ISBN 975-363-435-...
Evliyâ Çelebi b. Derviş Mehemmed Zıllî
II. Kitap
Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdad Köşkü 304 numaralı yazma, 23.5x34.5 ebadında olup, koyu fes renginde meşin ciltli, şemseli, mıklepli ve üzeri açık yeşil renkte atlasla kaplıdır. Nüsha beyaz, kalın âbadî kağıda yazılmıştır. Her sayfa 36 satırdan ibarettir. Ancak bazı sayfalarda sayfa kenar ve altlarında çıkmalar (derkenar) bulunmaktadır. Bir ve ikinci ciltler bir arada ciltlenmiş olup 374 varaktır. 1-217 varak arasını ihtiva eden "I. Kitap" Yapı Kredi Yayınları'ndan 1996 yılı içinde yayınlammıştır. Elinizdeki "II. Kitap" ise 218-374 varakları arasında bulunmaktadır.
Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nin tamamının neşredilmesi lüzumuna olan inancımızdan dolayı daha önce neşrettiğimiz I. cild ile yetinmedik ve diğer ciltlerin de yayın hazırlığına başladık. Tam transkripsiyon olarak neşrettiğimiz I. cild hakkında yapılan bilimsel tenkidleri de dikkate alarak bundan sonraki ciltleri daha kolay okunabilir bir imlâ ile neşretmeyi hedeflediğimiz gibi; birinci cildi, önüne merhum Orhan Şaik Gökyay'ın daha önce neşredemediği Evliya Çelebi Seyahatnâmesi ile ilgili notları da koyarak tekrar basit transkripsiyon ve Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nin diğer nüshaları ile karşılaştırarak yeni bir indeksle neşredeceğimizi burada ilgilenenlere bildirmek isteriz.
Şüphesiz bu ölçüde büyük bir iş ancak bir ekip çalışmasıyla meydana gelmektedir. Bu vesileyle, eseri hazırlayan Doç. Dr. Zekeriya KURŞUN, Seyit Ali KAHRAMAN ve Yücel DAĞLI'ya, indeksin hazırlanmasında emeği geçen Ruşen DENİZ'e ve her zaman yardımlarına baş vurduğumuz hocalarımıza burada teşekkür etmeyi zevkli bir görev sayıyorum.
Gerek Orhan Şaik GÖKYAY Hoca'nın hazırladığı I. kitabın, gerekse bu kitabın dizgisini gerçekleştiren ve hayatının baharında beklenmedik bir şekilde bu dünyadan göçen İsrafil DAĞLI'ya teşekkür ise ödeyemeyeceğimiz bir borç olarak kalmıştır.
Türk tarihinin Osmanlı dönemi, zengin yazılı kaynaklara sahip olmakla birlikte, dünya tarihinde daima önemli birer kaynak ola gelmiş seyahatnâme türü kitaplar açısından zengin değildir. Bundan dolayı XVII. asrın yegâne Türk seyyahı sayılan Evliya Çelebi'nin Seyahatnâmesi, diğer kaynaklar arasında ayrı bir özellik ve kıymet taşımaktadır. Ancak ne döneminde, ne de daha sonra yazılan eserler Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'ni hakkıyla değerlendirememişlerdir.
XIX. yüzyıla kadar hiçbir bibliyografik esere girmemiş olan Seyahatnâme, ne yazık ki bu tarihten sonra da lâyık olduğu ilgiyi görmemiştir. Şüphesiz bunun pek çok sebebi vardır. Ancak en önemlisi Seyahatnâme'nin sansür edilerek hatta özetlenerek dikkatsizce basılmış olmasıdır. Sözkonusu matbu Seyahatnâme, aslını yansıtmadığı gibi Evliya Çelebi ve eseri hakkında da pek çok yanlış yargıların doğmasına yol almıştır.
Evliya Çelebî'nin on ciltten oluşan Seyahatnâmesi'nin, Pertev Paşa Kütüphanesi'ndeki nüsha esas alınarak Necip Âsım'ın gözetiminde, İkdam Gazetesi sahibi Ahmed Cevdet Bey'in himmeti ile 1896 yılında neşrine başlanmıştır. İlk beş cildi 1899 yılı sonuna kadar tamamlanan eserin altıncı cildi 1901 yılında yedi ve sekizinci ciltleri 1928 yılında, dokuz (1935 yılında) ve onuncu (1944 yılında) ciltler ise Türkiye Cumhuriyeti Maarif Vekaleti tarafından yeni harflerle yayınlanmıştır. Bu neşrin ilk cildinin yayınından 100 yıl sonra 1996 yılında Yapı Kredi Yayınları tarafından birinci cildin tam metni yeniden yayınlanmıştır.
Özellikle ilk altı cilt, Osmanlı devletinde sıkı sansürün uygulandığı bir zamana tesadüf ettiğinden, eserden pek çok parçaların çıkarıldığı, metne müdahale edildiği ve eserin orijinalliğinden hayli şey kaybettiği bilinmektedir. Birçok dile tercüme edilmiş ve pek çok akademik çalışmaya da kaynaklık etmiş olan Seyahatnâme'nin bu matbu nüshası Türkiye'de olduğu kadar bütün dünyada da kullanılmıştır.
Bundan dolayı Türk ve dünya tarihi için artık tartışmasız bir kaynak kabul edilen Evliya Çelebi Seyahatnâmesi'nin eksiksiz bir metin neşrinin yapılmasını kaçınılmaz kılmış ve elinizdeki çalışma bu zaruretin bir sonucu olarak doğmuştur.
Seyahatnâme'nin II. cildi en çok bilinen ve güvenilir kabul edilen Topkapı Sarayı Kütüphanesi Bağdat Köşkü 304 numaralı nüsha esas alınarak hazırlandı. XVII. yüzyıl Anadolu Türkçesi ile birlikte biraz da Evliya'nın bizzat kendine has üslûbunu yansıtan böylesine hacimli bir eserin yeni Türkçe harflere aktarılmasının ne denli zor bir iş olduğu bütün bilimsel çevrelerce kabul edilmektedir. Böyle bir işe başlandığında şüphesiz neşir ilkeleri açısından; metnin eksiksiz yansıtılmasının yanında, filolojik özellikler, fonetik yapı ve dönemin diğer dil hususiyetlerinin yanısıra, ortaya okunabilir ve anlaşılabilir bir metnin konulması gerekmektedir.
Hazırlanan bu çalışma ne tenkitli bir neşir; ne de spesifik bir "dil" çalışmasıdır. Bu çalışmada tarih, edebiyat, sosyoloji, antropoloji vb. sosyal bilimlerin hemen her dalı ile uğraşan kişilerin rahat okuyup istifade edebilecekleri eksiksiz bir metnin ortaya konulması hedeflenmiştir. Dolayısıyla tenkitli bir metnin neşrinde istenen değerlendirme ve özellikler bu metinde aranmamalıdır. Bu kitap hazırlanırken şu hususlara dikkat edilmiştir:
Metnin kolay okunmasını sağlamak maksadıyla okuyucuyu gereksiz şekilde yoran transkripsiyon işaretlerine, zarurî hâller dışında yer verilmemiştir.
