European union council of europe joint project

VI. ULUSARARASI SİVİL TOPLUM KURULUŞLARININ GÖRÜŞLERİ
Medya özgürlüğü konusunda uzmanlaşmış olan Uluslararası sivil toplum kuruluşları, uluslararası partnerleri ile çok aktif bir işbirliği içinde çalışmakta ve hakarete ilişkin ceza yasalarının iptal edilmesi için çabalamaktadır.
Bu kuruluşlar yayınladıkları bildirilerde, hakareti ceza yasası kapsamında bir suç olarak kabul eden tüm yasalara ilke olarak karşı olduklarını belirtmekte, bu yasaların bazı ülkelerde hükümeti eleştiren her türlü medyayı sistematik bir şekilde taciz etmek, sindirmek ve cezalandırmak amacıyla kullanıldığına işaret etmektedir. Bu kuruluşlar, aynı zamanda gazeteciler arasında bu yasaların yol açtığı otosansürün de altını çizmektedir.
Bu kuruluşlar, ceza mevzuatının istismar edildiği durumlar ile hakaret konusunda hukuk yaptırımlarının orantısız olarak uygulandığı örnekler hakkında kamuoyonu uyarmaktadır. Genel olarak, uluslararası STK’ların desteklediği görüşler, uluslararası veya bölgesel örgütlerin ihtisas kurumlarının benimsediği görüşlerle örtüşmektedir.
VII. SONUÇLAR
Uluslararasi ve bölgesel örgütlerin muhtelif ihtisas kurumları arasında, gerek ceza yaptırımlarının uygulanmasının, gerekse de bu yaptırımların uygulanabilecek olması ihtimalinin bile ifade ve bilgilenme özgürlüğü üzerinde ağır ve istenmeyen etkiler yarattığı konusunda görüş birliğine varılmıştır. Bu olgu, "hukuki taciz" olarak tanımlanmaktadır.

Ayrıca, hakaret eylemlerine ilişkin olarak özgürlüğü kısıtlayıcı hükümler uygulanmasının ilkesel olarak orantısız olduğu kabul edilir. Bu görüş, mutatis mutandis (eşitler arasında aynı) olarak hukuk davalarında hükmedilen ve ceza niteliği taşıyan tazminat miktarları için de geçerlidir. Pratikte hakarete ilişkin yasaların istismara yol açacak şekilde uygulanması konusunda genel bir endişe bulunmaktadır.

Uluslararası ve bölgesel örgütlerin ihtisas kurumları, demokratik ülkelerde hakaretin artık ceza yasası alanına giren bir konu olmadığı ve hiç bir ceza boyutu olmayan hukuk hükümlerine tabi olduğunu ısrarla vurgulamaktadır.

Sıklıkla dile getirilen bu eğilim, 25 Mart 2010 tarihinde BM İnsan Hakları Konseyi’ne sunulmuş olan “Önümüzdeki 10 yıllık Dönemde İfade Özgürlüğü’ne Yönelik On Temel Tehdit”⁷² başlıklı açıklamada gözler önüne serilmektedir. Bu açıklamada, hakarete ilişkin mevzuatın istismarı, ifade özgürlüğüne yönelik geleneksel tehditlerden biri olarak nitelendirilmekte ve hakarete ilişkin tüm ceza yasalarının sorunlu olduğu belirtilmektedir. Açıklama, Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihadından çıkarılan ilkeler ve Avrupa Konseyi’nin çeşitli belgelerinde benimsenmiş olan standartlar ile tamamen uyumludur.

Avrupa Konseyi üye Devletlerinde uygulanan hakaret karşıtı mevzuattan elde edilen veriler, sürekli bir evrim ortamına işaret etmektedir. Ek’deki mevzuata ilişkin verilerin yanı sıra, hakaretin ceza kapsamından çıkarılması konusunda, dikkat çekici başkaca eğilimler olduğu anlaşılmaktadır.

