En toen en toen en toen was de dag van gisteren weer geschiedenis inleiding

GOD', dat zijn de anderen...

jijzelf bent alleen diegene die je 'zijn' soms helemaal zelf bepaalt

24FEB.2005 Donderdagochtend. Totnogtoe ging ik om het gegeven 'God', te duiden, uit van de door m'n eigen geformuleerde vraag of er ' een stof bestaat die de hele evolutie niet heeft nodig gehad om te komen tot het soort bewustzijn dat wij hebben ?'. Het niet met klassieke middellen bewijsbare antwoord hierop is misschien nee. Gevolg is dat er vele 'stukjes' van 'God', van 'bewustzijn' in alles wat leeft en waar het vandaan komt, zitten. Ik vroeg het aan mezelf vóór ik slapen ging. Laat me nu eens dromen van wie diegene is tegen wie je soms als kind meent te moeten praten. Het kind-zijn, de tijd dat men je bestookt met romantische foto's en beelden van oude wijze mannen met lange baarden die ofwel te streng of te lief kijken. In je ziel nestelt zich ondertussen wel een beeld van God. Niet de grootouders, ouders enz..., maar 'God als een perfekt, almachtig iets'...dat je voordurend oordeelt en bedreigt en waar je toch steun moogt aan vragen in je binnenste. Wel, ik geloof in het evolutieverhaal en de bewuste reis naar meer en meer bewustzijn, begeleid door bewustzijn die onder mijn vorm verderging van toen ik verwekt werd...die verwant is met de rest van de menselijke genetica en naast de mineralen en het licht, de golven enz. waarin je uiteenvalt daarin verder zal bestaan.

De droom die ik had ging over 'de anderen' in een stuk van hun politieke dimmensie. Een heel pak volk van het bedrijf waar ik voor werkte en anderen ook, zaten in een soort arena samengepakt. Hun bedrijfsmanagers kondigden een soort ontslagplan af en door allerlei beloften en truuks werd het ontslag beperkt tot diegenen die daar in die arena openlijk tegen protesteerden waaronder mezelf en iemand van een kleine linkse partij. Er waren zelfs bekenden die me openlijk aanvielen, waarvan ik dat niet gedacht zou hebben. Toen ik wakker werd, was de link vlug gelegd...diegenen waartegen je soms praat binnen jezelf...eigenlijk zijn dat de anderen...je eigenlijke zelf, dat is alleen die innerlijke rust in je zelf...de rest zijn referentiepunten...is 'god', verzamelwoord voor alle anderen die je leven bepalen. Al had ik liever gehad dat het 'goede' dat je vanbinnen kan voelen zijn weg langs de materie gezocht had en zoekt...om zich daarin te uiten. Alle schepselen die uit dat verhaal voortgekomen zijn vormen één grote geest waarbinnen eenieder aan verfijning van zijn bewustzijn zou moeten werken. Hoe meer mensen hun bewustzijn verfijnen en hoe dichter het bij het oorspronkelijke en eeuwige goede komt, hoe meer geluk er voor iedereen mogelijk wordt...op persoonlijk en politiek vlak zowel als cultureel. Hoe mijn gezoek in die richting afliep lees je in het filosofisch essay 'in den beginne was er het woord én de wetenschap'

28FEB.05 Maandag, een nieuwe week wenkt. Ochtendwandeling. Sneeuw en ijs op de landwegen onderweg. Rust in het hoofd.

De zon op alles. Alles op een rijtje zetten. Scherp proberen zien. Vrouwen en mannen, ze laten soms goede en brave mannen en vrouwen zitten omdat die te goed en te braaf en te breed zijn...of hun genen of ervaringen zo in mekaar zitten, dat ze niet anders kunnen. Om zeer bezitsgebonden redenen ook 'natuurlijk'...als dat al 'natuurlijk' is...maar je zoiets niet alleen op de natuur steken om een alibi te hebben.

