Ex doctrina doctissimi patris magistri fra
Yüklə 2,25 Mb.
|
|
tisfactoria. Probat. S. Tho. quiapoena illa potest esse opus peccatoris perhoc ꝙ volũtarie acceptat, & patiẽtèr susti net: sicut Iob ꝗ dicebat, sicut dño pla cuit ita factũ ẽ, sit nomẽ dñi bñdictũ.<-P> @@0@ @@1@ prium illius. Siautem quis renitaturta li poenæ non est sat isfactoria: si talis resistentia sit vs ad peccatum mor- tale. Vnde infirmus qui velet sanari si posset, sed quia non potest fert bono animo, in nomine dñi satisfacit, nō so lũ per patiẽtiam quam habet, sed quia ipsæ poenæ à Deo inflictę sunt satisfa ctoriæ de se: sicut etiam poenę purga torij & multo melius. Dico prętereà (& hoc est multum probabile, & ve- risimilè) ꝙ quicũ in gratia punitur à Deo in isto mundo, sufficientèr pu- nitur, & non punietur in alio seculo: & maximè si morte eum puniat, tunc enim non dubito quin mors inflicta à Christo (non loquor de morte natu- rali) omnem poenam deleat. Proba- tur, quia nulla est ratio iā ꝙ Deus pu- nit aliquem invita, cur puniat partem & non totum. Hoc non negaret Hie-<-P> @@0@ @@1@ super illud Nahum. i. non consurget duplex tribulatio. Quod vos potestis videre si placuerit in suo fonte. ¶ QV Æritur, quę sint opera satisfa- ctoria poenalia, vtrum sint tria quęcō munitèr ponuntur a doctoribus, & a Magistro sententi. 4. d. 15. scilicet ieiu nium, eleemosyna, & oratio? Respon deo, ꝙ sic. Probat S. Tho. quia vt su- pra diximus, in satisfactione oportet ꝙ sicut peccator vsurpauit sibi quod non debet, ita auferat sibi aliquid qđ ei competebat, putâ bona naturalia per ieiuniũ, bona temporalia per ele- emosynam. Bona autem spiritualia non debent auferri, sed satisfacimus operibus spiritualibus cognoscendo quòd sunt Dei, & petendo auxilium quod fit per orationẽ. Et in his inclu- duntur omnia opera poenalia. In ieiu nio opera afflictiua ex natura sua pu-<-P> @@0@ @@1@ <-P>tâ peregrinatio, silentium &c. Prædi care verò, legere, & similia intelligun tur sub eleemosyna, quia sunt bona proximis exhibita. ¶ QV Æritur, an cōfessor audiens cō fessionem possit obligare poenitentẽ ad aliquam satisfactionem? putâ ad hoc vt ieiunet, vel det eleemosynam? Scotus. 4. d. 18. &. 19. tenet quòd confes sor non potest obligare poenitentem si ipse noluerit acceptare. Si autem se mel acceptauerit tenetur implere poe nitentiam sub poena peccati mortalis Idem tenet Gabriel. d. 16. q. 2. dubio. 1. &. 5. quia potest satisfacere in alia vi- ta. Idem tenet Siluester verbo confes- sio. 1. §. 25. &. 26. licet cum aliquibus li mitationibus. Caieta. etiā. q. 2. de satis- factiōe tenet ꝙ poenitẽs non tenetur acceptare poenitentiā, saltẽ sub poena peccati mortalis, & si acceptet non te ne{t$} eā implere sub poena peccatimor<-P>
