o‘zaro ekvivalentdir, ya’ni ular bir xil subyektga, lekin har xil
predikatga ega bolgan mulohazalardir.
Mulohazalarning chinligiga ko‘ra munosabatini ifodalovchi
yuqorida ko‘rsatilgan qonuniyatlar bilishda va xulosa chiqarishda
katta ahamiyatga ega.
Murakkab mulohazalar, ularning turlari va chin bolish shart-
lari. Mulohazalarni inkor qilish.
Mulohaza tarkibidagi mantiqiy
ega va/yoki mantiqiy kesimni ifodalovchi terminlar soni birdan
ortiq bolsa, murakkab mulohaza deb ataladi. Murakkab mulo
hazalar «va», «yoki», «agar... unda» kabi mantiqiy boglamalar, in
kor qilish va modal terminlarni qollash orqali ikki va undan ortiq
oddiy mulohazalarning o‘zaro birikishidan hosil boladi. Man
tiqiy boglovchisining mazmuniga ko‘ra murakkab mulohazalar
quyidagi asosiy turlarga bolinadi: birlashtiruvchi (konyunktiv),
ayiruvchi (dizyunktiv), shartli (implikativ) ekvivalent.
Birlashtiruvchi mulohazalar
ikki va undan ortiq oddiy mulo
hazalarning «va», «ham», «hamda» kabi mantiqiy boglovchilar
vositasida birikishidan hosil boladi. Masalan, 1. Ustozining ber
gan topshiriqlarini bajardi va a’lo baho oldi. 2. Yaxshi niyat va
yaxshi so‘z insonni saodatga yetaklaydi. 3. Mantiq ham amaliy,
ham nazariy fandir.
p
q
P
л
q
chin
chin
chin
chin
yolg‘on
yolg‘on
yolg‘on
chin
yolg‘on
yolg‘on
Yüklə
Dostları ilə paylaş: 
