Эярдяни аь гу кими

BƏXTSİZ RƏFİQƏMƏ

I
Ey məni çulğalayan dərd, nədən

Bir zaman üz çevirirdin məndən?

Sizsiniz indi mənim sirdaşım,

Ən ağır gündə əziz yoldaşım.

Bəxtiyar günlərim uçdu-getdi,

Könlümə sizləri o, yar etdi.

Qəm olub təkcə təsəlli edənim,

Sanki qəmdən yoğurulmuş bədənim.

Zəhmət ilə yuva tikdim sevərək,

Tarümar eylədi cövr ilə fələk.

Söndü parlaq, gözəl ümmidlərim,

Aldı sevdiklərimi çərx mənim.

İndi çox sevdiyim aləmdə mənim

Ruhsuz bir quru qalıbdı tənim.

Bir qırıq saz kimi əfsürdə, həzin,

Gecə-gündüz edərəm nalə, ənin.

Ah, fəryadimə payan yoxdur,

Çünki istəkli o canan yoxdur.

Ah, itirdim elə bir tazə bahar

Ki, mənə bülbüli-gülzar ağlar.

Belədir bu qoca dövranın işi,

Acıdır ağlayışı, həm gülüşü…

Qol-qanadsız sürünürkən yerdə,

Ürəyim dağlı, özüm pəjmürdə,

Mənə zindan görünürkən aləm,

Bu nə hikmətdir, ilahi, bilməm?

İstərəm mən yenə artıq yaşamaq,

İstərəm dərd, cəfalar daşımaq.
II
Bir dumanlı sabah idi, ürəyim,

Çarpıyordı, həzin və pürqəm idi.

Eşqlə çırpınan könül diyarı

Məni çəkmişdi bir məzarə sarı.

Ağlayırdım yanıqlı həsrət ilə,

Dərdləşirdim o nazlı afət ilə.

Qapanıb bir yeni məzar daşına,

O yaxında uçuq yuva başına,

Oturub bir quş etmədə fəryad,

Eyləyir qəmli nəğmələr icad.

Qanadın sallayıb həzin inlər,

Sanki söylər mənim kimi sözlər.

O da sanki mənim kimi nalan,

O da aludəyi-qəmi-hicran.

O da daim mənim kimi ağlar,

Sanki ruhumla aşinalığı var.

Gəl, quşum, gəl səninlə birləşəlim!

Oturub qəmli-qəmli dərdləşəlim!

Sən kimi mən də bağrı qan, yalnız,

İldırımlarla tarümar yuvamız.

Mən də sən dərdliyəm, qubar etmə,

Gəl məni bunca biqərar etmə.

Odlu şerimlə mən sənə hər gün

Söyləyim dərdü macəramı bütün.

Sən də nəğmənlə dərdini söylə,

Yaşayaq böylə, daima böylə.

III
İki ənis – iki munis yaşardıq azadə,

Yox idi bir qəmimiz, dərdimiz bu dünyadə.

Ayırdı bir-birimizdən fələk sitəmlə bizi,

Bu Şaiqin sənə qan ağlasın müdam gözü.

Sən öldün, ah, vərəm qəlbimi mənim dağlar.

Unutmam, ölsəm əgər, torpağım da qan ağlar.

1912
NOHEYİ-İŞTİKA
Bəxtiyar bir cocuq kimi şən-şən,

Daha dün söyləyib-gülərdin sən.

Susdun, ey vah, nerdəsən şimdi?

Səni yoxluq uyutdumu əbədi?

Məskənin oldu, ah, dar məqbər,

Qoydun həsrətlə Şaiqi müğbər.

Qaldı bomboş o sevdiyin yuvamız,

Sən pərilərlə göydə, mən yalnız.

Nə çapıq soldun, ey bahar çiçəyi,

Sənə qıydı nasıl əcəl mələyi?

Ah, öldünmü, yox, yox, ölməmisən!

Bəzənib ağ libasla yavrum, sən

Getmisən hurilər ziyafətinə…

Görəsən, ah, qaydacaqmı yenə?

1912
İŞIQ MƏNBƏYİ
Qaranlıqdır vətənin hər bucağı,

Sönmüş ata-babamızın ocağı.

Babalarımız çalışdı ad qazandı,

Himmətlə qoydular dağ üstə dağı.

Yaramaz bir övlad qalarsa yurdda,

Sönər babasının yanar çırağı.

Heç bir zaman bir növ ilə keçinməz,

Hər bir əsrin var bir tərəqqi çağı.

Tərəqqi etməyə lazımdır ancaq,

Tərbiyəli anaların qucağı.

Qadınla hər millət eylər tərəqqi,

Qadındır millətin şamı, çırağı.

Yıxar bir milləti, bütün məhv edər

Qadınların tərbiyəsiz qalmağı.

Yaşa, adın dünya durunca qalsın,

Millət vətən ilə birgə ucalsın!

1912