Orijinal metinde aynı kelimeler zaman zaman farklı imlâ ile yazılmışlardır. XVII. asır dil zenginliğini korumak için bu kelimelerde hiç bir tasarrufta bunulmamış aynı imlâların yansıtılmasına özen gösterilmiştir. Bu farklı imlâ şekilleri bazan aynı sahifede ve hatta aynı satırda bile bulunmaktadır. Meselâ: Varak 229a, satır 23'te "pınar" kelimesi (vav ile) "bunar" şeklinde iken aynı sahifenin 25. satırında (yâ ile) "bınar"; varak 226b, satır 30'da "değirmân" (mim'den sonra elif mevcut) bir satır sonra elif kaldırılarak "değirmen" şeklinde yazılabilimektedir. Arapça ve Farsça asıllı kelimelerde de durum bundan farklı değildir. Aynı şekilde, 283a/18'de "çile" (yâ ile) kelimesi 24. satırda "çille" (yâ'sız ve çift lâm ile) şeklindedir. Bu şekilde yüzlerce örneğin sıralanması mümkündür. Bu imlâlar aynen korunmuştur.
Evliya'nın özellikle harekelediği ama bugün farklı bir imlâ ile yaşayan kelimelerde, orijinal imlânın aktarılmasına özen gösterilmiştir. Ayrıca yer ve şahıs isimlerinde de Evliya'nın imlâsı esas alınmıştır. Ancak, istisna olarak "Arz-ı rûm" kelimesi "Erzurum" olarak yazılmıştır.
Eserde mevcut çıkmalar (derkenar), diğer yazma nüshalar da kontrol edilerek metnin içine yerleştirilmiş {} işaretiyle çıkma olduğu gösterilmiştir.
Metinde geçen âyetlerin Arapça orijinalleri dizilerek, dipnotta sûre ve âyet numaraları ile meâlleri konulmuş; ancak diğer Arapça ve Farsça ibare, deyim, vecize vb.nin metin içinde transkripsiyonu verilmiştir.
Hazırlanan eserin kolay kullanılması için baş tarafına orijinalinde bulunmayan geniş bir "İçindekiler" ile sonuna da "İndeks" ilave edilmiştir. Yazma nüsha ile karşılaştırma yapmak isteyenler için orijinal varak numaraları metin içinde "[218a; 218b; 219a; ...]" şeklinde verilmiş olmakla birlikte, indeks varak numaralarına göre değil, bu kitabın sayfa numaralarına göre düzenlenmiştir.
Bütün dikkat ve gayretlere rağmen bu büyüklükteki bir metnin neşrinde hataların olması kaçınılmazdır. Bizden kaynaklanan bu hatalara getirilecek eleştirilerin ileride yapılacak yeni neşirlerde rehberlik edeceği inancını taşımaktayız.
BAZI ‹fiARETLER XXIX
Evsâf› menzili Dârü'l-harîr, sevâd› azîm nazargâh› Hayy [u] Kadîr, taht› kadîmi evvel-kal‘ai Bursa, pây› taht› düvel 9
Evsâf› imârât› Bursa 10
Evsâf› hâkimân› benderi Bursa 11
Evsâf› Afla€› Kal‘a ve flehri azîm 11
Evsâf› câmi‘hây› selâtîn ve gayr› selâtîn 12
Evsâf› Câmi‘i Sultân Orhân Gâzî 12
Der-sitâyifli Câmi‘i Gâzî Hüdâvendigâr 13
Evsâf› Câmi‘i Y›ld›r›m Bâyezîd Hân 13
Evsâf› Câmi‘i Emîr Sultân 13
Câmi‘i Hazret-i Monla Arab Cabbârî 13
Üftâde Efendi Câmi‘i: 14
Evsâf› mesâcidi Bursa 14
Mescidi Zeynîler 14
Evsâf› medârisi tahsîli ulûm› Bursa 14
Evsâf› dârü't-tahsîl dârü'l-hadîs 14
Evsâf› dârü'l-kurrâ› Kur’ân› Azîm ve Furkân› Mecîd 14
Evsâf› dâru't-ta‘lîm mektebi s›byân ve t›flân› ebced-hân 14
Evsâf› tekyegâh› ehli tarîk 14
Evsâf› tekyei imâreti it‘âm 15
Evsâf› hân› hâcegân› azîm 15
Evsâf› tâbhânei kârbânsarây 15
Evsâf› hân› mücerredân 15
Evsâf› adedi çeflmei uyûn› cârîler 15
Evsâf› âsiyâb› mâ 15
Evsâf› selsebîli âb› hayât 16
Fasl› sitâyifli hammâmât› flehri Bursa 16
Evsâf› hammâmât› sarây 16
Evsâf› germ-âb› kudreti ‹lâhî ya‘nî ›l›ca suyu 16
Evsâf› kapl›cai Çekirge Sultan 16
Der-sitâyifli kapl›cai Kükürdlü 16
Evsâf› Yeni Kapl›ca 17
Evsâf› kapl›ca› Kaynarca 17
Evsâf› sûk› sultânî-i Bursa 17
{Evsâf› cisr} 19
Der-sitâyifli mesîregâh [u] teferrücgâh› Bursa 19
Evsâf› mesîregâh› Cebeli Ruhbân, ya‘nî Keflifl Da€› 20
Evsâf› cibâlleri beyân eder 20
Menzili Gâzî yaylas› 20
Menzili Sobran 20
Menzili Bakacak 20
Menzili Süleymân Hân B›nar› 21
Der-vasf› âb› zülâl 21
S›fat› zi’bi âb› zülâl 21
Hâssai âb› zülâl 21
Evsâf› a‘yân [u] kibâr, e’imme ve hutebâ ve meflâyih› ›zâm 22
Evsâf› flu‘arây› Bursa 22
Evsâf› kâr [u] kesb-i lisân u libâs› ahâlîi Bursa 22
Evsâf› âb [u] hevây› latîf-i Bursa 22
Evsâf› mahallât› esmâi Bursa 22
Evsâf› memdûh› me’kûlât› Bursa 22
mücevher 22
Yemen 22
boza 22
Karanfilli flerbeti 22
Evsâf› mahsulât› müsmirât-› fâkihât 22
emrûd 22
kays› 22
kiraz 22
kestâne 22
Kirde kebâb 22
Evsâf› memdûhât› sanâyi‘ât› Bursa 23
Evsâf› ziyâretgâh› pâdiflâhân› flehinflâhân› Âli Osmâniyân› selâtîni mülûk› selef 23
‹cmâli tevârîh› fütûhât› Osmân Hân Gâzî 23
Devleti Osmânc›k'daki vüzerâlar› beyân eder 23
Zamân› Osmânc›k'daki ulemâlar› bildirir 23
Devleti Osmânc›k'daki flu‘arâlar› bildirir 23
Ziyâreti Osmân Hân Gâzî 23
‹cmâli cülûs› Orhân Hân Gâzî b. Osmân Hân Gâzî 24
‹cmâli vüzerâi merhûm Orhân Gâzî 24
