Mövzu : Generator mühərrikləri haqqında məlumat
Sərnişin vaqonları elektrik enerji ilə təmin etmək üçün genartorlardan istifadə edirlər. Generatorlar hərəkətini vaqonun təkər cütünün oxundan alır. Aşağıda qeyd olunmuş şəraitdə işləyirlər.
Fırlanma sürətinin ardı kəsilmədən və dəyişmədən işləməlidir
Periodik olaraq fırlanma istiqamətin dəyişməsi
Vaqon hərəkətdə olduğu zaman silkələnməyə məruz qalması
Yüksək keyfiyyətli ara kəsilmədən xidməti
Vaqonların biri – birindən açılıb qoşulan zaman yaranan toqquşmalar, titrəyişlər
Vaqonun altında nəm havanın əhatəsində, tozlu havanın əhatəsində olması
Yağışlı və qarlı havalarda ona təsir edilən şərait
Yuxarıda qeyd olunan generatorların iş şəraitlərini nəzərə alaraq, vaqonlarda quraşdırmaq üçün xüsusi genartorar istehsal etməyə başladılar. 1958 – ci ildən etibarən modelləşdirilmiş PД – 2Д tipli, gücü 3,4 kvt -a bərabər olan genaratorlar istehsal etməyə başladılar. Qeyd etdiyimiz genartorlar münasib olaraq onlar vaqonlarda tətbiq edilməsi məqsədə uyğun, amma vaqonlar mərhələ - mərhələ olaraq elektrik enerjiyə olan tələbatın artması nəzərə alsaq PД – 2Д tipli genaratorlar tələbatı ödəyə bilmədiyi üçün həm də çəkidə ağır olduğu üçün ГСВ – 2 və ГСВ – 8 tipli genartorlarla əvəz edildi. Bu tip generatorlar gücünə görə, gücü 4,5 kvt, çəkisinə görə digərlərdən, çəkisi – 250 kq yüngül olduğuna görə və istehsal edilərkən xərclərinə görə əlverişli olduğu üçün xeyli üstünlük verilmişdir. Generatorun tipində göstərilən hərflərin açıqlayıram.
Г – generator, C – sinxron, 2 və 8 rəqəmlər isə onların buraxılış növlərini göstərir. Bunların hazırlanması üçün istifadə olunan mis və maqnit xassəli polad materiallar digər generatorların hazırlayarkən istifadə olunan materiallardan az istifadə olunur. (ГСВ) , В – hərfi isə vaqon deməkdir. Bu hərflər rus əlifbası ilə qeyd olunan hərflərdir. Mən hərfləri öz əlifbamıza çevirsəm, onda bu tipli genaratorları tapa bilmərik. Bu generatorun gövdəsi 1 (şəkil 1) qalınlığı 18 mm olan 363 mm diametrə malik boruya oxşayır. Gövdəyə stator deyilir 4 stator hissəsində əsas və əlavə qütblər 5 yerləşdirilmişdir bu qütblərin üstündə araları (steklo vata) şüşəli pambıq izolyasiyası ilə izolə edilmiş makara yerləşdirilmişdir. 6 makara hansı ki, paralel və ardıcıl 7 – 8 sarğıları sarılmışdır. Bu generatorun lövhələri farlanması yaxşılaşdırmaq üçün, onun oxuna 9 rolikli patşibnik, 10 şarikvarı patşibnikdən istifadə olunur. Hava kondensə sistemi ilə təchiz olunmuş vaqonlarda 20 – 25 (kvata) kücə malik olan gebartorlardan istifadə edilir. Bu vaqonlarda elektrik enerjiyə tələbat çoxdur. Buna görə də, gücü çox olan generatorlardan istifadə edilir.
Mövzu : . Kompressorun iş prinsipi və elektrik mühərrikin qurluşu haqqında məlumat
Kompessor, vaqonların soyuducu qurğular sistemində ən əsas qurğudur, o buxarlayıcıda yaranmış xaladagentlərin buxarını soraraq, sonra isə həmin buxarı təzyiqə qaldıraraq kondensatora ötürür. Kompressorlar siniflərə görə aşağıdakı siniflərə bölünür. İş qurluşuna görə - porşenli, turbinli və işlədilən xalagentlərə görə əmsalına görə - kiçik iş əmsallı (havanın istehsalı) – 8000 kilo kal l\s, orta – 8000 – 50000 kilo kalori – saat hava istehsalına görə və - 50000 kilo kalori saatdan çox, havanın sıxlığının (təzyiqin) yaradılmasına əsasən isə; bir pilləli sıxıcılığa aid, iki pilləli sıxıcılıq qabiliyyətə malik olan və üç pilləli sıxıcılıq qabiliyyətə malik olanlar; silindirlərin vəziyyətinə görə- üfüqü, vertikal və V, W şəkilli olurlar; silindirdə olan xaladagentin düz xəttli və əyri xətli ötürülməsinə görə; porşenlərin işlək halda olması ilə laqədar – bir hissəli işə görə və yaxud iki hissəli işlək hala görə - aşağı sürətlə fırlanan (500 dövr – dəqiqəyə qədər) - yüksək sürətlə fırlanan (500 dövrdən- dəqiqəyə çox olan); elektrik mühərrikləri ilə qoşulması əlamətlərinə görə açıq tipli valın salnik ilə qoşulan tərəfinin – germetik və ya yarım germetik birləşdirilməsi üsulu ilə; kompessor və elektrik mühərrik bir gövdə içində də quraşdırıla blər. Havann kondensə hava soyuducu sistemində porşenli 4 – 8 silindirli, freonla işləyən, vertikal vəziyyətli V və W şəkilli kiçik və orta hava istehsal əmsala malik olan kompressorlardan istifadə edilir. Kompressor ФУИ – 8 (şəkil 5) Bu kompressor (salnikli) açıq tiplidir. Kompressor individual generator olan vaqonların soyuducu sistemində işləyən, yəni istifadə olunan soyuducu sistemə aiddir. Kompressorun əsas konstruktiv parametrləri aşağıdakılardır:
Silindirlərin sayı – 4 ədəd, silindirlrin diametri – 67,5 mm, porşenin hərəkət etdiyi məsafə - 50 mm, Kompressorin valın maksimal fırlanma sürəti – 1200 və ya 1400 dövr dəqiqədir. Kompressorun havanın istehsal əmsalı 8000 – 11 000 kilo kalori standart miqdarıdır. (içi əmsalı isə 18000 – 21000 kilo kalori - saatdır).
Dostları ilə paylaş: |