Enfeksiyon kontrol komitesi (ekk) teşKİLİ, Çalişma şekli, GÖrev, yetki, sorumluluklari ve faaliyet alanlari
E.EL HİJYENİ VE ELDİVEN KULLANIMI PROSEDÜRÜ
Yüklə 475,28 Kb.
|
E.EL HİJYENİ VE ELDİVEN KULLANIMI PROSEDÜRÜ 1.AMAÇ Hastane enfeksiyonlarının sağlık personeli, hasta, hasta refakatçileri ve ziyaretçiler tarafından ellerle aracılığı ile çapraz buluşmasını engellemek için el temizliği ve eldiven kullanım yöntemlerini belirlemektir. 2.KAPSAM Hastanedeki tüm çalışanları, hasta, hasta refakatçileri ve ziyaretçileri kapsar. 3.SORUMLULAR Efeksiyon kontrol komitesi ve tüm parsonel 4. UYGULAMA 4.1.Sosyal El Yıkama Ellerin su ve sabun ile yıkanarak flora etkilenmeden, kirler ve geçici mikroorganizma florasının uzaklaştırılmasıdır. 1-Eller önce su ile ıslatılmalı, sıvı sabun avuca alınmalıdır. 2-En az 30 sn süre ile avuç içleri ve parmak araları başta olmak üzere eller yüzey ve parmakları kapsayacak şekilde kuvvetlice ovulmalıdır. 3-Eller su ile durulanarak durulama parmak uçlarından dirseklere doğru yapılmalı, parmaklar yukarı gelecek şekilde tutularak kontamine suyun dirsekten ele doğru akışı engellenmelidir. 4-Eller havlu ile kurunmalı, musluk kağıt havlu kullanılarak kapatılmalıdır. 5-Hasta temasları arasındaki tekrar yıkamalarda 15 sn süre ile yıkamak yeterlidir. 4.2.El Antisepsisi ve Hijyenik El Yıkama Ellerin hijyenik olarak antiseptik sabun ile yıkanması veya el antiseptiği kullanılarak kuvvetlice ovalanmasıdır. Esas amaç geçici florayı daha etkin ve kısa sürede ortadan kaldırmaktır. Riskli durumlarda ve enfekte hastalarla temastan önce ve sonra kullanılır. 1-Eller su ile ıslatılmalı 3–5 ml antiseptik sabun avuca alınmalıdır. 2-Klorheksidin kullanılıyorsa 1 dk, povidin iyot kullanılırsa 2 dk süre ile avuç içleri ve parmak araları kapsayacak şekilde kuvvetlice ovuşturulmalıdır. 3-Eller su ile iyice durulanır, durulama parmak uçlarından dirseklere doğru yapılır, parmaklar yukarı gelecek şekilde tutularak, kontamine suyun dirsekten ele doğru akışı önlenmelidir. 4-Eller havlu ile kurulanıp musluk kağıt havlu kullanılarak kapatılmalıdır. 4.3.Cerrahi El Yıkama ve Ovalama Ellerin operasyon öncesinde cerrahi personel tarafından geçici florayı yok etmek ve kalıcı florayı azaltmak amacıyla yıkanmasıdır. 1-Önce; varsa saat,yüzük,bilezik vb takılara çıkartılmalıdır. 2-Antiseptik (klorheksidin veya povidin iyot) sabun alınıp (15-25ml) eller dirseklere kadsar ovularak 3-5 dk süre ile yıkanmalıdır. 3-Günün ilk ameliyatında ayrıca tırnak dipleri 30 sn süreyle fırçalanmalıdır. Cilt bütünlüğü bozulabileceği için tırnak dipleri haricinde cilt fırçalanmamalıdır. Ara yıkamalarda 2 dk süre ile yıkama yeterlidir. 4-Eller su ile iyice durulanıp, durulama parmak uçlarından dirseklere doğru yapılarak steril kağıt havluyla kurulanmalıdır. 5-Alkol bazı el antiseptikleri kullanılacaksa eller önce su ve sabunla yıkanıp kurulanmalıdır. 6-Hızlı etkili alkol bazlı antiseptiklerle (3-5 ml) eller ve kollar kuru kalmayacak şekilde ıslatılıp ovulmalıdır. İşlem günün ilk ameliyatı için 3 dk, sonraki uygulamalarda 1 dk süre ile yapılmalıdır. 7-Eller parmak uçları yukarı gelecek şekilde tutularak, kendi halinde kuruması, steril eldiven giyilmesi için ise tamamen kuruması beklenmektedir. 4.4.Eldiven Kullanımı ve El Dezenfeksiyonu 1-Çapraz (sağlık personelinin elinden hastalara veya steril malzemelere, hastadan sağlık personeline ya da sağlık personelinin eliyle hastadan hastaya) bulaşmaları önlemek için eldiven giymelidir. 2-Eldiven bulaşma riskini tamamen ortadan kaldırmadığı için, el yıkama yerine geçmeyeceği bilinmelidir. 3-Eldiven giymeden önce ve eldiven çıkarıldıktan sonra eller mutlaka yıkanmalıdır. 4-Aynı eldivenle asla iki farklı girişimde bulunulmamalıdır. 5-Temas izolasyonu uygulanan hastaların odasına girerken, hastayla ya da hasta çevresindeki her türlü yüzeyle temas öncesinde temiz, steril olmayan eldiven giyilmelidir. 6-Hastanın odasını terk etmeden önce eldivenlerin çıkarılmalı ve eller antimikrobiyal bir ajanla yıkanarak ya da su içermeyen alkollü el antiseptikleri kullanarak dezenfekte edilmelidir. 7-Hasta bakımı sırasında yoğun kontaminasyona neden olabilecek işlemleri takiben (gaita ve enfekte yaraların drenajı ile direkt temas) eldivenler değiştirilmelidir. 8-Sağlık personellinin elinde kesik, çizik ve çatlaklar olduğunda rutin işlemler sırasında kendini korumak için eldiven giymelidir. Tablo : Sosyal El Yıkama, El Antisepsisi, Cerrahi El Antisepsisi ve Eldiven Kullanımı
*Her seçenek birbirinin alternatifidir, birini uygulamanız yeterlidir. **Her hastanın klinik örneği bulaşıcı kabul edilmeli, örnek alırken ve çalışırken mutlaka eldiven kullanılmalıdır.
