Eşleştirme Projesi tr 08 ib en 03

Tablo xx: Oksijen üflemeli bir akışkan yatak gazlaştırma prosesinde kullanılan petrol kokunun bileşimine ve üretilen sentez gazı bileşimine örnekler

Gazlaştırmada kullanılan petrol kokunun analizi		980 - 1135 ^oC'de gazlaştırma sonucu elde edilen gazın bileşimi
Elemantel analiz	Ağırlıkça %		Hacimce %
Karbon	87.1 - 90.3	CO	34.3 - 45.6
Hidrojen	3.8 - 4.0	CO2	27.3 - 36.4
Sülfür	2.1 - 2.3	Hidrojen	13.5 - 16.8
Azot	1.6 - 2.5	Su	8.7 - 13.9
Oksijen	1.5 - 2.0	Metan	0.1 - 0.9
Endüstriyel analiz		Azot	0.4 - 0.7
Sabit karbon	80.4 - 89.2	H2S	0.3 - 0.6
Uçucu maddeler Nem Kül	9.0 - 9.7 0.9 - 10.2 0.2 - 0.4

Hidrokarbonların gazlaştırılması (kısmi yükseltgenme)

Kısmi yükseltgenmede, hidrokarbon beslemesi yüksek sıcaklıklarda oksijenle reaksiyona girerek bir hidrojen ve karbonmonoksit karışımı üretir (bu konu da Bölüm 2.17.4'teki IGCC başlığı altında incelenmiştir). Katalizörün yerini yüksek sıcaklık aldığından kısmi yükseltgenme, buhar dönüştürme için gereken hafif, temiz besleme stoklarıyla sınırlı değildir.

Bu sistemdeki hidrojen işleme, gazın ne kadarının hidrojen olarak geri kazanılacağına ve ne kadarının yakıt olarak kullanılacağına bağlıdır. Hidrojen üretiminin toplam gaz akımının nispeten küçük bir kısmı olduğu durumda hidrojence zengin bir akım çekmek için normalde bir membran kullanılır. Sonra bu akım bir saflaştırma ünitesinde arıtılır.

Hidrojenin saflaştırılması

Hidrojen akımlarını saflaştırmak için çok çeşitli prosesler kullanılır. Akımlar çeşitli bileşimlere, akışlara ve basınçlara sahip olabildiğinden saflaştırma yöntemi de buna göre değişiklik gösterecektir. Bunlara ıslak yıkama, membran sistemleri, kriyojenik ayırma ve PSA (Pressure Swing Adsorption - Döner Basınç Adsorpsiyonu) dahildir. Bu son teknik en yaygın kullanılanıdır. Bir PSA tesisinde çoğu safsızlık istenen herhangi bir seviyede giderilebilir. Bir adsorban (moleküler filtreler) metan ve azotu çıkan akımdan giderir. Azot, yaygın safsızlıklar arasında gidermesi en zor olanıdır ve bunu tamamen gidermek için ekstra adsorban gerekir. Azot esasen bir seyreltici gibi hareket ettiğinden hidrokraker gibi çok yüksek bir basınç sisteminde hidrojen kullanılmayacaksa azot genellikle üründe kalır. PSA ünitesinden sonra hidrojen saflığı hacimce %99.9 – 99.999 olur. Ürün gazın başlıca artık bileşenleri metan ve 10 ppm'den az CO'tir. Basınç azaltma, temizleme ve dolayısıyla adsorplanan bileşenleri serbest bırakma yoluyla adsorbanı geri kazanmak için birçok adsorber yatak kullanılır ve gaz akışı periyodik olarak bir tanktan diğerine aktarılır. Serbest bırakılan gaz normalde bir tankta biriktirilir ve uygun bir konumda yakıt olarak kullanılır.

(Daha fazla bilgi için bkz. MET Referans Dokümanı, Bölüm 2.14)