Fəhlə peşələri və işlərin Vahid Tarif-İxtisas Sorğu Kitabçası (hissə 1)

Bilməlidir: liftlərin montajı və təmiri üzrə texniki şərtləri; radioelektronikanın əsaslarını; yağ buferlərinin quruluşunu və iş prinsipini; kəlbətin tipli tutucuların quruluşunu və iş prinsipini; sürət maddələrində işlədilən elektrik maşınlarının daxili birləşmə sxemini; qrup və cüt idarə edilən liftlərin elektrik sxemini; avadanlığın titrəyişinin əmələ gəlməsi səbəblərini; nəzarət-ölçü cihazlarından istifadə qaydasını.

İş nümunələri:

1. Yağ buferləri - montaj və sınaqdan keçirmə.

2. Avtomatik ötürücülü şaxta və kabina qapıları olan liftlər montaj və sazlanma.

221. Lüminoforların təhlili üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

4-cü dərəcə

Müəyyən olunmuş metodikalar üzrə rəngli televiziya üçün lüminoforların analizinin aparılması. Piknometrik metodla toz nümunəsinin sıxlığının müəyyənləşdirilməsi. Müxtəlif fraksiyaların çökmə vaxtının hesablanması. Toz nümunəsinin mayedə çökmə əyrisinin çıxarılması. Çökmə əyrisinin işlənilməsi və lüminoforun dənəmetrik tərkibinin hesablanması. Sökülən elektron-şüa trubkasında, yaxud sökülən elektron topda lüminoforların aydınlığının müəyyənləşdirilməsi. Lüminoforların spektral xarakteristikalarının çıxarılması, onun rəng koordinatlarının ölçülüb hesablanması. Yüksək vakuumlu avadanlığa xidmət.

Bilməlidir: optika, elektrik işığının, analitik və fiziki kimyanın əsaslarını; fiziki-kimyəvi analizin əsaslarını; induksiyalama mənbələrinin sxemlərini; tətbiq edilən cihazların və aparatların quruluşunu və onlardan istifadə qaydalarını.

222. Maqnit nəzarəti üzrə defektoskopçu

İşin xüsusiyyəti.

2-ci dərəcə

Sadə və orta konfiqurasiyalı detalların maqnit metodu ilə nəzarəti, silindrik və yastı formalı məmulatları cərəyan buraxan metodu ilə nəzarət. Maqnit və elektromaqnit defektoskopların qoşulması və sazlanması. Daha yüksək ixtisaslı defektoskopçunun rəhbərliyi altında mürəkkəb konfiqurasiyalı detallara maqnit metodu ilə nəzarət. Maqnit suspenziyaların hazırlanması. Uçot jurnalının aparılması.

Bilməlidir: maqnit və elektromaqnit defektoskopların iş prinsipini; elektrotexnika və radiotexnika üzrə elementar məlumatları; maqnit suspenziyasının tərkibinə daxil olan komponentlərin təyinatını və xassələrini; maqnitləşdirmə və maqnitsizləşdirmə hallarını.

İş nümunələri:

1. Hamar val, dilçək - qalıq maqnitləşdirməyə maqnitli tozla nəzarət.

2. Kran detalı - maqnitli tozla nəzarət.

3. Avarlı vintin pərləri - kökündən kəsiyə nəzarət.

4. Boru - defektli sahələri nişanlayıb yığmaqla cərəyan buraxan cihazlarla nəzarət.

5. Vertolyotun aparıcı vintinin dayaqları və vtulka halqaları - maqnitli tozla nəzarət.

223. Maqnit nəzarəti üzrə defektoskopçu

İşin xüsusiyyəti.

3-cü dərəcə

Stasionar və keçirici defektoskoplarda bilavasitə aqreqatlarda onları çıxarmamaq şərtilə orta konfiqurasiyalı detallara maqnit metodu ilə nəzarət. Silindrik məmulatlara cərəyan buraxan cihazlarla nəzarət və defektoqramlar üzrə defektlərin yerləşməsinin açılması. Səthdəki defektlərin açılması. Qaynaq birləşmələrinin keyfiyyətinə maqnitoqrafiya metodu ilə - maqnit plyonkasına yazmaqla nəzarət. Qaynaq tikişin keyfiyyətinin qiymətləndirilməsi. Lüminessent, ultrasəs və rentgen analizlərin nəticələrinə görə etalonların seçilməsi. Ferritin sayına görə austenit poladların maqnit keçiriciliyinin müəyyən edilməsi.

