FiKRİ haklar ders Notları
Yüklə 0,54 Mb.
|
- Bu səhifədəki naviqasiya:
- 4. TASARIMLAR [ 18 ]
- 4.1. Tanım
- 4.2. Çoklu yasal koruma
3.17. Faydalı modelYeni buluşları korumak için verilen bir başka belge türü faydalı model belgesidir. Faydalı model belgesi ile patent arasındaki başlıca farklar yenilik ölçütü, koruma süresi, inceleme ve değerlendirme şekli olarak özetlenebilir. Faydalı model belgesi verilerek sağlanan koruma, patente göre daha kısa (10 yıl) sürelidir. Faydalı model belgesi ile sağlanan koruma, aşağıda belirtilen konulara uygulanmamaktadır: (SMK Madde 142) a) Kimyasal ve biyolojik maddelere veya kimyasal ve biyolojik usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, b) Eczacılıkla ilgili maddelere veya eczacılıkla ilgili usullere ya da bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, c) Biyoteknolojik buluşlar, ç) Usuller veya bu usuller sonucu elde edilen ürünlere ilişkin buluşlar, Faydalı model sisteminde, patent verilebilirlik şartlarından üçüncüsü olan ve “buluş basamağı - inventive step” olarak adlandırılan ölçüt yoktur. Bu sistemde yalnız araştırma raporu düzenlenir ve değerlendirilir. (SMK Madde 143) Araştırma raporu yayınlanır. Araştırma raporunun içeriğine başvuru sahibi itiraz edebilir ve üçüncü kişiler yalnız görüş bildirebilir. Araştırma raporu ve varsa itirazlar ve görüşler değerlendirilir. (SMK Madde 143) Değerlendirme sonucu olumlu ise faydalı model belgesi 10 yıl için verilir.
İyi planlanmış araştırma ve teknoloji geliştirme faaliyetleri sonucunda ortaya çıkan yeni buluşlarla yaratılan yeni ürünlerin pazara sunulması, bu ürünler için tasarlanacak, ürünün niteliğine göre, üç boyutlu veya iki boyutlu yeni ve özgün görünümler/görünüşler (özgün tasarımlar) gerektirir. Yeni ürünlerin geliştirilmesinin maliyetinin işletmelere geri dönüşünde yeni buluşlar ile birlikte, yeni tasarımlar da önemli rol oynar. Yeni buluşların tamamlayıcısı, onların başarısının anahtarı tasarımlardır. 4.1. TanımBir ürünün üç boyutlu şekli veya bu şeklin bir parçası ile ürün üzerindeki iki boyutlu süslemeler “tasarım” kavramı içinde değerlendirilmektedir. Tasarım, bir ürünün dış görünüşünü ifade eder. Bu görünüş, ürünün biçimi olabileceği gibi, çizgilerden, şekillerden, süslerden, renklerden ve çeşitli unsurlardan oluşan görünümler/görünüşler de olabilir. Ancak, tasarım korumasındaki görünüm/görünüş, ürünün teknik özelliklerini kesinlikle içermez. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu, “tescilli tasarım” ve “tescilsiz tasarım” olarak iki koruma şekli belirlemiştir. Madde 55 (4) Tasarım; bu Kanun hükümleri uyarınca tescil edilmiş olması hâlinde tescilli tasarım, ilk kez Türkiye’de kamuya sunulmuş olması hâlinde ise tescilsiz tasarım olarak korunur. 4.2. Çoklu yasal korumaTasarımların, birden çok yasal düzenlemeden yararlanarak korunması, çoklu yasal korumanın bir örneğidir. Çoklu yasal korumanın kaynakları; 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Üçüncü Kitap: Tasarım (Maddeler 55 – 81) Fikir ve Sanat Eserleri Kanunu (madde 2) Türk Ticaret Kanunu (madde 54 ve devamı) 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu Birinci Kitap: Marka (Maddeler 4 – 32)
Madde 58 (3) Bu Kanun kapsamında sağlanan tasarım koruması, 5/12/1951 tarihli ve 5846 sayılı Fikir ve Sanat Eserleri Kanununda aranan şartları taşıması hâlinde söz konusu Kanunla öngörülen korumaya halel getirmez. Marka kavramı, benzer ürün veya hizmetleri birbirinden ayırt etmeyi sağlayan işaret olarak adlandırılır. 6769 sayılı Sınai Mülkiyet Kanunu’nun 4 üncü maddesinde “…, şekiller, renkler, harfler, sayılar, sesler ve malların veya ambalajlarının biçimi olmak üzere her tür işaretten oluşabilir” Hükmündeki “.....malların veya ambalajlarının biçimi” ifadesi ile malların biçimini veya ambalajlarını, “markanın olabilecek işaretler” arasında saymış ve marka olarak tescil edilebileceğini kabul etmiştir. Marka olarak tescilli olan kola şişesi bu konu için iyi bir örnektir. Özgün bir şekli olan bu şişeyi diğer içecek şişelerinden ayırt etmek olasıdır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu (madde 55/4), “Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak” eylemi “Haksız Rekabet” olarak sayılmıştır. 6102 sayılı Türk Ticaret Kanunu’nun Haksız Rekabet Hükümlerine göre sağlanan korumada görsel ifadenin bir ürüne uygulanması (uygulama) ve bu ürünün pazara sunulması (endüstriyel kullanım) korumayı başlatmaktadır. Ürün pazarda olduğu sürece haksız rekabet iddiası ileri sürülebilecektir. Ancak 6102 sayılı Kanunda belirtilen haksız rekabete ilişkin ön koşul olan “dürüstlük kurallarına aykırı bir davranış” söz konusu olmalıdır. 6102 sayılı Kanunun ilgili maddesi: II - Dürüstlük kuralına aykırı davranışlar, ticari uygulamalar MADDE 55- (1) Aşağıda sayılan hâller haksız rekabet hâllerinin başlıcalarıdır: a) Dürüstlük kuralına aykırı reklamlar ve satış yöntemleri ile diğer hukuka aykırı davranışlar ve özellikle; 4. Başkasının malları, iş ürünleri, faaliyetleri veya işleri ile karıştırılmaya yol açan önlemler almak, Kaynak: http://www.tbmm.gov.tr/kanunlar/k6102.html Yüklə 0,54 Mb. Dostları ilə paylaş:
|