@@0@ @@1@ puto esse ꝓbabilius ꝙ pęnites sub poe na peccati mortalis tenetur acceptare poenitentiam sibi iniunctā. Ita tenet Magist. 4. d. 18. &. S. Tho. ibidẽ & in additionibꝰ. q. 18. art. 3. &. d. 16. in expo sitione textus, & Palu. 4. di. 20. q. 2. & Maio. d. 17. q. 2. & Alma. d. 18. & vide- tur sententia omniũ sanctorũ antiquo rum, qui si peccatori graui iniungerẽt poenitentiam, & ille nollet acceptare non reputarent eum (vt credo) esse in statu salutis. Et probo ꝙ teneatur acce ptare, quia in cap. omnis, dicitur & in iunctam sibi poenitentiam pro viribꝰ studeat adimplere. In prædicto ca. est præceptum obligans ad confitendum semel in anno, sed sub eijsdem verbis dicitur quòd impleat poenitentiam in iunctā, & confiteatur, ergo etiā illud est præceptũ. Itẽ cap. statuimus de ma ledicis dicitur si poenitentiā renuerit<-P> @@0@ @@1@ dicatur ei ingressus ecclesiæ. i. excom municetur & ecclesiastica careat se- pultura. Et licet hoc intelligatur de poenitentia publica, tamen eadem ra tione intelligendũ est de secreta: quia quantum ad claues nihil refert vtrum confessio fiat publicè, vel secretè. Et credo ꝙ qui antiquitus publicè confi- tebantur, non iterum confitebantur secretè. Probatur etiam, sacerdos ha- bet potestatem remittendi & soluen- di culpam & poenam, ergo & ligan- di quo ad culpam & poenam. Itẽ qui- libet iudex in foro contentioso habet potestatem imponendi poenam pro crimine, & alius tene{t$} acceptare, qua re ergo iudex ecclesiasticus non habe bit hanc potestatem in suo foro? ¶ QV Æritur, vrum sacerdos habeat potestatem imponendi quācũ poe- nitentiam voluerit pro suo arbitrio?<-P> @@0@ @@1@ tentiam iniunctam à confessore, poe- nitens satisfaciat pro tota poena oĩum peccatorum suorum. Nam aliâs fru- stra esset purgatoriũ. Secundò dico, ꝙ sacerdos nō potest imponere quantā cun poenam grauem, & quandô es set intolerabilis, poenitens non tene- tur obedire. Vtrum autem debeat sa- cerdos ponere aliquam poenitentiam sub consilio, fac hoc, & si volueris fac etiam istud. Palude consulit ita face- re, & Siluester, & alij. Hoc etiam lau dat sanct. Tho. propter quod dico, ꝙ talis poenitentia propter cōsiliũ sacer dotis est magis meritoria, si eā face- ret ex arbitrio proprio solùmmodo. ¶ QV Æritur, vtrum secundus confes sor possit commutare, vel tollere poe nitentiam impositam à primo confes sore? De hoc sunt opiniones. Siluester & isti dicunt ꝙ non potest nisi confi-<-P> @@0@ @@1@ quia secundus confessor est iudex & habet potestatem super istum, & ideò satis est quód poenitens confiteatur peccatum illud, quòd non fecerit poe nitentiam sibi iniunctam ab alio, & potest confessor, vel tollere totam, vel minuere, vel etiam commutare. Vtrũ autem confessor teneatur semper ali- quam iniũgere poenitentiā poeniten ti, posset dubitari. Sed dico quod sic quia est iudex, & grauitèr peccaret si nullā imponeret, nisi esset ex magna & ratiōabili causa, vt in articulo mor tis, vel si videret quòd poenitens nullā acceptaret poenitentiam: si tamẽ hoc contingere possit vnquàm. Hæc de satisfactione dicta sufficiant. mæ vnctionis. @@0@ @@1@ De quo (licet sit sacramentũ exeũtiũ) prius tractatur de matrimonio, & de ordine. Quia prius agendũ est de sa cramentis quę pertinent ad oẽs chri- stianos, de his quæ spectant solũ ad certũ genus personarũ. Et de hac ma- teria tractatur á doctoribus 4. d. 23. mavnctio sit sacramentũ? Re spondeo secundũ omnes ca- tholicos ꝙ sic. Quia est inuisibilis gr̃ę visi bilis forma, nā significatgr̃am inte riorẽ, cũ eius effectus sit remouere re- liquias peccatorũ. Et cōfert gr̃am iux ta illud Iacobi 5. & si in peccatis fuerit dimitten{t$} ei. Ex quo patet ꝙ si pecca- tor cũ sola attritiōe recipiat hoc sacra- mẽtũ, recipiet gr̃am virtute illiꝰ, & re missionẽ peccatorũ mortaliũ. Itẽ ꝓba tur ꝙ sit sacramentũ, quia in cap. ad a- bolendam de hæreticis excōmunicā- tur qui alitèr sentiunt de sacramentis<-P>