Hastane enfeksiyonlarını önlemek amacıyla cilt antisepsisi yapmak 2.KAPSAMA Tüm birimleri, doktor, hemşire, ve laborantları kapsar. 3.SORUMLULAR: 4. UYGULAMA 4.1.Cilt HAZIRLIĞI için Uygun Antiseptikler 1-Cilt antisepsisi için iyot tentürü (%1-2) , alkol (%70), iyodofor (povidin iyot), klorheksidin glukonat'ın sudaki veya alkoldeki çözeltisi (%0.5-4) kullanılmalıdır. 2-İyot tentürü,güçlü, hızlı etkili ancak tahriş edici ve leke bırakıcı olduğundan cilt yanığını engellemek için uzun süre kullanılmamalıdır. Uygularken en az 30 sn kadar bekledikten sonra %70 alkolle iyodun fazlası uzaklaştırılmalıdır. 3-Alkol, çabuk etkili, fakat kalıcı etkinliği az olduğundan özellikle santral kateterler için cilt hazırlanmasında tek başına kullanılmamalıdır. 4-İyodoforlar, cilt mukozalar için oldukça elverişli, fakat kalıcı etkileri sınırlı ve kısa süreli antiseptik bileşikler olduğundan, tahriş edici olmadıklarından ve uygulandıkları alanı belirginleştirerek karşılığa yol açmadıklarından tercih edilmelidirler. 5-Klorheksidin, kalıcı etki göstermesi nedeniyle antibakteriyel etkinin uzun süre devam etmesi gereken durumlarda ve alkoldeki çözeltisi tercih edilmelidir. 4.2.Damar İçi Kateter ve Diğer İşlemler İçin Cildin Hazırlanması 1-Eller, el hijyeni ve eldiven kullanımı talimatına uygun yıkanmalı ve eldiven giyilmelidir. 2-Uygulama bölgesi alkol ve klorheksidin kullanılıyorsa 1 dk, iyodofor preparatları kullanılıyorsa Birkaç kez farklı gazlı bez kullanılarak merkezden çevreye doğru yeniden merkeze dönmeden en az 2 dk süre ile silinmelidir. 3-İyot tentürü kullanılıyorsa 30 sn bekledikten sonra %70 alkolle silinmelidir. 4-Silinen alan tekrar palpe edilmelidir. 4.3.İnsizyon Yerinin Hazırlanması 1-Hastaya bir gün önce banyo yaptırılıp veya antiseptik uygulanmadan önce cilt sabunlu antiseptik ile temizlenerek organik kirlerden ve yüzeysel bakterilerden arındırılmalıdır. 2-Kıl temizliği gerekiyorsa depilatör veya kırpma makineleri ile ameliyattan hemen önce yapılmalıdır. Jilet kullanılacak ise ameliyathanede ıslak traj yapılmalıdır. 3-İnsizyon bölgesi, olası kesi ve dren yerlerini de kapsayacak biçimde merkezden perifere doğru dairesel dönme hareketleri en az 4 kez gazlı bez değiştirilerek ve en az 1 dk süreyle antiseptikle kuruması beklenmelidir. D. PERSONELİN MESLEĞE BAĞLI ENFEKSİYON RİSKLERİ İLE MÜCADELE Personelin mesleğe bağlı enfeksiyon ile ilgili risklerini azaltmak için 1.Yıl içerisinde iki yarıyıl halinde Eğitim Planı yapılmakta ve bu doğrultuda eğitim çalışmaları yapılmaktadır:
2.Tüm sağlık çalışanlarının Hepatit B serolojisi kayıt altına alınmakta ve profilaksi gereken durumlarda personel aşılanmaktadır.
3.Yeni işe başlayan tüm sağlık personelinin HBV profilaksisi BURSA İl Sağlık Müdürlüğünden aşı temin edilebildiği sürece EKK tarafından sağlanmakta, hizmet satın alımı söz konusu olduğunda hizmet veren şirket tarafından talep edilmektedir. Kesici delici alet yaralanmaları kayıt altına alınmakta ve bu konuda eğitimler ve denetimler yapılmaktadır. Delici-Kesici Alet Yaralanmalarından Korunma Ve İzleme Talimatı (Sayfa 61) hazırlanmıştır, yaralanma durumlarında gerekli yönlendirmeler yapılmaktadır.
5. Mukoza temaslarında temas bölgesinin bol su ile yıkanması yeterlidir. Temas bölgesi sıkma, emme, kanatmaya çalışma v.b yöntemlerle kesinlikle travmatize edilmemelidir. Normal yara bakımı dışında ek bir önleme gerek yoktur. HBV, HCV veya AntiHIV taşıyan bir hastanın kan veya diğer vücut sıvıları ile iğne batması, mukoz membranlara sıçrama ve sağlam olmayan deriye bulaşma gibi durumlarda personel Enfeksiyon Kontrol Komitesine yönlendirilmelidir.
