Enerji Verimliliğine İlişkin En Uygun Teknikler Kaynak Belgesi

communication.

Fernández-Ramos, C. (2007). "Cooling in CV BREF", personal communication.

Hawken, P. (2000). "Natural Capitalism", ISBN 0-316-35300-0.

Hardy, M. "A Practical Guide to Free Cooling, Alternative Cooling, Night Cooling and

Low Energy Systems," http://www.ambthair.com.

Coolmation “Free Cooling".

DiLouie, C. (2006). "Advanced Lighting Controls: Energy Savings, Productivity,

Technology and Applications," ISBN 0-88173-510-8.

R&D, E. (2002). "Waste water concentration by mechanical vapour recompression

(MVR) or heat pump (HP)".

223

224

225

226

227

228

229

230

231

232

233

234

236

237

238

240

241

242

243

Enerji Verimliliği

315

References

244

245

246

248

249

250

251

252

254

255

256

257

258

Best practice programme "Compressed air costs reduced by automatic control system",

http://www.druckluft-effizient.de/links/demoprojekte/gpcs137.pdf.

Di Franco, N. (2008). "Energy efficient management of transformers".

ISPRA, D. J. I. (2008). "Resim-Comparison of energy efficient and conventional

pumping system", personal communication.

ADEME (2007). "Drying systems-Proposal for ENE BREF".

TWG (2007). “TWG Final ENE BREF Meeting Nov 2007".

ADEME (2006). "Energy Diagnosis Reference Frame for Industry", personal

communication.

Eurostat (2007). "Panorama of Energy".

EEA (2005). "Atmospheric greenhouse gas concentrations", CSI 013.

EIPPCB (2005). "Waste Incineration BREF", BREF.

EC; Waste, P. f. a. D. o. t. E. P. a. t. C. o. and COM_(2005)_667 (2005). "Proposal for a

Directive of the European Parliament and the Council on Waste COM (2005) 667".

Tempany, P. (2007). "Continuing environmental improvement", personal

communication.

Clark, J. H. (2006). “Green Chemistry: today (and tomorrow)", Green Chemistry.

Tsatsaronis, G. and Valero, A. (1989). “Thermodynamics meets economics -

Combining thermodynamics and economics in energy systems", Mechanical

Engineering.

IEA (2006). "Scenarios and strategies to 2050".

TWG (2008). “Comments on Draft 3: BAT Bölüm, etc".

Carbon_Trust_UK (2005). "Energy use in Pig Farming".

UK_Treasury (2006). "(The Stern report): The economics of climate change".

Tempany, P. (2008). "Directly heated drying".

Tempany, P. (2008). "Indirectly heated drying".

Tempany, P. (2008). "Insulation and drying".

Ullmann's (2000). "Ullmann's Encyclopedia of Industrial Chemistry 6th edition

electronic release".

EIPPCB (2006). "STM: Surface treatment of Metals and Plastics".

Whittaker, G. (2003). "Specifying for industrial Insulation Systems", Steam Digest

Volume 4.

Valero, A. (2007). "Introduction to Thermodynamics for the ENE BREF".

259

260

261

262

263

264

265

266

267

268

269

316

Enerji Verimliliği

References

270

271

272

276

277

278

279

280

281

282

283

284

285

286

Tempany, P. (2008). "Estimations and calculations", personal communication.

US_DOE (2004). "Waste Heat Reduction and recovery for improving furnace

effciency, productivity and emissions performance", DOE/GO-102004-1975.

Finland, M. O.-. (2007). "Energy audit for transport chains".

Agency, S. E. P. (1997). "Energy Conservation in the Pulp and Paper Industry", 4712/4.

ADEME "Récuperation de chaleur par préchauffage de l'air".

ADEME "Space heating".

Czech_Republic (2006). "Energy Performance Contracting - The ESCO concept".

UBA_DE (2006). "Energy Services Company (ESCO) concept".

EWEC (2004). "Proceedings of the European Wind Energy Conference".

