Ergashxodjaeva Sh. Dj., Yusupov M. A., G’oyipnazarov S. B., Sharipov I. B. Marketing asoslari

Ehtiyojlar
klassifikasiyasi
Sub’ekt bo’yicha
Abstraktlik darajasi
bo’yicha
Ob’ekt bo’yicha
Dolzarbligining doimiyligi
bo’yicha
Ishlab chiqarish
jarayoniga
munosabat bo’yicha
Moddiy
Ma’naviy
Shaxsiy
Ijtimoiy
Abstarkt
Aniq
Iqtisodiy
Noiqtisodiy
Birlamchi ehtiyoj
Ikkilamchi ehtiyoj
Alohida ehtiyoj

1.2-rasm. Ehtiyojlar klassifikasiyasi 
Rasmdan ko‘rinib turibdiki, ehtiyojlarini ob’ekti, sub’ekti dolzarbligining 
doimiyligi, ishlab chiqarish jarayonida munosabati va abstraktlik darajasi bo‘yicha 
aniq, ob’ekti bo‘yicha moddiy va ma’naviy ehtiyojlarga, sub’ekti bo‘yicha shaxsiy va 
ijtimoiy, dolzarbligi bo‘yicha birlamchi, ikkilamchi va alohida ehtiyoj turlarga ajratish 
mumkin. 
Talab – bu xarid quvvatiga ega bo‘lgan ehtiyoj (ehtiyojning pul bilan 
ta’minlangan qismi). Talabning turlari: 
- 
shakllanayotgan talab; 
- 
qondirilgan talab; 
- 
qoniqtirilmagan talab. 
 
Nazorat va mulohaza uchun savollar 
1. Marketingni mazmun mohiyati nimalardan iborat? 
2. Zamonaviy marketing tushunchasini izohlab bering? 
3. Marketingni asosiy kategoriyalari nimalardan iborat? 

---

24 
4. Bozor elementlariga nimalar kiradi? 
5. Marketing elementlari tarkibiga nimalar kiradi? 
6. O‘zbekistonda marketingni rivojlanishi va qo‘llanilishi haqida nimalarni 
bilasiz? 
7. Muhtojlik deganda nimani tushunasiz? 
8. Ehtiyoj deganda nimani tushunasiz? 
 
 
 

---

25