Əlyazması hüququnda m əmmədli Nicat Nizami oğlu (magistrantin a. S. A.) «kommersiya münasiBƏTLƏRİNİN İdarə ediLMƏSİ yollari və onlarin təKMİLLƏŞDRİLMƏSİ»

Mövzunun aktuallığı. Biznes fəaliyyəti sahəsində uğurların əldə edilməsi amillərindən biri sahibkarın iqtisadi fəaliyyətinin informasiya məkanının təşkil olunmasıdır.

XX əsrin sonu göstərdi ki, informasiya resursu həm bütövlükdə ölkənin, həm də ayrılıqda hər bir müəssisənin, müxtəlif mülkiyyət formasında fəaliyyət göstərən təşkilatın, fərdi şəxsin əsas rifah halına çevrilir. İnformasiya – iqtisadiyyatı və insanın həyat fəaliyyətinin bütün sferalarını - əmək, məişət, asudə vaxtını, siyasəti əhatə edir. Təbii və insanın digər həyat sferaları ilə yanaşı, kommunikasiya şəbəkələri vasitəsilə insanları bir-diri ilə birləşdirən informasiya sferası insanların həyat fəaliyyətinin ayrılmaz bir hissəsinə çevrilmişdir.

Cəmiyyətin və iqtisadiyyatın informatizasiyalaşdırılması elmtutmlu istehsalların inkişafını və iqtisadi fəaliyyətin bütün sahələrinə informasiya texnologiyalarının tətbiq olunmasını sürətləndirir, kütləvi kommunikasiya sistemlərinin qlobal inkişafını müəyyən edir , və bu da öz növbəsində ticarətin inkişafına və səmərəliliyinə də xüsusi təsir edir.

İnformasiyanın və informasiya texnologiyaların rolunun qlobal miqyasda görünməmiş səviyyədə artması, texnikada və xüsusilə, informasiya texnologiyalarında baş verən inqilabi dəyişiliklərin olması mövzunun aktuallığını müəyyən edir.

Bazar münasibətləri şəraitində sahibkarlıq fəaliyyətinin idarə olunması milli rifahın bir mənbəyi kimi xüsusi maraq doğurur.

Sözün geniş mənasında idarəetmə - bioloji, sosial, texniki, təşkilati sistemlərin bir funksiyası kimi həmin sistemlərin bütövlülüyünü, onların strukturunu və müəyyən iş rejimini təmin edir.

İdarəetmə bir sistem kimi idarəetmə təsirlərinin işlənilməsini və həyata keçirilməsini nəzərdə tutur. İdarəetmə sistemində: idarəolunan sistem və idarəedən sistem, yəni idarəetmə subyekti fərqləndirilir.

Ölkənin təsərrüfat sistemi çox mürəkkəb bir sisitemi özündə cəmləşdirir. Onun tərkibində olan əlaqələrin, məqsdələrin, halqa və elementlərin sayı həddindən artıq çoxdur. Buna görə də idarəetmənin (o cümlədən ticarət sahəsində) əsas vəzifəsi sistemin daha səmərəli işləməsi üçün lazım olan şəraitin daimi olaraq saxlanılmasının təmin olunmasından ibarətdir. Müasir iqtisadi konsepsiyaların sürətlə dəyişilməsi (transforma­siyası), iqtisadi paradiqmaların inkişafı bütün səviyyədən olan mütəxəssislərdən, rəhbərlərdən yüksək səriştəlik və peşəkarlıq, me­necment sahəsində dərin nəzəri biliklərin olmasını tələb edir.

Buna görə də kommersiya münasibətlərinin idarəedilməsi mexanizminin araşdırılması və onun ölkə iqtisadiyyatı üçün əhəmiyyətliliyinin öyrənilməsi aktual bir problemdir. Buraxılış işində menecmentin yaranması, onun inkişaf tarixi, kommersiya münasibətlərinin idarəedilməsinin özünəməxsus xüsusiyyətləri, idarəetmə qərarlarının qəbul edilməsi haqqında məsələlər göstərilmişdir.