158
Beynəlxalq ticarətdə xammal və hazır məhsullar üzrə
qiymətlərin əmələ gəlməsinin qeyd edilən xüsusiyyətləri
ona gətirib çıxarır ki, makro səviyyədə dövlətlərarası tica-
rətdə ticarətin xarkteri və məzmunu ilə kəskin fərqlənən
sənayecə inkişaf etmiş və inkişaf etməkdə olan ölkələr
arasında problemlər yaranır. Burada birincilərin ixracında
hazır məhsulların, ikincilər ixracında isə xammalın üstün-
lük təşkil etməsi bu problemin ətrafında bu iki böyük əm-
təələr üzrə qrupu üzrə qiymətlərin nisbəti dinamikasının
mərkəzləşməsinə səbəb olmuşdur.
Beynəlxalq əməliyyatlarda istifadə olunan qiymətlər
əsasən aşağıdakılardır:
1. Bazis qiymətləri – bir qayda olaraq, müxtəlif rəs-
mi sorğu kitab zalarında (sorğu qiymətləri) və preskurant-
larda nəşr olunan qiymətlərdir. Onlar adətən, ötən dövr ər-
zində qiymətlərin dinamikasının ümumi istiqamətini əks
etdirir, onlardan kiçik əmtəə partiyalarının müddətli gön-
dərişi üzrə müqavilələrin bağlanması zamanı istifadə et-
mək olar.
2. Alış qiymətləri – dövlət, kooperativ və özəl kənd
təsərrüfatı müəssisələrindən kənd təsərrüfatı məhsullarının
alışının bir sıra ölkələrdə həyata keçirilən topdansatış
qiymət növüdür.
3. Birja qiymətləri (yaxud katirovkalar) – birjalarda
əmtəə üzrə müəyyən olunan qiymətlərdir.
Dostları ilə paylaş: 