Daar moeten toch nog andere redenen voor zijn dan de hormonale...de hormonen zijn misschien de scenaristen die mensen andere wegen opsturen om nieuwe inzichten over relaties op te doen...om hen uiteindelijk doen te beseffen dat ze eerst en vooral de rust in hun eigen moeten zoeken...en eigenlijk in hun aanvankelijke relatie de onrust binnenlieten. Onze gedachten brengen zonder dat we dat altijd klaar inzien veel van die dingen tot stand.Verlangen naar iemand anders bijvoorbeeld ? Waarom ? Misschien is dit voor sommige mensen niet tegen te houden, daar ze misschien in een evolutie zitten waarbij ze de konfrontatie met de lessen uit een andere genenkombinatie aan moeten gaan. Vaak begint zoiets met de liefde, rechtstreeks in zijn romantische of lichamelijke context. Beide contexten zijn onafscheidelijk maar hun graad van vertegenwoordiging in het geheel kan nogal ver uiteenliggen.

Reizen, mijn drang om te reizen in de natuur, door dorpen...af en toe een contact met iemand, oppervlakkig en toch voldoende, niet van hun persoonlijke diepe gronden wetend willen.

Nog te vlug moe, ik voel het als ik thuiskom van m'n wandeling, ik voelde het ook al even opkomen na de weldaad van de ochtendrust. Morgen begint een nieuwe maand...weer 6OOinlichtingen en meer per dag gaan geven, zal niet gaan. Waar licht het gedicht van gisteren, dat ik het hier even overtyp...of in het bestand recente poëzie zet.

01MAA.05 Dinsdag. Fijne ochtendsneeuw verborg de bevroren plassen op het wandelpad. Vandaar dat ik in de bergaf onderuit ging. Een mooie slidetekening als gevolg. De blauwe en groene steentjes op de zandkleur van het pad waren fraai gedecoreerd met het wit. Je zou zo moeten elke dag een foto van dezelfde vierkante meter trekken en die dan na elkaar leggen. Geen zonneschijn vandaag.

• 
  Gisteren nog gepraat met iemand die binnen een maand via een brief weet hoe lang hij nog te leven heeft, kaal geworden, trekt het zich niet meer aan...zou hij dat wel moeten doen en zou hij dan beteren ? Zal hij de vijftig halen...had er niet minstens één vrouw in z'n leven moeten zijn ? Is hij niet gewoon té zachtaardig voor een man. Zou het niet beter geweest zijn indien hij niet zijn hele leven bij z'n ouders gebleven was ? Is het Tsjernobil ? Honderden vragen kan je je zo stellen...ze delen hun leven met mekaar...de vader met de blauwe ogen en het zwarte, zuiderse haar, de oorlogsweduwe die de tweede helft van haar leven veel ziek geweest is. De dochter die haar in de oorlog gebleven vader nooit heeft gekend. Het is in ieder geval altijd het imperialisme van de wolven van het geld dat oorlogen...en ook ziekte... uitlokt.
  
• 
  Ons persoonlijk omgaan met ons lichaam en onze ziel natuurlijk ook. Om onze negatieve emoties uitgezuiverd te krijgen gebeuren er de raarste dingen in ons leven. Voor we echt rust vinden worden we soms nogal rondgesmeten in onszelf, terwijl we in onze kern eigenlijk één en al rust zijn. Vinden sommigen in hun kern dan helemaal geen rust meer terug ?
  

de vader

Iemand genaamd ik, wou onze vader op wat misschien z'n sterfbed zou kunnen zijn, iets voorlezen, want de tv hoefde voor hem niet meer. Het was een stuk uit een nieuw testament dat hij in de kliniek vond. Hij wou eigenlijk misschien niet meer dat ik iets voorlas en echt van mens tot mens kunnen klappen lukte tijdens zijn leven weinig.

Aan stilte had hij vaak genoeg...gevolg van niet-uiten kunnen ...of gevolg van teveel weten...het grootste deel van z'n leven had hij teveel werk en draaide haast alle gesprekken om het werk. Daarna was er misschien de ontgoocheling dat hij geen opvolger voor z'n groothandel had en één van z'n kinderen gescheiden raakte.

Hun gesprekken gingen veelal alleen over het bedrijf, de fruitteelt, de fruithandel...en dan bleef het gewoonlijk bij bevelen, niet veel complimenten en als de één zelf al eens initiatieven pakte...was het nogal eens verkeerd want de plukkers bijvoorbeeld moesten niet aan de oostkant maar aan de westkant van de boomgaard beginnen plukken hebben bijvoorbeeld. De zoon was hem nog altijd dankbaar voor de manier waarop hij was...anders had hij in het bedrijf gebleven en nooit geschreven wat hij al heel z'n leven geschreven heb. De mens had het gewoon te druk om rustig te zijn. Het stuk dat de zoon had willen voorlezen ging over de echtscheiding, onder 'Korintiers' geloof ik. Waarom wou hij juist dat stuk voorlezen ?