Bilməlidir: maqnit, elektromaqnit və maqnitoqrafik defektoskopların quruluşunu; metalların texnologiyası və qaynaq istehsalının əsaslarını; maqnit və elektromaqnit defektoskopiyanın təyinatını; maqnit, maqnitoqrafik və cərəyan buraxanın nəzarəti üzrə texniki şərtləri və təlimatları; iri detalları maqnitləşdirmə üsullarını.

İş nümunələri:

1. Austenit sinfindən olan poladdan detal - tablamadan sonra ferrit faza kəmiyyətini cihazla müəyyənləşdirmə.

2. Nəzarət nümunələri - defektoqramların hazırlanması.

3. Cərəyan buraxanla nəzarət zamanı yazı və markalama sistemi - sazlama və tənzimləmə.

4. Qaynaq flans, halqa, aralıq ştuser və borularla nippelin birləşmələri - maqnitli tozla nəzarət.

5. Vertolyotun çıxarılmayan yüngül əl çatan qovşaq və detalları - maqnitli tozla nəzarət.

6. Austenit sinfindən olan poladlarda qaynaq yerləri - ferrit fazasının bölgüsünü cihazla qeydə alma.

224. Maqnit nəzarəti üzrə defektoskopçu

İşin xüsusiyyəti.

4-cü dərəcə

İstiliklə emal olunmuş detalların keyfiyyətinin müəyyənləşdirilməsi və materialın markaları üzrə çeşidlənməsi. Məmulatların ferrit fazasının miqdarına görə saf-çürük edilməsi. Qalvanik örtüklərin qalınlığının ölçülməsi. Maqnitləşdirmə əyrilərinin qurulması. Azmaqnitli və maqnitli məmulatların cərəyan buraxan metodu ilə nəzarət etdikdə maqnitləşdirmə rejiminin seçilməsi. Məmulatlara cərəyan buraxan metodu ilə nəzarətin optimal rejiminin seçilməsi.

Bilməlidir: maqnit, elektromaqnit və maqnitoqrafiya defektoskoplarının kinematik və elektrik sxemlərini; qalvanik örtüklərin istiliklə emalının əsaslarını; elektromaqnit induksiya defektoskoplarının təmir qaydalarını; ferrit fazasının maqnit keçiricilik qabiliyyətini müəyyən etmək üçün cihazların quruluşunu.

İş nümunələri:

1. Ferrozond vericiləri - həssaslığının müəyyən edilməsi.

2. Polad detallar - xrom örtüyünün qalınlığını müəyyən etmə.

3. Yayma pəstahları - çatların müəyyənləşdirilməsində maqnitli toz metodu.

4. Gisterezis əyrisi - maqnitləşdirilmənin müəyyənləşdirilməsi.

5. Qaynaqlı çıxıntıların, məsul ştuperlərin və borulu qaynaq birləşmələri - maqnitli tozla nəzarət.

6. Qaz-turbin mühərriklərinin işlək forsunkaları - qalaylanmış boru kəmərlərinə maqnitli tozla nəzarət.

225. Maqnit nəzarəti üzrə defektoskopçu

İşin xüsusiyyəti.

5-ci dərəcə

Bütün növ maqnit və elektromaqnit defektoskoplarda maqnit defektoskopiyasının aparılması. Məmulatların hazırlandığı materialların maqnit və elektrik parametrlərinin ölçülməsi üçün olan dəqiq ölçü cihazları və qurğularla iş. Defektoskopların sınaqdan keçirilməsi və sazlanması. Ferrozond vericilərin hazırlanması və onların həssaslığının müəyyənləşdirilməsi. Ferrozond vericili aparatlardan məlumatın açılması. Defektlərin ölçülərinin və yerləşdiyi yerin dərinliyinin müəyyənləşdirilməsi. Detal, yaxud qaynaq yerləri üzrə maqnit keçiriciliyinin bölgü kartoqramının qurulması.

Bilməlidir: maqnit və elektromaqnit nəzarəti üzrə bütün iş növlərini; qalınlıq ölçmə tiplərini, materialın maqnit xarakteristikasını çıxarmaq üçün olan cihazların quruluşunu; cihazların dərəcələrə bölünmə üsullarını.

Orta ixtisas təhsili tələb olunur.