⁷² Birleşmiş Milletler’in fikir ve ifade özgürlüğü haklarının teşviki ve korunması konusunda sorumlu Özel Raportörü, AGİT Medya Özgürlüğ Temsilcisi, Amerikan EyaletleriÖrgütü’nün İfade Özgürlüğü Özel Raportörü ve Afrika İnsan ve Kişi Hakları Komisyonu’nun İfade Özgürlüğü ve Bilgiye Erişim konularında Özel Raportörü tarafından hazırlanan ortak bildiri

Ceza mevzuatlarında hakarete ilişkin hükümler bulunan çoğu ülkede, bu hükümler ya hiç uygulanmamakta veya çok ender uygulanmaktadır.

Öte yandan, hakaretin ceza kapsamından çıkarılmış olduğu bazı ülkelerde, hukuk davalarının sayısında keskin bir artış olduğu ve aşırı yükseklikte tazminat tutarlarına, hatta ceza davalarında hükmedilenden daha yüksek para cezalarına hükmedildiği görülmüştür.

Bazı ülkelerdeki gazeteciler, hakaretin ceza kapsamına alındığı durumlarda adil yargılanma hakkında güvencelerin daha etkin olduğuna, ancak hukuk davalarında gazetecilerin bu haktan aynı ölçüde yararlanmadığına işaret etmiştir. Bu nedenle, hakaretin ceza kapsamından çıkarılmasının olumsuz etkleri olabileceğinden ve haklarını korumak için ihtiyaçları olan güvencelerden yoksun kalacaklarınden endişe etmektedirler.

Avrupa Konseyi üye Devletlerinin tümünde uygulanmakta olan hakarete ilişkin kurallar ve usuller, heterojen bir durumu ortaya koymaktadır. Böyle bir ortamda hakaretin ceza kapsamından çıkarılması, hakaret davaları kapsamında gazetecilere karşı uygulanan hukuki tacize ilişkin fiili durum konusunda pek güvenilir bir gösterge olmamaktadır.

Hakaretin ceza kapsamından çıkarlmasının gerekliliğnin ötesinde, bu durum Avrupa İnsan Hakları Mahkemesinin içtihadında yer alan orantılılık ilkesinin AIHM tarafından algılandığı şekilde uygulanmasının büyük önemini ortaya koymaktadır. Öncelikle, bu ilkenin hem ceza yaptırımları hem de diğer müdahale türleri (hukuki ve idari yaptırımlar veya herhangibir diğer kısıtlayıcı önlem) için uygulanacağına dikkat çekilmelidir. Esas olarak, sadece yaptırımların niteliği ve ağırlığını ölçmenin ötesinde çok başka özellikler de taşıyan orantılılık ilkesinin tam olarak uygulanması, adil yargılanmaya yönelik saygının en önde gelen unsurudur. (Bkz. yukarıdaki bölüm III ).

Hakarete ilişkin kural ve usullerin Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin içtihadı ile uyumlaştırılması, yasama ve yargı organları ile medyanın çabalarını gerektiren çok yönlü bir işlemdir.

Yasama organı, uluslararası örgütlerin arasında hakaretin ceza yasası kapsamından çıkarılması konusunda varılan görüş birliğini dikkate almak ve hakareti düzenleyen yasanın niteliğine dikkat etmek ve bu suretle vatandaşların belli bir eylemin ne gibi sonuçlar doğurabileceğini öngörebilmelerine ve davranışlarını buna göre ayarlamalarına imkân sağlamakla yükümlüdür. Ayrıca, yasalar usule ilişkin gerekli güvenceleri de içermeli ve bu suretle ifade özgürlüğü hakkının gerektiği ölçüde korunması imkân ı sağlanmalıdır. Başka bir deyişle, “(...) her düzenleme Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi’nin 10. Maddesinde belirtilen koşullarla ve de Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi’nin konuya ilişkin içtihadından kaynaklanan her türlü standart ile uyumlu olmalıdır”.⁷³

Mahkemelere gelice, bu uyum süreci, ifade özgürlüğünü kısıtlayan yasa hükümlerinin uygulanmasında mahkemelerin de gerekli dikkat ve itidali göstermeleri ve orantılılık ilkesini gereken titizlikle uygulamalarını gerekli kılmaktadır.

