##Fakültə adı: Filologiya ##İxtisas: Azərbaycan dili və ədəbiyyatı ##Fənnin adı: Türk dillərinin müqayisəsi

##num= 5// level= 1// sumtest=20 // name= M. Kaşğarinin “Divani - lüğət - it türk” və Y. Balasaqunlunun “Kutadqu - bilik” əsərləri//

1. M. Kaşğari Türk adının mənasını necə açıqlamışdır?

A) qüvvətli, güclü, cəsur

B) qəhrəman, güclü, qüvvətli, hünərli

C) saflıq, gənclik, gözəllik, güc

D) gənclik çağının ortası, gün ortası, güc

E) ahıllıq, güc, qüvvətli

2. M. Kaşğari xəritəsinə nə adı vermiş və avropalılardan neçə il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri neçə sm olmuşdur?

A) xəritəyə “romb” adı vermiş, avropalılardan 600 il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri 17, 75 sm –dir.

B) xəritəyə “kvadrat” adı vermiş, avropalılardan 300 il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri 10, 70 sm –dir.

C) xəritəyə “kub” adı vermiş, avropalılardan 400 il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri 18, 7 sm –dir.

D) xəritəyə “üçbucaq” adı vermiş, avropalılardan 500 il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri 17 sm –dir.

E) xəritəyə “dairə” adı vermiş, avropalılardan 600 il qabaq yerin kürə şəklində olduğunu söyləmiş, xəritənin diametri 17, 75 sm –dir.

3. M. Kaşğariyə görə, türk şivələrindən hansı ən asan, hansı ən sağlam və doğru türkcədir?

A) ən asan oğuz türklərinin şivəsidir, ən sağlam və doğru türkcə Tuhsi və Yağma boylarının danışdığı türkcədir

B) ən asan Xaqaniyə türklərinin şivəsidir, ən sağlam və doğru türkcə Tuhsi türkcəsidir

C) ən asan səlcuq türklərinin şivəsidir, ən sağlam və doğru türkcə Çepni türkcəsidir

D) ən asan bulqar türklərinin şivəsidir, ən sağlam və doğru türkcə Uyğur türkcəsidir.

E) ən asan oğuz türklərinin şivəsidir, ən sağlam və doğru türkcə Çaruq türkcəsidir

4. “Divani lüğət – it – türk “ əsərini ilk dəfə neçənci ildə kim tərəfindən nəşr edilmişdir?

A) Karl Brokelman tərəfindən 1928 – ci ildə çap edilmişdir

B) 1915 – 1917 – ci illərdə Kilisli Rüfət tərəfindən çap edilmişdir

C) Besim Atalay tərəfindən 1939 – 1941 – ci illərdə çap edilmişdir

D) Saleh Mütəllibov tərəfindən 1960 - 1963 – cu illərdə çap edilmişdir

E) 1992 – ci ildə Əli Əmirli tərəfindən çap edilmişdir.

5. M. Kaşğarinin “Divani lüğət – it – türk” əsərində neçə atalar sözü, neçə şeir nümunəsi toplanmışdır?

A) 272 atalar sözünün bəzən 400 – dən çox atalar sözünün, 300 şeir nümunələrinin toplanması göstərilir

B) 352 atalar sözünün, 300 şeir nümunələrinin toplanması göstərilir

C) 400 – dən çox atalar sözünün, 300 şeir nümunələrinin toplanması göstərilir.

D) 400 – dən çox atalar sözünün, 650 şeir nümunələrinin toplanması göstərilir

E) 272 atalar sözünün, 800 şeir nümunələrinin toplanması göstərilir.