Orhân Gâzî asr›ndaki sultân› flu‘arâlar› bildirir 24
Devleti Orhân'da olan kibâr› evliyâullah› ve ulemâ ve sulehâlar› bildirir 24
Zamân› Orhân Gâzî'de evsâf› nesebnâmei Sultân Hac› Bektâfl› Velî 24
Türkistân 25
Nesebnâmei Hac› Bektâfl› Velî 25
efl-fieyh Abdâl Mûsâ 26
‹cmâli cülûs› Gâzî Hudâvendigâr Murâd Hân› Evvel ibn Orhân Gâzî 26
‹cmâli feth-i fütûhât› Gâzî Murâd Hân› Evvel 26
Vefât› Gâzî Hüdâvendigâr derGazây› Kosova 26
Ziyâretgâh› Gâzî Hüdâvendigâr 26
Devleti Hudâvendigâr'da olan vüzerâlar› beyân eder 26
Saltanat› Hudâvendigâr'da olan flu‘arâlar› beyân eder 26
Zamân› Hudâvendigâr'da olan ulemâ ve sulehâlar› bildirir 26
‹cmâli cülûs› Y›ld›r›m Bâyezîd Hân ibn Murâd› Gâzî Hudâvendigâr 27
Fütûhât› Y›ld›r›m Bâyezîd Hân 27
Ziyâretgâh› Y›ld›r›m Bâyezîd Hân 27
Müddeti Saltanat› Y›ld›r›m Hân 27
‹cmâli vüzerây› Y›ld›r›m Hân 27
Zamân› Y›ld›r›m Hân'daki flu‘arâlar› beyân eder 27
Devleti Y›ld›r›m Hân'daki ulemâ ve sulehâ ve kibâr› evliyâlar› bildirir 27
‹cmâli cülûs› Çelebi Sultân Mehemmed Hân ibn Y›ld›r›m Bâyezîd Hân 28
‹cmâli Fütûhât› Çelebi Sultân Mehemmed Hân 28
Ziyâretgâh› Çelebi Sultân Mehemmed 28
Zamân› devletindeki binây› azîmleri beyân eder 28
Devleti Çelebi Mehemmed Hân'daki flu‘arâlar› bildirir 28
Zamân› Mehemmed Hân› Evvel'deki ulemâ ve sulehâ ve meflâyihleri bildirir 28
‹cmâli cülûs› Sultân Murâd› Sânî ibn Çelebî Sultân Mehemmed Hân› Gâzî 28
Zamân› devletinde feth olan kal‘alar› beyân eder 28
Vefât [u] ziyâretgâh› Koca Sultân Murâd Hân› Sânî 29
Hayrât› Murâd› Sânî 29
Devleti Koca Murâd› Sânî'deki vüzerâlar› beyân eder 29
Asr› Murâd Hân'daki emlahu'flflu‘arâlar› beyân eder 29
Zâman› Murâd Hân› Sânî'deki ulemâ ve sulehâ ve meflây›hlar› bildirir 29
Ziyâretgâh› flehzâdegân› Âli Osmân 29
fiehâdeti fiehzâde Ahmed Hân ibn Bâyezîdi Velî 29
fiehâdeti fiehzâde Korkud ibn Bâyezîdi Velî 29
Târîhi vefât› Cem fiâh ibn Ebü'lfeth Mehemmed Hân 30
Ziyâreti flehîdân› birâderân 30
Evsâf› ziyâretgâh› evliyâu'l-ârifîn ve asfiyâu'lvâs›lîn huccallahu ale'l-âlemîn 31
Menâk›b› Emîr Sultân 32
Menâk›b 33
Sebebi Menâk›b 34
pîrezen (Türbedar yafll› k›z) 34
Bursa flehri içre k›rk gün k›rk gice zevk u safâlar edüp âflinâl›€› ve hukukun kesb etdi€imiz a‘yân [u] eflrâflard›r. Bursa içre hânedân sahibi velîni‘metleri ve güzîde erbâb› ma‘ârifleri ayân u beyân eder 35
Evsâf› menzili da€› derûn iskelei bîemân Bozburun 36
Evsâf› nâhiyei kasabai Armudlu 36
Evsâf› kasabai Ayasd›fanaz 36
Evsâf› bâ€çei ‹skender Çelebi 36
Ziyâreti fieyhülislâm Hüseyin Efendi 36
Pendnâmei pederi büzürgvâr 37
‹znikmit vilâyetine gitdi€imiz menâzilleri ayân u beyân eder 38
Menzili kal‘ai Dar›ca 38
Menzili ‹çme Suyu 38
Karyei ‹nehac› 38
Karyei Zeytûnburnu 39
Evsâf› kal‘ai Makedonin ya‘nî kal‘ai ‹znikmit 39
Evsâf› ziyâretgâh› ‹zmit 40
Menzili Bafl ‹skele 40
Menzili ‹skelei Dil 40
Evsâf› Menzili kal‘ai Kara Yalova 40
Menzili Germ-âb› cihân-nümâ 40
Sebebi binây› germ-âb 41
Cezîrei He€beli 41
Cezîrei Bur€azl› 41
Cezîrei K›nal› 41
Cezîrei K›z›lada 41
Bin elli Cemâziye'l-âhirenin gurresinde vilâyeti Batum Tarabefzûn› râhat-füzûn flehrine gitdi€imiz menâzilleri ve büleydeleri beyân eder [245a] 41
Menzili Yeniköy 41
Menzili kal‘ai Kavak 41
Menzili iskelei ‹rve 42
Cezîrei Kerpe 42
Evsâf› Akçaflar 42
Evsâf› Çoban kullesi 42
Ziyâretgâh› Amasra 42
Menzili fiât›rköyü 43
‹stefan karyesi 43
Evsâf› flehri atîk [ü] mahbûb ya‘nî kal‘ai Sinop 43
Evsâf› Mesâcid 44
Evsâf› ziyâretgâh› Sinop 44
Menzili Find›cak A€z› 44
Menzili K›z›l›rmak 44
Evsâf› kal‘ai Samsun 45
‹stefani Burnu 45
Evsâf› kal‘ai Giresin 46
Ziyâretgâh› Giresin 46
Evsâf› kal‘ai Perpulom 46
Menzili Popoli 46
Evsâf› kal‘ai Kiliye 46
Evsâf› kal‘ai Yorozburnu 46
Evsâf› kal‘ai Ahça-âbâd 46
Evsâf› Polata bâzâr› 47
Kalatimana deresi 47
Menzili Sire deresi 47
Evsâf› flehri azîm ve kal‘ai ma‘mûr› kadîm Vilâyeti Legzi [Lezgi], Beldei Tarabefzûn 47
Eyâleti Tarabuzun 48
Der-sitâyifli flu‘arây› Tarabefzûn 49
Evsâf› kibâr [u] a‘yân› Tarabefzûn 49
Der-beyân-› ulemâ ve sulehâ ve meflây›h-› kirâm-› Tarabefzûn 49
Bâlâda tahrîr olunan a‘yân-› kibâr›n maskat› re’sleri olan kal‘ai Tarabefzûn'un eflkâli ve hudûdu ve âsâr [u] binâlar› ve cümle hayrât [u] hasenâtlar›n ayân u beyân eder 49
Der-sitâyifli eflkâli kal‘ai Tarabefzûn 49
Evsâf› Afla€› Hisâr 49
Evsâf› câmi‘i selâtîn ve gayr› cevâmi‘i vüzerâ ve a‘yân-› kibâr 50
Evsâf› medârisi tahsîlü'l-ulûm 51
Evsâf› dârü'l-kurrây› Tarabefzûn 51
Evsâf› dâru't-ta‘lîmi s›byân [u] t›flân› ebced-hân 51
Evsâf› tekyei dervîflân› zî-flân 51
