F. R. Xolboyev, D. A. Azimov, E. Sh. Shernazarov z o o g e o g r a f I y a


nazariy va amaliy xulosalar chiqarishga asos bo‘lib xizmat qiladi



Yüklə 5,13 Mb.
Pdf görüntüsü
səhifə54/92
tarix26.11.2023
ölçüsü5,13 Mb.
#136439
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   92
Zoogeografiya. Xolboyev F. Azimov D

nazariy va amaliy xulosalar chiqarishga asos bo‘lib xizmat qiladi.
Yuqorida qayd etilgan prinsiplar asosida zoogeografik rayonlashti-
rishda turli rangdagi hududiy zoogeografik kategoriyalar qo‘llaniladi
(shox bo‘lim, zoogeografik oblast, kenja oblast, provinsiya, uchast-
ka, okrug va boshq.). Zoogeografik rayonlashtirish jarayonida yirik
zoogeografik kategoriyalami aniqlashda faunaning tarixiy regional
aloqalari va uning evolutsiyasi bilan baholanuvchi genezisining qo
nuniyatlari asosiy mezon bo‘lib xizmat qiladi. Nisbatan yirik zoogeo­
grafik kategoriyalar (oblast, kenja oblast) yeming geologik tarixi bi­
lan bog‘liq holda, asosan fauna rivojlanishining tarixiy jarayoni bilan
aniqlanadi. Faunani yana ham mayda guruhlarga (provinsiya, uchast-
ka va boshq.) ajratish zamonaviy ekologik mezonlami talab qiladi.
Hayvonot dunyosi taraqqiyotida yer yuzining turli hududlarida tur
tarkibi bo‘yicha o ‘ziga xos bo‘lgan hududlar - zoogeografik oblastlar
shakllangan. Darlingtonning (1966) fikricha, faunistik oblastlar - hozirda
fauna bilan egallangan muayyan hududlardir. Faunistik oblastlami
o ‘rganish hayvonot dunyosining qadimda qanday tarqalganligini,
ulaming hozirgi tarqalishini va bu tarqalishning muhit omillari bilan
aloqasini aniqlash imkonini beradi. Faunistik oblastlar orasidagi o ‘zaro
chegaralar hayvonlaming tarqalishidagi asosiy to‘siqlami ifodalaydi.
Ko‘pchilik hollarda oblastlar orasidagi chegaralar aniq boimasdan,
bir fauna tipining ikkinchi faunaga qo‘shilishini ta’minlaydigan,
ular orasidagi o ‘tkinchi xususiyatga ega bo‘lgan keng mintaqalardan
tashkil topadi. Shu sababli, faunalar egallagan maydonning hajmi
to‘g ‘risida turlicha fikr va mulohazalar kelib chiqadi.
Quruqlikni zoogeografik rayonlashtirish ancha ilgari boshlan-

Yüklə 5,13 Mb.

Dostları ilə paylaş:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   92




Verilənlər bazası müəlliflik hüququ ilə müdafiə olunur ©muhaz.org 2024
rəhbərliyinə müraciət

gir | qeydiyyatdan keç
    Ana səhifə


yükləyin