Association, E. S.,

http://www.electricitystorage.org/tech/technologies_technologies_caes.htm.

EIPPCB "Summary on Enerji Verimliliği issues in the BREF series".

Valero, A., Torres, C "Thermoeconomic analysis".

Valero, A. (1989). "Thermoeconomics: A new Bölüm of physics".

Frangopoulos, http://www.eolss.net/E3-19-toc.aspx.

Enerji Verimliliği

317

Glossary

SÖZLÜK

İNGİLİZCE TERİM

Semboller



~

°C

0

ANLAM

mikrometre (1 = 10-6 m)

yaklaşık; fazla ya da az

Celsius derecesi

Ortam şartları

Sıcaklık farklılığı (artışı)

Ekserjetik verimlilik

Entropi üretimi J/K

Termal verimlilik

amp (amper). Elektrik akımı için SI sembolü

değişken akım

Avusturya Enerji Ajansı, AEA Tekonolojisi (UK danışmanlık)

Olarak da bilinir

Amonyum nitrat (NH4NO3)

Hava ön ısıtıcı

Amerika Petrol Enstitüsü
Gelişmiş üretim kalitesi planlama; müşteri memnuniyeti sağlamak için gerekli

adımların belirlenmesine yönelik ortaya atılan yapısal bir metottur. Gerekli tüm

adımların zamanında atılmasını sağlamak için aktörler arasında iletişimi

kolaylaştırır.

Büyük uluslar arası standart kuruluşu. Eskiden Amerika Test ve Metot Topluluğu

Olarak bilinir. Şu anda ASTM olarak bilinir.

Avustruya

atmosfer (1 atm = 101325 N/m2)

ortalama
ekserji

bar (1.013 bar = 1 atm)

tam bar
atmosferik basınçla gaz basıncı arasındaki farklılık anlamına gelen bar ölçme

çubuğu. Deniz seviyesinde basınç 0’dır ya da 101325

en uygun teknikler

kazan servis dışı

Becquerel (s-1) – radyonükleid faaliyeti

BAT kaynak belgesi

benzen, tolüen , etil benzen, ksilen

hız m/s

sıkıştırılamayan maddenin özel ısısı J/(kgK)

dört karbon atomu bulunduran molekül karışımı. Genellikle:

bütan (C4H6)

bütan-1, bütan-2 ve izobutilen (C4H8)

N-bütan ve izobütan (C4H10)
Sıkıştırılmış hava enerjisi depolama

Sıkıştırılmış hava sistemi

ZT

w

x

e

A

A

AC

AEA

aka

AN

APH

API
APQP

ASTM

AT

atm

av

B
B

Bar

bara
barg

BAT

BOOS

Bq

BREF

BTEX

C

C

C

C4 stream

CAES

CAS

Enerji Verimliliği

319

Glossary

İNGİLİZCE TERİM

Oyuk

ANLAM

Bir sıvı hacmi yeteri kadar düşük basınca maruz kaldığında bozulur ve bir oyuk

Oluşturur. Bu durum oyuk ya olarak adandırılır ve hızlı dönen çarkların kanatlarının arkasında ya da belirli hızda ve genişlikte su altında titreşen zeminlerde ya da

Pervanelerde meydana gelir. Oyukların oluşması genellikle arzu edilmeyen bir

Durumdur. Pervaneler ve pompalar gibi araçlarda oyuklar genellikle çok fazla

Gürültüye neden olur, bileşenlere, titreşimli araçlara zarar verir ve verimlilik

Kayıplarına yol açar. Oyukların çöküşü genellikle düşük enerjili durumlarda

gerçekleşse de yerel bir durudur ve çelik gibi metalleri bile aşındırabilir. Oyukların

çökmesi sonucunda oluşan delinmeler bileşenlerin yıpranmasına, pompaların ve

pervanelerin performans ömürlerinin kısalmasına neden olur

kombine çevrim

kombine çevrim gaz türbini

kömür yakma ürünleri

CC

CCGT

CCP

CDM

CEM

CEMS

CEN

CENELEC

CFB

CFBC

CFC

Temiz gelişim mekanizmaları

Sürekli salınım denetleme

Sürekli salınım denetleme sistemi

Avrupa Standartlaştırma Komitesi

Elektroteknik Standartlaştırma Avrupa Komitesi

Sirküle eden akışkan yatak

Sirküle eden akışkan yatak yakma

Kloroflorokarbon klorinden, flüorin ve karbondan oluşan bir bileşendir.

