Fərhadi Püstə azərbaycan respublikasi təHSİl naziRLİYİ baki biznes universiteti

məsi xarakterinə görə beynəlxalq kapital qoyuluşları sa-
hibkar və borc kapitalı formasında ola bilir. Sahibkar ka-
pitalı birbaşa və ya dolayı yolla istehsala qoyulur və bu 
və ya digər həcmdə dividend formasında mənfəət əldə et-
mək hüquqi ilə əlaqədardır. Borc kapitalı vəsaitlərin faiz 
əldə edilməsi məqsədi ilə xaricə verilməsidir. Burada
dövlət vəsaitləri şox aktiv mövqeyə malik olsa da xüsusi 
kapitalın da payı az deyildir. Müddətinə görə beynəlxalq 
kapital qoyuluşları qısa müddətli, ortamüddətli və uzun-
müddətli kapital qoyuluşlarına ayrılır. 

---

120 
Bir ilə qədər olan kapital qoyluşları qısa müddətli, 1-
5 il orta müddətli, 5-ildən çox olanlar isə uzun müddətli
kapital qoyuluşları hesab olunur. Kapital qoyuluşlarını 
əksər hissəsi ortamüddətli kapital qoyuluşları formasında
həyata keçirilir. Məqsədinə görə beynəlxalq kapital qoyu-
luşları birbaşa və portfel investitsiyalarına ayrılır. Birba-
şa investitsiya uzun müddətli maraqları təmin etmək-mül-
kiyyətə və yaxud idarəetmədə həlledici səsə malik olmaq 
məqsədi ilə həyata keçirilir. Birbaşa xarici investitsiyalar 
əsasən xüsusi kapital olur. Portfel investisiyası isə 
obyektin üzərində nəzarət hüquqi verməyib, ancaq ondan 
uzun müddətdə gəlir əldə etmək imkanı verir. Bu özünü 
müxtəlif tipli səhmlərdə əks etdirir (adi və müvafiq 
üstünlük verən səhmlər). Beynəlxalq valyuta Fondu 
bundan başqa,daha bir qrup investitsiya -―sair 
investitsiyaları‖ fərqləndirir ki, bunlar beynəlxalq borcları 
və bank depozitlərini təşkil edir ki, onlar da gah portfel, 
gah da birbaşa investisiyalar formasında mövcud ola 
bilir. 
7.4. Beynəlxalq kapital hərəkətinin formaları