İş nümunələri:

1. Avarlı vintlərin pərləri - kök çatlarında defektlərin yerləşməsi, dərinliyinin və ölçülərinin müəyyənləşdirilməsi.

2. Ballistik qurğular - dərəcələrinin yoxlanılması.

3. Sapfa, ox şarnirin korpusu (gövdəsi), vertolyotun aparıcı vintinin vtulka pərlərinin lingləri - maqnitlə nəzarət.

4. Cüt çarxların elementləri – maqnitlə nəzarət.

226. Mineral təhlil üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

2-ci dərəcə

Mineraloji analiz üçün orta nümunələrin hazırlanması. Gil materiallarının şlix üçün dezinteqrasiya edilməsi və ayrılması. Ələk dəstində silkələməklə yumşaq (boş) və ya dezinteqrasiya edilmiş süxurların analizi. Müxtəlif maqnitlərin köməyi ilə maqnit və elektromaqnit fraksiyasının ayrılması. Çıxışların iri parçalarının çəkilməsi və hesablanması, həmçinin maqnit, elektromaqnit və qeyri-maqnit fraksiyaların çıxışlarının hesablanması.

Bilməlidir: mineralogiyaya dair adi məlumatları; orta nümunələrin hazırlanma üsullarını; ələklə analizlərin keçirilmə metodikasını; texniki tərəzilərin, maqnitlərin və quruducu şkafların quruluşunu və onlara xidmət qaydalarını.

227. Mineral təhlil üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

3-cü dərəcə

Ağır mayelərdə bölüşdürücü qıfın vasitəsi ilə və çini qablarda mineralların şlixdən ayrılması. Dalğalı bölüşdürücünün və ya kvartanın köməyi ilə nümunələrin azaldılması. Fraksiyaları turşularda qaynatmaq yolu ilə dəmir hidroksid plyonkalarından azad olunması. Yatağın əsas mineralının monomineral fraksiyasına ayrılması. Binokulyar mikroskop altında monomineral fraksiyada qatışıqların zahirən müəyyən edilməsi. Analizlərin nəticələrinin sənədləşdirilməsi və qeyd edilməsi.

Bilməlidir: mineralogiyanın əsaslarını, mineralların, tətbiq olunan ağır mayelərin, turşuların və digər reaktivlərin xassələrini və onlardan istifadə etmə qaydalarını; binokulyar mikroskopun quruluşunu; analizlərin nəticələrinin sənədləşdirilməsi qaydalarını.

228. Mineral təhlil üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

4-cü dərəcə

Titan-sirkon filizlərindən olan nümunələrin, ilkin xammalın, aralıq məhsulların və hazır məhsulun təsdiq olunmuş metodikaya müvafiq kəmiyyətcə analizi. Lüminessent işıqlandırıcı tətbiq etməklə distensillimanit qatışığının kəmiyyətcə mineroloji analizi. Minerallar arasındakı kəmiyyət nisbətini müəyyən etməklə şlixlərin ayrılması. Monomineral fraksiyaların ayrılması və mineralın sıxlığının müəyyənləşdirilməsi. Müxtəlif xüsusi çəkisi olan ağır mayelərin alınması. İmmersiya metodu ilə mineralların müəyyən edilməsi. Bütün məhsullar üzrə bütün mineralların müvafiq oksidlərə hesablanması. Analizlərin nəticələrinin hesablanması və jurnala qeyd edilməsi.

Bilməlidir: geologiya və kristalloqrafiyanın əsaslarını; mineralların fiziki və kimyəvi xüsusiyyətlərini; mineraloji analizlərin aparılması metodikasını; ağır və immersion mayelərin xassələrini və onlardan istifadə etmə qaydalarını; aparılan analizlərin texniki şərtlərini və dövlət standartlarını.

229. Mineral təhlil üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

5-ci dərəcə

Titan-sirkon filizlərinin qeyri-standart çox komponentli nümunələrinin müxtəlif tipli mikroskoplar altında tam kəmiyyətcə mineraloji analiz metodikasının seçilməsi və aparılması. Süni rutil nümunələrinin və konsentratlar əsasında alınan yeni növ məhsulların analizi. Şlixlərin və zənginləşdirmə məhsullarının, mineralların miqdarının zahirən müəyyənləşdirilib, tam təsvir etməklə kəmiyyətcə mineraloji analizi. Yoxlama analizlərinin aparılması. Mikroskopların sazlanması. Yeni mineraloji analiz metodlarının işlənilə hazırlanmasında iştirak etmək.