@@0@ @@1@ clesia romana in concilio Florentino sub Eugenio. 4. determinauit ꝙ extre ma vnctio est vnum de septem sa cra- mentis ecclesiæ. Et in capi. illud super fluum. 95. distinctio. idem determina tur, ergo ita tenendum est de fide & oppositum est hæreticum. ¶ QV Æritur, à quo sit hoc sacramen tum institutũ, an à Christo? Magister, 4. d. 23. ex verbis Hugonis ait quòd ab apostolis, Iacob. 5. Sed cũ sacramenta nouæ legis conferant gratiam quā so lus Christus confert: tenẽdum est om nino ꝙ Christus instituit hoc sacramẽ tum. Nam instituere sacramenta per- tinet ad potestatem excellentię quam solus Christus habuit. Quod autem di cit magister quòd fuit ab apostolis in= stitutum, intelligendum est secundũ sanct. Tho. ꝙ est ab apostolis promul gatum. Sedvbi legitur in sacra scriptu<-P> @@0@ @@1@ & omnes alij dicunt ꝙ non est expres sus locus vbi fuerit institutum. Habe- mus tamen ꝙ sit sacramentum ex tra ditione ecclesiæ quæ in his quæ sunt fi dei errare nō potest: & hoc sufficit no bis. Euangelistæ non curauerunt tra- dere nisi necessaria ad salutem, vt de baptismo, poenitẽtia, eucharistia, quæ sunt sacramenta necessaria. De confir matione verò & extrema vnctione ꝓ ptereà siluerunt, quia nō sunt necessa ria ad salutem: quanuis Marci. 6. videa tur fieri de hoc sacramento mentio cũ duodecim vngebant infirmos oleo. ¶ QV Æritur, quis sit effectus huius sacramenti? Respondeo ꝙ hoc sacra- mentum non imprimit characterem, & ideò est iterabile. Patet, quia in cō cilio Florentino dicitur ꝙ solũ tria sa cramenta imprimunt characterem, baptismus, confirmatio, & ordo. Secũ<-P> @@0@ @@1@ ius sacramenti est remissio peccatorũ minus principalis est sanitas corporis. Dicente Iacobo, & alleuiabit eum do minus, & si in peccatis fuerit dimitten tur ei. Sed tota difficultas est, ad remis sionem quorum peccatorum ordine- tur. Ricardus, Bonauentura, Scotus, Durandus, & Maioris, dicũt quòd or- dinatur ad remissionem venialiũ. Sed contra quia contra venialia sunt mul ta remedia, & faciliora, vt aqua bene- dicta, oratio dñica, tunsio pectoris &c & in ceremonijs huius sacramẽti, vna est confessio generalis, in qua remittũ tur venialia, ergo non ordinatur ad re missionem venialium. Item quia si or dinaretur ad remissionem venialium deberet conferri sanis. Dico igitur cũ S. Tho. ꝙ ordinatur ad reliquias pec- catorũ, quæ sunt, debilitas potentiarũ, tristitia, & alia quę impediunt animā<-P> @@0@ @@1@ tur hoc sacramentum infirmis vt pos- sint facilius resistere tentationibusde monũ, quæ tunc maximè insurgunt, & remotio illa est exhilaratio cordis vt habetur in capit. vnico de sacra vn- ctione. Idem dicit etiam Palude. Nō negamus tamen quin remittat venia- lia, imo & aliquandò remittit morta- lia. In peccato ergo sunt tria, macula, poena, & reliquiæ. Ad tollendam ma