Isbot - aytilgan fikrni asoslab beruvchi mantiqiy usul. U tezis, asos va isbot tuzilmasidan tashkil topadi.
Kosmos (yunoncha cosmos) – yunon falsafasida dunyoning bir butun tashkil topishi.
Kosmitsizm - kosmos tarafdorlari, dunyoni kosmos asosida izohlash. Insonni kosmosning bir qismi, deb qarovchi oqim.
Kosmotsentrizm – kosmos hamma narsaning markazi, asosi, deb qarovchi dunyoqarash.
Libedo (lotincha libedo – moyillik, xohish) - Freydning ruhiy tahlil falsafasida jinsiy moyillik tushunchasi.
Logos (yunoncha – logos – tushuncha, fikr, aql) qadimgi yunon falsafasidagi tushuncha bo‘lib, aniq mazmunga ega bo‘lmay, aqliy asosga ega bo‘lgan qonun, so‘z fikrdir.
Metafizika (yunoncha – meteta phusika-fizikadan so‘ng)falsafaning birinchi tamoyili haqidagi ta’limot, borliqni aql ko‘zi, fikr salohiyati bilan o‘rganadigan ta’limot. Ba’zida metafizika falsafa atamasi ma’nosida ham ishlatiladi. Gegel va Markscha falsafada dialektikaga qarama - qarshi fikrlash usuli sifatida ishlatilgan.
Metodologiya – metodlar to‘g‘risidagi ta’limot, dunyoni yaxlit o‘rganuvchi usul
Mistika (yunoncha mystika - sirli obraz, sirlilik) – sirli, to‘la anglanilmagan, hal qilish qiyin, intuitiv, sirli hodisa.
Mif - afsonaviy – jlzibadorlik ustun turadigan xikoya
Mifologiya (yunoncha mithos hikoya, afsona) – dunyoni afsonaviy tafakkur, his – tuyg‘u, asosida tushunish
Model (lotincha modulus )– me’yor, nusxa
Monizm - dunyoni yagona borliq (materiya yoki ruh, olloh)dan boshlangan, deb tushunturuvchi ta’limot.
Neopozitivizm – XX asrdagi falsafiy oqim bo‘lib, falsafada metodologik muammolar, ayniqsa, fan falsafasiga asos solgan.
Noaniqliklik –Geyzenberg tomonidan maydonga tashlangan kvant mexanikasi nazariyasining qonuniyati. Bu ob’ekt bilan sub’ekt birligini falsafiy taxlil qiladi.
Nominalizm (lotincha Nomen – nom, ism) – o‘rta asrdagi falsafiy oqim bo‘lib, umumiy tushunchalar nomga ega, hayotda esa alohida predmet, hodisalar mavjud, degan g‘oyani ilgari suradi.