Evsâf› hammâmât 51
Evsâf› hân› hâcegân 51
Evsâf› hân› mücerredân 51
Evsâf› çeflme ve sebili âb› hayât 51
Evsâf› esvâk› ma‘mûr› sultânî 52
Evsâf› imâreti it‘âm 52
Evsâf› rengi rûy› ahâlîi Tarabefzûn 52
Evsâf› kâr [u] kesbi ehli Tarabzen 52
Evsâf› sanâyi‘i meflhûr› Tarabefzûn 52
Tarabefzûn'un me’kûlât ü meflrûbât›n›n memdûhât›n beyân eder 52
Mâhîlerinin memdûhâtlar›n beyân eder 53
Nef‘i ve eflkâli ve hâssas›n bildirir 53
Evsâf› mesîregâh› Tarabefzûn 54
Ve mine'l-bedâyi‘ hikâyei acîbe 54
Der-sitâyifli Nehri Hoflo€lan 54
Evsâf› ziyâretgâh› selâtîn ve kibâr [u] kümmelîni Tarabefzûn 55
Gürcîstân ve Mikrilistân vilâyetlerinin seyâhatine gitdi€imiz k›lâ‘ ve menâzilleri beyân eder 55
Menzili De€irmenderesi 55
Menzili kasabai fiana 55
Menzili kasabai Kaliparahavoli 55
Evsâf› menzili kasabai Hopan 55
Evsâf› sûr› kavî ve metîn kal‘ai Gönye 55
Evsâf› vilâyeti Mikrilistân 56
Menzili Handala 56
Abaza vilâyetine gitdi€imiz menâzilleri bildirir 56
Sitâyifli meneksile gemisi 56
Menzili nehri azîm Fafla çay› 56
Evsâf› vilâyeti flehnâze (diyâr-› Abaza); ya‘nî diyâr› Abaza 57
‹btidâ Tatar'dan tenâsül bulan kavmi gûnâ-gûnlar 57
Karyei H›fal 58
Aflîreti Çandalar 58
Evsâf› aflîreti Keçler 58
Vilâyeti Sadfle 59
Karyei Ateme 60
Ammâ bu, lebi deryâda olan iskele sâhibi Abazalardan ma‘dâ da€larda olan Abaza aflîretlerin beyân eder : [258b] 60
Lisân› garîb ü acîb-i Lisân-› Abaza 61
Anapa Liman›'ndan Azak gazâs›na gitdi€imiz menâzilleri beyân ider 63
Evsâf› menzili liman› Bal›s›ra 63
Bu hakîr gazây› Azak'dan bî-feth K›r›m diyâr›na gitdi€imiz beyân ider 67
Menzili Burabay 67
Menzili kenar› Nehri Süd 67
Nehri Mufl 68
Menzili Yörembay 68
Evsâf› menâzili Kal‘ai Azak 68
Müflâverei keferei Kazak› Azak 68
Ser-güzeflt [ü] ser-encâm› Evliyây› bî-riyâ 69
Evsâf› tekye ve kal‘a-i Keli€ra Sultân 71
{Menâk›b} Der-sitâyifli Tekyei Keli€ra Sultân, ya‘nî Sar› Salt›k Sultân 72
‹slâmbol'a revâne oldu€umuz beyân eder 74
Kasabai Terkoz 74
Uskumru çay›r› 74
Karatafllar 74
Menzili kal‘ai Kavak 75
Manzarai tûl [u] arîzi Bahri siyâh 75
Bin elli () senesinde Malta gazâs›na gitdi€imiz beyân eder 75
Sebebi katli Yûsuf Pafla 82
Hikâyei garîbe ve acîbei güftei pederi azîzi mâ 83
Der-beyân› hikmeti esrâr› hafiyyei ‹lâhî 84
Der-menâk›b› âk›beti ahvâli flehzâdegân› ibn Ahmed Hân 85
Bin elli () senesinin mâh› Recebü'l-müreccebinin gurresinde Defterdârzâde Mehemmed Pafla ile Eyâlet-i Erzurûm'a gitdi€imiz menâzilleri ve kurâ ve kasabât [u] k›lâ‘alar› ve cümle âsâr› azimleri ayân u beyân eder 87
Evsâf› kasaba-i Gekbiziyye 87
Ziyâretgâh› Gekbiziye 88
Der-sitâyifli buhayrei Sabanca 88
Evsâf› kal‘ai Bolu 89
Germâb› Bolu 90
Evsâf› ziyâretgâh› Bolu 90
Evsâf kasabai Gerede 90
Lisân› Ist›lâh› Etrâk› Tosya ve Bolu ve Dörddîvân 90
Menzil-i Karagöl 91
Menzili karyei Bay›nd›r 91
Evsâf› kal‘ai Nâs›ya (=Tosya) 92
Ziyâretgâh› Tosya 92
Ziyâreti fiis Baba Sultân 92
Ziyâreti 92
Evsâf› ziyâretgâh› flem‘i âlem, çer‛ hurrem, mücerredi bât›n u zâhir, müsafiri gâ’ib [u] hâz›r, zübdei evliyâ ve umdei asfiyâ eflfieyh Hazret-i Koyun Baba 93
Ziyâreti Burhân Dede 93
Direklibel 93
Menzili karyei Hac›köy 94
Menzili karyei Kerkiraz (?) 94
Evsâf› flehri dârü'l-izzetü as›yyei flâhika ke-ennahâ bak›yyet mine'lAmalika ya‘nî cebeli kudret kal‘ai Amasiyye 94
Evsâf› medârisi Amasiyye 96
Evsâf› tekyei dervîflân› zî-flân 96
Evsâf› kârbânsarây 96
Evsâf› hammâmât: 96
Evsâf› çârsû-y› bâzâr›: 96
Der-sitâyifli esmâi mahallât: 96
Der-sitâyifli a‘yân [u] eflrâf [u] kibâr 96
Der-vasf› rengi rûy ve kâr [u] kesbi ehli beled: 97
Der-ta‘rîfi lisân u libâs› ehli beled: 97
Der-sitâyifli mahbûb u mahbûbe 97
Der-beyân› me’kûlat› mahsûlât: 97
Der-beyân› meflrûbat› mahsûlât 97
Der-beyân› sanâyi‘ât› memdûhât: 97
Der-beyân› âsâr› ibret-nümâ imârât: 97
Der-beyân› ekâlim ve arz› beledi [ve] tûl› nehârât: 97
Der-beyân› letâfeti âb u hevâ 97
Evsâf› ziyâretgâh› sülâlei selâtîni Âli Osmân ve kibâr› kümmelîni eflrâf [u] a‘yân 97
Ziyâreti Ferhâd 98
Menzili Kanl›b›nar 98
Menzili karyei ‹zek 98
Evsâf› dârü'l-ikbâli Dâniflmendiyye kal‘ai Nîk-hisâr› üstüvâr 98
Evsâf› ziyâretgâh› Niksar 99
Menzili karyei Bafl çiftlik 100
Karyei fiahne 100
Kurâ ve kasabât ve büleydeleri deverân ve seyrân ederek kâh flarka ve kâh cânibi garba ve kah cenûba ve kâhîce cânibi flimâle gitdi€imiz menâzilleri beyân eder 100
Karyei Tekye 100
Menzili karyei Çavdar 100
Menzili karyei Enderes 100
Menzili Taban Ahmed A€a Çiftli€i 101
Menzili karyei Kara Ya‘kûb 101
Menzili Korkun Kayas› 101