6.Beklenen salgın durumlarında epidemi planı oluşturulmakta ve gerekli önlemler alınmaktadır..(aşı,eğitim ve izolasyon çalışmaları) G. İLGİLİ İDARİ BİRİMLERLE KOORDİNASYON HALİNDE HASTANE TEMİZLİĞİ, MUTFAK, ÇAMAŞIRHANE VE ATIK YÖNETİMİ İLKELERİNİN BELİRLENMESİ VE DENETİMİ 1. ÇAMAŞIRHANE
H. HASTANE ATIKLARI Tıbbi Atık Yönetim İlkeleri TC Çevre ve Orman bakanlığının 24.06.2005 tarih ve 23382 sayılı tıbbi atıklarla ilgili yönetmeliğine uygun olarak hazırlanan “Ünite İçi Tıbbi Atık Planı” şöyledir; S.B ORHANELİ DEVLET HASTANESİ ÜNİTE İÇİ ATIK YÖNETİM PLANI 1.GENEL BİLGİLER ÜNİTENİN ADI : Orhaneli Devlet Hastanesi Hastanesi ADRESİ : İsmet Paşa Mah.Hastane Sok.No:18/ ORHANELİ Aytepe Mevkii - AYDIN TELEFON NUMARASI : (0224) 817 10 33 FAKS NUMARASI : (0224) 817 13 52
ÜNİTENİN BAĞLI OLDUĞU KURUM: T.C Sağlık Bakanlığı Bursa Sağlık Müdürlüğü ÜNİTENİN TÜRÜ: II.Basamak Devlet Hastanesi YATAK SAYISI: 25 TIBBİ ATIKLAR SORUMLUSU : Başhemşire Nurşen İyisoy SAYIM TIBBİ ATIKLAR SORUMLUSUNUN İRTİBAT TELEFONLARI: (0224) 817 10 33
3.1. Atık Minimizasyonu Atık minimizasyonu daha az atık veya tehlikeli atık oluşmasını sağlayacak metotların ve ürünlerin kullanılmasının sağlanması ve atıkların oluştuğu yerde ayrılmasını içeren işlemlerdir. Atıkların azaltılması aşağıdaki politikaların uygulanması ile sağlanabilir: 1) Kaynakta azaltma: Daha az atık veya tehlikeli atık oluşumunu sağlayacak metotların kullanılması. 2) Geri dönüştürülebilir ürünler: Kullanılan ürünlerin kaynakta veya dışarıda geri dönüştürülebilir olmasının sağlanması. 3) Yeterli bir yönetim ve kontrol uygulanması: İlaçların ve kimyasalların satın alımının ve kullanımının kontrollü olmasının sağlanması. 4) Atıkların ayrıştırılması: Evsel atıkların tıbbi atıklardan ayrı olarak toplanmasının sağlanması. Bu genel ilkeler ışığında, atıkların minimizasyonu için hastanemizde aşağıdaki işlemler gerçekleştirilir: 3.1.1. Hastanemizde atık minimizasyonu ile ilgili kavramlar hakkında hizmet içi eğitim verilir. Bu eğitimlerde, Ünite İçi Atık Yönetim Planı çalışanların her an başvurabilecekleri bir kaynak olarak anlatılır; web sayfasında ulaşılabilir kılınır. Atık ayrıştırması hastanemizde yapılmaktadır. Bu konuda yeterli malzeme temin edilerek atıklar ayrı toplanır. Atık ayrıştırma ile ilgili broşürler hazırlanarak, tüm birimlerde atık kovalarının bulunduğu bölümlere asılır. Bilgilendirme yazıları ve talimatlar ile çalışanlar, hasta ve hasta yakınları atık ayırımı konusunda bilgilendirilir. 3.1.2. Evsel atıkların oluşumunun ve miktarının azaltılması amacı ile yapılacak çalışmalar: Evsel atıklar, genel atıklar ve ambalaj atıkları olarak sınıflandırılır. Genel atıkların oluşumunun ve miktarının azaltılması amacıyla kaynakta genel atıkların ayrı bir şekilde toplanıp, geçici atık deposunda evsel atık bölümüne ulaşması sağlanır. 3.1.3. Ambalaj atıkların oluşumunun ve miktarının azaltılması amacı ile yapılacak çalışmalar: Ambalaj atıklarının oluşumunun ve miktarının azaltılması amacıyla kaynakta ambalaj atıklarının ayrı bir şekilde toplanıp, geçici atık deposunda ambalaj atık bölümüne ulaşması sağlanır. Kontamine olmamaları şartıyla, boşalan ilaç şişeleri ile içeriği boşaltılan serum veya sıvı bulunan şişeler ambalaj atığı olarak değerlendirilir. 3.1.4. Tıbbi atıkların oluşumunun ve miktarının azaltılması amacı ile yapılan çalışmalar: Hastanemizde çok gerekmedikçe tek kullanımlık malzeme yerine, yıkanarak ve steril edilerek kullanılabilen malzemeler tercih edilir. Tek kullanımlık tıbbi ürünlerin ambalajları kontamine olmamaları şartıyla geri dönüşüm için ayrı olarak toplanır. Enfeksiyon Kontrol Komitesi (EKK) tarafından sakıncalı bulunan hastalar dışındaki hastaların idrar, parasentez sıvıları, nazogastrik sıvıları tıbbi atık miktarını azaltmak için ünitelerinde atık için ayrılmış olan tuvaletlere, servislerde de hasta odalarındaki tuvaletlere boşaltıldıktan sonra kapları tıbbi atık torbasına atılır. Servislerde ise yine EKK tarafından sakıncalı bulunan hastalar dışındaki hastaların kolostomi torbası içerikleri hasta odalarındaki tuvalete boşaltıldıktan sonra kapları tıbbi atık torbasına atılır. Laboratuar atıkları otoklavda steril edilir ve sonrasında kırmızı renkli tıbbi atık poşetlerine atılır. 3.1.5. Tehlikeli atıkların oluşumunun ve miktarının azaltılması amacı ile yapılan çalışmalar: Tehlikeli atık miktarını azaltmak amacıyla, yapılacak ihalenin şartnamesine, boşalan tehlikeli atık kaplarının geri alınması ile ilgili madde eklenir. Miadı dolan ilaçlar ihale sürecinde firmalara konulan şart gereği aynı ilaç firmasına iade edilir. 3.2. Atıkların Kaynağında Ayrı Toplanması ve Biriktirilmesi Atık ayrıştırması hastanemizde yapılmaktadır. Bu konuda yeterli malzeme temin edilmiş ve atıklar ayrı toplanmaktadır. Atık ayrıştırma ile ilgili broşürler hazırlanarak, tüm birimlerde atık kovalarının bulunduğu bölümlere asılmıştır. Bilgilendirme yazıları ve talimatlar ile çalışanlar, hasta ve hasta yakınları atık ayırımı konusunda bilgilendirilir. 