu.
  
• 
  Venedikliler Kıbrıs için Memluklere verecekleri vergiyi bundan sonra Osmanlılara ödemeye başladılar.
  
• 
  Mısır’ın fethi ile Kuzey Afrika seferleri için önemli bir üs elde edildi.
  
• 
  Yavuz, savaştan sonra halife ve akrabalarını idari tedbir olarak, alim ve şeyhleri medreselerde yararlanmak üzere İstanbul’a getirdi.
  

Önemi:

1. 
   Halifelik Osmanlılara geçti.
   

2.