CFC’ler troposferde oldukça sabit durumdadır. Stratosfere doğru hareket edebilir ve ultraviyole ışıkla kırılabilir. Burada ozon tabakasını incelten klorin atomları

Yayarlar.
Kombine ısı ve güç (kojenerasyon)

Ortamda temizlik sistemi

Santimetre
Kimyasal oksijen talebi: oksijen olarak tanımlanan ve atık suda yer alan maddeleri

Kimyasal olarak oksidize etmek için gerekli potasyum dikromat miktarı

(yaklaşık. 150 °C)

Performans katsayısı (örn. Isı pompaları için)

Isı pompa devrinin performans katsayısı

Dondurma devrinin performans katsayısı

Sabit basınçta özel ısı J/(kgK)
Enerji yönetiminin sonuçlarının yıl bazında geliştirilmesi prosesi, verim artışı

Ve gereksiz tüketimin engellenmesi a

Özel ısı kapasitesiyle çoğaltılan akış oranı

Su/hava/toprak salınımı, enerji kullanımı, ham maddelerin tüketilmesi, gürültü

Ve su çekme sonucunda oluşabilecek çevresel etkilerin hesaplanması

(IPPC direktifi)

Merkezileştirilmiş teknik yönetim

Sabit hacimde özel ısı J/(kgK)

Kontrol hacmi


Gün

Katı cüruflu kazan. Elektrik kullanım sanayinde haznede kömür yakma faaliyetinde

en yaygın olarak kullanılan işlem katı cüruflu pulverize kömürlü kazalardır. Pulverize

kömür katı cüruflu kazanda yakıldığında yakılmayan malzemenin %80’i ya da kül

duman gazında tutulur ve uçucu kül olarak geri kazanılır. Geri kalan %20’lik kül

kuru cürfulu kazan külüdür, tanecikli, gözenekli, kum boyutunda sudan çıkarılabilecek

bir maddedir.

Doğrudan akım

Bölge soğutma

Dağıtılmış kontrol sistemi

Doğrudan dijital yakma kontrolu

Almanya
Enerji Verimliliği

CHP

CIP

Cm
COD

COP

COPHP

COPR

Cp
Sürekli gelişme

CP

Çapraz medya etkileri

CTM

cv

cv

D

D
DBB

DC

DC

DCS

DDCC

DE

320

Glossary

İNGİLİZCE TERİM

DH

DK

E

E

E

e

EA

EAM

EDTA

EEI

EFF

Bölge ısıtma

Danimarka

ekserji J

özel akış

birim kütle başına enerji J/kg

enerji denetimi

enerji denetim modeli

etilenediamin tetraasetik asit

enerji verimliliği göstergeleri

Avrupa’da oluşturulan Avrupa motor verimliliği sınıflandırması programı

Komisyon ve AB motor üreticileri. (CEMEP). EEF1(yüksek verimli motorlar)

, EEF2(standart verimliliğe sahip motorlar), ve EEF3 (düşük verimliliğe sahip

motorlar) olarak bilinen üç sınıf verimlilik vardır.

(high efficiency motors), EFF2 (1.1 ile 90kW oranında iki- dört kutuplu düşük

Voltajlı motorlara uygulanır)

Eksoz gazı resirkülasyonu

Enerji yoğunluğu faktörü

Enerji yoğunluğu endeksi: yağ rafinerileri için Solomon Associate’nin kıyaslama

Endeksi
Avrupa IPPC Bürosu

Salınım sınır değerleri. Bir ve y birden fazla dönem içerisinde aşılmaması gereken

Salınım parametreleri, konsantrasyonları ve seviyeleri olarak ifade edilen kütle.

