Fan va texnalogiyalar universiteti 2- kurs sirtqi boshlang'ich ta'lim Xakimbekova Barno Mavzu: so'z birikmasi. So'zlarning teng va ergashgan bog'lanishi

Fan va texnalogiyalar universiteti 2- kurs sirtqi boshlang'ich ta'lim Xakimbekova Barno Mavzu: so'z birikmasi. So'zlarning teng va ergashgan bog'lanishi

Reja:

• Reja:
• 1. So'z birikmasi
• 2. So'zlarning teng va tobe bog'lanishi

So'z birikmasi ikki va undan ortiq mustaqil so'zlarning o'zoro tobe munosabatidan tashkil topadi.

• So'z birikmasi ikki va undan ortiq mustaqil so'zlarning o'zoro tobe munosabatidan tashkil topadi.
• Masalan: Biz ularga yurtimiz jamolini ko'rsatdik
• Eslatma: gapda fe'lni so'z birikmalarga ajratishdahamisha fe'lning noaniq shakli qo'llaniladi.

So'z birikmalari o'zoro 2 xil bog'lanadi:

• So'z birikmalari o'zoro 2 xil bog'lanadi:
• 1. Teng bog'lanish ( kun va tun,sen va men).
• 2. Tobe bog'lanish ( mening uyim, kitobning varog'i).
• Tobe bog'lanish 2 qismdan iborat bo'ladi.
• 1. Hokim qism
• 1. Tobe qism
• Gapda so'roqqa javob bo'ladigan qism hokim qism bo'ladi.
• Gapda so'roq beruvchi qism tobe qism bo'ladi.

Tobe bog'lanishlar o'zoro 3 guruhga bo'linadi:

• Tobe bog'lanishlar o'zoro 3 guruhga bo'linadi:
• 1. Bitishuv
• 2. Moslashuv
• 3. Boshqaruv
• Bitishuv - hokim so'z bilan tobe so'zlarning o'zoro hech qanday vositalarsiz o'zoro bog'lanishidir. Bunda so'z birikmasida ohang bo'ladi.
• Chiroyli qiz, baland bino, mehribon ona, talabchan ustoz, savlatli ota

Moslashuv - qaratqich kelishigi - ning qo'shimchasini olgan soz bilan qaralmish o'rtasidagi bog'lanish.

• Moslashuv - qaratqich kelishigi - ning qo'shimchasini olgan soz bilan qaralmish o'rtasidagi bog'lanish.
• Quyoshning nuri, mening bog'im.
• Egalik qo'shimchasini olgan so'z- qaralmish - hokim so'z bo'ladi.
• Bazan -ning qo'shimchasi tushib qolishi mumkin -- maktab o'quvchisi,

Boshqaruv- hokim so'zning talabiga ko'ra tobe so'zning kelishik qo'shimchalari bilan o'zgarishi yoki ko'makchilar bilan kelishi - boshqaruv deyiladi. Hokim so'z asosan fe'l hisoblanadi.

• Boshqaruv- hokim so'zning talabiga ko'ra tobe so'zning kelishik qo'shimchalari bilan o'zgarishi yoki ko'makchilar bilan kelishi - boshqaruv deyiladi. Hokim so'z asosan fe'l hisoblanadi.
• Yoshlarni yetaklamoq, uydan chiqdim, kitobni oldim. Xokim so'z qaysi so'z turkumi bilan ifodalanishiga qarab so'z birikmalari 2xil bo'ladi:
• 1. Otli so'z birikmalar- o'rik guli, meni kitobim.
• 2. Fe'lli so'z birikmalar- uyga kirdim, sayohatga chiqdi

E'tiboringiz uchun rahmat!

• E'tiboringiz uchun rahmat!