Хozirgi zamon fanining muxim xususiyatlari. ХХ asr boshlariga kelib, uning xar tomonlama rivojlanishi fanning ijtimoiy ong tizimidagi urni va axamiyatini yangicha tushunishni takozo etdi. Хozirgi zamon faniga xos bo`lgan kuyidagi xususiyatlarni kursatish mumkin:
- fan o`zining o`rganish soxalarini kengaytirib, mikroolam, makroolam muammolarini o`rganish bilan shuKullana boshladi. Mikro- va makroolamni o`rganish uchun fan an’anaviy usullardan tashkari, yangi usullardan, maxsus asboblardan, matematik modellashtirish usulidan foydalana boshladi;
- ilmiy bilishning sub’ektiv jixatlariga aloxida e’tibor berila boshlandi. Bu esa mutaxasisning o`rganayotgan soxasini chukurrok va kengrok bilishini takozo etdi;
- falsafa va fanda olamdagi narsa-xodisa va jarayonlarning qonuniyat va tartib asosida ruy berishi tuKrisidagi qarashlardan farkli ravishda rivojlanish tartib va tartibsizlik birligidan iborat ekani e’tirof kilina boshlandi;
- fan taraqqiyoti milliy doiradan chikib, tobora baynalmilal xarakter kasb eta boshladi. Uning yutuklari butun insoniyatning mulki sifatida anglana boshladi;
- fanning insonparvarlik va taraqqiyparvarlik moxiyati tularok namoyon buldi;
- fanning rivoji olimlarning kadriyatlarni e’zozlash va baxolashda yangicha mezonlarni ishlab chikishni takozo etdi. Bu olimlarning biror-bir fan soxasini yakka xukumronlik bilan egallab olmasligi, ilmiy yangiliklarni boshkalardan yashirmasligi, kuchirmachilik kilmasligi, o`z kadr-kimmatini toptamasligi kabilarda namoyon buldi;
- jaxon mikyosida ilmiy saloxiyatni, ilm-fan yutuklarini boshka mamlakatlarga chikarish moddiy ne’matlar chikarishdan kura foydalirok bulib koldi. Bu esa jaxon mikyosida informatsion jamiyatni, insoniyatning bir butun xamjamiyati shakllanishining muxim omillaridan biri bulib koldi;
- tabiiy va ijtimoiy fanlarning o`zaro o`zviy bog`likligi, ta’siri kuchaydi. Тabiiatshunos olimlarning ijtimoiy fan yutuklaridan foydalanishi inson va
17-mavzu. Global muammolar falsafasi