Gölpazarı’nda Mevsimler
Mevsim kelimesi, Arapça vasama kökünden gelir. Vasama işaretlemek, mühürlemek, ayırmak anlamına gelir. Vasama kelimesinin bugün kullandığımız mevsim anlamına bürünmesi de, yılın belli bir bölümünün hac, panayır gibi belli olaylar için ayrılmış-işaretlenmiş olduğunu belirtmek üzere olmuştur. Yılın sadece belli bölümlerinde yağan yağmurları belirtmek için kullanılan “mason yağmuru” terimi de yine aynı köktendir ve mevsim yağmurları anlamına gelir.
Gölpazarı’nda mevsimler bir önceki bölümde anlatılan zamanlardan, içimizdeki zaman tanımına daha çok uyar. Elbette herkes ilkokulda mevsimler tablosundan öğrendiklerini unutmamıştır ama mevsimin değiştiğini anlamak için illa takvime bakmamız gerekmez.
Kirazlar olup, Hıdırellez hayırlarında pilavlar kaynamaya başladıysa bahar yaza dönüyor demektir. Akşam üstleri kapı önlerine minderler atılıp mahalle arası sohbetler başladıysa artık yaz gelmiştir. Akşam yürüyüşleri, parkta çekirdek, çocukların mahalle arası maçları, su başlarında piknikler hava iyice kızana kadar devam eder. Sabahın ilk ışıklarıyla sokaklardan traktörler çapa yapmaya tarlalara insan taşıyorsa mevsimin yaz ortasını bulduğu anlaşılır. Gün ortası sıcağında sokaklar boş ama akşamüstünün geldiğini haber veren ilk ferahlatıcı rüzgarda herkes sokaklarda.
Üzüm pazara çıkmış, rüzgarlar iyice serin esmeye başlamışsa Panayırın tez vakte kurulacağını biliriz. Panayırın kurulması sonbaharın habercisidir. Salçalar kaynatıldı, tarhanalar karıldıysa kıştan korkacak bir şey yok. Havalar güzel gider kasıma kadar, yağmur yağar bolca rüzgar ters eser o başka.
Kasımda havanın soğuk gittiği de olur ılık gittiği de. Lakin kasımın yarısı geçildiğinde artık kışın geldiği bilinir. Aralıkta kar gecikmez, kayadan düze kızak kaymak serbest. Gecenin uzununda mısır patlamaya, kara kabaktan börek, ak kabaktan tatlılar sofraya daha sık gelmeye başladıysa yılbaşı yakındır. Şubat zaten kısa ay, Nevruz ateşine varıldı mı, Hıdırelleze ne kaldı? Beş Mayıs akşamı gül fidanlarının dibine dilek dilendiyse, bahar gelir. Bahar geldiyse yine, bak yıl geçmiş, vakit devir etmiştir artık…
Dostları ilə paylaş: |