Son olarak, hakaret konusunda medya içinde “kendi kendini denetleyen mekanizmaların rolü” konusu tartışmaya açılmadığı sürece, gerçek bir uyumun sağlanması düşünülemez.

AVRUPA KONSEYİ’NE ÜYE DEVLETLERDE HAKARETİN SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMASINA İLİŞKİN KARŞILAŞTIRMALI ÇALIŞMA

Av.Kons. Üye Devletler		Suç olmaktan çıkarılma (tarih)		Kısmi olarak suç olmaktan çıkarma (tarih)			Azami hapis cezası	Azami tazminat	Ulusal seviyede suç olmaktan çıkarma girişimi
Arnavutluk	x		EVET (2012) (hapis cezası para cezasına çevrildi)			3 yıla kadar (Cumhurbaşkanına ve yabancı ülke temsilcilerine hakaret etmek) 2 yıla kadar (Kamu görevlilerine görevleri nedeniyle alenen sövmek ve Cumhuriyet ve sembollerine alenen hakaret etmek ) 1 yıla kadar (Kamu görevlisine görevi nedeniyle hakaret etmek ve alenen sövmek)		3.000.000 Arnavutluk Lekine kadar  8.000 Amerikan doları (USD)	Evet (hakarete ilişkin ceza hukuku ve medeni hukukun değiştirilmesine yönelik çalışma grubu)
Andora	x			x	3 yıla kadar (Kişiye ağırlatılmış hakaret etmek, kişinin mahremiyetinin ihlal edilmesi) 2 yıl + 1 aya kadar (Alenen sövmek ve alenen hakaret etmek) 1 yıla kadar (Basın açıklaması, yazılı yayın veya sosyal iletişim yoluyla hakaret söz konusu olmadığı hallerde)			x	x
Ermenistan	EVET (2010)			x	x			x	x
Avusturya	x			x	1 yıla kadar (Bir kişiye, Cumhuriyete veya federal bir devlete hakaret etmek)			x	x
Azerbaycan	x			x	5 yıl (Cumhurbaşkanı’na hakaret etmek)			x	Evet, hakarete ilişkin yasal mevzuatı değişitirmeye yönelik çalışma grubu. Bununla birlikte, 2013’te, internet yoluyla hakaretin suç sayılmasına ilişkin kanunun kabul edilmesi.
Belçika	x			x	1 yıla kadar (Kişiye hakaret etmek) 2 yıla kadar (Kraliyet ailesine, devlete ve sembollerine veya Yasama Meclisi’nde veya mahkemede bir oturum süresince kamu görevlisine sövmek) 3 yıla kadar (Krala hakaret etmek)			500 Avro’ya kadar (Sövme) 1.000 Avro’ya kadar (Devlete ve sembollerine veya Yasama Meclisi’nde veya mahkemede bir oturum süresince kamu görevlisine sövmek)	x
Bosna-Hersek	EVET (2002)			x	x			x	x
Bulgaristan	x			x	2000 yılından beri hapis cezası yok, sadece, para cezası			15.000 BGN’a kadar. Bunun yanısıra, bir rapor, yazılı hakaret için verilen ortalama para cezasının [3.000 – 10.000] BGN sözlü hakaret için ise [5.000 – 15.000] BGN olduğunu göstermektedir.  [2.800 – 8.500] USD	x
Hırvatistan	x			x	1 yıla kadar (Devlete, yabancı devletlere ve sembollerine hakaret etmek)			Günlük bedelin 500 katına kadar (kişiye alenen hakaret etmek)	x
Kıbrıs	EVET (2003), bkz.istisna			x	2 yıl (Yabancı devlet başkanlarına ve yabancı kamu görevlilerine ve Ulusal Muhafıza hakaret edilmesi halinde, en fazla 2 yıla kadar hapis cezası)			1.500 CYP’a kadar (2008’den önceki Kıbrıs para birimi) 2.800 USD.	x
Çek Cumhuriyeti	x			x	2 yıla kadar (Bir kişiye alenen hakaret etmek)			x	x
Danimarka	x			x	2 yıla kadar (Birine kasıtlı olarak hakaret etmek, aynı şekilde halkın bir kesimine ayrımcılık yaparak hakaret etmek ve yabancı devlet ve sembollerine hakaret etmek) 6 aya kadar (Kamu görevlisine hakaret etmek)			x	x