Karyei Baru 101
Menzili karyei fiîrân 101
Menzili karyei Karacalar 101
Menzili karyei Sar›calar 101
Menzili karyei Salut 101
Sahrây› Kerkük Ovas› 101
Kal‘ai Dirmiri 101
Menzili Sultân Hasan Câmi‘i 102
Menzil-i karyei Çavufllar Kethüdâs› 102
Menzili karyei Pulur 102
Menzili Tercânl› Alî A€a Köyü 102
Menzili karyei Mama Hâtûn 102
Ziyâreti Mama Hâtûn 102
Menzili karyei Cinis 102
Menzili karyei Il›cai germâb› nâfi‘ 102
Evsâf› dârü'l-celâl, vilâyeti dârü'l-ikbâl, kal‘ai h›sn› hasîn ve seddi metin fiehri Erzene'r-rûm ya‘nî Erzurûm ve behçeti rüsûm dirler 103
Esmâi adedi mahallât 105
Evsâf› medresei tahsîli ulûm 106
Evsâf› dârü'l-kurrây› Hazreti Kur‘ân 106
Evsâf› dârü'l-hadîsi kelâm› Nebî 106
Evsâf› dârü't-ta‘lîm [ü] mektebi s›byân 106
Evsâf› tekyei derviflân 106
Evsâf› çeflmei âb› revân 106
Evsâf› sebîli hayât› cân 106
Evsâf› hammamât› s›hhati cân 106
Evsâf› hân› kârbânsarây 106
Evsâf› rengi rûy› pîr u civân 107
Evsâf› mahbûbe [vü] mahbûbât 107
Evsâf› ahâlîi libâs [u] lisân 107
Evsâf› hevâ vü âb› hayvân 107
Evsâf› iklîmi arz› büldân 107
Evsâf› memdûhât› mahsûlât 107
Evsâf› memdûhât› sanâyi‘ât 107
Evsâf› memdûhât› me’kûlât 107
Evsâf› meflhûr› meflrûbât 107
Evsâf› mesîregâh› imârât 107
Evsâf› külliyât› Erzurûm 107
Varofl› bâb› Tebrîz (Erzurûm) 107
Varofl› Gürcî kapusu 107
Varofl› Erzincân kapusu 107
Evsâf› E€erlida€ 108
Menâk›b› Bel‘am ibn Bâ‘ûr 108
Evsâf› ziyâretgâh› kibâr› evliyây› izâm 109
Menâk›b› Türbedâr Hâtûn Baba 109
Bin elli () gurresinde Erzurûm eyâleti Kürdistân'›nda fiuflik kal‘as› üzre sefere gitdi€imiz konaklar› beyân eder 110
Menzili karyei Ca‘fer Efendi 110
Evsâf› kal‘ai Kahkahây› Rûm Hasan-Âbâd 110
Evsâf› germâb 111
Karye-i menzili Sefer A€a 111
Der-sitâyifli cisri azîm Çoban 112
Menzili karyei Büyük Art›f 112
Karyei Kozlu Baba Sultân 112
Evsâf› kal‘ai H›n›s 112
Menzili karyei Hâsbek 112
Evsâf› kal‘ai Ziyâeddîn 112
Evsâf› kal‘ai fiuflik 113
fiuflik Be€in taleb etme€e gitdi€imiz konaklar› ayân u beyân eder 113
Menzili Künbeti Tahmûres 113
Eflkâli kal‘ai Mekü 114
Menzili karyei Alacalar 114
Bin elli () mâh› ()de nehri Araz kenar›ndan diyâr› Acem'de Revân ve Nahfl›vân ve Tebrîz'e gitdi€imiz kûh-kendleri ve seyr [ü] temâflâ etdi€imiz âsâr› acîbe ve garîbeleri ayân u beyân eder 114
Karyei Yaylac›k 114
Menzili Barudhâne 114
Menzili kendi Düflkaya 114
Menzili Ça€la Gurna 114
Menzili kal‘ai Kar›fl, ibtidâi vilâyeti diyâr› Acem 115
Menzili karyei kendi Masîr 115
Kendi Zuchân 115
Menzili Üçkilise 115
Garîbe ve acîbei Üçkilise 116
Kendi Sükûn 116
Menzili nehri azîm Zengî 116
Menzili kendi Sidirgi 116
Germâb› Sidirgi 116
Menzili zâviyei Ahmed Be€ 116
Evsâf› flehri Azîm Karabâ€lar 117
Evsâf› kal‘ai Nahflivân› nakfl-› cihân 117
Diyâr› Tebrîz'e gitdi€imiz konaklar› beyân eder 120
Nehri Aras› Büzürk 120
Menzili kendi Kerkene 121
Menzili kendi Zennûse 121
Evsâf› b‛ ‹rem'e mânend flehri Merend Taht› Hân› Elvend 121
Menzili kendi Kehrîz 121
Menzili kendi Sehlân 122
Evsâf› vilâyeti ‹rân, taht› Azerbaycân, türâb› kûh› Ûcân flehri azîm ve kal‘ai kadîm benderi kal‘ai Tebrîzi Dil-âvîz 123
Evsâf› cevâmi‘hây› Tebrîz 124
Der-sitâyifli dârü'l-kurrây› Kur’ân 125
Der-beyân› sebîli cân-sitân 125
Der-sitâyifli mahallât-› büldân 125
Der-‘ayân› hân› hâcegân 125
Adedi çârsû-y› bezzâzistân 125
Evsâf› rengi rûy› pîr [ü] civân 126
Sitâyifli mahbûbe [vü] mahbûbân 126
Evsâf› kibâr [u] eflrâf [u] a‘yân 126
Adedi ulemây› ebdân 126
Sitâyifli sulehâ-yi meflâyihân 126
Der-vasf› musannifîn [u] flâ‘irân 126
Der-ta‘rîfi tâc› Acem 126
Der-ta‘rîfi ahâlîi lisân 126
Der-vasf› ibret-nümây› Âbâdân 126
Sitâyifli hevây› hûb [u] câvidân 126
Der-beyân› zülâli âb› hayavân 126
Der-ta‘rîfi câh› mâi hânedân 126
Der-tavsîfi ekâlîmi büldân 127
Der-hakk› tâli‘i Tebrîzi Azerbaycân 127
Der-beyân› hammâmât› mahsûs› a‘yân 127
Der-vasf› hubûbât› mahsûlât 127
Der-beyân› memdûh› sanâyi‘ât 127
Der-sitâyifli me’kûlât 127
Der-vasf› me’kûlât u müsmirrât 127
Der-medhi envâ‘› meflrûbât 127
Der-beyân› it‘âm› imârât 127
Seyrgâh› kûh› Sürhâb, ya‘nî K›z›lda€ 127
Der-sitâyifli mesîregâh› bâ€vât 127
Mesîregâh› ibret-nümây› acîbe ve garîbe 128
Hân› âlî-câh ile Tebrîz'in nevâhileri teferrücine gitdi€imiz kend [u] k›lâ‘lar› ve ziyâretleri beyân eder 128
Nâhiyei Mihrânrûd 128
Nâhiyei sânî Serâvrud 128
Nâhiyei sâlis Dîdeher 129
Nâhiyei çârum Ürdnik 129
Nâhiyei pencüm Rûdkat 129
Nâhiyei fleflüm Hânumrud 129
Nâhiyei heftüm Bedûstân 129
Ve mine'l-bedâyi‘i'l-münâzarât 129
Der-sitâyifli külliyât› Tebrîzi Dilâvîz 130