Bilməlidir: kristallooptikanın əsaslarını; analizlərin aparılma metodikasının işlənilməsi və seçilməsinin əsaslarını; mineralların maqnit xassələrini və onların öyrənilmə metodlarını; analizləri yerinə yetirərkən tətbiq olunan cihazların və qurğuların quruluşunu və iş prinsipini; minerallarda xüsusi çəkinin müəyyən olunması metodlarını; mineralları təsvir etmə qaydalarını; görülən işlər üzrə sənədləşmənin aparılma qaydalarını.

230. Metallarda qazların təhlili üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

2-ci dərəcə

Vakuum-isitmə metodu ilə vakuum qurğularında metallardakı qazın müəyyənləşdirilməsi. Nümunələrin hazırlanması və onların analitik tərəzidə çəkilməsi. Vakuum qurğularının işə hazırlanması. Termoparın köməyi ilə temperaturun ölçülməsi. Yüksüz vəziyyətdə boş-boşuna təcrübələrin aparılması. Hesablama formulası üzrə metallarda qazların müəyyənləşdirilməsi. Vakuummetr vasitəsi ilə vakuumun ölçülməsi. Şüşə və kvars məmulatlarının təmizlənilə yuyulması. Tökülmüş civənin yığılması. Süzmə, mexaniki və sublimasiya üsulları ilə civənin təmizlənməsi.

Bilməlidir: əvvəlcədən boşaldan (forvakuum), yüksək vakuumlu (diffuz) nasosların, civə manometrlərinin iş prinsipini; oksigenin və hidrogenin müəyyənləşdirilməsi metodlarının qısa xarakteristikasını; qazların metalların xüsusiyyətlərinə təsirini; vakuum-isitmə metodunun fiziki-kimyəvi əsaslarını; qazların analiz metodlarını; aşağı temperaturlu kondensasiya metodunun kimyəvi əsaslarını; müqavimət elektrik peçinin quruluşunu; kimya reaktivləri, civə və maye azotla işləmə qaydalarını; şüşədən civə-vakuum qurğularında işləmək üzrə təlimatları.

231. Metallarda qazların təhlili üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

3-cü dərəcə

Vakuum-əridilmə, kütlə-spektral və xromatoqrafiya metodları ilə müxtəlif qurğularda metallardakı qazların müəyyənləşdirilməsi. İzotop metodu ilə analiz aparıldıqda nümunələrin kütlələrinin seçilməsi. İzotop mübadiləsinin keçirilməsi. Kütlə-spektrometrin qoşulması və ona sürət verilməsi. Kütlə-spektrometrdə və xromotoqrafda sonradan analiz etmək üçün qazların yığılması. Vakuum qurğularında sızmaların aşkar olunması. Civənin kimyəvi təmizlənməsi.

Bilməlidir: vakuum-əridilmə qurğularının, xromatoqrafların, qabaqcadan boşaldan (forvakuum), yüksək vakuumlu (diffuziya) nasoslarının quruluşunu; ionlaşdırıcı və maqnit boşaldıcı manometrlərdən istifadə etmə qaydalarını; vakuum-əridilmə metodunun və xromatoqrafiyanın fiziki-kimyəvi əsaslarını; müxtəlif izotopların xassələrini; izotopla durultma metodunu; yüksəktezlikli induksion isitmənin fiziki əsaslarını; əsas metalların ərimə temperaturunu; metallardan çıxan qazların metal sublimasiyası məhsulları ilə udulma üsullarını; sublimasiya məhsulları ilə mübarizə metodlarını; metallarda qazları analiz etmək üçün izotoplu metaldan istifadə; şüşə, civə, sürtkü materialı, yağın və s. vakuum materiallarının xassələrini; vakuumun ölçülməsinin fiziki əsaslarını.

