Fərhadi Püstə azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti

8.2. İnjinirinq firmaları və xidmətlərin növləri. 
“KNAUF” şirkətinin, Azərbaycanın inşaat bazarında 
rolu 
 
 İnjinirinq firmalara beynəlxalq xidmət sahələrində 
əsasən aşağıdakılara bölünür: 
1. Konsaltinq (C); 
2. Layihələrin idarə olunması (PM); 
3. Layihələndirmə (E); 
4. Malgöndərmələr (P); 
5. Inşaat (İ). 
Təmiz formalı idarəetmə injinirinqi bir qayda olaraq 
injinirinq firmalarının gördüyü inşaat və ya digər işləri bir-
başa idarə etmir, o injinirin xidməti kimi bu layihənin ic-
rası olan firmanın idarəetmə işini bir növ tamamlayır. Yə-
ni əlavə olaraq idarəetməyə köməklik göstərir.
Sənaye obyektlərinin yaradılması sferasında fəaliy-
yət bir neçə formada olur ki, bunlar da aşağıdakılardır: 
1. İnjinirinqin konsaltinqi– bu halda injinirinq kom-
paniyası yalnız layihə sənədlərinin keyfiyyətinə, eksperti-
zasına və müəlliflik nəzarətinə cavabdeh olur, lakin layi-
hənin yerinə yetirilməsi üçün heç bir məsuliyyət daşımır. 
2. İdarəetmə injinirinqi-injinirinq firmaları layihəni 
tam idarə edir və layihənin uğuruna cavabdehdir. Belə 
firmalar bir qayda olaraq kifayət qədər maliyyə gücünə 
malik olurlar ki, bu da layihənin icra olunmasına təminat 
verir və riski neytrallaşdırır. Onlar layihədə menecer 
rolunu yerinə yetirirlər. 
3. Subpodrat fəaliyyət – bir və ya layihənin bir neçə 
mərhələsinin injinirinq firması tərəfindən yerinə yetirilmə-
sidir. 

---

132 
Sovet İttifaqından qalan zavodların çox böyük sahə-
ləri əhatə etməsinə baxmayaraq, onların istehsal gücü çox 
məhdud idi. Buna görə də KNAUF firmasının Rusiya tari-
xinin növbəti mərhələsi onların məhsuldarlığının artırılma-
sı oldu. Zavodların ərazisini genişləndirmədən, KNAUF 
firması, istehsal həcmini bəzi hallarda iki və daha çox dəfə 
artırmağa müvəffəq oldu. Mövcud xətlər təmir olunurdu 
və ya hissə-hissə yeniləri ilə dəyişdirilirdi. 
Yeni istehsal korpuslarının tikilməsinə başlandı. 
Yeni müasir zavodlar artıq işləyən müəssisələrin boş əra-
zilərində və ya onların yanında yaradıldı. Artıq 1997-ci il-
də Sankt-Peterburqda Avropada ən mükəmməl tikinti ke-
ramikası zavodu işə başlamışdı. 2000-ci ildə Novomos-
kovskda KNAUF-lövhələrinin yeni istehsal prosesinə baş-
landı. 
Lakin bazar məhsulun əlavə həcmini tələb edirdi və 
2003-cü ildə Novomoskovskda dünyada ən iri zavod-
lardan biri olan KNAUF-lövhələrinin emalı üzrə bir zavod 
da açıldı. Tula vilayətində yerləşən müəssisə KNAUF fir-
masının bütün dünyadakı iri sənaye müəssisələri ilə bir sı-
raya yerləşdi. 
2003-cü ildə Krasnoqorskda sementin əsasında quru 
tikinti qarışıqlarının emalı zavodu tikildi. 2004-cü ilin ap-
rel ayında təntənəli sürətdə açılan müəssisə dünyada ən 
mükəmməl müəssisələrdən biri oldu. 
Perm vilayətində lahiyəsi ağ vərəqdən başlayan, Ru-
siyada ilk KNAUF istehsalat müəssisəsi tikildi. Burada 
heç vaxt istehsalat olmamış, yalnız iripanelli evlərin detal-
ları zavodunun yarıtikili korpusları mövcud idi. Bu gün isə 
―KNAUF gips Kunqur‖ – müasir avadanlıq, yüksək key-