Estonya	x			EVET (2002) Yalnızca devlete ve devlet kurumlarına hakaret, suç sayılmaya devam etmektedir.	2 yıla kadar (Devlete, kamu kurumlarına, temsilcilerine, kamu düzenini koruyan kişilere, mahkemeye veya hakime hakaret etmek) 1 yıla kadar (Devlet sembollerine hakaret etmek)			x	x
Finlandiya	x			x	Kural olarak, hakaret yalnızca adli para cezası ile cezalandırılmaktadır. İstisnai olarak, ‘ciddi ızdırap veya önemli zarar’ söz konusu olması halinde= 2 yıla kadar.			x	x
Fransa	x			x	1 yıl (ayrımcılık, düşmanlık veya şiddete teşvik)			45.000 Avro’ ya kadar (Başkalarını, aşağılamaya teşvik etmek, Cumhurbaşkanını aşağılamak ve sövmek, devlet kurumları ve kamu kurumlarına (Ordu/deniz/hava kuvvetleri; mahkemelerin temsilci veya çalışanları; Hükümet üyeleri/ Yasama Meclisi (vs…)) hakaret etmek; > Belirli tazminat seviyeleri söz konusudur.	Korunan kamu kurumlarıyla ilgili olarak herhangi bir ilerleme söz konusu değildir. Ek bilgi: Hakaret iddiasının gerçekliği, yalnızca, kişinin özel hayatına ilişkin olmayan hallerde tespit edilebilir. => Hakaret iddiası kanıtlanmışsa, davalının beraat etmesi gerekmektedir.
Gürcistan Almanya	EVET (2004)			x	x			x	x
	x			x	5 yıla kadar (Bir siyasiye alenen hakaret etmek veya hakkında kötü niyetli söylenti çıkarmak; başkalarının dini inançlarına veya felsefi kuruluşlara toplumsal barışı etkileyecek şekilde sövmek veya alenen hakaret etmek) 2 yıla kadar (Alenen hakaret etmek ve şiddet kullanarak sövmek; ölen bir kişinin hatırasına saygısızlık) 1 yıla kadar (Bir kişiye sövmek veya hakkında kötü niyetli söylenti çıkarmak)			x	x Ek bilgi: 2003 yılında, mahkumiyet kararlarının çoğu öncelikle ‘sövme’ daha sonra ‘kötü niyetli söylenti’ ve en son olarak da ‘hakaret’ nedeniyle verilmiştir. Yalnızca bir siyasi hakkkındaki bir dava, kötü niyetli söylenti ve hakaret konuludur.
Yunanistan	x			x	2 yıla kadar (Kişiye hakaret etmek, devlete hakaret etmek, yabancı bir devlete ve sembollerine hakaret etmek) 1 yıla kadar (Birine hakaret etmek, bir kuruluşa hakaret etmek) 6 aya kadar (Ölmüş bir kişinin hatırasına hakaret etmek) 3 aya kadar (Cumhurbaşkanına hakaret etmek)			x	x
Macaristan	x			x	2 yıla kadar (Kişiye ağırlatılmış hakaret etmek veya kötü niyetle hakaret etmek) 1 yıla kadar (Yazılı hakaret, kişiye, bir devlete ve sembollerine hakaret etmek)			1 - 2 milyon HUF  [3.600 – 7.200] USD	Anayasa Mahkemesi, kamuya mal olmuş kişiler hakkında eleştirel görüşler yayınlanma özgürlüğüne ilişkin olarak mevzuatı denetimi yapmaktadır. Ek bilgi: Para cezaları, 30 günden 540 güne kadar, gün bazında, 1000 ila 500000 HUF arasında değişmektedir.
İzlanda	x			x	6 yıla kadar (Yabancı devletlere, temsilcilerine veya görevlilerine ‘ağır hakaret’) 2 yıla kadar (Yakın akrabaya sövme; yanlış olduğu bilinen veya bilinmesi gereken bir ithamda bulunmak suretiyle hakaret; yabancı devletlere, temsilcilerine veya görevlilerine hakaret etmek) 1 yıla kadar (Sövme/kişinin onuruna dokunacak söylenti veya ölmüş bir kişinin hatırası hakkında söylenti veya devlet veya sembollerine hakaret etmek veya sövmek)			x	x
İrlanda	EVET (2009)			x	x			x	x