232. Metallarda qazların təhlili üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

4-cü dərəcə

Vakuum-əridilmə metodu ilə metallarda qazların qeyri-standart üsulla müəyyənləşdirilməsi. Kütlə-spektrometri, xromatoqrafı tətbiq etməklə eyni vaxtda bir neçə qazın tərkibinin müəyyənləşdirilməsi. Vakuum-əridilmə qurğularında müəyyənləşdirilmə səhvlərinin qiymətləndirilməsi. Analiz şərtlərinin-temperaturun, analizin aparılma uzunluğunun və s. seçilməsi. İzotop və xromatoqrafik zirvələrin ölçülməsi. Ölçmə nəticələrinin yazılıb işlənilməsi. Kütlə-spektrometrin ölçmələr aparılmasına hazırlanması - vakuum sistemlərində lazımi vakuumun yaradılması, blokların qızdırılması, gücləndiricilərin sazlanması. Analiz edilən qazın izotop tərkibinin hesablanması. Analiz edilən nümunədə qazın miqdarının hesablanması. Qazların kütlə-spektrometrdə izotop analizi. Fon zirvələrinin açılması. Kütlə-spektrometrlərdə qaz qatışıqlarında qazların kəmiyyətcə müəyyənləşdirilməsi.

Bilməlidir: ionlaşdırıcı və maqnitboşaldıcı manometrləri olan vakuummetrlərin, xromatoqrafik kolonkaların, PH-metrlərin-detektorların iş prinsipini; qazlarla metalların bir-birinə təsirinin əsas qanunauyğunluqlarını; sorbsiya və həll olunmanın əsas prinsiplərini; radioaktiv və sabit izotopları; elektronikanın əsaslarını; izotopla durultmaq (izotop qatmaq) metodunun mahiyyətini, ondan metallarda qazları analiz etmək üçün istifadə edilməsini; vakuum ölçülməsinin fiziki əsaslarını; kütlə-spektrometriyanın fiziki əsaslarını; vakuum gigiyenasını; kütlə-spektrometrdə işləmə qaydalarını; vakuum-əridilmə qurğularında bir neçə qazın miqdarının eyni vaxtda müəyyənləşdirilməsinin xüsusiyyətlərini; səhvlərin (xətaların) tapılması metodlarını.

233. Metallarda qazların təhlili üzrə laborant

İşin xüsusiyyəti.

5-ci dərəcə

Etalonlu qaz qatışıqlarının tərtilə edilməsi. Xromatoqrafın, kütlə-spektrometrin civə, karbon oksidi, azot, hidrogen və etalonlu qaz qatışıqları üzrə sazlanması. Kütlə-spektrometrdə sızmanın aşkarlanması və onun aradan qaldırılması. Qaz qatışığının tərkibinin müəyyənləşdirilməsi. İzotopla durultmaq metodu ilə qazı metallarda müəyyənləşdirmək üçün istifadə olunan dozalaşdırıcının hazırlanması. Dərəcələrə bölmək üçün qaz qatışıqlarının hazırlanması. Qazların köməyi ilə kütlə-spektrometrin və xromatoqrafların dərəcələrə bölünməsi. Dozalaşdırıcı nümunələrdə kütlə və atom faizlərinin hesablanması. Vakuum sistemlərinin həcmlərini kalibrləmə. Xidmət olunan avadanlığın cari təmiri.

Bilməlidir: kütlə-spektrometrin blok sxemini; analiz edilən qazın buraxma sistemini, ionların mənbəyini, maqnit analizatorunu, ionların qəbuledicisini, ölçü sistemini, yüksək vakuumun alınma və ölçülmə sistemini; kütlə-spektrometrlərdə qazların izotop və ümumi analizini; izotopların ayrılma metodlarını; metalşünaslığın əsaslarını; oksigen-metal sistemini; hidrogen-metal sistemini, azot-metal sistemini, qazların metalların xassələrinə təsirini; metallarda qazların müəyyənləşdirilməsi metodlarını; metallarda oksidlərin bərpa edilməsi metodlarını və temperaturunu; nitritlərin istiliklə parçalanması, nitritlərin karbonla ayrılmasını; sızmaları tapmaq və ləğv etmək metodlarını.

Orta ixtisas təhsili tələb olunur.

234. Mexaniki belin motorçusu

İşin xüsusiyyəti.

3-cü dərəcə

Mexaniki belə xidmət. Yüklərin boşaldılması zamanı mexaniki belin fasiləsiz işinin təmin edilməsi. Mexaniki belin nasazlığının aşkar edilməsi və aradan qaldırılması. Emal olunan materialların növündən asılı olaraq aqreqatın işinin tənzimlənməsi. Elektrik motorlarının qurulması və mərkəzləşdirilməsi. Elektrik güc xətlərinin montajı və demontajı. Mexaniki belin cari təmirinin aparılması.

