Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

Amaç ve prensipler

Proses katalizörlerini pasifleştiren sülfür, azot, oksijen, halojen ve eser metal safsızlıkları gibi safsızlıkları gidermek ve aynı zamanda yakıtlarda gamoluşumunu azaltmak amacıyla olefinler ve diolefinleri parafinlere dönüştürerek fraksiyonların kalitesini yükselten hidrojen ile muamele prosesii kullanılır. Bu proses, genellikle sülfür ve azotun katalizör üzerinde yan etkileri olabilecek proseslerin (katalitik reformer ve hidrojen ile kırma üniteleri gibi) öncesinde yer alır.

Bu proseste, yüksek miktarlarda hidrojen varlığında yüksek basınç ve sıcaklıkta şarj (besleme stoklarını)ve safsızlıkları hidrojenle reaksiyona sokmak için katalizörler kullanılır.

Hidrojen ile muamele birkaç reaksiyon kategorisine ayrılabilir:

• 
  Sülfür Giderme (Hidrodesülfürizasyon)
  
• 
  Azor Giderme (Hidrodenitrifikasyon)
  
• 
  Olefinlerin doyurulması
  
• 
  Aromatiklerin doyurulması
  

Spesifik olarak sülfür gidermek için kullanılan bir hidrojen ile muamele ünitesine genellikle sülfür giderme (hidrodesülfürizasyon) ünitesi (HDS) denir. Bu Bölümde naftanın standart hidrojen ile muamelesi , orta destilat ve rezid (kalıntı) tipi besleme akımları ele alınmaktadır ve aşağıda açıklanan öğeleri içermektedir.

• 
  Bir nafta hidrojen ile muamele ünitesi normalde üç amaca hizmet eder: desülfürizasyon, denitrifikasyon ve işlem sonrası izomerizasyon ve reformer ünitelerine giden nafta akımını stabilize etmek. Nafta akımlarını stabilize etmek genellikle termal ve katalitik kırma proseslerinde üretilen doymamış hidrokarbonların parafinlere dönüştürülmesini gerektirir. Aynı zamanda, birçok hafif olefin akımlarının kirleticileri olan hafif dienlerin seçici hidrojenlenmesi de kısmen hidrojenlenebilir. Aromatiklerin hidrojenlenmesi nafta veya işlenmiş destilatın bir türevidir. Benzin desülfürizasyonunda AKK naftadan sülfürün uzaklaştırılması baskındır ve bu benzin havuzunun yaklaşık %35'inden ve benzindeki sülfürün %90'ından fazlasından sorumludur. Benzindeki sülfürün azaltılması (10 ppm'in altına kadar) oktan sayısını düşürmeden veya benzin veriminden ödün vermeden yapılmalıdır. AKK naftanın yüksek olefin içeriği oktan sayısını arttırmaya katkıda bulunurken aynı zamanda HDS koşulları altında doymuş olabildiğinden bu problemi daha da karmaşık hale getirir.
  
• 
  Bir orta destilat hidrojen ile muamele ünitesinin normalde iki amacı vardır: orta destilat akıntısının desülfürizasyonu ve hidrojenlenmesi. Büyük miktarlarda kırılmış bileşenler orta destilat havuzunda harmanlandığında orta destilat akımlarını stabilize etmek gereklidir ve bu genellikle aromatikler ve olefinlerin kısmen doyurulmasını ve N içeriğinin azaltılmasını gerektirir. Nafta, kerosen ve dizel besleme stoklarının hazırlanması için aromatiklerin tamamen doyurulması gerekebilir. Uçak türbin yakıtlarında dumanlanma noktası iyileştirmeleri, hava kirliliği kontrolünün gereklerini sağlamak için çözücü(solvent) stoklarının aromatik içeriğinin azaltılması, benzenden siklohekzan üretimi (LVOC) ve dizel yakıtlarda setan sayısı iyileştirme bu prosesin uygulamaları arasındadır.
  
• 
  Dizel yağın derin desülfürizasyonu (hidrojenle arıtma) normalde ürünün sülfür spesifikasyonlarını sağlamak için ısıtma ve dizel yağlara uygulanır. 4,6-dimetildibenzotiyofen sayesinde dizeldeki sülfürde büyük azalmalar sağlanır, çünkü bu hem 4 hem de 6 konumlarında sübstitüsyon bulunan en az reaktif sülfür bileşiğidir. Beslemede birlikte bulunan poliaromatikler ve azot bileşiklerinin ve üründeki H₂S'in inhibitör etkileri nedeniyle dizel akıntıların derin HDS problemi daha da karmaşık bir hal alır.
  
• 
  Rezid (Kalıntı)hidrojen ile muamele daha çok rezid besleme kalitesini (normalde atmosferik rezid) bir rezid katalitik kırıcı (RRKK) ünitesine iyileştirmek için uygulanır. RKK'lar metal içeriği ve Conkarbon sayısı nedeniyle proses rezid akımlarıyla sınırlıdır.