Ahlâk› zemîmei ‹rân 131
Der-beyân› ziyâretgâh› evliyây› ›zâm› flehri Tebrîz 132
Hân› âlîflân ile fiâm› Gazan ziyâretine gidüp Tebrîz etrâf›nda olan k›lâ‘lar› temâflâ etdi€imiz beyân eder 132
Menzili kendi Ac›su 132
Evsâf› ziyâretgâh› Hazreti Muhammed fiâm› Gazan 132
Kendi Velyân 133
Serâvrûd 133
Kendi Dûflt 133
Kendi Çulânduruk 133
Kendi Elkâbendiles 133
Kendi Lâkderuh 133
Kendi Kecâbâd 133
Nâhiyei Rûdkât 133
Menzili Turnaçay›r› 134
Menzili Setgiz 134
Evsâf› kal‘ai flehri kadîm Ûcân 134
Nâhiyei Mihrânrûd 134
Kendi Esfeh 134
Menzil-i kendi Mânmâh 135
Evsâf› kal‘ai Kehrevân› Azerbaycân 135
Menzili kendi fiâh-bend 135
Evsâf› flehri azîm ve taht› ‹rânzemîni kâdîm, kal‘ai Erdebîl 135
{Evsâf› me‘âdini sengi Seylân 136
Ziyâretgâh› kibâr› kümmelîni Erdebîl 137
Menzili kendi Ârâm-flâh 137
Kendi Yâr Alî 137
Kendi Mirza ‹mâd 137
Mesîregâh› Ayn› Alî 137
Vilâyeti Azerbaycân› Tebrîz'den vilâyeti Revân'a revân oldu€umuz kurâ ve kend ve büleyde vü k›lâ‘lar› ayân u beyân eder 137
Menzili kendi Hac› Harâmî 137
Menzili kendi Safyân 137
Menzili Hân› Mezîd Hân 138
Menzili kendi Keremifl 138
Menzili kendi Veflle Çay› 138
Evsâf› kal‘ai Hoy› dilcûy 138
Ziyâreti Seri Hazreti fiemsi Tebrîzî 138
Menzili flehri Behistân› bâ€istân 138
Nehri Karaçubu€ 139
Menzili Tut âlûs› 139
Menzîli kendi Avflarl› 139
{fiehri fiorakil 139
Menzili fiarâbhâne 139
Kendi Seyfeddîn 139
Menzili kendi Seyfeddîn Hân 139
Menzili kendi Tîlfirâk 139
Evsâf› kal‘ai Revân› Azerbaycân flehri Hoca Cân 139
Kal‘ai Revân'dan vilâyeti fiirvân, fiamah› ve Tiflis ve Termenis ve kal‘ai Erifl ve kal‘ai Bakü menâzillerin beyân eder 142
Kendi Hocab†142
Menzili kendi Demirci Hasan 142
Evsâf› kal‘ai Gencînei Râz, flehri azîm Gencei Dilnüvâz 142
Ziyâretgâh› flühedây› Erivâm 143
Menzili Gülün (?) Hezâr Ahmedî 143
Kendi Meküçüvür 143
Menzili nâhiyei Mahmûd-âbâd 144
Evsâf› kavmi kabîlei Kaytak 144
Lehcei kavmi Kaytak, lisân› ›st›lâhât› kavm-i Mo€ol : Evvela 146
Menzili kendi Gîlân Çay› 146
Ziyâreti Avflar Baba 146
Kendi Ferruhzâd 146
Menzili kendi Aksu 147
Evsâf› vilâyeti fiirvân, ya‘ni kal‘ai fiemah› 147
Ziyâreti Hazreti Pîr Derkûh Sultân 149
Menzili Pîr Merîzât Sultân 149
Ziyâreti efl-fieyh Hazreti Merzâ Sultân 149
Menzili Alt›a€aç 149
Ziyâreti H›z›r Zinde 149
Kasabai Rükâli Azîm 149
fiemah› hân› 150
Evsâf› kal‘ai Baküyi Cân [u] serhaddi Acem der-eyâleti fiirvân 150
Kal‘ai serhaddi Bakü'den Gürcîstân vilâyetine gitdi€imiz menâzilleri ve kurâ vü kasabât ve k›lâ‘lar› ve eyâleti hükûmetleri ve ibretnümâlar› beyân eder 151
Evsâf› flehri azîm ülkei fiaburan› hükmi fiirvân 152
Menzili kendi Çarhî 153
Evsâf› benderi bâb, ya‘nî flehri Bâbü'l-ebvâb, a‘nî Seddi ‹skenderi Zülkarneyn, kal‘ai Demirkapu 153
Ve derûn› kal‘ada olan imâretleri beyân eder 155
Evsâf› ziyâretgâh› Demirkapu 156
Diyâr› Gürcîstân'a gitdi€imiz konaklar› beyân eder 156
Menzili kasabai Küre 156
Ülkei kendi Zahor 157
Ziyâreti efl-fieyh Emîr Sultân 157
Vilâyeti Gürcîstân [u] fiavfladistân vilâyetlerin beyân eder 157
Kal‘ai Urdubâr 157
Evsâf› kal‘ai kadîm ve taht› azîm flehri Kâht 157
Evsâf› ttaht› Gürcî fiavfladistân, ya‘nî kal‘ai binây› Betlis, kal‘ai metîn Tiflis 158
Ziyâretgâh› Tiflis 159
Evsâf› kal‘ai kadîm ve seddi azîm, kal‘a-i Azgûr-ı Aleksand›r-ı Gûr 160
Lisân› fesâhat› Gürcîi fiavflad-› âdemî-zâd 160
Der-beyân› hasebi bî-neseb mülûk› nesli Gürcîstân 160
Evsâf› Seddi ‹slâm ve fethi Selîm Hân, vilâyeti Ç›ld›rân kal‘ai h›sn› hasîn ve seddi metîn, sûr-i kavî, benderi Âli Osmân Ah›çka 161
Eyâleti Ç›ld›r 162
Bu eyâleti Ç›ld›r'›n cânibi erba‘as›nda mutî‘ ve münkâd olan Gürcîstân kal‘alar›n beyân eder 163
Kal‘ai fiatan 163
Ardahân kurbunda olan kal‘alar› beyân eder 163
Erzurûm 164
Evsâf› kal‘ai Mamrevân 164
Karyei ‹yd 165
Karyei Kara Künek 165
Karyei Umudum Sultân 165
Ziyâreti Dumlu Sultân 165
Bin elli yedi mâh› () günü Revân diyâr›na revâne oldu€umuz bildirir 165
Menzili Hasankal‘as› 165
Karyei Bad›lcivânl› 165
Menzili Meydânc›k 165
Evsâf› intihâi serhaddi Âli Osmân, kal‘ai Kars› Dûd›mân 166
Cümle imâretleri beyân eder 167
Cânibi Revân'a revâne oldu€umuz menâzilleri beyân eder 168
Evsâf› kal‘ai Zârfled, intihây› serhaddi Serâmed 168
Kendi Talafl 169
Menzili Üçkilise 169
Erzurûm'a avdet etdi€imiz menâzilleri beyân eder 169
Kendi Abdâllar 169
Menzili kendi Abbârân 169
Menzili kendi fiarâbhane 169
Menzili kendi Begim 169
Menzili nâhiyei Geçdi 170
Menzili karyei Bulan›k 170
Kal‘ai Kars 170
Menzili karyei Düflkaya 170
Menzili Verîflân 170
Menzili kal‘ai Zeyn Hân 170