Bilməlidir: mexaniki belin və köməkçi mexanizmlərin quruluşunu; materialların yüklənib-boşaldılması və yer dəyişməsi zamanı siqnalizasiya metodunu və qaydasını; elektrik quraşdırma işlərində elementar məlumatları; trosun birləşdirilməsi üsullarını.

235. Mexanikləşdirilmiş və avtomatlaşdırılmış anbarların operatoru

İşin xüsusiyyəti.

2-ci dərəcə

Konveyer, bucurqad, elektro və avtoarabacıqlar, qaldırıcı bloklar və digər analoji qaldırıcı-nəqliyyat mexanizmi və ləvazimatlardan istifadə etməklə anbarda, bazada, vaqonlarda, gəmi və avtomobillərdə. konteyner meydançalarında, soyuducu kameralarda komplektləşdirici və qablaşdırıcı sahələrdə müxtəlif növ yüklərin yükləmə, boşaltma, nəql etdirmə və anbardaxili emal işlərinin növləşdirilməsi, aparılması, yerdəyişməsi və bərabər paylanılmasının yerinə yetirilməsi. Daha yüksək ixtisaslı operatorun rəhbərliyi altında müxtəlif növ yüklərin yükləyici, boşaldıcı, yüktutucu mexanizm və ləvazimatlarla yüklənilə boşaldılması, yerdəyişməsi və ştabelə yığılması. Kütləsi 5 t-a qədər olan müxtəlif növ yüklərin yerdəyişməsi, qoyulması, bərkidilməsi və arabacıq və ya platformada tutma, bağlama və takelaj işlərinin yerinə yetirilməsi. Müxtəlif növ yüklərin, məmulat, detal, yarımfabrikat, hazır məhsulun möhürlənməsi, ştabelləşdirilməsi, etiketlərin yapışdırılması üzrə müxtəlif markirovka edici vəsait və avadanlıqlardan istifadə etməklə markirovkası. Qələvi, turşu, əridici və su qatışıqlarının qəbulu, qablara süzülməsi və doldurulması. Mexanizmlərin köməyi ilə yarımfabrikat və hazır məhsulların çəkililə qablaşdırılması. Qaldırıcı mexanizmlərin köməyi ilə məmulat, detal və məhsulun qablaşdırıcı maşına qoyulması və texniki şərtlərə uyğun olaraq müxtəlif taralara qablaşdırılması.

Bilməlidir: qaldırıcı-nəqliyyat vasitələrinin mexanizmlərini, tərəzidən istifadə edərək yüklərin yüklənməsi, boşaldılması, nəql etdirilməsi və boşaldılması qaydalarını və anbardaxili emalı prosesini, onların quruluşunu; yüklərin yüklənməsi və boşaldılması zamanı şərti siqnalizasiyanı; üstü açıq hərəkət heyətinə, avtomobilə, gəmiyə və soyuducu kameraya yükləmə zamanı yüklərin yol verilən ölçülərini; anbarların yerləşməsini və yüklərin yüklənilə boşaldılma yerini; strop və takelaj vasitələrindən istifadə qaydalarını; çəkiləsi yüklərin çeşidini, növünü və assortimentini; yüklərin saxlanılması qaydasını, qablaşdırma, qurulma və ştabelləşdirilmə üsullarını; yüklərin şifrini və markirovka zamanı şərti işarələrini; yarımfabrikat və hazır məhsulların çəkililə bükülməsi, dozalaşdırılması qaydalarını; maye məhsulların qəbulu, süzülməsi və qablara doldurulmasının norma və qaydalarını.

236. Mexanikləşdirilmiş və avtomatlaşdırılmış anbarların operatoru

İşin xüsusiyyəti.

3-cü dərəcə

Yükgötürmə qabiliyyəti 15 t-a qədər olan körpülü, 5 t-a qədər olan eşşəkli, daşıyıcı kranlardan, kran-blok, akkumulyatorlu yükləyicilər, mexaniki bel, eynitipli avtomobil yükləyicilərindən istifadə edərək anbar, baza, vaqon, gəmi, avtomobil, konteyner meydançalarında və komplektləşdirmə və qablaşdırma sahələrində müxtəlif növ yüklərin yüklənib-boşaldılması, nəql etdirilməsi və anbardaxili emalı. Kütləsi 5-dən 25 t-a qədər olan müxtəlif yüklərin arabacıqlarda və platformalarda yerdəyişməsi: İş prosesində yüklərin, bortların və qapıların bağlanılması ilə vaqonların itələnməsi və daşınması. Neft və kimyəvi məhsulların qəbulu, qablara süzülməsi və doldurulması. Yükgötürmə qabiliyyəti 1 t-a qədər olan stellajlı kran-ştabellərlə müxtəlif yüklərin stellaja qoyulub çıxarılması, yükləmə meydançalarına gətirilməsi və onların konteyner, paket və altlıqlara qoyulması. Nasaz avadanlıq, alət və cihazlar üzrə defekt cədvəllərinin tərtilə edilməsi.