3.2.1.Evsel Atıklar 3.2.1.1. Genel nitelikli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Evsel atıklar içinde yer alan genel nitelikli atıklar; sağlıklı insanların bulunduğu kısımlar, hasta olmayanların muayene edildiği bölümler, idari birimler, temizlik hizmetleri, mutfaklar, ambar ve atölyelerden gelen atıklardır. Genel nitelikli atıklar, tıbbi, tehlikeli ve ambalaj atıklarından ayrı olarak siyah renkli plastik torbalarda toplanır. Siyah torbalar beyaz, sert, sızdırmaz plastik kovalar içine konur. Genel nitelikli atıklar toplanmaları sırasında tıbbi atıklar ile karıştırılmazlar. Karıştırılmaları durumunda tıbbi atık olarak kabul edilirler. 3.2.1.2. Ambalaj atıklarının kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Evsel atıklar içinde yer alan ambalaj atıkları geri dönüşümlü atıklardır. Kağıt, karton, mukavva, plastik, metal vb. atıklar kontamine olmamaları şartıyla diğer atıklardan ayrı olarak mavi renkli plastik torbalarda toplanır. Mavi torbalar beyaz, sert, sızdırmaz plastik kovalar içine konur. Serum ve ilaç şişeleri (kırık camlar dahil) gibi cam ambalaj atıkları ise yine kontamine olmamaları şartıyla mavi renkli plastik torbalarda toplanır. Kullanılmış serum şişeleri ayrı toplanmadan önce, uçlarındaki lastik, set ve iğne gibi hasta ile temas eden materyallerden ayrılır ve içindeki sıvılar boşaltılır. Aynı şekilde plastik serum poşetleri de kontamine olmamaları şartı ile set ve iğne gibi materyallerden ayrıldıktan sonra mavi torbalarda toplanırlar. Ambalaj nitelikli atıklar toplanmaları sırasında tıbbi atıklar ile karıştırılmazlar. Karıştırılmaları durumunda tıbbi atık olarak kabul edilirler. 3.2.2. Tıbbi Atıklar 3.2.2.1. Tıbbi atıkların (kesici-delici atıklar dahil) kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Tıbbi atıklar; enfeksiyöz atıklar, patolojik atıklar ve kesici-delici atık alt gruplarından oluşmaktadır. Enfeksiyöz atıklar; mikrobiyolojik laboratuvar atıkları, kültür ve stoklar, enfeksiyöz vücut sıvıları, serolojik atıklar, diğer kontamine laboratuvar atıkları (lam-lamel, pipet, petri v.b) kan-kan ürünleri ve bunlarla kontamine olmuş nesneler, kullanılmış ameliyat giysileri (kumaş, önlük ve eldiven v.b), diyaliz atıkları (atık su ve ekipman), karantina atıkları, bakteri ve virüs içeren hava filtreleri ve enfekte deney hayvanlarının leşleri, organ parçaları, kanı ve bunlarla temas eden tüm nesnelerdir. Patoloji ameliyathane, morg ve otopsi salonları gibi yerlerden gelen anatomik atık dokular olan vücut parçaları, organik parçalar, plesenta, kesik uzuvlar ve tıbbi müdahale esnasında ortaya çıkan vücut sıvılarını içeren atıklardır. Kesici-delici atıklar; batma, delme sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek atıklar: enjektör iğnesi, iğne içeren diğer kesiciler, bistüri, lam-lamel, cam pastör pipeti, kontamine kırılmış cam ürünleridir (kırılmış ampuller v.b). Tıbbi atıkların toplanmasında çift taban kalınlığı en az 100 mikron olan ve 10 kg kaldırma kapasiteli polietilen hammaddeden sızdırmaz, çift taban dikişli, körüksüz, üzerinde “DİKKAT TIBBİ ATIK” yazısı ve uluslararası “Tıbbi Atık Amblemi” bulunan özel kırmızı poşetler kullanılır. Torbalar en fazla ¾ oranında doldurulur, ağızları sıkıca bağlanır ve gerekli görüldüğü hallerde her bir torba yine aynı özelliklere sahip diğer bir torbaya konularak kesin sızdırmazlık sağlanır. Bu torbalar hiçbir şekilde geri kazanılmaz ve tekrar kullanılmaz. Tıbbi atık torbalarının içeriği hiçbir suretle sıkıştırılmaz, torbasından çıkarılmaz, boşaltılmaz veya başka bir kaba aktarılmaz. Kesici ve delici özelliği olan atıklar diğer tıbbi atıklardan ayrı olarak delinmeye, yırtılmaya, kırılmaya ve patlamaya dayanıklı, su geçirmez ve sızdırmaz, açılması ve karıştırılması mümkün olmayan, üzerinde “Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile “Dikkat! Kesici ve delici tıbbi atık” ibaresi taşıyan plastik veya aynı özelliklere sahip lamine kartondan yapılmış kutu veya konteynerler içinde toplanır. Bu biriktirme kapları, en fazla ¾ oranında doldurulur, ağızları kapatılır ve kırmızı plastik torbalara konur. Kesici-delici atık kapları dolduktan sonra kesinlikle sıkıştırılmaz, açılmaz, boşaltılmaz ve geri kazanılmaz. Kesici-delici atık kutuları ve tıbbi atık poşetlerinin ¾ ten fazla oranda doldurulmasını önlemek için yeni torba ve kapların kullanıma hazır olarak atığın kaynağında veya en yakınında bulundurulması sağlanır. Hastanemiz servislerde kapalı sistem yoluyla toplanan ve delinmeye dayanıklı torbalarda biriktirilen trakial aspirasyon sıvıları, bu torbalar içinde tıbbi atık poşetine atılır. Servislerde arrestler veya acil durumlarda kullanılan aspirasyon cihazların kavanozları içerisinde biriken aspirasyon sıvıları, tıbbi atık torbalarına talaşla birlikte emdirilerek atılır. Bu kavanozlara işlem sonrası 1/10 oranında çamaşır suyu ile 20 dakika yüksek düzey dezenfeksiyon uygulanır. Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından sakıncalı bulunan hastaların vücut sıvıları kapları ile birlikte tıbbi atık torbasına atılır. Hastanemiz laboratuarlarından gelen enfeksiyöz atıklar otoklavda steril edildikten, sonra tıbbi atık poşetine atılır. 