Avrupa Topluluğu eko yönetim ve denetim planı

Tesisteki dağınmış kaynaklardan çıkan maddelerin, titreşimlerin, ısının yada

Gürültünün havaya, suya ya da toprağa doğrudan ya da dolaylı olarak salınması

Çevre yönetim sistemi

Avrupa Normu (standart)

Enerji verimliliği

Enerji verimliliği yönetim sistemi
Enerji tüketiminin, muhafaza etme olanaklarının ve uygun verimlilik uygulamalarının

Belirlenmesine ilişkin süreç

Elde edilen sonuçlarla bağlantılı olarak tüketilen enerji. Özel enerji tüketimi ne

Kadar az ise, enerji performansı o kadar fazla olur

Enerji çıktısı

Boru çıkışı

ANLAMI

EGR

EIF

EII

EIPPCB

ELV

EMAS

salınım

EMS

EN

ENE

ENEMS
Enerji denetimi
Enerji performansı

EO

EOP, EoP

EPC

EPER

ESCO/ESCo

ET

AB-15

AB-25

Enerji performansı akdeden

Avrupa kirletici salınım kaydı

Enerji hizmeti şirketi

Toplam enerji J

Avrupa Birliği’nin 15 Üye Ülkesi

Avrupa Birliği’nin 25 Üye Ülkesi
EVO

F

f

FAD

FBC

FBCB

fg

FI

FMEA

FR

G

g

g

Enerji Verimliliği

Değerleme kuruluşunun verimliliği

Doymuş sıvı

Serbest hava temini

Akışkanlı yatak yakma

Akışkanlı yatak yakma kazanı

Doyurulmuş buharın ve doyurulmuş sıvının özellik farkı

Finlandiya

Hata modu ve etkileri analizi. Proses hataları gerçekleşmeden önce potansiyel

Hataların bağlı olduğu risklerin en aza indirilmesi ya da ortadan kaldırılması

Amacıyla sistematik yaklaşım getirmek

Fransa

Yerçekiminin hızlandırılması m/s2

gram

321

Glossary

İNGİLİZCE TERİM

g

G

G

GJ

GMO

GPM
Yeşil sertifika

GT

GTCC

GW

GWh

GWhe

GWP

H
H

h

h

çekiç
harmonikler

HCV

HCFC

HDPE

HF

HFO

HiTAC

HMI

HP
HPS

HRSG

HV

ANLAM

Doyurulmuş gaz

Gibbs serbest enerji

giga 109

gigajoul

genetiği değiştirilmiş organizma

saniye başına gallon

yenilenebilirlerin kullanımını artırmaya yönelik pyasa temelli araç. Yeşil sertifikalar yenilenebilir enerji üretiminin çevresel değerini yansıtır. Sertifikalar, üretilen enerjiden

bağımsız olarak işlem görür.

Gaz türbini

Gaz türbini kombine çevrim

gigawatt

gigawatt saat

gigawatt saat elektrik

küresel ısınma ihtimali

entalpi J

özel entalpi J/kg

saat

su çekici, bkz. su çekici

temel frekansın entegre çarpanı olan bir frekansa sahip olan dönemsel dalganın

ya da miktarın sinüs şekilli bileşeni. Bu, temiz güçteki düzensizliktir.

Daha yüksek kalorifik değer, daha yüksek yakma değeri

hidrokoloflorokarbonlar. Tüm hidrojenin kolrin ve ya flourin ile değiştirilemediği

durumlarda haloalkan sınıfı

yüksek yoğunlujlu polietilen

yüksek frekanslı radyasyon. Elektro manyetik radyasyon işleyen radyo dalga

frekansları 3 ile 30 MHz arasındadır

ağır fuel oil

yüksek sıcaklıkta hava yakma teknolojisi

insan makine arayüzü

yüksek basınç

yüksek basınçlı buhar. Atmosferik basınçtan daha fazla basınca sahip buhar

ısı geri kazanımı buhar jeneratörü

yüksek voltaj. Uluslararası Elektroteknik Komisyonu ve ulusal ortakları

(IEE, IEEE, VDE, vb.) değişen akım için en az 1000V ve doğrudan akım için en az

1500V belirlemiştir ve bu akımları düşük voltaj devrelerinden (50 – 1000 V AC

ya da120 – 1500 V DC) ve ekstra düşük voltaj devrelerinden (<50 V AC ve <120 V

DC) ayırmıştır. Elektrikli aletlerin güvenliği kapsamında ele alınmıştır.