---

133 
fiyyətli məhsul və idarəetmənin qabaqcıl texnologiyaları 
deməkdir. 
Rusiyadan sonra KNAUF firması Ukrayna bazarına 
çıxdı. 1994-cü ildə SSRİ dövründə təbii materiallardan 
məhsul istehsal edən Kiyev gips kombinatında pay iştirakı 
üçün danışıqlar başlandı. Bazarı KNAUF beynəlxalq qru-
punun yeni məhsullarına hazırlamaq üçün 1996-cı ildə Ki-
yevdə ilk olaraq marketinq və satış strukturları fəaliyyətə 
başladılar. 1999-cu ilə qədər KNAUF-un investisiya proq-
ramı sayəsində müəssisədə gips karton lövhələrinin emalı 
üzrə yeni qurğu quraşdırılmışdır, gips zavodu müasirləş-
mişdi, eləcə də, zavodun ərazisində bütün binaların re-
konstruksiyası aparılmışdı. Şəhər əhatəsində yerləşən za-
vod istehsalatın ekoloji təhlükəsizliyinin ən sərt tələblərinə 
cavab verir və ətraf mühitə qarşı dost münasibətin nümu-
nəsidir. 
2004-cü ilin oktyabr ayında KNAUF firması Qa-
zaxstan Respublikasındakı ikinci Atırau yaxınlığında olan 
İndeborsk qəsəbəsində yerləşən ―İSİ gips‖ müəssisəsini əl-
də etdi. 
“KNAUF‖ şirkəti, Azərbaycanın inşaat bazarında 10 
ildən artıq fəaliyyəti dövründə quru inşaat komlekt sistem-
lərinin populyarlaşdırılmasına və aparıcı məhsullarından 
biri olan gipskartonun satış həcminə görə qeyd-şərtsiz li-
derə çevrilməsi üçün çox böyük sərmayə yatırmağa nail 
olmuşdur. Bu nailiyyətin pozitiv perspektivləri və Azər-
baycan iqtisadiyyatının yüksək templə inkişafı yerli isteh-
salın yaradılmasına zəmin yaratdı. ―Gilan Holding‖ şirkət-
lər qrupu ilə əməkdaşlıq nəticəsində, 2005-ci ildə gipskar-
ton istehsalı üzrə ―Gilan & Knauf Gipso-karton‖ MMC 
zavodunun inşa layihəsinin həyata keçirilməsi barədə 
razılıq əldə olunmuşdur. 

---

134 
Goranboyda yerləşən «Gilan & Knauf Gipso-karton» 
MMC, gipskarton istehsalı üzrə Qafqaz regionunda oxşarı 
(analoqu) olmayan bir müəssisədir. Zavodun tikintisinə 
2006-cı ildə başlanmışdır, ilk məhsul isə 2008-ci ildə 
istehsal olunmuşdur. Ən müasir alman avadanlığı ilə təc-
hiz edilmiş zavodun istehsal gücü 8 milyon m²-ə bərabər-
dir. Zavodun fəaliyyətə başlaması 90-dan artıq insanın işlə 
təmin olunmasına şərait yaratmışdır. Məhsul gipskarton 
istehsalı sahəsində dünya üzrə lider olan Knauf şirkətinin 
texnologiyalarından istifadə olunmaqla istehsal edilir. 
Müəssisə tərəfindən istehsal olunan məhsul dünya key-
fiyyət standartlarına tamamilə cavab verir. Keyfiyyətə nə-
zarət ayrıca komponentlərdən başlayaraq hazır məhsula 
qədər olan bütün istehsal prosesi boyu həyata keçirilir. 
Azərbaycanda KNAUF firması özünün ―müştəriyə 
yaxın olmaq‖, onu münasib qiymətə yüksək keyfiyyətli 
məhsullarla təmin etmək prinsipini həyata keçirir. Şirkətin 
ölkədəki fəaliyyət fəlsəfəsi ölkədaxili müəssisələrində 
Azərbaycan xammalından, yerli işçi kadrları cəlb etməklə 
istehsal olunan innovasiya və enerjiqoruyucu tikinti mate-
riallarının ölkə bazarına tədarük edilməsindən, zavodların 
müasir istehsalçı müəssisə səviyyəsinə çatdırılmasından 
və qabaqcıl marketinq strukturunun formalaşmasından 
ibarətdir. 
―Azərbaycan Respublikasında inşa edilən yaşayış, 
ictimai və sənaye binalarında istifadə edilməsi üçün 
gipskarton lövhələri əsasında inşaat konstruksiyalarının iş-
çi cizgi albomları və metodik sənədləri bu ilin yanvar 
ayından etibarən dövlət qeydiyyatına alınmışdır. Xüsusi 
çəkisi nisbətən azalsa da hər halda ixracın 90%-i həmin 
ölkələrin payına düşür. Burada 8 qabaqcıl ölkənin payı 
ixracda -75%, idxalda isə - 50%-dir. 

---

135