3.2.3. Tehlikeli Atıklar 3.2.3.1. Tehlikeli atıkların kaynağında ayrı toplanması, bu amaçla kullanılacak toplama ekipmanları ve özellikleri: Bu grupta yer alan kimyasal atıklar, toksik, korozif (pH<2 ve pH>12), yanıcı ve reaktif (su ile reaksiyon verebilen, şoklara hassas) özelliklerinin en az birine sahip olmaları durumunda tehlikeli atık olarak kabul edilirler. Tehlikeli atıklar; tehlikeli kimyasallar, sitotoksik ve sitostatik ilaçlar (bu ilaçlarla kontamine olmuş serum, serum seti, iğne ucu vb.), amalgam atıkları, genotoksik ve sitotoksik atıklar, farmasötik atıklar, ağır metal içeren atıklar ve basınçlı kaplar diğer atıklardan ayrı olarak mavi renkli, kapağı kelepçeli tehlikeli atık bidonları ile toplanır. Bu özelliklerden hiçbirine sahip olmayan tehlikesiz kimyasal atıklardan katı olanlar evsel atıklar ile toplanır, sıvı olanlar ise kanalizasyon sistemi ile uzaklaştırılır. 3.2.3.2. Atık Piller: Piller,Atık yönetim sorumlusu tarafında toplanıp Bursa Belediyesinden sağlanan üzerinde pil atılmasına yönelik bilgilendirmesi bulunan değişik boyutlardaki kutulara bırakılır. 3.2.3.3. Radyoaktif Atıklar: Bu atıklarla ilgili işlemler Türkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuatı doğrultusunda yapılır. 3.3. Atıkların Taşınması, Taşımada Kullanılacak Ekipman ve Araçlar 3.3.1. Evsel Atıklar 3.3.1.1. Genel atıkların taşınması, taşıma amacıyla kullanılacak araçlar: Kapaklı, tekerlekli, yükleme-boşaltma esnasında torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iş için ayrılmış 240 litre hacminde PVC’den yapılma yeşil renkli konteyner kullanılır. Konteynırlar her birimin kendi temizlik görevlileri tarafından taşınır. 3.3.1.2. Ambalaj atıklarının taşınması, taşıma amacıyla kullanılacak araçlar: Kapaklı, tekerlekli, yükleme-boşaltma esnasında torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iş için ayrılmış 240 litre hacminde PVC’den yapılma yeşil renkli, konteyner ile taşınır. Konteynırlar her birimin kendi temizlik görevlileri tarafından taşınır. 3.3.2. Tıbbi atıkların taşınması, taşıma amacıyla kullanılacak araçlar: Kapaklı, tekerlekli, yükleme-boşaltma esnasında torbaların hasarlanmasına veya delinmesine yol açabilecek keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay ve sadece bu iş için ayrılmış 240 litre hacminde PVC den yapılma turuncu renkte, üzerinde ‘’uluslararası tıbbi atık amblemi’’ bulunan konteyneri ile tıbbi atık görevlileri tarafından taşınır. 3.3.3. Tehlikeli atıkların taşınması, taşıma amacıyla kullanılacak araçlar: Tehlikeli atıklar için ayrılmış olan mavi bidonlar, tıbbi atık görevlileri tarafından özel taşıma aracıyla, geçici tehlikeli atık deposuna taşınırlar. 3.4. Atık Toplama ve Biriktirme Ekipmanlarının Bulunduğu Yerler, Toplama Programı ve Taşıma Güzergahı 3.4.1. Evsel Atıklar 3.4.1.1. Genel nitelikli atık biriktirme kaplarının bulunduğu yerler, toplanma saati ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergah: Evsel nitelikli atıklar her ünitenin kendi içerisinde özel belirlenmiş noktalardaki çöp kovalarında toplanır, her gün 07.30, 14.30 tıbbi atık toplama görevlisi tarafından bu atıklar turuncu renkli atık toplama kutularına alınır ve geçici evsel atık deposuna taşınmaları sağlanır. 3.4.1.2. Ambalaj atığı biriktirme kaplarının bulunduğu yerler, toplanma saati ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergâh: Ambalaj nitelikli atıklar her ünitenin kendi içerisinde özel belirlenmiş noktalardaki ambalaj atık kutularında toplanır. Kutular 15 günde bir Orhaneli belediyesi görevlileri tarafından hastanemizden alınır. 3.4.1.3. Tıbbi atık biriktirme kaplarının bulunduğu yerler, toplanma saati ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergâh: Tıbbi atık ünite içinde belirlenen özel noktalarda bulundurulur. Ayrıca kesici-delici tıbbi atık kutuları ve küçük tıbbi atık kovaları hasta tedavi ve pansuman arabalarında bulundurulur. Tıbbi atıklar her gün için ve gerektikçe tıbbi atık personeli tarafından alınarak tıbbi atık deposuna taşınmaları sağlanır. 3.4.1.4. Tehlikeli atık biriktirme kaplarının bulunduğu yerler, toplanma saati ve atık taşıma araçlarının izleyeceği güzergah: Tehlikeli atık bidonları ünite içinde belirlenen özel noktalarda bulundurulur. 3.5. Geçici Depolama Sistemleri 3.5.1. Evsel atık geçici atık deposunun yeri ve özellikleri: Evsel atıklar içinde yer alan genel atıklar ve ambalaj atıkları için hastanemiz bahçesinde hasta ve hasta yakını girişlerinden uzakta geçici atık deposu oluşturulmuştur. Atık Deposunun hacmi en az iki günlük atığı alabilecek boyutlardadır. Deponun tabanı ve duvarları sağlam, geçirimsiz, mikroorganizma ve kir tutmayan, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay bir malzeme ile kaplıdır. Belediye Temizlik İşleri görevlileri tarafından haftanın altı günü her gün saat 11:00’de bu merkezden alınması sağlanmaktadır. 