culam, in ingressu nouæ vitæ ordina- tur baptismus. Post perditam verò vi tā spiritualem ordinatur poenitentia ad tollendam maculā. Ad poenāverò non est aliquid de per se ordinatũ. Ma net ergo ad reliquias peccatorũ extre ma vnctio. Et reliquiæ istæ sunt quæ- dā qualitates infectiuæ animæ, & na- turalis impotẽtia, & ineptitudo quę re manet post peccatũ ad exercẽdũ bona oꝑa, & ligamẽ quoddā aĩæ ad opera<-P> @@0@ @@1@ <-P>virtutis, quod prouenit á peccato. De secundo effectu qui est sanitas corpo- ralis, dicitur in concilio Florentino ꝙ non semper sequitur, sed quandò ex pedit infirmis bene valere. ¶ QV Æritur, cum hic sint multæ vn ctiones, & multæ formæ, an vnctio sit vnicum sacramentum, vel plura? Re- spondeo secundũ oẽs ꝙ est vnũ sacra mẽtum: sicut vnum artificale, vt vna domus, & vna curatio quæ fit in radi cibus peccatorum, hoc est in quinque sensibus. Sed quęres in qua illarum vnctionum datur gratia? Respondet sanct. Tho. quòd in vltima. ¶ QVÆR Itur, quę sit materia hu ius sacramenti? Respond. ꝙ omnes cō ueniunt quòd est oleum. Et habetur ex verbis Iacobi. 5. orent super eum vngentes eum oleo. Et in capit. vnico de sacra vnctione. Et in concilio Flo rentino. Et ratio conueniẽtiæ est quia<-P> @@0@ @@1@ perfecta: ac debet significare spẽ qua tunc infirmus maximè, indiget quæ quidẽ spes significa{t$} per lenitatẽ olei. Oleũ enim est optimũ ad curandum quia maximè penetratiuũ est. Nomi- ne autem olei intelligitur oleum oli- uarum: sicut nomine panis intelligi{t$} triticeus, & nomine vini, vitis. Suffice ret autem oleum rosaceũ nisi sit mul tum corruptũ. Et in ca. vnico de sacra vnctione præcipitur quòd non mitta{t$} balsamum. Idem habetur in concilio Florentino. Hoc autem oleum $unclear vt patet in dicto ca. vnico. Ratio quare debet esse benedi ctum est, quia materia omnium sacra mentorum habentium materiam prę ter actus recipientis, debet esse conse- crata, seu sanctificata: quia est instru- mentum ad conferendā sanctitatem.<-P>
@@0@ @@1@ Christus vsus est non indiget alia san ctificatione: quia per cōtactum sui sa- cratissimi corporis eā sanctificauit, vt aquam in baptismo, panẽ in euchari- stia. Materia verò extremæ vnctionis, & materia confirmationis indigẽt be nedictione: quia his sacramẽtis nō est vsus Christꝰ. $unclear Palude, Scotus, & Caieta- nus. 3. parte questione. 72. arti. 3. ¶ QV Æritur, an esset verum sacra- mentũ si quis vngeret oleo non conse crato? Palude, & Durand. dicũt ꝙ pa pa non posset vngere oleo non conse crato. Caietanus dubitat, an consecra tio olei sit de necessitate sacramẽti. Et ideò $unclear Iaco. 5. est expressa materia huius sacramenti, & forma<-P> @@0@ @@1@ de cōsecratione olei, ergo. Item in ca. pastoralis de sacramentis non iteran- dis, Innocentius tertius requisitus, an ille qui erat confirmatus oleo non be nedicto, esset iterum confirmandus? Respondit nihil est iterādum sed cau tè supplẽdum quod in cautè fuit om- missum, ergo non erat repetenda for- ma: ac proindè fuit verũ sacramentũ. Et eadẽ ratio erit de extrema vnctiōe. ¶ QVÆR itur, quæ sit forma huius sacramẽti? Respōd. ꝙ forma est depre catiua quā nunc tenet ecclesia. Quia ex