Bilməlidir: qaldırıcı kranların və onların mexanizmlərinin quruluşu və istismarı qaydalarını; körpülü, eşşəkli və daşıyıcı kranlardan, kran-bloklardan, akkumulyatorlu yükləyici mexanikikürəcik, birtipli avtomobil yükləyiciləri və yüktutucu vasitələrdən istifadə etməklə yüklərin anbardaxili yüklənilə boşaldılması, nəql edilməsi və texnoloji prosesini; yüklərin yerdəyişməsi və qurulması üçün texnoloji vasitələrdən istifadə qaydalarını; süzülüb doldurulan məhsulların əsas fiziki-kimyəvi xüsusiyyətlərini; məhsulların stellaja yüklənməsi qaydasını.

237. Mexanikləşdirilmiş və avtomatlaşdırılmış anbarların operatoru

İşin xüsusiyyəti.

4-cü dərəcə

Yükgötürmə qabiliyyəti 15 t-dan yuxarı olan körpülü kranlardan, yükgötürmə qabiliyyəti 5 t-dan 25 t-a qədər olan eşşəkli kranlardan, tırtıllı, pnevmotəkərli kranlardan, traktor, avtomobil və vaqon yükləyicilərindən, müxtəlif növ yüktutma vasitələrindən, portdaxili nəqliyyat maşınlarından istifadə etməklə anbarlarda, bazalarda, vaqonlarda, soyuducu kameralarda, gəmilərdə, avtomobillərdə, konteyner meydançalarında, komplektləşdirmə və qablaşdırma sahələrində müxtəlif növ yüklərin yüklənib-boşaldılması və anbardaxili emalı.

Vaqonlardan səpələnən və qalaqlanan yüklərin boşaldılmasında maşın və mexaniki qurğuların idarə edilməsi. Avtomobil, dəmiryolu, çay və dəniz sement daşıyıcılarını dolduran müxtəlif mexanizmlərin idarə edilməsi. Səpələnən və qalaqlanan yüklərin qəbulu, çəkilməsi və anbar, baza və stansiyalarda vaqon və avtomobillərə yüklənilə göndərilməsi prosesinin əl rejimində işləyən idarə pultundan aparılması. Kütləsi 25 t-dan artıq olan yüklərin daşınması, qoyulması, bərkidilməsi, arabacıq və platformada qurulması üzrə stropla tutma, bağlama və takelaj işlərinin aparılması. Anbar konveyerinin idarə edilməsi. Sarı, qırmızı fosforun, sıxılmış karbohidrogenin və toksiki maddələrin qəbulu, tutumlara süzülməsi və doldurulması. Stellajlara yükləyici və digər nəqliyyat vasitələrinin qoyulması və çıxarılması və yüklərin stellajlardan istehsal sahələrinə çatdırılması; yükgötürmə qabiliyyəti 1 t-dan yuxarı olan stellajlı kran-ştabellərin idarə olunması.

Bilməlidir: xidmət edilən körpülü, eşşəkli, tırtıllı və pnevmotəkərli kranlardan, traktor, avtomobil yükləyicilərindən, avtomobil və vaqon boşaldıcılarından istifadə etməklə anbardaxili yüklərin yüklənməsi, boşaldılması, nəql etdirilməsi qaydalarını və texnoloji prosesini; avtomat və idarə pultunun istismar qaydasını və onların quruluşunu; ağır yüklərin stropla tutma üsullarını və takelaj vasitələrindən istifadə qaydalarını; süzülən fosfor, sıxılmış karbo-hidrogen və toksiki maddələrlə rəftar qaydasını; xarici görkəminə əsasən kütlənin müəyyən edilməsi üsullarını; stellajların yüklənməsinə qoyulan texniki tələbləri; xidmət edilən istehsal sahələrinin yerləşməsini.