Eski misir mimarliği karakteristik Unsurları

ESKİ MISIR MİMARLIĞI

Genel Mimari Özellikler:
Değişmezlik ve ebediliği temel alan bir mimari tarz
Basit, düzgün (stereo metrik) geometrik formlar ve dik açılı mekan organizasyonu
Yataylık ve düşeyliğin, süreklilik ve dayanıklılık temelinde sentezlenmesi
Mekanın dik açılı organizasyonu
Masiflik ve kitlesel ağırlığa bağlı mimari biçim ve mekan organizasyonu
Aksa bağlı (axiality) doğrusallığın mekan organizasyonu üzerindeki belirleyici rolü
3 bin yıllık dönem ortalarında başlayan evrim süreciyle piramitten kayalara oyulmuş manastır mimarisine geçiş
Nil e dik açılı aks üzerinde kolonadlı, merkezi avlulu, mekân ünitelerinden oluşan ve geride kayalara oyulmuş manastırla sonlanan, etrafı yüksek duvarlarla çevrili dini ve yönetsel yapı kompleksleri

NİÇİN PİRAMİT MEZAR?
Nil in sağladığı kolay ve görece tasasız yaşam bitmeyecek kadar güzeldi.
Eğer uygun koşullar sağlanırsa ölü ebediyen güneşin sıcak öpüşünün keyfini, soğan, incir ve biranın verdiği zevki yaşayabilir, müziğin sesini duyabilir, sevdikleriyle birlikte olabilirdi.
Dolayısıyla, güneşin oğlu olduğu varsayılan firavunun da bu nimetlerden, dünya durdukça, sonuna değin yararlanması, cesedinin her koşulda yıkılmadan ayakta durabilecek özelliklere sahip yapıların içinde saklanmasıyla sağlanacaktı.
İşte bu özelliklere sahip yapı biçimi, olsa olsa doğanın yıpratıcı koşullarına ve yer çekimine en iyi karşı koyabilecek, taş bloklarıyla inşa edilecek piramit olabilirdi.

MASTABA
Zoser Eski Mısır’ın ilk piramidinin adıdır.
MÖ 2700 civarında inşasına başlanan Zoser’den önce firavunların mumyalanmış cesetleri yerin ya da kayalık zeminin derinliklerine açılan mezarlara gömülüyordu
Sonra bu mezarların üzerlerine üstü düz, ancak yanları eğimli olan, ölçüleri ise piramit mezarlara göre çok daha mütevazı masif yapılar inşa ediliyordu.
Mastaba işte bu yapılara verilen addır.

ZOSER BASAMAKLI PİRAMİTİ
Zoser piramidi, Saqqara’da basamaklı olarak inşa edilmiş olup, Mısır imparatorluğunun en eski piramididir. Piramidin inşasına da 3. hanedanlıktan Zoser’in (MÖ 2778 – 2723) tahta çıkışının 20. yılı olan MÖ 2750 de başlanmıştır.
Piramit sayısı önce 4 iken sonra 5 e çıkartılan mastabadan oluşan bağımsız mezar yapılarının tümünün örtülmesiyle elde edilen bir anıt mezardır.
Piramid taban ölçüleri: 140 X 118 m
Piramit yükseklik ölçüsü: 60 m
Piramit, kenar ölçüleri 545 m X 277m ve çevresi 10.40 m yüksekliğinde duvarla çevrili bir avlu içinde yer almıştır.

GİZA PİRAMİTLERİ
3 dev piramitten oluşan Giza piramitlerinin her birisi kutup yıldızına ve güneşin güney eksenine doğru kusursuzca hizalanmıştır.
Giza piramitlerinin MÖ 2680 – 2560 tarihleri arsında inşa edildiği tahmin edilmektedir.
Keops: Giza piramitlerinin en büyüğü olup 4. hanedanlığın 2. firavunu olan Khufu için yapılmıştır. Taban ölçüleri: 230mX230m, yüksekliği: 146m, ve yan yüzlerin tabanla yaptığı açı: 51o 50’ dir.
Kefren: Giza piramitlerinin 2. en büyüğü olup Khufu’nun oğlu Khafre için yapılmıştır.
Taban ölçüleri: l215.50 mX215.50m, yüksekliği: 143.50m ve yüz yan yüz eğimi 51 o 10’ dir.
Mycerinus: Giza piramitlerinin en küçüğü olup Mycerinus’un oğlu Menkare için yapılmıştır. Taban ölçüleri: 108.50mX108.50m, yüksekliği: 66.50m, yan yüz eğimi de 50 o dir.

HATSHEPSUT MANASTIRI, EL BAHARİ
Tek kadın firavun MÖ 1511 – 1480 yılları arasında yaşayan Hatshepsut’un mezarının gömülü olduğu bu manastır Eski Mısır mimari geleneklerinin değişime uğradığı bir dönemin en önemli eseridir.
Bu değişim, tekli, kitlesel (megalithic) piramitten oluşan anıt mezardan, çoklu yapı grubunun oluşturduğu yeni tür bir yapı geleneğine geçişi ilgilendirir.
MÖ 1500 lü yıllarda başlayan bu mimari gelenek, firavun mezarının Nil kenarına yakın mesafelerdeki büyük kayalıkların içine yerleştirilmesiyle sonlanan ancak öncesinde, bu mezarın hemen önünde, Nil e kadar uzanan ve kıyıya dik aks üzerinde kolonadlı ve avlulu yapı gruplarının inşasını içerir.
Dinsel, yönetsel ve sanatsal işlevler için geliştirilen bu yapı kompleksleri mutlak surette etrafı yüksek duvarlarla çevrili dikdörtgen şeklinde, oldukça geniş avlu içinde yer alır.