Iacobo patet sic debere esse cùm di cat, orent pro eo, oratio autem idẽ est quod deprecatio. Ratioverò quarefor ma huius sacramenti non est indicati ua sed deprecatiua est, quia iam infir- mus est à se destitutus, & eget aliorũ precatione. Item quia iam transit ad alium forum & commendatur alteri<-P> @@0@ @@1@ go qua nunc vtitur ecclesia est de ne cessitate præcepti: vt patet in concilio Florentino. Secundò dico, si aliquę ecclesiæ vtantur forma indicatiua, vi detur piũ quòd sufficiat. Et hoc etiā ponit Ricardus, & Duran. quia aliâs ecclesia non permitteret tantum erro rem. Quanuis Capreolus non putet esse probabile ꝙ aliquæ ecclesiæ vtan tur forma indicatiua tantum. Tertiò dico, ꝙ ecclesia posset mutare formā dũmodo esset deprecatiua: quia Iacob non dicit nisi orẽt. Est ego forma, per istā vnctionẽ & suam pijssimam mise ricordiam indulgeat tibi Deus quic- quid deliquisti per visum auditũ &c. ¶ QV Æritur, vtrum hoc sacramentũ sit de necessitate salutis? Respōdeo se cundũ oẽs ꝙ non, sed sola tria baptis- mus, eucharistia, poenitentia, quæ or- dinantur ad gratiam & remissionem<-P> @@0@ @@1@ le vti esset peccatum mortale, vt cōfir matio, & extrema vnctio. Alia duo sunt quibus licet nolle vti, vt matrimo niũ, & ordo. Vnde si quis etiā ex ne- gligentia non reciperet extremā vn- ctionẽ nō peccaret mortalitèr. Si ve- rè ex cōtẽptu, peccaret mortalitèr: vt si quis supposita fide huius sacramẽti nollet vti illo. Ita tenẽt oẽs, & Caieta. ¶ De ministro verò huius sacramenti dico quòd est omnis sacerdos: vt patet ex verbis Iacobi. Et quia hoc ordina{t$} ad remissionem peccatorum & om̃is sacerdos potest peccata remittere, ac proindè quilibet sacerdos potest hoc sacramẽtũ ministrare, nō ex cōmissio ne prælatorũ sed ex officio: quia hoc nō ꝑtinet ad iurisdictionẽ. De iure ve rò & nō đ necessitate sacramẽti requi ritur ꝙ sit ꝓprius sacerdos. Sed ꝓprio sacerdote deficiente quilibet sacerdos<-P> @@0@ @@1@ & debet cōicare infirmum & vngere. ¶ QV Æritur, an sanis debeat hoc sa cramentum conferri? Respondeo se- cundũ. S. Tho. & alios, ꝙ non. Patet ex verbis Iacobi, infirmatur quis in vobis. Item quia hoc sacramẽtũ est cu ratiuum, & exterius debet significare quod interius facit: curatio autem so- lis infirmis conuenit, ergo soli illi de- bent inungi. Si autem quandó vngũ- tur moriantur non ꝓcedatur vlterius. Si vero sit dubiũ vngat sub dubio di- cens si es mortuus non te vngo, si ve- ró non est mortuus, per istam vnctio- nem & suam pijssimam &c. ¶ QV Æritur, vtrũ oẽs infirmi sint vn gẽdi? Respōd. ꝙ cōmunis sentẽtia est ꝙ solus infirmus qui est in ꝑiculomor tis ꝓbabili est capax huius sacram enti Probat. S. Tho. quia hoc sacramẽtũ ẽ vltima medicina: vt etiā sonat ipsum<-P> @@0@ @@1@ benda qñ non est aliud remediũ, nec spes. Nec tñ infirmi oẽs qui sunt in ta li periculo sunt vngendi. Nam primò excipiuntur pueri: quia in ipsa forma dicitur indulgeat tibi Deus quicquid deliquisti. Et eadem ratione excipiun tur perpetuo dementes, quia nunquā peccauerunt actualiter. Nec beatissi- ma virgo esset vngẽda, quia caruit om ni peccato. Is autem qui adultus bapti Yüklə 2,25 Mb. Dostları ilə paylaş:
|