İtalya	x			x	6 yıla kadar (Basın yoluyla hakaret etmek) 5 yıla kadar (Cumhurbaşkanına ve Hükümet başkanına hakaret etmek) 3 yıla kadar (Kamu görevlisine hakaret etmek, kişiye ağırlatılmış hakaret etmek) 2 yıla kadar (Hakaretin belirli olaya ilişkin bir iddiadan kaynaklanması halinde; devlet sembollerinin alenen imha edilmesi halinde) 1 yıla kadar (Kişiye hakaret etmek veya belirli bir olaya ilişkin bir iddia ileri sürerek sövmek) 6 aya kadar (Sövme)			5.000 Avro’ya kadar (Devlete ve sembollerine hakaret etmek) 2.065 Avro ‘ya kadar (Belirli bir olay nedeniyle hakaret etmek) 1.032 Avro’ya kadar (Belirli bir olay nedeniyle kişiye sövmek veya hakaret etmek) 1.000 Avro’ya kadar (Yabancı bir devletin ve sembollerinin çift taraflı koruması bulunması halinde) 516 Avro’ya kadar (Kişiye sövmek, basın yoluyla hakaret etmek ve kamu görevlilerine hakaret etmek)	x
Latviya	x			EVET (2009)	Kural olarak, hakaret, normalde, para cezası veya kamu hizmetiyle cezalandırılmaktadır. İstisnai olarak, hakaret, kitle iletişim araçları yoluyla yapılması halinde, ceza, hürriyeti geçici olarak kısıtlama (hapis), kamu hizmeti veya para cezasını kapsayabilir.			x	x
Liştenştayn	x			x	x			Azami tazminat yoktur fakat, ek olarak, parasal olmayan tazminat öngörülebilir (alenen özür dileme vs…).	x
Litvanya	x			x	2 yıla kadar (Hakaretin, ağır bir suçla alenen suçlamayı içermesi halinde; mahkeme veya bir hakimin aşağılanması halinde) 1 yıla kadar (hakaret)			100 LYT’ye kadar 32 USD (hakaret)	Kamuya Bilgi Verilmesine İlişkin Kanun, ‘’herkesin, devletin, yerel hükümet kurum ve kuruluşlarının ve kamu görevlilerinin faaliyetlerini kamuya açık olarak eleştirme hakkı olduğunu’’belirtmektedir. Aynı kanun, eleştiri nedeniyle soruşturma yapılmasını da yasaklamaktadır.
Lüksemburg	x			x	1 yıla kadar (iftira) 2 aya kadar (Alenen sövme, kötü niyetli açıklama)			25.000Avro’ya kadar(Ayrımcılık yoluyla iftira) 5.000Avro’ya kadar (Alenen sövme) 4.000Avro’ya kadar (Kötü niyetli açıklama) 2.000 Avro (iftira)	Ceza kanununda değişiklik yapılması öngörülmemektedir.
Malta	x			x	3 aya kadar (Cumhurbaşkanına hakaret etmek veya bir kişiye yazılı olarak hakaret etmek)			11.646,87Avro’ya kadar (Kişiye hakaret etmek) 465€’ya kadar (Cumhurbaşkanına hakaret)	Suçlamaların gerçekliği esasen kanıtlanırsa, davalının cezalandırılmaması gerekir.
Moldova	EVET (2004), bkz.istisnalar			x	7 yıla kadar (Devlet kurumlarına ve sembollerine hakaret etmek)			x	x
Monako	x			x	1 yıla kadar (ifade özgürlüğüne dayanılması halinde)			x	x
Karadağ	EVET (2011)			x	x			x	x
Hollanda	x			x	5 yıla kadar (Krala hakaret etmek) 4 yıla kadar (Kraliyet ailesine hakaret etmek) 1 yıla kadar (yazılı olarak hakaret etmek) 6 aya kadar (hakaret etmek) 3 aya kadar (sövme)			Belirli tazminat seviyeleri söz konusudur.	Ek bilgi: Hakaret suçlamalarına karşı savunmada iyi niyet ve kamu menfaati ileri sürülebilir.
Norveç	x			x	5 yıla kadar (Krala hakaret etmek) 2 yıla kadar (Ağırlatılmış hakaret)			x	x
Polonya	x			x	3 yıla kadar (Cumhurbaşkanına ve Cumhuriyete hakaret etmek) 2 yıla kadar (‘‘Polonya Cumhuriyeti’nin anayasal gücünün aşağılanması’’ aynı şekilde yabancı ülkeler için de geçerlidir.) 1 yıla kadar (Bayrağı imha etmek)			2.000 NOK’a kadar  240 USD	x
