##Fakültə: Biologiya ##İxtisas: Biologiya

##num= 10// level= 1// sumtest=19 // name= MADDƏLƏR VƏ ENERJİ MÜBADİLƏSİ. TOXUMA TƏNƏFFÜSÜ //

T1

1. Hüceyrə nüvəsində olan zülal biosintezinə nə rəhbərlik edir?

A) DNT və RNT

B) RNT

C) DNT

D) ATF

E) ADF

2. Sistron nəyə deyilir?

A) ADF molekulunun hər hansı bir zülalın sintezi üçün müvafiq gələn hissəsinə

B) RNT molekulunun hər hansı bir zülalın sintezi üçün müvafiq gələn hissəsinə

C) DNT və RNT molekulunun hər hansı bir zülalın sintezi üçün müvafiq gələn hissəsinə

D) ATF molekulunun hər hansı bir zülalın sintezi üçün müvafiq gələn hissəsinə

E) DNT molekulunun hər hansı bir zülalın sintezi üçün müvafiq gələn hissəsinə

3. Transkripsiya nəyə deyilir?

A) Sintez olunacaq karbohidratın quruluşu haqqında DNT molekulunda olan məlumatın ribosoma verilməsinin birinci mərhələsinə deyilir.

B) Sintez olunacaq zülalın quruluşu haqqında DNT moleku - lunda olan məlumatın ribosoma verilməsinin ikinci mərhələsinə deyilir.

C) Sintez olunacaq zülalın quruluşu haqqında DNT moleku - lunda olan məlumatın lizosoma verilməsinin birinci mərhələsinə deyilir.

D) Sintez olunacaq zülalın quruluşu haqqında RNT moleku - lunda olan məlumatın lizosoma verilməsinin birinci mərhələsinə deyilir.

E) Sintez olunacaq zülalın quruluşu haqqında DNT moleku - lunda olan məlumatın ribosoma verilməsinin birincı mərhələsinə deyilir.

4. Matrisa vəzifəsini hansı RNT yerinə yetirir?

A) tRNT

B) nRNT

C) xRNT

D) rRNT

E) mRNT

5. Kodon nədir?

A) 2 amin turşu qalığına müvafiq gələn nukleotid üçlüyü

B) 1 amin turşu qalığına müvafiq gələn nukleotid dördlüyü

C) 1 amin turşusu qalığına müvafiq gələn m - RNT - sinin nukleotid üçlüyü

D) 1 amin turşu qalığına müvafiq gələn nukleotid beşliyi

E) 3 amin turşu qalığına müvafiq gələn nukleotid birliyi.

6. Nuklein turşularında olan 4 növ nukleotidin əmələ gətirdiyi müxtəlif kombinasiyalı tripletlərin sayı nəyə bərabərdir?

A) 3³ = 27

B) 4² = 16

C) 5² = 25

D) 4³ = 64

E) 3² = 9

T 2

7. Orqanizmdə həzm üzvlərinin funksiyalarını göstərin.

1 - sekretor funksiyası

2 - sintez funksiyası

3 - motor (hərəki) funksiyası

4 - resintez funksiyası

5 - sorulma funksiyası

6 - fermentativ funksiyası

A) 3, 4, 6

B) 1, 6

C) 1, 3, 5

D) 2, 5

E) 4, 5

8. Öd turşuları hansılardır?

1 - Xolan turşusu

2 - ximotripsin

3 - ximozin

4 - litoxol turşusu

5 - xitin

6 - karboksipeptidaza

7 - tayroxol turşusu

8 - xenodezoksixol turşusu

A) 5, 6, 7, 8

B) 2, 3, 4, 7

C) 1, 4. 7, 8

D) 4, 5, 6, 7

E) 3, 4, 5, 8

9. m - RNT – si üzərində fenilalanin amin turşusuna müvafiq gələn kodonu göstərin.

A) UQS

B) UUU

C) QQQ

D) SSS

E) UAA

10. Aşağıdakılardan hansı “ mənasız ” kodonlar hesab olunur?

A) USS, UAA, UUU

B) USS, USQ, UQS

C) UQQ, UQA, UAQ

D) UUU, UQA, UAA

E) UAA, UAQ, UQA

11. Kodonlardan neçəsi “ mənalı ”, neçəsi “ mənasız ”hesab olunur?

A) 32 – mənalı, 32 – mənasız

B) 3 – mənalı, 61 – mənasız

C) 1 – mənalı, 63 – mənasız

D) 63 – mənalı, 1 – mənasız

E) 61 – mənalı, 3 – mənasız

T3

12. Disaxaridlər və mukopolisaxaridlər arasında düzgün uyğunluğu müəyyən edən cavab hansıdır?

A) I - 2, 3, 4, 5, 7; II - 1. 2, 8, 9

B) I - 1, 2, 3, 6; II - 4. 5, 7, 8, 9

C) I - 1, 6, 7, 8; II - 2, 4. 5, 3

D) I - 6, 4, 5, 7, 8; II - 1, 2, 5, 9

E) I - 1, 3, 7, 8; II - 3, 6, 7, 8, 9

13. Limon turşusunun " dövranı " ardıcıl gedən bir sıra reaksyalardan ibarətdir. hansı variant bu ardıcıllığı düzgün əks etdirir?