Isıtma, havalandırma ve iklimledirme

hidrodesülfürizasyon (HDS) birimi. Bunlar genellikle petrol rafinerisi sanayinde

kullanılır ve hidrojenle muamele edici olarak bilinir. Sülfürü doğal gazdan ve petrol,

jet yakıtı, gaz yağı, dizel yakıt ve yakıt gibi arıtılmış petrol ürünlerinden ayırmak için

katalitik kimyasal prosesi kullanır.

hertz

iç çap

Irlanda

Uluslararası Enerji Ajansı

Uluslararası Elektrotieknik Komisyonu

Bilgi Alışverişi forumu (IPPC Direktifi çerçevesinde resmi danışma organı)

Entegre gazlaştırma kombine çevrim

HVAC

Hidrojenle muamele

Edici

Hz

I

ID

IE

IEA

IEC

IEF

IGCC

322

Enerji Verimliliği

Glossary

İNGİLİZCE TERİM

Kurulum

ANLAM

IPPC Direktifinin EK I’inde yer alan faaliyetlerin birinin ya da birden fazlasının

Uygulandığı, bu alanda uygulanan faaliyetlerle tekniksel anlamda ilişkisi olan

Diğer faaliyetlerin bulunduğu, kirlilik ve salınım koşullarına etki edebilecek sabit

Teknik birim

İklim Değişikliğine İlişkin Uluslararası Panel I

Entegre kirlilik önleme ve kontrol etme

infrared radyasyon. Görünür ışıktan daha uzun dalga boyuna sahip yalnız terahertz radyasyonundan ve mikrodalgalardan daha kısa olan elektromanyetik radyasyon

(750 nm ile 1mm arasında)

İç verim oranı

Ulıslararası Standartları Kurumu

Çevresel Yönetim Standartlarının Standartlaştırılması için Uluslararası

Kuruluş

Italya
joul

ortak araştırma merkezi

kelvin (0 oC = 273.15 K)

kilokalori (1 kcal = 4.19 kJ)

kilogram

kilojoul (1 kJ = 0.24 jkcal)

kinetik enerji J

kilopascal

kiloton

kilowatt-saat (1 kWh = 3600 kJ = 3.6 MJ)

litre

büyük yakma tesisi

düşük kalorifik değer, düşük yakma değeri
Ortak proses yönetim felsefesi Toyota üretim sisteminden (TPS) ve diğer

Kaynaklardan elde edilmiştir. Müşteri değerini artırmak için orijinal Toyota “yedi

Atık” azaltımına odaklanmasıyla bilinir. Seyreltikler genellikle altı sigma ile

Bağdaştırılır çünkü bu metot proses değişkenlerinin azaltılmasına odaklanır.

(ya da ters akıcılık)
Düşük yoğunluklu polietilen

Hafif fuel oil (HFO’dan daha hafif)

Düşük ısıtma değeri

lumen: aydınlatıcı akıntının SI birimi 1 lm = 1 cd 1sr = 1 lux m2

düşük basınç

düşük basınçlı buhar: atmosferik basınca eşit ya da denk basınçlı buhar

sıvı petrol gazı

düşük basınçlı buhar

(sembol: lx) aydınlatmanın SI birimi. Fotometride ışık yoğunluğu ölçümü olarak

Bilinir. Dalga uzunlukları aydınlatma faktörüne göre ölçülür. Standart: aydınlık

Algısı. İngilizce’de , "lux"hem tekil hem de çoğul

İçin kullanılır (BREF)

büyük hacimli organik kimyasallar

Kütle

metre

mega 106

saniye başı metre

metre kare

metre küp

model temelli tahmini kontrol

milligram (1 mg = 10-3 gram)