3.5.2. Tıbbi atık geçici atık deposunun yeri ve özellikleri: Tıbbi atıklar hastanemiz bahçesinde hasta ve hasta yakını girişlerinden uzakta Geçici Tıbbi Atık Deposunda depolanır. Atık Deposunun hacmi en az iki günlük atığı alabilecek boyutlardadır. Deponun tabanı ve duvarları sağlam, geçirimsiz, mikroorganizma ve kir tutmayan, temizlenmesi ve dezenfeksiyonu kolay bir malzeme ile kaplıdır. Depo kapısı turuncu renge boyalı, üzerinde görülebilecek şekilde ve siyah renkli “Uluslararası Biyotehlike” amblemi ile siyah harfler ile yazılmış “Dikkat! Tıbbi Atık” ibaresi bulunur ve dışarıya doğru açılır. Depo kapısı kullanımları dışında daima kapalı ve kilitli tutulur, yetkili olmayan kişilerin girmelerine izin verilmez. 3.5.3. Tehlikeli Atıklar: Tehlikeli atıklar hastanemiz bahçesinde hasta ve hasta yakını girişlerinden uzakta Geçici Tehlikeli Atık deposunda bulunur. Tehlikeli atıklar diğer atıklardan ayrı toplanır. 3.5.4. Pil Atıkları: Piller,Atık yönetim sorumlusu tarafında toplanıp Bursa Belediyesinden sağlanan üzerinde pil atılmasına yönelik bilgilendirmesi bulunan değişik boyutlardaki kutulara bırakılır. 3.6. Toplama Ekipmanlarının Temizliği ve Dezenfeksiyonu 3.6.1. Evsel atık taşıma araçları ile geçici atık depolarının veya konteynerlerinin temizliği ve dezenfeksiyonu amacıyla yapılacak işlemler: Evsel nitelikli atıkların konulduğu bölmede kanalizasyona bağlı ızgaralı bir drenaj sistemi ve bölmenin kolaylıkla temizlenebilmesi için basınçlı bir su musluğu bulunur. Depo, atıkların boşaltılmasını müteakiben temizlenir, gerekirse dezenfekte edilir ve ilaçlanır. Servislerde evsel atıkların toplanması için kullanılan konteynerlerin içi kirlendikçe su ve deterjanla temizlenir, gerektiğinde dezenfeksiyonu sağlanır. 3.6.2. Tıbbi atık taşıma araçları ile geçici atık depolarının veya konteynerlerinin temizliği ve dezenfeksiyonu amacıyla yapılacak işlemler: Tıbbı atıkların konulduğu deponun temizliği ve dezenfeksiyonu atıkların boşaltılmasından sonra kuru olarak yapılır. Deponun zeminine dökülen sıvılar önce talaş kullanılarak emdirilir. Emilme işlemi bittikten sonra talaşlar toplanıp kırmızı renkli tıbbı atık torbasına atılır. Sonrasında pompalı ilaç püskürtme cihazı içine 1/10 oranında hazırlanmış çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Servislerde tıbbi atıkların toplanması için kullanılan konteynerlerin içi tıbbi atık poşetlerinin alınması sonrasında sıvı sızıntısı yönünden kontrol edilir. Sıvı sızıntısı olması durumunda bu sıvı önce talaşla emdirilir ve talaş tıbbi atık poşetine konur. Daha sonra 1/10 oranında hazırlanmış çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Bu işlem her günün sonunda ve gerektiğinde tekrarlanır. Tıbbi atık temizliğinde kullanılan tüm malzemeler, başka birimlerde kullanılmamak üzere tıbbi atık temizliği için ayrılmış bölümde saklanır. 3.6.3. Dezenfeksiyon amacı ile kullanılacak dezenfektanlar: 1/10 (5000 ppm) oranında Çamaşır Suyu (Klor Dezenfektan) kullanılır. 3.7. Kaza Anında Alınacak Önlemler ve Yapılacak İşlemler 3.7.1. Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek yaralanmalarda alınacak önlemler ve yapılacak işlemler: Tıbbi atıkların taşınması için görevlendirilen personele Tıbbi Atık Yönetmeliğine uygun eldiven, çizme, gözlük ve turuncu renkli kıyafetler temin edilir ve giymeleri sağlanır. Tıbbi atık personeline herhangi bir kaza anında oluşabilecek risklerle ilgili EKK tarafından hizmet içi eğitim verilir. Tıbbi Atık Sorumlusu ile işbirliği yapılarak gerekli tahlil ve tetkiklerin yapılması sağlanır. Tıbbi atık taşıyan personelin kesici delici aletle yaralanması durumunda EKK’ne başvurarak takip altına alınması sağlanır. Yaralanan personel için “Kesici-Delici Alet Yaralanması Bildirim ve Takip Formu” doldurulur. 3.7.2. Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek dökülme ve yayılmalarda alınacak önlemler ve yapılacak işlemler: Tıbbi atık kovalarının, kolay devrilmeyeceği hasta ve çalışanların takılıp düşmelerine neden olmayacağı yerlerde bulundurulması sağlanır. Tıbbi atıkların herhangi bir nedenle dökülmesi durumunda o bölgeye hasta/hasta yakınları ve diğer personelin girişinin engellenmesi sağlanır. Tıbbi atıkların toplanması sırasında tıbbi atık torbalarında herhangi bir delinme veya sızdırma söz konusu ise ikinci bir atık torbasına daha konularak sızdırmadığından emin olunduktan sonra atılır. Eğer kovanın devrilmesi söz konusu ise çöpe elle dokunulmadan yerdeki atık süpürülür, yeni bir atık poşetinin içine konulur ve atık kovasının içinde kalan atıklar da bu yeni tıbbi atık poşetinin içine konulur. Sıvı atıklar ise talaşla yoğunlaştırıldıktan sonra tekrar kırmızı renkli plastik torbalara konur. Tıbbi atık kovası da çamaşır suyu ile silinerek temizlenir. Yeni bir tıbbi atık poşeti geçirilir. Kovanın devrildiği zemin de 1/10 oranında sulandırılmış çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. Temizlikte kullanılan diğer malzemeler de yine çamaşır suyu ile dezenfekte edilir. 