Ergashxodjaeva Sh. Dj., Yusupov M. A., G’oyipnazarov S. B., Sharipov I. B. Marketing asoslari
Yüklə 1,57 Mb. Pdf görüntüsü
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- Asosiy g‘oya Asosiy vosita Asosiy maqsadi
- Birinchi davr - «ishlab chiqarishni takomillashtirish konsepsiyasi»
|
Marketing konsepsiyasi 30 Ko‘rsatib o‘tilgan marketing konsepsiyalari har bir mamlakat uchun standart, norma yoki qoida sifatida ko‘rilmasligi kerak. 2.2-jadval Marketing konsepsiyasi evolyusiyasi 4 Yillar Konsepsiya Asosiy g‘oya Asosiy vosita Asosiy maqsadi 1860-1920 Ishlab chiqarishni takomillashtirish Imkoniyati boricha ishlab chiqarish Tannarx, mehnat unumdorligi Ishlab chiqarishni takomillashtirish, sotish hajmini ustirish 1920-1930 Tovarni takomillashtirish konsepsiyasi Sifatli tovarlarni ishlab chiqarish Tovar siyosati Iste’mol tovarlari xossalarini takomillashtirish 1930-1950 Sotishni (tijoratni) takomillashtirish konsepsiyasi Sotish tarmoqlari va kanalini rivojlantirish Sotish siyosati Tovarlar sotish intensifikatsiyasi 1960-1980 Sof marketing konsepsiyasi Iste’molchiga nima kerak bo‘lsa o‘shani ishlab chiqarish Marketing miks kompleksi, iste’molchini tadqiq qilish Maqsadli bozorni xohish- ehtiyojlarini tadqiq etish 1980-1995 Ijtimoiy yo‘naltirilgan marketing konsepsiyasi Jamiyat talablarini hisobga olgan holda iste’molchiga kerak bo‘lgan tavrlarni ishlab chiqarish Marketing miks kompleksi, ishlab chiqariladigan tovar va xizmat ishlab chiqarish, iste’molchi bilan bog‘liq bulgan ijtimoiy va ekologik oqibatlarni tadqiq etish Maqsadli bozorni xohish-ehtiyojlari- ni qondirish 1995 yildan shu davrgacha Marketingni o‘zaro aloqaviy konsepsiyasi Biznes bo‘yicha sheriklar va iste’molchilarni qondiradigan tovarlar ishlab chiqarish Marketing miks kompleksi, integratsiya va tarmoqli taxlil, koordinatsiya uslubi Maqsadli bozorni xohish- ehtiyojlarini qondirish Marketing evolyusiyasi har qaysi mamlakatda o‘zini xususiyatlari va bozor munosabatlari rivojlanish darajasiga bog‘liq bo‘ladi. Biroq marketingni paydo bo‘lishi bilan bog‘liq jahon tajribasi hamda bozor munosabatlarini rivojlanishi aniq 4 Юсупов М.А., Абдурахмонова М.М. Маркетинг. – Т.: Иқтисодиёт, 2019.-190 б. 31 mamlakatlarda tadbirkorlik faoliyatini tatbiq etish bozor munosabatlarini shakllantirishga ishlatilishi mumkin ekanligi foydali hisoblanadi. Bundan tashqari marketingni rivojlanishida mashhur umumiy tendensiya – e’tiborni tovar ishlab chiqarishdan iste’molchiga, uning xohish va ehtiyojlariga qaratish talab etiladi. Birinchi davr - «ishlab chiqarishni takomillashtirish konsepsiyasi» - «mahsulot ustunligi» tarzida belgilanadi, bunda eng muhim masala yaxshi tovar ishlab chiqarish va uni xaridorga arzon narxlarda sotish deb hisoblanadi. Konsepsiya shiori - «imkoni boricha ko‘proq tovar ishlab chiqar, chunki bozor talabi cheksiz». Bu konsepsiya sotuvchilarni xarakatga keltiradigan eng eski nazariyalardan biridir. Bazi holatlarda ishlab chiqarish konsepsiyasi hali ham foydalidir. Masalan, personal kompyuter ishlab chiqaruvchi “Lenovo” va uy jihozlarini yetkazib beruvchi “Haier” arzon ishchi kuchi, yuqori ishlab chiqarish samaradorligi va massiv taqsimoti orqali yuqori raqobatbardosh, narxga ta`sirchan Xitoy bozorida hukmronlik qiladi. Biroq, bazi holatlarda foydali bo`lsa ham, ishlab chiqarish konsepsiyasi marketing xatosiga olib keladi. Bu yondoshuvni qabul qiladigan kompaniyalar mijozlar ehtiyojini qondirish va mijoz munosabatlarini qurish masalasiga e`tibor berishmaydi. Yüklə 1,57 Mb. Dostları ilə paylaş:
|