Omdat hij het enige gescheiden kind in de familie was ?

Je mocht een vrouw alleen als echtgenoot verstoten wegens 'hoererij' stond in de bijbel. Mozes had nog wel andere redenen toegestaan, maar dat was volgens de grote meester omwille van het harde gemoed van de mens. Er blijken wel een aantal raadsels in dat testament te staan, ook omtrent de man - vrouw -relatie. Zo vroegen de apostelen of iemand die z'n vrouw wegens wat men 'hoererij' noemt, verstoten had weer iemand anders mocht nemen...het antwoord was ja... maar de apostelen waren er niet tevreden mee...dus zei de leermeester : iets in de zin van " er zijn drie soorten gesnedenen...de eerste worden gesneden geboren, de tweede worden door de mens gesneden en de derde snijden zichzelf omwille van het koninkrijk Gods. Wat wilt dat zeggen...bedoelt men dat de filosofen toen dachten dat er mensen zijn die vanaf hun geboorte geen behoefte hebben aan sex, dat er zijn die na hun huwelijkservaringen daar geen behoefte meer aan hebben en dat er ook zijn die er zich vrijwillig van onthouden ? Subtiele uitdrukkingsvormen hadden de nog niet in de huidige religies verdeelde Arabieren toen. Als ik een evangelie zou moeten schrijven rond de man-vrouw-relatie zou daar instaan dat 'Sommige mannen hun vrouw geschikter voor hun volgende man maken ' (zie m'n roman 'ach ja, de liefde')...al weet ik dat zij die hierin een vrijgeleide voor 'doe-maar-aan-vrije-liefde zien'...zich achter zo'n uitspraak zullen verschuilen om hun ego-streven te kunnen botvieren.



Vroeger reed hij 's nachts met z'n vrachtwagen volgeladen met het fruit van door de seizoenen heen of terug met de lege bakken door de nacht van het buitenland. Bij avond keerde hij eens voor de laatse maal terug van de dokter van het hart die hem niet veel goeds te melden had. Hoe lang was het geleden dat hij nog een in een auto gezeten had 's avonds ? Ik zag dat het hem goed deed, alleszins toen hij van het doktersbezoek af was en we terugkeerden. Misschien zegt hij in 't vervolg wel eens ja als ik hem overdag wat van zijn buitenzijnkamerwereld wil laten zien. Zelden was hij norse de gevangene van het idee 'een rolstoel, dat had mij niet mogen overkomen, ik ben toch een goed mens'. Hij nam z'n situatie overwegend positief op. Hij is een goed mens. Maar de jacht van soms in iemands hoofd heeft heel veel redenen van voorbijgaande aard...en wordt eens op welke manier dan ook...gestopt. Als je 21 bent en je moet je verstoppen om niet door fascisten naar oorlogskampen versleept te worden terwijl je net temidden van die waanzin in de vochtige sluipkelder opgelopen tbc overwonnen hebt...ga je keinuchter tegen de wereld aankijken, geen tijd voor romantiek, kunst...je wil blijven overleven. Iets graag doen is dan niks...het is je werk dat telt om het werk, geen tijd om over het leven te filosoferen.

Een dag werd het duidelijk dat de oude man stervende was. Je zegt hem dat hij geen schrik mag hebben...wat gebeuren gaat gaat gebeuren...je stuurde me toch naar kerk en school ook om te leren dat er leven na de dood was...iets waarvan ik de ware toedracht later zelf ontdekte...en nog ontdek...ook nu je lijkt te gaan sterven...ook in februari zoals jouw vader ? Als je rechtstreeks met doodgaan geconfronteerd wordt is de eerste indruk van 'daar is niet aan uit te kunnen dat mensen van de wereld vertrekken...' geboortes liggen me veel beter.

