Fire oranlari a-01 abrasiv mamulleri
P-16.1 POLİESTER ÜRETİMİ VE OLUŞAN KAYIPLAR
Yüklə 1,4 Mb.
|
| P-16.1 POLİESTER ÜRETİMİ VE OLUŞAN KAYIPLAR
Bilindiği gibi poliesterler doymuş ve doymamış iki fonksiyonlu organik asit veya anhidritlerle, gene iki fonksiyonlu alkol-(glikol)’lerin poli kondasasyon (su ayrılması) ürünlerinin sitren monomer içindeki solüsyonlarıdır. Kısaca üretim prosedürü özetlenecek olursa, reaktöre asitler ve glikoller baştan konur, yalnız reaksiyonun makul sürede ve istenen ölçüde gerçekleşebilmesi için komponentlerden birinin mol olarak %5-10 daha fazla konulması gerekmektedir. Söz konusu poliya poliester firmasının ürünleri çoğunlukla suni mermer üretiminde kullanıldığı için renk açıklığına yardım ettiğinden fazlalık (ekzes) olarak, mol olarak %7.73 glikollerle kullanılmaktadır. Reaktöre asitler ve glikollerle birlikte reaksiyon süresi boyunca oluşacak suyu uzaklaştırmak için azeotrop sıvı olarak iner bir madde (genellikle ksılol-toluol) konmaktadır. Bu andan itibaren ısıtılmaya başlanan reaktör 20-22 saat reaksiyon ve su çıkışı devam etmektedir. Bu sürenin sonunda yeterli bir polimerizasyon derecesine erişilmişse reaktöre sıcakta (180-190C) vakum uygulanmakta ve kalan su ile birlikte reaksiyona girmeyen ekzes glikol, gene reaksiyona girmeyen asitler ve inert vakumla emilmektedir. Bu aşamada oluşan polimer sıcakta sitren sitren manomer ile karıştırılmak üzere başka bir kaba (seyreltme kazanına) aktarılmaktadır. Polimerin 170-190C olduğu düşünürse kaynama noktası 145C olan sitrenle karışması başka bir kayba neden olmaktadır. Bu kayıp sitrenin %4.85’idir. Kullanım amacına göre çok farklı özellikler istenen poliesterler yukarıda genel gruplarda toplanan temel hammaddelerin değişik şekildeki kombinasyonları ile elde edilmektedir. Sonuç olarak çok değişik olan poliester formülasyonlarında oluşan kayıplar da değişmektedir. Belli amaç için üretilen temel poliester formülleri ve tespit edilen fireler aşağıda çıkarılmıştır. Daha özel amaçlar için üretilen poliesterler ise bu temel formüllerle elde edilen poliesterlerin belli oranlardaki karışımlar ve katkı maddeleriyle oluşturulmaktadır. Tesiste yapılan ana poliester formülleri ve oluşan kayıplar şöyledir:
%26,46 Propilen Glikol %24,08 Ftalik Anhidrit %15,96 Maleik Anhidrit %33,5 Sitren Monomer Bileşiminde olup üretim sırasındaki kayıplar aşağıya çıkarılmıştır: a) Poliasitlerin polialkollerle esterleşmesi sırasında reaksiyon yan ürünü olarak ayrılan su. Ftalik Anhidritten 18/148x0,2408=0,0292 (%2,92) Maleik Anhidritten 18/98x0,1596=0,0293 (%2,93) b) Sitiren monomer buharlaşması 4,85/100x0,335=%1,62 c) Ekzes olarak kullanılan polialkolün su ile birlikte ortamdan ayrılması 7,73/76x0,2646=%2,69
TOPLAM %12,16 B. Kimyasal Maddelere Dayanıklı Poliester: % 31,65 Neopentil Glikol %12,6 İzoftalik Asit %5,54 Adipik Asit %16,7 Maleik Anhidrit %33,5 Sitiren Manomer Bileşiminde olup üretim sırasındaki kayıplar şöyledir:
İzoftalik asitten 36/166x0,126=0,0273 (%2,73) Adipik asitten 36/146x0,0554=0,0136 (%1,36) Maleik anhidrit 18/98x0,167=0,0306 (%3,06) TOPLAM %7,15
TOPLAM %13,12 C. Alev İlerletmeyen Poliester: % 16,65 Propilen Glikol %39,82 HET Asit %10,03 Maleik Anhidrit %33,5 Sitiren Bileşiminde olup üretim sırasındaki kayıplar şöyledir:
36/389x0,3982=0,368 (%3,68) Maleik anhidrit 18/98x0,1003=0,0184 (%1,84)
TOPLAM %10,83 D. Genel Amaçlı Poliester: % 14,38 Propilen Glikol %14,56 Dietilen Glikol %22,59 Ftalik Anhidrit %14,96 Maleik Anhidrit %33,5 Sitiren Monomer Bileşiminde olup üretim sırasındaki kayıplar şöyledir:
Ftalik anhidritten 18/148x0,2259=0,0275 (%2,75) Maleik anhidrit 18/98x0,1496=0,0275 (%2,75)
Propilen glikolden 7,73/76x0,1438=%1,46 Dietilen glikolden 7,73/106x0,1456=%1,06
TOPLAM %11,64 Poliester üretiminde esterleşme reaksiyonuna giren hammaddelerin molekül ağırlıkları şöyledir:
(Hekza Kloro Endometilen Tetrahidroftalik Asit)
Bilindiği gibi her mol asitten 2 mol estrerleşme suyu, her mol anhidritten 1 mol esterleşme suyu ayrışır. Glikollerde ise her molün %7,73’ü vakumla geri alınır. Yüklə 1,4 Mb. Dostları ilə paylaş:
|