F- 521-06 Borular ve kablo kanal sistemleri

70i - Bitki örtüsü ve/veya bahçe bitkileri (AK)

Tecrübe ile bilinen veya olası şartların bir tehlike meydana getirdiği yerlerde (AK2) hat sistemleri, kabul edilmesi gereken özel koruyucu tedbirlere göre seçilecektir.
Not : Bu gibi bitkilerin zararlarının giderilmesini sağlayan bir tesisat metodu gerekli olabilir, (Madde 77’ye bakınız ).

70j - Küçük hayvanlar (AL)

Tecrübe ile bilinen veya olası şartların bir tehlike meydana getirdiği yerlerde (AL2) hat sistemleri özel koruyucu tedbirlere göre seçilecektir. Örnek olarak;

- Hat sisteminin mekanik özellikleri ile veya

- Seçilen güzergah ile veya

- Ek yerel veya genel mekanik koruma tedbirleri ile veya

- Yukarıda belirtilenlerin birkaçının birlikte uygulanması ile

sağlanacaktır.

70k - Güneş radyasyonu (AN) ve ultraviyole radyasyon

Tecrübe ile bilinen veya olası önemli güneş radyasyonu bulunan yerlerde (AN2), bu şartlara uygun bir hat sistemi seçilecek ve monte edilecektir veya yeterli koruma sağlanacaktır.

Not : Sıcaklık artışı ile ilgili olarak Madde 70-b 'e bakınız.

70l - Deprem etkileri(AP)

1- Hat sistemi, tesisat mahallindeki deprem tehlikeleri göz önünde tutularak seçilecek ve monte edilecektir.

2- Tecrübe ile bilinen deprem tehlikesi, düşük şiddette (AP2) veya daha yüksek ise;

• 
  Hat sisteminin bina yapısına tespitine,
  
• 
  Hat sistemi ile güvenlik servisleri vb. gibi temel donanımın bütün elemanları arasındaki bağlantıların esnek olarak seçilmesine,
  

özel dikkat gösterilmelidir.

70m - Rüzgar(AR)

Madde 70-g titreşim (AH) ve Madde 70-h diğer mekanik zorlamalar (AJ)'a bakınız.

70n - İşlenmiş ve depolanmış malzemelerin niteliği(BE)

Hat sistemlerinin yangın yayılma tehlikesini azaltmaya yönelik seçim ve montajına dair Madde 75’e bakınız.

70o - Bina (Yapı) tasarımı(CB)

1- Yapı elemanlarının hareketinden doğan risklerin bulunduğu yerlerde (CB3) kullanılan kablo mesnet ve koruma sistemi, iletkenler ve kablolar aşırı zorlanmaya maruz kalmayacak biçimde bağıl harekete izin verebilecektir.

2- Esnek veya hareketli yapı elemanlarında (CB4), esnek hat sistemleri kullanılacaktır.

3- Herhangi bir hat sistemi yapının taşıyıcı sistemlerini zayıflatıcı şekilde çekilemez.

Madde 71- Akım taşıma kapasiteleri

71a - İletkenlerin çalışma sıcaklığı

Bir iletkenin normal çalışma şartları boyunca taşıyabileceği akım, iletkende Tablo 11’de belirtilen ilgili sıcaklık sınırı değerini aşmayacaktır. Akım değeri Madde 71-b 'ye göre seçilecek veya Madde 71-c’ye uygun olarak belirlenecektir.
TABLO 11

Yalıtkanlar İçin En Yüksek Çalışma Sıcaklıkları

Yalıtkan Cinsi	Sıcaklık sınırı (Not: a) ^0C
Polivinil klörür PVC	70 iletkende
Çapraz bağlı poliletilen (XLPE) ve etilen propilen kauçuk (EPR)	90 iletkende (Not: b)
Mineral (PVC kaplı veya çıplak, dokunmaya açık)	70 Kılıfda
Mineral (çıplak, dokunmaya açık değil ve yanabilir malzeme ile temasta değil)	105 Kılıfda (Not: b,c)
Not : (a) IEC 60502 (1983) ve IEC 60702 (1981)'deki tablolar baz alınarak düzenlenmiştir. Ek A 'daki cetvellerde verilen akım taşıma kapasiteleri, bu tablodaki izin verilen en yüksek iletken sıcaklıklarına göre hazırlanmıştır. Not : (b) Bir iletken 70° C'yi aşan bir sıcaklıkta çalışıyorsa, iletkene bağlı donanımın bağlantı yerindeki sonuç sıcaklığa uygunluğu doğrulanmalıdır. Not : (c) Mineral yalıtkanlı kablolar için, kablonun ve bağlantı uçlarının sıcaklık değerlerine, çevre şartlarına ve dış etkilere bağlı olarak daha yüksek çalışma sıcaklıklarına izin verilebilir.

71b - Yalıtımlı iletkenler ve zırhı bulunmayan kablolarda akım taşıma kapasitesi seçimi

Yalıtımlı iletkenler ve zırhı bulunmayan kablolarda akım, Ek A Tablo A.1 den Tablo A. 13’e kadar olan tablolardan alınan değerleri aşmıyorsa, Madde 71-a’daki kurallar yerine getirilmiş sayılır. Ek A’da verilen düzeltme faktörleri de göz önünde bulundurulacaktır.

Not : Bu yönetmelikteki tabloların kabul edilebilir bir basitleştirme metodu Ek A Tablo B.1’de verilmiştir.

71c - Akım taşıma kapasitelerinin hesabı

Akım taşıma kapasitelerinin uygun değerleri TS IEC 60287'ye göre veya deneyle ya da kabul edilebilen bir metotla hesaplanarak da belirlenebilir. Hesap uygun görüldüğünde, yükün karakteristiklerine ve gömülü kablolarda toprağın ısıl direncinin etkisine dikkat edilecektir.

71d - Ortam sıcaklığı

Ortam sıcaklığı, incelenen kablo/kablolar veya yalıtımlı iletken/iletkenler yüklü değil iken çevrelerindeki ortamın sıcaklığıdır.

Bu bölümdeki tablolarda verilen akım değerleri için,

• 
  Tesis şekillerine bakılmaksızın yalıtılmış iletkenler ve kablolar için havada 30⁰ C,
  
• 
  Toprakta direkt olarak veya toprak içi kanalda gömülü kablolar için 20⁰ C,
  

ortam sıcaklığı esas alınmıştır.

71e - Birden fazla devresi bulunan gruplar

Grup azaltma faktörleri en yüksek çalışma sıcaklıkları aynı olan yalıtımlı iletken veya kablo gruplarına uygulanır.

Farklı en yüksek çalışma sıcaklıkları bulunan kablo veya iletken gruplarında, gruptaki tüm kablo veya yalıtımlı iletkenlerin akım geçirme kapasitesi için, uygun grup azaltma faktörü ile birlikte, grup içindeki izin verilen çalışma sıcaklıklarından en küçük değerli kablonun sıcaklık faktörü esas alınmalıdır.

Eğer kablo veya yalıtılmış iletken bilinen işletme şartları sebebi ile taşıyabileceği akımın %30’undan fazla yüklenmiyor ise grup dışı kabul edilebilir.