Fan bo‘yicha talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalariga qo‘yiladigan talablar

Kirish
Jahonda integratsiya va globallashuv jarayoni kechayotgan hozirgi davrda o‘zbek tilini xolqaro miqyosidagi mavqeini oshirish hayotiy zarurat sanaladi. Bugungi kunda kompyuter texnologiyalari jamiyatning deyarli barcha sohalariga kirib bordi. Ta’lim tizimini ham kompyuter texnologiyalarisiz tasavur qilib bo‘lmaydi. “Ta’lim to‘g‘risida”gi Qonun hamda “Kadrlar tayyorlash milliy dasturi”dan kelib chiqqan holda talabalarda Kompyuter lingvistikasi sohasining predmeti, vazifalarini yoritish, fan doirasida o‘rganilgan va o‘rganilishi lozim bo‘lgan asosiy masalalarning mundarijasini belgilash, matematik lingvistikaga oid terminologik apparatni tushuntirish bo‘yicha ma’ruzalar o‘qish o‘z dolzarbligini saqlab qolmoqda.
Fanning maqsadi va vazifalari
Mazkur kurs talabalarga tilshunoslik va adabiyotshunoslik sohalarida kompyuterdan unumli foydalanish hamda lingvistikaga doir masalalar (tillarni o‘qitish, bilimlarni baholash, matnlarni tahrir qilish, bir tildan ikkinchi tilga tarjima qilish kabilar)ni kompyuter vositasida hal qilish yo‘llari, kompyuter savodxonligi darajasini oshirish, mantiqiy to‘g‘ri, izchil fikrlashga o‘rgatish, ularda nazariy bilimlarni shakllantirish va o‘z yo‘nalishlari bo‘yicha amalda qo‘llashga oid ko‘nikmalarni hosil qilishni nazarda tutadi.
Shuningdek, ushbu kurs filolog talabalarda matematik lingvistika bo‘yicha chuqur bilimlarni shakllantirish, kompyuter lingvistikasi tamoyillarini o‘zlashtirish, matematik modellarni tuzish bo‘yicha bilimlarni to‘g‘ri yo‘naltirish, formallashtirish sohasidagi bilimlarni oqilona qo‘llash qobiliyatini rivojlantirish, matematik mantiq asosida fikrlashga o‘rgatish, til va adabiyotga doir kompyuter dasturlarini yaratish, algoritm va kompyuter dasturlari tuzish asoslarini berish kabi vazifalarni qo‘yadi.
Fan bo‘yicha talabalarning bilim, ko‘nikma va malakalariga
qo‘yiladigan talablar
Fan bo’yicha talabalarning bilim, ko’nikma va malakalariga quyidagi talablar qo’yiladi:

• 
  «Kompyuter lingvistikasiga kirish» fani bo‘yicha matematik lingvistika predmeti, vazifalari, matematik lingvistikaning ijtimoiy va tabiiy fanlar orasidagi o‘rni va mohiyati, matematik lingvistikaga doir tadqiqotlar, aksiomatik nazariyaning tilshunoslikka tatbiqi, matematik mantiq elementlari, til o‘rgatish jarayonini avtomatlashtirish; tabiiy tillarni qayta ishlash, tillarning matematik modelini yaratish, avtomatik tahrirhaqida tasavvurga ega bo‘lish kerak;
  
• 
  Til hodisalarini talil qilishda matematik mantiq asoslarini, avtomatik tarjima algoritmini, avtomatik tahrir dasturining ishlash tamoyilini, o‘zbek tilining matematik modellarini, o‘zbek tilining kompyuter uslubini, o‘zbek tili grammatikasining formallashadigan qismi uchun model tuzishni bilishi va ulardan foydalana olishi kerak;
  
  • 
    Matematik mantiq asoslari, tabiiy tillarning matematik modeli, o‘zbek tilining matematik modeliga doir masalalarni yoritish, axborot uslubi, o‘zbek tilining kompyuter uslubi xususiyatlarini farqlash, o‘zbek tili grammatikasining ma’lumotlar bazasini yaratish, matnni avtomatik tarjima qilish, matnni avtomatik tahrir qilish, matematik lingvistikaga oid tadqiqotlarni o‘rganish, nazariy ma’lumotlarni umumlashtirish, matematik lingvistika fanining istiqboli,dolzarb masalalariga doir fikrlar bildirish va tadqiqot olib borish ko‘nikmalariga ega bo‘lishi kerak.