3.7.3. Tıbbi atıkların toplanması, ünite içi taşınması ve geçici depolanması sırasında oluşabilecek yaralanmalar, dökülme-yayılma ve diğer kazaların bildirilmesi, kayıt altına alınması ve raporlanması: Tıbbi yaralanmaya maruz kalan personel yaralanmayı EKKne bildirir. Diğer dökülme ve kazalar tıbbi atık sorumlusuna bildirilir. Tıbbi atık sorumlusu olayı tutanak altına alarak bir daha tekrarlanmaması için gerekli tedbirleri alır. Tıbbi atık taşıyan personelin kesici delici aletle yaralanması durumunda “Kesici-Delici Alet Yaralanması Bildirim ve Takip Formu” doldurulur. 3.8. Sorumlu Personel 3.8.1. Evsel nitelikli atıklar ile ambalaj atıklarının toplanması ve taşınmasından sorumlu personel Temizlik personeli Muammer Alper,dir. Temizlik personeli; evsel atıkların toplanmasında TURUNCU renkli kutuları kullanır. Evsel atık poşetinin ağzını bağlar, kendi vücuduna değdirmeden TURUNCU renkli kutuya yerleştirir. Kutunun ağzını kapatır ve kapalı bir şekilde taşır. Temizlik personeli kesinlikle tıbbi atıklarla evsel atıkları aynı kutu içerisinde taşımaz. Atıkların toplanması ve taşınması sırasında eldiven kullanır. Evsel atıkları toplarken klinik sorumlusunun gözetiminde çalışır. Evsel atık poşetlerini geçici evsel atık deposuna koyduktan sonra deponun kapısını kilitli tutar. 3.8.2. Tıbbi atıkların toplanması ve taşınmasından sorumlu personel, görev tanımları ve çalışma sırasında kullanılacak özel kıyafetler: Hastanemizde tıbbi atıklar için 3 adet temizlik personeli görevlendirilmiştir. Bu personellere görevleri ile ilgili EKK tarafından verilen hizmet içi eğitim programlarında görev tanımları iletilir. Tıbbi atık görevlileri turuncu renkli özel kıyafet giyer, batmayı önleyici özel eldiven, maske, çizme ve sıvı sıçramalarına karşı da koruyucu gözlük kullanır. Tıbbi atığın toplanması ve taşınması tıbbi atık personeli tarafından yapılır. Tıbbi atıklar tıbbi atık kutuları ile toplanır. Tıbbi atık personeli tıbbi atıkları toplarken kesinlikle poşetiyle birlikte alır ve sızdırma söz konusu ise başka bir tıbbi atık poşetine daha koyar. Tıbbi atıkları toplarken klinik sorumlusunun gözetiminde çalışır. İğne ucu vb. kesici delici atıklar atılmış ise bunu hemen klinik sorumlusuna ve tıbbi atık sorumlusuna bildirir. Tıbbi atık poşetinin ağzını bağlar, kendi vücuduna değdirmeden tıbbi atık kutusuna yerleştirir. Tıbbi atık kutusunun ağzını kapatır ve kapalı bir şekilde taşır. Tıbbi atık poşetlerini geçici tıbbi atık deposuna koyduktan sonra deponun kapısını kilitli tutar. 3.8.3. Geçici atık deposundan/geçici atık depolama kutularından işletilmesinden sorumlu personel ve görev tanımları: Deponun sorumlusu, temizlik personeli Hüseyin ATEŞ,dir. Bu personel; geçici atık depolarının temizliğini ve düzenini sağlar, yetkisiz kişilerin geçici atık depolarına giriş çıkışını engeller. Geçici Atık Depolarının kapılarının daima kapalı tutulmasını ve havalandırma soğutma sisteminin çalışır durumda olmasını sağlar. Belediye görevlilerince atıkların alınması sırasında gereken kolaylığı ve yardımı yapar. Meydana gelen olumsuzlukları derhal Tıbbi Atık Sorumlusuna bildirir. 3.9. Kayıt Tutma ve Raporlama 3.9.1. Oluşan tıbbi atık miktarının belirlenmesi ve kayıt altına alınması: Atıklar ERA ÇEVRE TEKNOLOJİLERİ A.Ş kontrolünde görevlendirilmiş olan özel donanımlı araçlarla Pazar günü hariç her gün saat 11:00’de hastanemizin geçici tıbbi atık deposundan alınır. Şirketin sorumlu aracı geldiğinde, tıbbi atık personeli tıbbi atıkları tartar ve “Tıbbi Atık Alındı Belgesi” belediye görevlisi ile karşılıklı olarak imzalanarak günlük atık miktarı kayıt altına alınır. Bu kayıtlar tıbbi atık sorumlu personeli aracılığıyla tıbbi atıklardan sorumlu hastane şefine bildirilir. Ayrıca aylık olarak toplam tıbbi atık miktarı ve mali tutarı, belediye görevlileri tarafından hastane şefine bildirilir. Günlük alınan kilo miktarları aylık toplanarak Sağlık Müdürlüğü’ne yazı ile bildirilir. 3.9.2. Kayıt altına alma ve raporlamadan sorumlu personel: Günlük tıbbi atık miktarı ile ilgili belge Belediyeye tıbbi atıkları teslim etmekle görevlendirilen tıbbi atık personelinin sorumluğundadır. Bu belgelerin aylık dökümünün yapılması ve arşivlenmesi tıbbi atık sorumlusu şefin sorumluluğundadır. Hastane tıbbi atık sorumlusu, her ay bu işlemleri denetler ve uygun şekilde kayıt altına alınmasını ve raporlanmasını sağlar I. TIBBİ ATIK YÖNETİM TALİMATI 1.AMAÇ: Atıkların Çevre ve Orman Bakanlığı Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine uygun olarak toplanması taşınması, geçici depolanması ve ilgili birimlere teslimini sağlamak 2.KAPSAM: Hastane yönetimini, tüm birimleri, hastane çalışanlarını ve temizlik firması çalışanlarını kapsar. 