Zelf kiezen, nadat je het verleden doorhebt, ik begin erin te geloven. Na iedere oorlog weer heropbouw, de geschiedenis van de dwang, is niet mijn weg. Het politieke wordt door het biologische en psychologische bepaald, voor het door het ekonomische bepaald wordt...met alle mogelijke negativiteit vooraf ingebakken.
Een avond terug op m'n oude jongenskamer. M'n oude meubilair vervangen door dat van oma en opa van ma's kant. Wat gitaar proberen spelen, geneusd in doodsprentjes. Waar zijn ze allen naartoe ? Vertakt in genetika. Voorgoed verdwijnen kan niet.(zie m'n filosofische artikels).
Doodsgeluiden Men weegt méér met water op de longen. Men is echt fataal moe. Het hart heeft moeite met de wil om nog verder te leven, om niet dood te gaan. Vandaar het borrelend protest van keel en neus...zoals een pomp die het water in een ondergelegen kelder probeert leeg te trekken en pruttelt omdat er teveel lucht op zit. Ook als een motor die moeilijk start...weer iets waarbij ik later aan hem denken zal. Hij die sterft is in ons...maar laat hem alleen in ongeschonden, stralende, lachende vorm toe...niet in zijn pijnkanten en moeilijk zijn. Een man sterft. Een man lijdt. Nu niet meer wakker maken als hij dit door slapen vergeet. De overkant lijkt niet te wenken. De overkant is in ons. Nog zoveel te bespreken ?Nee. Alles is gespeeld, gezegd, gevoeld, voltrokken om in de nog levenden doorgetrokken te worden. De oude leeuw, zijn vel nog bijna jong. De laatste kwinkslag, een paar dagen geleden toen ie aan z'n schoonzuster vroeg of ze dat nog kon 'kaasvla' maken, zoals ze voorgesteld had.

De eindgeluiden kabbellen intussen door als een te dikke vloeistof op een verroeste bedding.

In de nabijheid van sterven lijkt het leven soms zo onbegrijpelijk als makkelijk, zo zwaar als licht.

Niets heeft nieuwswaarde meer. Alles is. Krant ? Journaal ? Who cares...even respectvol stilstaan bij het uitbollen van dit unieke leven dat aan zovelen zoveel heeft gegeven...tot en met deze zin van hem en van m'n eigen. Wat hebben we gemeen ? We zijn eigenlijk zowel gelijken als tegengestelden. Of gelijken met een andere levensloop.

's Morgens. De lege kliniek. Zoals heel laat en heel vroeg op eender welk ander werk. Veel minder drukte. Fijn, we zijn in de dag met teveel overbodige dingen bezig. Vliegen de jaren eigenlijk, zoals ze zeggen ? Zeker als je terugkijkt op een leven, op levens. Zeker als je het geheel van de opdrachten beseft en de oneindigheid in verbindingen tussen mensen.

Geen illusies. Nee. Dat zijn het niet. De droom vermomd als dag of nacht...als slaap of wakker verklaart zich 24 uur lang opnieuw en opnieuw tot de eerste indrukken bij 't ontwaken echt begrepen worden, herdacht, hervoeld, herleefd, INGEZIEN. Vandaaruit bestel je dan de bouwstenen voor de nieuwe dag.

Opeens een herseninfarkt, de dag na een begrafenis in de aangetrouwde familie. Niet meer, moeilijk, beter en weer niet meer kunnen stappen. Van niet meer kunnen wandelen en praten naar stappen en spreken...hij zette een geweldige prestatie neer. Na het terug vooruitgaan, het weer achteruit gaan als men het leven op allerlei manieren leren doorleven heeft.

Vragen bij het sterven. Doodsgeluid en z'n variaties. Ineens het geluid van een bijtje in z'n neus, zacht gezoem...waarvoor is leven vandoen ? De weg naar de eerste cel is dezelfde als de weg naar de eerste natte zoen. Het leven, zich herhalend en verrijkend. Proces van trachten en waardigheid.

Zacht vel, oud hoofd als het niet lacht. Bijgeloof. Alles wat na de tand des tijds geen herinnering meer is.

Werken en leven. Het is niet zozeer dat werken dat we hier komen doen, maar wel de indrukken die we opdoen en nalaten...of wie weet meenemen. Alleen het positieve heeft hierin belang.

Blijft de zachte mens uiteindelijk over...bevrijd van al dat wantrouwige opgejaagd zijn door 't systeem en door negatieve emoties ?