Portekiz	x			x	3 yıla kadar (Cumhurbaşkanına hakaret etmek) 2 yıla kadar (Kişiye, yazı veya diğer iletişim araçlarıyla alenen hakaret etmek, devlete, yabancı devletlere ve sembollerine hakaret etmek) 3 aya kadar (sövme)			x	x
Romanya	EVET (2014)			x	x			x	x
Rusya Federasyonu	x			EVET (2011) daha sonrasına bakınız	x			170.000 USD’a kadar veya 12 haftaya kadar zorla çalıştırma	Yazılı olarak hakaret etmek 2012 yılında yeniden getirilmiştir. Ek bilgi: Doğruluk, savunma oluşturabilir.
San Marino	x			x	1 yıla kadar hapis (Kamu görevlilerine ve siyasilere gönderme)			x	Ek bilgi: Kanunların uygulanmasında, esasen, ceza kanununun Sözleşme ile uyumunda, özellikle de hakarete ilişkin olarak ifade ve düşünce özgürlüğüyle ilgili hükümlerde uygulamada ilerleme söz konusudur.
Sırbistan	x			x	3 aya kadar (Devlete ve sembollerine hakaret)			200.000 RSD’ye kadar 1.800 USD (sövme) 450.000 RSD’ye kadar 4.000 USD (Basın yoluyla sövme)	x
Slovakya	x			x	8 yıla kadar (Ağırlatılmış hakaret) 5 yıla kadar (Bazı durumlarda, bir millete veya dile hakaret etmek) 2 yıla kadar (Hakaret etmek)			x	x
Slovenya	x			x	2 yıla kadar (Sözlü hakaret, iftira) 1 yıla kadar (Bir kişiye, Cumhurbaşkanı’na, devlete, yabancı devletlere ve sembollerine hakaret etmek) 6 aya kadar (Sövme ve kötü niyetli olarak bir suçla itham etmek)			Evet, günlük tazminat oranları baz alınır.	x
İspanya	x			x	2 yıla kadar (Bir kişiye, Krala veya kraliyet ailesinden bazı kişilere alenen hakaret etmek; Parlamento’ya hakaret edilmesi halinde ise 18 aya kadar) 1 yıla kadar (İftira atmak; hakaret söz konusu olması halinde 14 aya kadar, özerk bölgelere hakaret etmek)			Evet, günlük tazminat bedeli temel alınarak 292.000 Avro’ya kadar.	x
İsveç	x			x	4 yıldan 6 yıla kadar (Krala veya kraliyet ailesine hakaret veya sövme) 2 yıla kadar (Hakaret etmek) 6 aya kadar (Sövme)			1,000 SEK’e kadar (Hakaret) → 120 USD	x
İsviçre	x			x	6 aya kadar (Bir kişiye hakaret etmek, iftira atmak, sövme)			180 güne kadar “günlük para cezası”	Ek bilgi: Hakaret suçlamalarında iyi niyet, yalnızca kamu yararı kanıtlandığında ileri sürülebilir.
FYROM Makedonya	EVET (2012)			x	x			Para cezası (Millete veya bayrağına hakaret etmek, armasına, marşına ve halkına veya bir uluslararası organizasyona hakaret etmek)	x
Türkiye	x			x	1 yıldan 4 yıla kadar (Cumhurbaşkanı’na hakaret etmek; suçun alenen işlenmesi halinde verilecek ceza altıda bir oranında artırılır) 1 yıldan 3 yıla kadar (Türk bayrağına hakaret etmek) 6 aydan 2 yıla kadar (Türk milletini, Türkiye Cumhuriyeti Devletini, Türkiye Büyük Millet Meclisini, Türkiye Cumhuriyeti Hükümetini, devletin yargı organlarını, orduyu veya emniyet teşkilatını veya milli marşı alenen aşağılamak) 3 aydan 2 yıla kadar (Kişiye hakaret etmek, suçun alenen işlenmesi halinde, cezası, altıda bir oranında artırılır; ölünün hatırasına yönelik hakaret; suçun alenen işlenmesi halinde cezası altıda bir oranında artırılır) 3 aydan 1 yıla kadar (Yabancı bir devletin bayrağına veya egemenlik alametlerine hakaret) alt sınırı 1 yıldan az olmamak üzere (kamu görevlisine karşı görevinden dolayı hakaret)			x	Ek bilgi: Türk Ceza Kanunu 10 Haziran 2015 tarihinde değiştirilmiştir.
Ukrayna	EVET (2001)			x	x			x	x
Birleşik Krallık	EVET (2009)			x	x			x	x

