ƏQİDƏ Kİtabi 2 ƏHLİ SÜNNƏ VƏl cəmaat səLƏFİ saliHİN ƏQİDƏSİ

Haram Aylar – «Həqiqətən Allah yanında ayların sayı göyləri və yeri yaratdığı gündən bəri Allahın kitabında on ikidir. Onlardan dördü (Rəcəb, Zülqədə, Zülhiccə və Məhərrəm) haram aylardır. Bu doğru dindir. Ona görə də həmən aylarda özünüzə zülm etməyin. Müşriklərin hamısı sizinlə vuruşduqları kimi siz də onlarla vuruşun və bilin ki, Allah müttəqilərlədir!». (ət-Tövbə 36). Bu aylarda döyüşlər etmək, hücum etmək, ozünə zülm etmək qadağan edilmişdir. Məhz buna görə də bu ayları haram aylar adlandırırlar.

447 Bu adları çəkilən dörd kəlimə o, qövmün içərisində şərab düzəltdikləri qabların adlarıdır. Dubba – içi ovulmuş balqabaqdır, Hantəm – saxsıdan düzəldilmiş qabdır, Nakir – içi ovulmuş ağac parçasıdır ki, içərisinə kiçik xurmalardan atır. Sonra içərisinə su tökərdilər. Bir müddətdən sonra onu şərab olaraq alırdılar. Muqayyər – qır sürtülən qabdır. Buxari, Müslim.

448 İbn Məndə «İman» 1/448,454, Xattabi «Məalimus Sünən» 4/313, İbn Teymiyyə «İman» s. 148,222, «Məcmuul Fətava» 7/167,259,260, İbn Kəsr «Təfsirul-Quranil-Azim» 4/234, İbn Rəcəb «Cəmiul-Ulum vəl Hikəm» 1/107,108, Nəvəvi «Şərh Səhih Müslim» 1/144-149, İbn Əbil İzz əl-Hənəfi «Şərh Əqidətul Təhaviyyə» s. 347-351 və s. alimlər öz əsərlərində İslam və İmanın ayrı-ayrı (nass və ya cümlədə) işlənərlərsə (göstərdikləri məna baxımından) birləşərək bir-birinin yerini tutarlar.

449 İbn Qeyyim «Kitabu Salət» s. 25.

450 İcazə verilən.

451 Məcmuu Fətava 7/253 – İman məxluqdur, yoxsa məxluq deyildir? Məsələsi haqqında: «Bu məsələ bidətçilərin və hava əhlinin çıxardığı Xalqul-Quran (Quran yaradılması) məsələsindən törənmişdir. Əhli Sünnə Quran Allahın kəlamı olduğuna, məxluq olmadığı görüşündə ittifaq etmişlər. Onun kəlamının sonu yoxdur. İman ilə Lə İləhə İlləllah – sözü kimi Allahın sifətindən və kəlamından bir şey qəsd edilirsə iman məxluq deyildir. İman ilə qulların əməllərindən və sifətlərindən bir şey qəsd edilirsə onda bütün qulları məxluqdur və onların bütün əməlləri də sifətləri də məxluqdur Məcmuu Fətava 6/313, 7/652, 8/422.

452 əl-Vəsiyyə s.87, əl-Fikhul Əbsat s. 41,43,52.

453 Xarizmi «Cəmiul Məsanid» 1/182, Aliyyul Kari – şərhu musnədi Əbu Hənifə s.378.

454 Müslim, İmam Əhməd 6/71,111,180, Nəsəi 4/93,94, İbn Məcə 1546, əl-Albani «Əhkəmul-Cənaiz» s. 239, «İrvəul Ğəlil» 3/236.

455 Buxari, Müslim.

456 Buxari 5242, Müslim 1654, Nəsəi 7/30,31, İmam Əhməd 2/229,275,506, Tirmizi 1532.

457 Abdullah b. Əhməd «əs-Sünnə» 643, əl-Laləkai 1778.

458 Abdullah b. Əhməd «əs-Sünnə» 711,721, əl-Laləkai 1779.

459 Əbu Ubeyd «İman» 11, Abdullah b. Əhməd «əs-Sünnə» 655,668, Təbərani «əl-Kəbr» 9/8792, əl-Laləkai 1780.

460 əl-Albani – Əbu Ubeydin «İman» kitabında səhih olduğunu qeyd edir. S. 67.

461 əl-Laləkai «əs-Sunnə» 1798.

462 Abdullah b. Əhməd «əs-Sünnə» 687,744.

463 Beyhəqi «Şuabul İman» 1/212.

464 İbn Batta «əl-İbanə» 2/880 (1212).

465 İbn Batta «əl-İbanə» 2/881 (1213).

466 əl-Acurri «Kitabuş Şəriya» 2/656.

467 Məcmul Fətava 7/446.

468 İbn Teymiyyə «İman» s. 375, 394, «Məcmuul Fətava» 7/438-460.

469 Abdullah b. Əhməd «əs-Sünnə» 307-384, əl-Laləkai 5/967,968, Nəvəvi «Şərh Səhih Müslim» 1/150, Bəğavi «Şərhi Sünnə» 1/41.

470 Müslim.

471 Buxari, Müslim.

472 İbn Batta «Şərhu əl-İbanə».

473 İbn Batta «Şərhu əl-İbanə».

474 İmam Əhməd «Musnəd» 1/379 Əhməd Şakir səhih.

475 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat», İbn Batta «əl-İbanə».

476 Əbu Nuaym «əl-Hilyə» 1/305.

477 İbn Batta «əl-İbanə».

478 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

479 İbn Batta «əl-İbanə».

480 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

481 Beyhəqi «Sünənul Kubra».

482 Darimi 1/72.

483 Xatib «əl-Fakibu vəl Mutefakkib».

484 İbn Batta «əl-İbanə».

485 Şatibi «əl-İtisam».

486 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

487 Nəvəvi «ət-Təzkirə».

488 Şatibi «əl-İtisam».

489 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

490 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

491 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

492 İbn Vaddah «əl-Bidau vən Nəbyu Anhə».

493 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

494 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat».

495 Xatib «Şərəfu Əshəbu Hədis».

496 əl-Laləkai «Şərhu Usuli Etiqadi Əhli Sünnə vəl Cəmaat», İbn Batta «Şərhu əl-İbanə».

497 Kadi İyad «əş-Şifa» 2/88.

498 İmam Şatibi «əl-İtisam».