Streng-strong...maar de andere kant kan ook sterk zijn. Men stelde ons kinderen een God voor, streng...zoals Pa's soms met al hun angsten streng zijn...gezegend zijn dan een aantal ma's die niet alleen streng maar zacht kunnen zijn.

Klinisch. Alle dagen bloed pakken en tests blijven doen, moet dat wel ?

Met mijn verse paardemelk als symbool, komt hij de tunnel beter door...en ik heb de luxe van hem gewoon pa te noemen , de verplegers en dokters zeggen altijd mijnheer X. Behalvelater op de palliatieve afdeling van de eindbestemmingvan het leven. Dames, heren zo'n infarkt, komt die niet ook door al die pillenbrol ?

In de kamer met het kruisje, mee wachten op dood...een barst in het bezetsel van al die keren dat het leven hier reeds kapotbarstte, de lijdenden bevrijdend ?

Zijn schoenen staan nog warm aan de radiator, zal hij er nog ooit mee vertrekken ? "Ik hou het niet meer vol", zei hij maar toch nog dankbaar om de luchtmatras die men hem gegeven had. "Trek het je niet aan. Je krijgt zeker een hoge post in de hemel".

Er komt een moment dat men de strijd wel moet opgeven, tegen dat moment heeft hij altijd gevochten. De mens wikt...,je eigen conditie en veel iemanden beschikken.

Een neutrale filosofie en een sociaal-politiek systeem in evenwicht...en inzicht in ons gevoelsleven en dat van anderen...en er zou veel minder vermijdbare onrust zijn. Een afdeling in het hiernamaals 'stemgedrag bij verkiezingen' zou moeten bestaan...idee voor een roman.

In realiteit zal het wel zo zijn dat de nazaten altijd weer een tijd met dezelfde dingen gaan gekonfronteerd worden...waartegen de optimistische ik al van bij het typen protesteert en hier bij een nalezing in volhard.

Als iemand zelf niet aangemoedigd wordt, ga je later de mensen meer aanmoedigen... .

Dank aan de kinesist die de fluimen zacht kon lossen en het spuitje waardoor hij weer zichtbaar van z'n slaap genoot.

"Ga je werk maar doen, ga maar weg", tegen teveel maseren kon hij ook niet meer, nooit gewoon geweest veel lichamelijk kontakt te maken. Als ge vertrekt Pa, niet kwaad vertrekken...want in feite zit in U een beminnelijke mens. Niemand moet iemand iets verwijten...want hoe het komt dat je zo of zo bent, dat is een veel te lang verhaal. Een vrouw voelt hoe het haar man en kind gaat en zal daar ook geen enorm lange uitleg aanhangen.

"Da ne beminnelijke mens zo moet afzien...betekent misschien dat de beminnelijke mens zelf al vertrokken is...terwijl de moeilijke mens zijn bevende arm probeert tot rust te brengen. Geen schrik hebben , ne mens kan ni sterven en zeker gij niet ". "Als ik je niet meer moest zien is't de laaatste keer zeggen ze altijd...maar ik zal je blijven zien, denk daar maar eens over na."

"Is er nog iets dat je geire had willen doen en dat ik in jouw plaats kan doen ?"

"GEIRE is NIKS" ? antwoordt hij, waarmee mijn geduld met hem op is...altijd heeft alleen wat je MOET doen, het werk voor hem geteld...geen plaats voor mijn filosofie... . Hij mag z'n nuttige kijk op het leven hebben , ieder vlucht wel voor iets anders. Alle laatste dagen in de kliniek brengen een ander facet van 'onze vader' zijn zijn naar boven. Heeft hij zichzelf wijsgemaakt dat anderen hem door hun gedrag mede immobiel maakten...of is dat zo ? Ik besef het en durf er aan denken...da's tochal iets.



VRIJDAG 18 MAART 2005, de dag dat vader helemaal vertrok

's Morgens te negenen, het hele dorp ineens zonder electriciteit na enkele minuten wereldnieuws.

Ontbijt. Ik maak ook wat fruitsap voor m'n jongste. Hij geeft me wat van de konfituur van z'n moeder's moeder. Martyllen, gemaakt door de vrouw van iemand getrouwd met het geslacht Tillen. Groeit deze boom van het familiebos in de richting van de kant van de ex-ega ? Hij neemt afscheid en gaat werk zoeken want men wil hem in 't zwart doen werken, daar waar hij vorige week soliciteerde. Dag zoon, wat zal de dag van vandaag brengen" ? Voor hem werk en een lief, voor mij, mijn vader bij het sterven bijstaan...al wist ik dat nog niet.