	Basın Birimi
AVRUPA İNSAN HAKLARI MAHKEMESİ	Tematik Bilgi Notu – İtibarın korunması

Ocak 2016

Bu Tematik Bilgi Notu Mahkeme için bağlayıcı değildir ve konuyla ilgili tüm bilgileri içermemektedir

İtibarın korunması

Ayrıca bkz. "Kişinin kendi görüntüsü üzerindeki hakkı"na ilişkin tematik bilgi notu.

"[İfade, görüş sahibi olma, bilgi alma ve verme özgürlüklerinin] kullanılması, beraberinde görevler ve sorumluluklar da yüklediği için ... üçüncü kişilerin itibarlarının ya da haklarının korunması ... için demokratik bir toplumda kanunda öngörülmüş ve zorunlu tedbirler niteliğinde olan bazı kanuni işlemlere, koşullara, sınırlamalara ve yaptırımlara bağlanabilir." (Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi'nin 10. maddesinin 2. paragrafı).

"… [İ]tibarın korunması hakkı, Sözleşme'nin 8. maddesinde düzenlenen özel hayata saygı gösterilmesi hakkı kapsamında korunan bir haktır … Bununla birlikte, 8. maddenin devreye girmesi için, bir kişinin itibarına yapılan saldırının belli bir ciddiyet düzeyine ulaşması ve özel hayata saygı gösterilmesi hakkının kişisel olarak kullanılmasına zarar verecek bir biçimde yapılması gerekir … Mahkeme, ayrıca, bir kişinin kendi eylemlerinin, örneğin suç olan bir eylemi işlemesinin öngörülebilir sonucu olarak itibar kaybından şikayet etmek için de 8. maddeden yararlanılamayacağına hükmetmiştir…

Mahkeme, "üçüncü kişilerin itibarlarının ya da haklarının korunması" çıkarları açısından demokratik bir toplumda bir müdahalenin gerekliliğini incelerken, ülkenin yetkili makamlarının Sözleşme'nin güvencesi altında olan ve bazı durumlarda birbiriyle çatışma içine girebilen iki değerin, yani, bir yanda, 10. maddenin koruması altında olan ifade özgürlüğünün ve diğer yanda 8. maddede düzenlenen özel hayata saygı gösterilmesi hakkının korunması arasında adil bir denge kurduklarını doğrulamak zorunda kalabilir." (Axel Springer AG / Almanya, 7 Şubat 2012 tarihli (Büyük Daire) kararı, paragraf 83-84).

İfade özgürlüğünün bir sınırı olarak itibarın korunması

Dernekler, sivil toplum kuruluşları, vb.