323

IPCC

IPPC
IR

IRR

ISO

ISO 14001

IT

J

J

JRC

K

K

kcal

kg

kJ

KN

kPa

kt

kWh

L

l

LCP

LCV

Yalın imalat

LDPE

LFO

LHV

Lm
LP

LP buharı

LPG

LPS

lux
LVOC

M

m

m

M

m/min

m2

m3

MBPC

mg

Enerji Verimliliği

Glossary

İNGİLİZCE TERİM

MIMO

MJ

Mm

gözlemleme

ANLAM

Çoklu girdi, çoklu çıktı

megajoul (1 MJ = 1000 kJ = 106 joul)

millimetre (1 mm = 10-3 m)
salınım değişkenlerinin gerçek değerini ya da diğer parametreleri belirlemek için

kullanılan prosesler (bu prosesler; salınan miktarlar ve salınan kirletici trendleri

hakkında bilgi sağlamak amacıyla diğer değerlendirme metotları, ölçümler, numune

alma, sistematik gözlem ve denetlemeye dayanır.)

orta basınç

orta basınç buharı

tıbbi araştırma konseyi

Üye Devlet

Ölçüm sistemleri analizi. Ölçüm prosesi içerisindeki değişikliğin tüm proses

Değişkenliğine ne kadar etki ettiğini belirlemek için matematik bilimini ve

Tecrübeleri kullanan metottur.

megaton (1 Mt = 106 ton)

arızalar arasındaki ortalama süre

milivolt (mV), 10-3 volt, voltun 1/1000 ‘i

megavolt (MV) 106volts, 1 000 000 volt

mekanik buhar yeniden sıkıştırma. Isı pompası çeşidi

ölçüm ve doğrulama
mikrodalga radyasyonu. 1mm-1m arasında değişen dalga boylarına sahip

elektromanyetik radyasyon

megawatt elektrik (enerji)

megawatt saat elektrik (güç)

megawatts saat ısı (güç)

megawatt termal (enerji)

başlık

uygulanamaz YA DA uygun değil (bağlama bağlı )

veri yok

nanogram (1 ng = 10-9 gram)

doğal gaz

normal metre küp (101325 kPa, 273 K)

metansız hidrokarbonlar

metansız uçucu organik bileşenler

net pozitif emme başlığı. Genel hidrolik devrenin çapraz kesitinde bu bölümde

sıvı buhar basıncıyla basınç arasındaki farkı gösterir. Pompa işletiminde bu

parametrenin iki yönü vardır. Bunlar; NPSH(a) net pozitif emme başlığı ve

NPSH( r )net pozitif emme başlığıdır. NPSH(a) pompa giriş ağzında bilgisayarla

Yönetilirken, NPSH (r) oyuğa maruz kalmadan pompanın dayanabileceği

NPSH sınırıdır.

http://en.wikipedia.org/wiki/NPSH den alınmıştır.

Ekonomik İşbirliği ve Kalkınma Organizasyonu

Üst yakma havası

İşletmeyi idare ede ya da kontrol eden doğal ve yasal kişi

İşletmede aldığı ekonomik kararların teknik olarak işlerliğini sağlayacak kişi, bunun için belirlenmiş kişi

Rankin derecesi

Dört zamanlı motor

peta 1015

basınç

pascal

poliklorlu benzenler

poliklorlar -dibenzo-dioksinler

Enerji Verimliliği

MP

MPS

MRC

MS

MSA

Mt

MTBF

mV

MV

MVR

M&V
MW

MWe

MWhe

MWhh

MWth
N

N

n.a.

n.d.

ng

NG

Nm3

NMHC

NMVOC

NPSH

O

OECD

OFA
Operatör (işletmeci)

ºR

Otto cycle

P

P

P, p

Pa

PCB

PCDD

324

Glossary

ENGLISH TERM