So€anl› Beli 170
Menzili kendi Kumadam› 170
Menzili def‘a Hasankal‘as› 170
Erzurûm'dan emri pâdiflâhîler ile flehri Bayburd ve Canca'ya ve ‹spir ve Tortum'a ve Akçakal‘a'ya ve gayr›ya gitdi€imizi bildirir 171
Menzili karyei Kân 171
Menzili karyei fieyh Umudum Sultân 171
Menzili Gürcîbo€az› cisri 171
Karyei Gürcîbo€az› 171
Menzili Dumlu Sultân 171
Menzili karyei Savlu 171
Evsâf› kal‘ai kadîm Bâyburd 172
Evsâf› ziyâretgâh› fiehri Bâyburd 173
Evsâf› kal‘ai Tortum 174
Kal‘ai Nacah 174
Kal‘ai Pengird 174
Yovana nâhiyesi 174
Eflkâli kal‘ai Tortum 174
‹flbu bin elli yedi () gurresinde vilâyeti Mikrilistân'a flebhûn etdi€imiz menâzilleri ve ceng [ü] cidâlleri beyân eder 179
Menzili Zârçay›r› 179
Sahrây› Bo€du 180
Lisân› ›st›lâhât› mileli rezîl, lisân› Mikrili zelîl 181
Nâhiyei Dadanl› 182
Menzili Yovana Deresi 182
Kal‘ay› Tortum 182
Erzurûm'a müteveccih oldu€umuz konaklar› beyân eder 182
Menzili karyei Umudum 182
Ahvâli haseb [ü] nesebi Defterdârzâde Mehemmed Pafla ve hikâyei udh›kai y†u bâlî Ketenci Ömer Paflazâde Bâkî Pafla ve kahramân› zemân Seydî Ahmed Pafla ve Gürcî Çal›k Deli Dilâver Pafla ve Çerkes Keta€aç Pafla 183
Menâk›b› Deli Dilâver Pafla 187
Der-sitâyifli veliyyü'n-ni‘am Defterdârzâde Mehemmed Pafla 187
‹flbu bin elli yedi mâh› Zilka‘desinin on sekizinci günü Erzurûm'dan ol fliddeti flitâda ‹slâmbol'a revâne olup çekdi€imiz âlâm-› fledâ’idleri beyân eder 191
Âsitâne taraf›na müteveccih oldu€umuz menâzilleri ayân u beyân ider 191
Menzili karyei Kân 191
Menzili karyei Il›ca 191
Menzili karyei H›n›s 191
Menzili karyei Mama Hâtûn 191
Ziyâretgâh› Mama Hâtûn 191
Menzili karyei Kütür 191
Kemâh kal‘as› 192
Menzili karyei fiürim 192
Menzili karyei Emîn 192
Evsâf› dâr› felâh, 192
Karyei Kömür 192
Karyei Marik 193
Eflkâli kal‘ai Kemâh 193
Ziyâretgâh› flehri Kemâh 194
Menzili karyei fiürim 194
Menzili karyei Cibice Hân› 194
Menzili karyei Çemen 194
Evsâf› dâru'n-nasr, kal‘ai Erzincân 194
Âsitânei Hazret-i Mevlânâ 195
Tekyei Çad›rc› fieyh 195
Evsâf› ziyâretgâh› Erzincân 196
Varvar Alî Pafla'n›n celâlî olmas› sebebi ve Defterdârzâde Mehemmed Pafla'n›n imdâd›na gidüp isyânlar›n bildirir 196
fiehri Erzincân'dan Celâlî Varvar Alî Pafla imdâd›na gitdi€imiz konaklar› ve ol zemistânda ma‘zûlen çekdi€imiz âlâm-› fledâ’idleri beyân eder 196
Menzili karyei Erzinsi 196
Menzili karyei fieyh Sinân 197
Menzili karye-i Ezin; derler 197
Menzili Tayan Ahmed A€a Çiftli€i 197
fiebin Karahisâr'a gitdi€imiz menâzilleri beyân eder 197
Evsâf› h›sn› hasîn ve seddi Kahkahây› metîn ya‘nî Karahisâr› fiarkî 197
Eflkâli kal‘ai fiabin Karahisâr 197
Der-vasf› Esedi Kûhî 198
Di€er ve-mine'l-acâ’ibi sun‘› Hudâ 198
Der-sitâyifli flebi Süleymânî 199
Ziyâretgâh› Karahisâr› fiabin 199
Menzili karyei Ya‘kûb A€a 199
Evsâf› kal‘ai Hac› Murâd 200
Menzili karyei Çavdar 200
Menzili karyei Emirler 200
Menzili karyei Ermeni 200
Menzili karyei Kilârc› Velî A€a 200
Menzili karyei Bafl Çiftlik 200
Evsâf› menzili kal‘ai dârü'l-ikbâl Nîk-hisâr 200
Menzili karyei Kazankaya 200
Karyei Kumanova 200
Menzili karyei Sonisa 200
Menzili karyei Zuday Tekyesi 200
Menzili karyei Hamîd 200
Evsâf› kal‘ai Havik, flehri kadîm Lâdik 200
Me’kûlât [ü] meflrûbât [ve] masnû‘ât›n›n memdûhât› 201
Evsâf› mesîregâh› Lâdik 202
Der-sitâyifli germâb› Lâdik 202
Der-vasf› buhayrei Lâdik 202
Evsâf› ziyâretgâh› Lâdik 202
Menzili karyei fiâhîn A€a 203
Menzili karyei Kâs›m A€a 203
Karyei Körköy 203
Evsâf› flehri atîk, menba‘› evliyâ ve dâr› etk›yâ () () ya‘nî kal‘ai Merzifon 203
Sitâyifli me’kûlât ü meflrûbât [ve] sanâyi‘ât› flehri Merzifon 205
Evsâf› ziyâretgâh› kibâr-› evliyây› Merzifon 205
fiehri Merzifon'dan Köprü flehrine gitdi€imiz beyân [ider] 206
Evsâf› menzili kal‘ai Koca 206
Evsâf› beldei kadîm ve cisri azîm ya‘nî flehri ma‘mûr, kal‘ai Köprüyi pür-nûr 206
Evsâf› kal‘ai Erdo€an, ya‘nî seddi Türkistân 207
Menzili Göl nâhiye 208
Karyei Soruk 208
Kazây› kasabai Zeytûn 208
Kasabai Kar€u 208
fiehri ma‘mûr Tosya 208
fiehri Köprü 208
Menzili Murtazâ Pafla çiftli€i 208
Menzili Kulak Hac› köyü;: Bir vîrân hânl› ve bir câmi‘li ve iki yüz hâneli köydür. Cümle asker cân atup herkes birer cây› menâsa girdiler. Ammâ cümle ahâlîsi firâr edüp köyde bir bâng verir horos ve dücâc kalmam›fl. Ol gice cümle atlar ve sâ’ir hayvânâtlar cû‘dan helâk mertebesine varm›flken, 208
Der-beyân› flitây› âlâm-› fledâ’id-i Direklibel 208
Evsâf› me‘âdini sîm, hevâs› bâd› nesîm kal‘ai Gümüfl 209
Der-sitâyifli flehri Gümüfl 209
Menzili Dankaza köyü 209