Bijna alle vensters van het huis eens opengezet. Met de kat en de hond wat bijgepraat. "Vraag niet wat je baas kan doen voor jou, maar wat jij kunt doen voor je baas". De hond leek er niet mee akkoord en de kat keek heel onverstoord. Gaan eten bij ons ma...de afwas en het praten over de toestand van pa in de kliniek. Uitzonderlijk zou ze in de namiddag niet met mij naar de kliniek rijden maar met de man van m'n oudste zus. Ik zou eerst om 1600uur arriveren...na ook in mijn filosofenchalet wat opgeruimd te hebben. Ik nam er ook twee hele mooie cd's met klassieke gitaar en vogelgeluiden mee. Gehad van een lieve dichteres een door haar genen en omstandigheden soms verscheurde vrouw.

Nadat ons ma weer een aantal verhalen over vroeger had verteld naast het bed van haar man, bleef ik alleen met pa. Gisteren nog was hij bediend. Met Lucas de pastor hadden we over het leven van onze pa en ons moeder zijn partner sinds 62 jaar, verteld. Toen de pastoor zei 'we zullen nu samen het kruisteken maken 'vertrok' vader's hand omhoog tot z'n voorhoofd...hij hoorde nog alles wat we zeiden. Moeder of de pastor, ik weet het niet meer, bracht z'n hand naar de rest van de windrichtingen. Heel mooi, ze was blij dat ze daar was om het te beleven...ook al was het soms zwaar voor haar.

De eerste paar uur toen ik daar 's anderendaags was,van vier tot zes, sliep hij heel rustig, al zag je dat hij het soms moeilijk had.

Hij legde z'n rechterhand op z'n hart en bleef zo heel lang liggen...met de mooie muziek op de achtergrond. Op een bepaald moment werd hij meer en meer wakker. Ik vertelde hem dat toen ik en ons ma en m'n schoonbroer daar rond vieren zaten, ik van hem een heel mooi beeld binnen gekregen had, van toen hij nog jong was en op z'n kamion stond in z'n marktkleding...zo met z'n marktportefeuille met allerlei bonnen en papiertjes van bestellingen en zo in. Dit was achteraf misschien het teken dat hij vandaag volledig hersteld zou zijn. Telkens als ik nog zo'n beeld zal krijgen, zal ik misschien weten dat hij kortbij is. Al wat je hoeft te doen is misschien warm aan hem te denken...of hoef je dat niet te doen en komt die nog rondzwevende energie van hem... vanzelf binnen ?

Z'n jongste dochter en haar man en m'n jongste zoon waren al geweest en men middelste zoon kwam ook binnen nadat ik vader had verteld van het treineindstation, waar afstappen ook nog mogelijk is.

Een eindstation ligt gewoonlijk aan zee, aan het begin van een andere materie dus. "Jij zult afstappen en ook in een eindstation is er nog iets...jij zal vóór ons weten wat." Door het onstuimige adolescentenverleden van de middelste zoon, en de omstandigheid dat ik moest profiteren van het wakker zijn van m'n vader en hem al lang nog een aantal dingen probeerde mee te geven, kwamen er tranen bij me op die me nadien nog makkelijker deden praten. Ook m'n middelste zoon begon te praten en we hadden een gesprek waaruit bleek dat onze stervende voorzaat zich om hem geen zorgen moest maken. Wat later zou ik met m'n zoon vertrekken want ik zou de nacht met ons vader komen doen. M'n oudste zus en haar man zouden me voor een viertal uur aflossen. M'n tweede zoon zou nog eens bij z'n bomma binnengaan en ik wat rusten. M'n jongste was in de dag geweest. Ik was nog maar een halfuur terug thuis of ik kreeg telefoon dat ik en m'n zus toch maar best zouden opkomen. Zo beleefden we toch nog het laatste halfuur van het moedige gevecht van vader. Het leek of hij op ons had gewacht.

Ook m'n oudste zoon was aanwezig bij dit heel mooi gevecht dat eindigde in een overwinning van een veel kalmer gelaatsuitdrukking dan de kalmte zelf. Wij, drie kinderen, hadden ieder een hand op hem en ik streelde voordurend z'n linkerslaap.