1. İzolimon turşusu , izositratdehidrogenaza fermentinin katlizatorluğu şəraitində nikotinamidadenindinukleotidlə və ya onun fosforlu törəməsi ( NAD və ya NADF ) reaksiyaya girərək oksalat - kəhraba turşusuna çevrilir

2. α - keto turşular turşu oksidləşdirici karboksilsizləşmə prosesinə uğrayaraq, suksinil - koenzim A - ya çevrilir

3. Limon turşusu akonitat - hidrataza fermentinin təsiri altında izolimon turşusuna çevrilir

4. Asetil - koenzim A ilə oksalat - sirkə turşusunun kondensiyası

5. Kəhrəba turşusu süksinat dehidrogenaza fermentinin təsiri altında oksidləşərək, fumar turşusuna çevrilir

6. Alma turşusu hidrogensizləşmə prosesinə uğrayır

7. Suksinil koenzim A parçalanaraq , sərbəst koenzim A- ya və kəhrəba turşusuna çevrilir

8. Fumar turşusu hidratlaşaraq alma turşusuna çevrilir

A) 1,3,4,6,7,8,2,5

B) 2,3,6,7,4,1,5,8

C) 4,3,1,2,7,5,8,6

D) 8,6,4,1,3,2,5,7

E) 7,4,3,5,1,2,8,6

14. Qlükoza - 6- fosfatın riboza - 5 - fosfata çevrilməsi bir neçə mərhələlərdən ibarətdir. Hansı variant bu mərhələləri ardıcıl olaraq düzgün əks etdirir?

1. Qlükoza - 6- fosfat dehidrogenaza fermentinin təsiri ilə hidrogensizləşərək ,6- fosfoqlükonlakton əmələ gətirir

2. 6- fosfoqlükonlaktondan qlükon laktonaza fermentinin təsiri ilə eyni adlı turşu əmələ gətirir

3. Qlükoza - 6 - fosfat dehidrogenazanın kofermenti olan NADF qlükoza -6- fosfatdan ayrıan hidrogen atomlarınıqəbul edib ,NADF- H₂ -yə çevrilir

4. 6- fosfoqlikoqon turşusu hidrogensizləşmə və karboksizləşmə yolu ilə pibuloza - 5 - fosfata çevrilir

A)2,3,4,1

B) 1,2,3,4

C) 1,3,2,4

D) 3,4,1,2

E) 2,1,4,3

15. Qlikoneogenez prosesində fosfoenolpiroüzüm turşusunun növbəti çevrilmələri qlikoliz prosesində baş verən fermentativ reaksiyaların əks istiqamətdə getməsi nəticəsində həyata keçir. Bu prosesdə fosfoenolpiroüzüm turşusundan əmələ gələn maddələrin ardıcıllığı hansı variantda düzgün göstərilib?

I 3- fosfoqliserin turşusu

II fosfoqliserin aldehidi

III 1,3 - difosfoqliserin turşusu

IV 2- fosfoqliserin turşusu

V fosfodihidroksiaseton

A) V,I,II,IV,III

B) I,III,II,V,IV

C) II,V,IV,I,III

D) III,II,I,IV,V

E) IV,I,III,II,V

T4

16. Nuklein turşuları və zülallar arasında düzgün uyğunluğu müəyyən edən cavab hansıdır?

A) I - 2, 6, 3, 7; II - 5, 6, 7, 8.

B) I - 2, 4, 1, 3; II - 6, 8, 5, 7;

C) I - 6, 3, 5, 8; II - 4, 6, 5, 7;

D) I - 8, 1, 3, 5; II - 3, 4, 5, 8

E) I - 2, 4, 6, 8; II - 1, 3, 5, 7;

20. Göstərilən aminturşuların nəqliyyat RNT- lərinin tərkibində “Minor” nukleozidlərinin sayının düzgün uyğunluğunu göstərin:

I.Alaninin nəqliyyat RNT-si

II.Serinin nəqliyyat RNT-si

III.Tirozinin nəqliyyat RNT-si

“Minor” nukleozidlərin sayı: 1)15 2)9 3)12

A) I-3 II-1 III-2

B)I-1 II-2 III-3

C) I-2 II-3 III-1

D)I-1 II-3 III-2

E)I-2 II-1 III-3

17.Düzgün uyğunluğu göstərin:

I.İnisiasiya

II.Elonqasiya

III.Terminasiya

1.Sintez olunan polinukletid zəncirlərinin uzunluğunun artması

2.Biosintez prosesinin sona çatması

3.Biosintez prosesinin başlanması üçün verilən göstəriş

A) I – 2, II – 3, III – 1

B)I – 1, II – 2, III – 3

C)I – 1, II – 3, III – 2

D) I – 3, II – 1, III – 2

E)I – 2, II – 1, III – 3

18.Düzgün uyğunluğu göstərin:

I.Purin nukleotidləri

II.Nukleozidlər

1.Adenil turşusu

2.Adenozin

3.Quanil turşusu

4.Dezoksiaquanil turşusu

5.Quanozin

6.Dezoksiquanil turşusu

7.Dezoksiadenozin

8.Dezoksiquanozin

A) I - 1,2,3,4 II - 5,6,7,8

B) I - 1,3,4,6 II - 2,5,7,8

C)I - 2,5,7,8 II - 1,3,4,6

D)I - 3,4,5,6 II - 1,2,7,8

E)I – 2,4,6 II – 1,3,5,7,8

19. Düzgün uyğunluğu göstərin.

I.DNT molekulunun birincili quruluşu

II. DNT molekulunun ikincili quruluşu

III.DNT molekulunun üçüncülü quruluşu

a.Hər bir DNT molekulu spesifik quruluşa malikdir.

b.Bir birinə kovalent rabitələrlə birləşmiş nukleotidlərin əmələ gətirdiyi polinukleotid zənciri.

c.Hidrogen rabitələri vasitəsilə birləşmiş iki spiralın əmələ gətirdiyi makromolekul

A) I-a II-b III-c B) I-b II-c III-a C) I-c II-a III-b D) I-b II-a III-c E) I-a II-c III-b