Der-beyân› meflakkati râh› zemistân ve tetimmei ziyâreti menâk›b› Bardakl›} 209
Menzili Büyük Bardakç›köy 210
Menzili karyei K›rkdilim 210
Evsâf› dâr› Rûm, kal‘ai Cürüm ya‘nî dâr› marîz-i çorum 210
Ziyâretgâh› Çorum 211
Çorum'dan Tokat câniblerine gitdi€imiz menâzilleri beyân eder 211
Menzili tekyei Seydim Sultân (Çorum) 211
Menzili karyei Karakeçili 211
Der-beyân› musîbeti nehri K›z›l›rmak 212
Neticei mâ-vaka‘a âlâm-› fledâ’idi beyân eder 212
Tetimmei menâk›b› efl-fieyh Hazreti Bardakl› Baba 213
Menzili kasabai ma‘mûr Kurdlar sarây› 214
Menzili karyei Boyal› 214
Karye-i Akçakoyunlu 214
Menzîli karye-i Koçu Baba 214
Ziyâreti Sultân Koçu Baba 214
Menzili karyei fieyh fiâmî Sultân 214
Ziyâreti Hazreti fieyh fiâmî 215
Asâ suyu 215
Menzili karyei Hüseyin A€a 215
Evsâf› kal‘ai âlî Kal‘ac›k 215
Eflkâli Kal‘ac›k 215
Ziyâreti Kazanc› Baba Sultân 216
Menzili karyei Kurba€l› 216
Menzili karyei Nenekler 216
Der-beyân› kazây› âsumânî flitâs› içre belây› nâgehânî, mülâkât› harâmî Kara Haydarzâde ve Kat›rc›zâde ve gayr›lar 216
Menzili karyei Hüseyin Gâzî 219
Ziyâreti Hüseyin Gâzî 219
Evsâf› dâr› selâsil, hisâr› üstüvâr› bî-hâ’il, kal‘ai Ankarai metîn-i kâmil, sûr› ibret-nümây› ma‘mûr Engürü [356a] 220
‹mâristân› eflkâli kal‘ai Ankara 220
Sebebi tesmiyyei elkâb› Engürü 220
Eflkâli kal‘ai Ankara 221
Menâk›b› Hac› Bayrâm› Velî 223
Ve me’kûlât [u] meflrubât [u] sanâyi‘ât›n›n memdûhât›n beyân eder 223
Engürü'de âsûde olan kibâr› evliyâullah›n merkadi pürenvârlar› ziyâretlerin ayân u beyân eder 225
Menzili karyei Erkeksu 226
Evsâf› menzili kasabai azîm Istanoz 226
Temâflây› üstâdân› pehlivân› resen-bâzân 226
{Sebebi sûreti mektûb› Defterdârzâde Mehemmed Pafla} 228
Engürü kurbunda kasabai Istanoz'dan ulakl›€›la Tokat'da Varvar Alî Pafla'ya gidüp Varvar ile gelirken Varvar Köprülü Mehemmed Pafla'y› ve Amasiyyeli Kör Hüseyin Pafla ve Kara Sefer Pafla ile ceng edüp Varvar Köprülü'yü münhedim etdü€i ceng [u] cidâli ve menâzilleri beyân eder 230
Menzili karyei Dankaza 231
Menzili sahili K›z›l›rmak 231
Menzili karyei Ayr›k Sahrâs› 231
Ziyâreti Mehemmed fiâh Dede 231
Aziz Mehemmed Dede 231
Ziyâreti Hüsâm Efendi 231
Türkmân Keskini 232
Karyei Sar› 232
Menzili kasabai Çerkefl 234
Varvar Alî Pafla'n›n ademi itâ‘ati ve encâm› kâr› pürfle’âmeti ve inhizâm› be-desti ‹pflir Mustafa Paflay› hîlekâr ile mukâbelesin beyân eder 234
Netîcei kâr› Varvar Alî Pafla 236
Menzili karyei Döleflce 238
Menzili karyei Mestî Be€ 238
Menzili karyei Alî Zâ‘im 238
Menzili karyei Merece {ve sebebi katli Varvar Re’isi Halîl Efendi 238
Menzili karyei fiinikçi Ahmed A€a 238
Menzili karyei Erkeksu 238
Menzili kal‘ai Engürü 238
Menzili kasabai tekrâr Istanoz 239
Evsâf› kasabai kadîm Ayafl 239
Evsâf› kal‘ai Germiyân Hezâr› ya‘nî flehri Be€bâzâr› 239
Memdûhât› Be€bâzâr› 239
Ziyâretgâhlar›n beyân eder 240
Bin elli sekiz Cemâziyelâhirinde Engürü kurbunda Be€bâzâr›'ndan ‹slâmbol'a müteveccih oldu€umuz menâzilleri beyân eder 240
Menzili karyei Sar›lar 240
Menzili karyei Köstebek Hân› 240
Menzili Nall›hân 240
Evsâf› kal‘ai Türbeli Gönlük 240
Evsâf› ziyâretgâh› Türbeli Gönlük 241
Evsâf› kal‘ai Tarakl› 242
Evsâf› kal‘ai Geyve 242
Ziyâretgâh› Geyve 242
Menzili kasabai ma‘mûr Sabanca 243
Menzîli kal‘ai ‹zmit 243
Menzili kasabai Gekbiziyye 243
Menzili evsâf› flehri bî-misâl, kal‘ai Kostant›niyyei nazargâh› Zü'l-celâl ya‘nî ‹slâmbol› dârü'l-ikbâl 243
Der-beyân› hal‘i Sultân ‹brâhîm ve katl-floden Vezîr Hezârpâre Ahmed Pafla ve Cinci Hoca ve Mülakkab Mollay› ‹slâmbol ve kâr› âk›beti sa‘îd u flehîd Sultân ‹brâhîm Hân b. Sultân Ahmed Hân, ahi's-sultân Murâd Hân 243
Der-fasl› cülûs› icmâl-i saltanat› Sultân Mehemmed Hân› Râbi‘ kerîmü'fl-flân ibn Sultân ‹brâhîm Hân 245
Sene [1058] târîhinde sipâh ve yeniçerinin Atmeydân›'ndaki cengi azîmin beyân eder 246
Tetimmei vekâyi‘ât› Atmeydân› 246
Sûreti fetvây› katli eflk›yây› sipâhiyân 246
Ahvâli Defterdârzâde Mehemmed Pafla efendimizin {Mevlevî Vezîr ile münâkaflas›n› beyân eder 248
Cülûs› Hân Mehemmed'in ibtidâs›nda sene () mâh› fia‘banu'l-mu‘azzam›n›n gurresinde Silâhdâr Murtazâ Pafla ile fiâm› cennetmeflâma giderken seyr [u] temâflâ etdi€imiz kurâ ve büldânlar› ve k›lâ‘› flehri azîmleri beyân eder 248
‹btidâi tulû‘› neflv ü nemây› Murtazâ Pafla 249
H›lyei Murtazâ Pafla 249
Cülûs› Mehemmed Hân'da kuttâ‘u't-tarîk Kara Haydaro€lu'nun bedesti Hasan A€a, münhedim olup Âsitânei sa‘âdete kayd-bend ile geldü€ün beyân eder 249
arslan 252
hammâl bârgîrleri 252
D‹Z‹N 253