De mannen bleven traanloos, (bij déze gelegenheid dan toch) de vrouwen moedigden hem onder hun tranen aan nu niet meer te vechten en zacht te gaan. Ineens de voorlaatse adem...het luchtzuigen stopte...het leek z'n laatste adem, maar hij herpakte zich nog eenmaal, nog één teug, nog één hartklop....en dan de rust, het helemaal overglijden naar het vervolg, de afstap in het eindstation.
In stilte zaten we lange tijd rondom hem...en later wisselden we onze gevoelens en praten ook nog met hem alsof hij er nog was...de rest is niet zo belangrijk, praktische zaken.
Hij was heel mooi, de laatste keer aangekleed op z'n best, met z'n sportschoenen...als je z'n been aanraakte leek het wel weer een jongen. Onze jongen. De dans van het lijden ontsprongen. 82 en nog bijna geen rimpels. Nu ik dit herlees realiseer ik me dat het herseninfarkt dat hij negen jaar eerder heeft gemaakt aan zijn linkerkant gebeurde, de kant van zijn denken, de emotionele wereld, waar hij weinig tijd voor maakte was nog niet versleten...eerst sinds dan heeft hij vooral de eerste paar jaar daarna kunnen wenen telkens hij iets te emotioneels zag of hoorde.

Nee,hij was niet naar Congo gegaan. Hij had hier in België zijn strijd gestreden.

19MAA.2005. Zaterdag. Droom vader, zonen, kleinzonen, ridders.

Dag. Mekaar weer ontmoeten als familie en te vlug tot de praktische dingen moeten overgaan.

Het proces van wie moet worden verwittigd en het waarom ervan. Ook hoe feilloos iedereen bepaalde taken op zich nam. De figuur 'manager' van een begrafenisondernemer die taktvol was, een viertal uur later de drukker al, daarna de pastoor.

De pastoor met een Aziatisch uitzicht, een oude 75er die, het siere hem, nog dienst deed. Alhoewel hij m'n pa niet was kunnen komen bezoeken gedurende die negen jaar dat hij ziek was, was hij vol lof voor de zorg in de klinieken en hun pallitatieve afdelingen...die nog maar enkele jaren door een nonnetje gesticht waren. Weer het praktische gepraat over vanalles maar niets over de preek die hij voor de overledene ging houden.

We gingen naar de man die heel zijn leven de broer en zakenvennoot van m'n vader geweest was.

Die mannen namen al hun beslissingen op fruitkisten voor de muur van het bedrijfshuis, overleggend met mekaar. Toen ik hem alleen in de keuken had en tegen hem zei " dat wij,hij en ik, onze pa toch echt goed gekend hadden, zag ik hem als tachtiger voor het eerst wenen.

"Je moest dat al eens meer doen", zei ik hem. Ik vertelde hem over hoe z'n broer 'vertrokken' en niet 'gestorven' was. Hij had dat wel nodig.

Hij sukkelde namelijk zelf met zijn gezondheid en zijn vrouw nog harder.

20MAA05 Droom. Een meisje, 'Sandra Masa' zat op een schoolbank les te volgen. Dag. Wandelen met de hond in een landschap met fruitbomen waarvan de peren hier en daar hun eerste spuitbeurt gehad hadden. Het leek wel een witte namaakwinter, bomen in hun kerstpak.

Dan schrijven, eindelijk een soort vorm vinden waarin ik hetgeen ik nog niet schreef in zijn verscheidenheid kan bundelen.

Middageten met ma en zonen 's zondags. Eerste keer sinds pa vertrok. Er werden goede raad en ervaringen uitgewisseld en toch zal ieder zelf zijn leven moeten gaan. Ze moesten weer lachen met m'n schoenen waar 'speed-king' opstaat, toen de oudste zei "alzo sprak speed-king", nadat ik weer eens iets filosofisch gezegd had...en niet omdat de hunnere modieuser zijn maar waarschijnlijk omdat ik me meestal trager dan zij voortbeweeg. Ons ma is dan een tikkel ongerust dat ze met mij lachen. 't Schijnt dat m'n grootvader, de pa van m'n pa nogal streng was voor z'n kinderen.

Ik zal eens even iets over hem vertellen :