Əntiqə Camalqızı

SƏDNİK PAŞA PİRSULTANLI,

filologiya elmləri doktoru, professor
Y.V.Çəmənzəminli
GÜLTƏKİN
Oğuz xanın qızı Gültəkin bir nazənin sənəm imiş ki, gündüz gün kimi, gecə ay kimi aləmə işıq salırmış. Özü də igid bir qız imiş, qız qoşununun sərkərdəsi imiş. Oğuz xan bir gün öz qızı ilə gəlib Arana çıxır. Qoşununa deyir: “Qızlar, bura düzdür, heç yer görünməyir, mən istərdim burada bir təpə olsun, onun başından bütün İran-Turan elləri görünsün. Əsgərlər Oğuz xana baş əyib, gedir. Hərə bir ovuc torpaq gətirib, tökür, düzdə böyük bir təpə əmələ gəlir. Oğuz xan qızı Gültəkinlə təpənin üstünə çıxıb, dünyaya tamaşa eləməyə başlayır.

İran padşahı bu zaman imarətində oturmuş imiş, bir də görür Aran torpağından bir gün döğdu, gözləri qamaşmağa başladı. Padşah vəzir-vəkildən əhvalatı soruşur, deyirlər: “O gün deyil, Oğuz xanın qızı Gültəkindir. Gündüz gün kimi, gecə Ay kimi aləmə işıq saçır”. Padşah barmağını dişləyir, deyir: “O qızı gərək mən alam”. Qoşunun hamısını yığıb gəlir Arana. Oğuz xan görür təpənin ətəyindəki elçi daşını bir adam döyür. Nö-kərini yollayır ki, bilsin kimdir. Deyirlər İran padşahı Gültəkinə elçi gəlib. Gültəkin bunu eşit-cək, qız qoşununu başına yığıb İran şahının qabağına çıxır, deyir: “Mənə elçi gələn kimdir?” İran padşahı qoşunu ilə qabağa çıxır. Gültəkin deyir: “Mən indiyə qədər dava meydanında yenilməmişəm, hansı igidə yenilsəm mən onunam. Bu meydan, bu qılınc, buyur!”

Gültəkinlə iran padşahı arasında bö-yük bir döyüş olur. Gültəkin İran padşahını basır, qova-qova aparıb Arazın o tayı-na tökür.

Gültəkin yo-runuq-arınıq, qan-tərin içə-risində geri qa-yıdır. Axtarır-axtarır Oğuz xanın oturduğu təpəni tapa bil-mir. Axırda gə-lib Bağrıqanın təpəsinə çıxıb oturur. Saçlarını açıb dağ-aşağı tökür, atasını yadına salıb ağlayır. Gültəkinin göz yaşları töküldüyü yerdə bənövşə bitir. O zamandan o dağın adı Bağrıqan qalmışdır, çünki orada ata dərdi çəkən Gültəkinin bağrı qana dönüb. Bənövşələr də həmişə başlarını aşağı dikirlər ki, gözləri Bağrıqana sataşıb Gültəkinin dərdini yadlarına salmasınlar...

S.Hüseyn