3. SORUMLULAR: Enfeksiyon kont. komitesi 4. TANIMLAR: Evrensel Nitelikli Katı Atıklar : Evrensel katı atıklar idari binalarda, yemekhane ve dezenfekte edilmiş enfekte atıklardır. Enfekte Atıklar : Kan vücut sıvısı ve salgısı ile temas etmiş ve hastalık taşıma potansiyeli olan her türlü atık madde, enfekte atık olarak tanımlanır. Tıbbi Atıklar : Ünitelerden kaynaklanan patolojik ve patolojik olmayan , enfekte, kimyasal ve farmosotik atıklar ile kesici – delici malzemeler ve sıkıştırılmış kaplarıdır. Kimyasal Atıklar : Laboratuar, Farmosotik, Eritici, mikrop öldürücü maddeler, Anestezi, Sterilizasyon gazlarının kalıntıların gibi kimyasal atıklar, Konteyner : Paslanmaz metal, plastik veya benzeri malzemeden yapılmış, tekerlekli, kapaklı, kapakları kilitlenir, en az 0,8m³ hacminde geçici depolama birimi Patolojik Atık: Cerrahi girişim, otopsi ve anatomi çalışması sonucu ortaya çıkan dokuları, organları, vücut parçalarını, insan fetüsunu ve hayvan cesetleridir. Geçici Depolama: Atıkların bertaraf alanına taşınmasından önce ünite içinde inşa edilen birimlerde ve konteynerlarda 48 saati geçmemelidir Kesici – Delici Atık: Şırınga, enjektör ve tüm diğer deri altı girişim iğneleri, lanset bisturi, bıçak, serum seti iğnesi, cerrahi sütur iğneleri, biyolamel, kırılmış cam tüp ve petri kapları gibi batma, delme, sıyrık ve yaralanmalara neden olabilecek atıklardır. Kesici – Delici Atık Kabı: Kesici ve delici atıkların toplanması ve biriktirilmesi amacıyla kullanılan kaptır. 5. TEMEL İLKELER: 1. Atıklar tıbbi atıklar, evsel nitelikli atıklar, cam atıklar, ambalaj atıkları, kesici-delici atıklar,radyoaktif atıklar,tehlikeli atıklar Tıbbi Atıkların Kontrolü Yönetmetmeliği’nde tanımlanmıştır. 2.Evsel nitelikli atıklar, kontamine olmamak koşuluyla tıbbi, tehlikeli ambalaj atıkları ile karıştırılmadan siyah renkli poşetlerde toplanır. 3.Cam malzemeler,ambalaj atıkları, kontamine olmamak koşuluyla mavi renkli poşetlerde toplanır. 4.Tıbbi atıklar üzerinde “DİKKAT TIBBİ ATIK”ve “Uluslar arası Biyotehlike” amblemi bulunan kırmızı renkli poşetlerde toplanır.Farklı bir alanda /bölmede toplanır . 5.Kesici / Delici atıklar “Uluslar arası Biyotehlike “ve “Dikkat! Kesici ve Tıbbi Atık’ ibaresi bulunan sarı renkli,özel koşulları olan infekte atık kutu yada konteynırlarında toplanır. 6.Radyoaktif atıklar, üretildikleri yerden Türkiye Atom Enerjisi Kurumu mevzuatına göre işlem görür. 7.Tehlikeli atıklar diğer atıklardan ayrı toplanır,Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğine göre işlem görür. 8.Atık torbaları ağzına kadar doldurulmaz,torbadan torbaya boşaltılmaz, dörtte üç oranında dolmuş atık torbası hemen yenisi ile değiştirilir,toplama ekipmanları atıkların kaynağına yakın yerlerde bulunur. 6.UYGULAMA 1.Atık toplamada görevli personel göreve başlamadan önce eğitilir.Yılda iki kez iç eğitim verilir.Personel hepatit-B ve tetanoz aşısı ile aşılanır.Kesici- Delici alet yaralanmaları durumunda Hastane İnfeksiyon Kontrol ekibine müracaat edilir. 2.Atıklar maske,eldiven,gözlük takmış, turuncu renkli özel giysili personel tarafından toplanır,tasınır.Söz konusu özel kıyafet sadece atıkların toplanması ve taşınması sırasında kullanılır. 3. Ağzı sıkıca bağlanmış çöp poşetleri sıkılaştırılmadan, evsel ve ambalaj atıklarıyla karıştırılmadan bu iş için ayrılmış turuncu renkli, üzerinde “DİKKAT TIBBİ ATIK “ ve “Uluslar arası Biyotehlike” amblemi bulunan, tekerlekli, paslanmaz metal veya plastikten yapılmış, keskin kenarları olmayan, yüklenmesi, boşaltılması, dezenfeksiyonu kolay taşıma araçlarına yüklenir Yüklenmiş atık taşıma aracı, insan trafiğinin yoğun olmadığı, belirlenmiş güzergahı izleyerek geçici depo alanına ulaştırılır. Ek 2 de yer alan “Atık Takip Formu” ile geçici atık deposuna teslim edilir. 5. Taşıma sırasında poşetlerden delinen yırtılan olursa, atıklar dökülürse derhal atıklar güvenli bir şekilde toplanır, yer ve araç dezenfekte edilir. 6. Geçici depo alanları tıbbi atık ve evsel atık olmak üzere iki bölümden oluşur depo alanına depo görevlilerinden başka kimse giremez, depo kapısı sürekli kilitli tutulur, depolar günde bir kez ve gerektikçe dezenfekte edilir. 7. Geçici depo alanında çalışan personel çalışma süresince turuncu renkte özel elbise, gözlük, maske,eldiven ve çizme giyer, bu kıyafeti çalışma alanı dışında kullanmamalıdır. 8. Evsel atıklar İlçe belediyesi iş birliği ile uzaklaştırılır, belediye evsel atıkları almak için günde 1 yada 2 kez hastaneye gelir. 9. Ambalaj atıklar ilgili firma iş birliği ile ( Kağıt ürünler ilgili firma tarafından, cam ürünlerde şişe cam kurumu tarafından) hastaneden uzaklaştırılır . 10. Tıbbi atıklar Orhaneli Belediyesi iş birliği ile uzaklaştırılır, Orhaneli Belediyesi’nin tıbbi atık aracı atıkları almak için haftada 1 yada 2 kez hastaneye gelir, tutanak ile geçici depo alanından belediye yetkililerine teslim edilir. 11. Radyoaktif atıklar Türkiye Atom Enerjisi Kurumu veya yetki sertifikalı kuruluşlar iş birliği ile uzaklaştırılır. 12. Tehlikeli atıklar “ tehlikeli atıkların kontrolü yönetmeliğine” uygun şekilde uzaklaştırılır.
İ. TUR GİRİŞİMLERİ SONRASI OLUŞAN SIVI TIBBİ ATIKLARIN İMHASI
K.ASPİRATÖR KAVANOZLARININ TEMİZLİĞİ TALİMATI
L.LABORATUVARLARDA STANDART ENFEKSİYON KONTROL ÖNLEMLERİ
M. MUTFAK Mutfak Hijyeninin Denetlenmesi Amaç: Yemek hazırlama süreci boyunca gıda hijyenine uyulmaması sonucu ortaya çıkabilecek enfeksiyöz ve paraziter hastalıklar ile gıda zehirlenmelerinin önlenmesi, böylece çalışan ve hastaların sağlığının korunması ve ekonomik kayıpların engellenmesidir. Mutfak Girişi
Mutfak İçi Çalışma Düzeni Yüklə 475,28 Kb. Dostları ilə paylaş:
| ||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||||