Taşıt Araçları: Hammadde ve malzemenin işletmeye, mamullerin pazara taşınması, personel servis arabaları vb. amaçlarla kullanılacak taşıt araçlarının satın alınması için yapılacak harcamalardan oluşur. Proje için lüzumlu, forklift, kamyon, kamyonet otomobil, otobüs gibi motorlu vasıtalar tespit edilir. Bunların temini halinde gerekli yatırım miktarı hesabedilir. Motorlu vasıtaların satın alınmaması ancak, tevsi yatırımlarda düşünülebildiği için böyle bir gider kalemi projeye ayrıca ithal edilmektedir. İşletmeye Alma Giderleri: Deneme işletmesi dönemindeki enerji, yakıt, hammadde, yardımcı madde, malzeme ve ücret giderleri toplamı olarak tahmin edilir. Tesislerin bir günde tam olarak işletmeye alınması birçok hallerde imkansızdır. Yalnız burada işletmeye alma terimi,tesisin yeterli kalitede ve miktarda üretime geçebilmesi için gereken zaman süresini tayin etmelidir.
Yatırım Tutarının Hesaplanması İşletmeye alma giderleri bu zaman aralığında gerekli enerji, yakıt, yağlar, hammadde, yarı mamul ve mamuller, işçilik, personel için harcanan paranın toplamı olarak hesap edilir. İşletmeye alma dönemi çok kısa ve alınma sırasında yapılacak üretim tamamen zayi olmayacak nev’ iden ise , projeye böyle bir gider kalemi açma zorunluluğu yoktur.
Yatırım Tutarının Hesaplanması Beklenmeyen Giderler: Bazı önemli giderlerin unutulması, fiziksel harcamaların tahmininde yapılan hatalar ve beklenmeyen fiyat artışları ( genel enflasyon dışında ) gibi nedenlerle proje maliyetinde ortaya çıkabilecek, önceden kestirilemeyen artışları karşılamak için yatırım dönemi faizleri dışındaki sabit sermaye tutarının belli bir oranı olarak öngörülür. Beklenen fiyat artışları, enflasyon ve devalüasyon ( kur farkları ) gibi nedenlerle oluşan nominal maliyet artışları “enflasyon ortamında proje analizi” kapsamında ele alınmalıdır.Böyle bir gider kaleminin konulmasındaki zorunluluk şöyle sıralanabilir.- - Projede yapılan tahmin hataların düzeltilmesi
- - Projede unutulmuş olan bazı gider kalemlerinin karşılanması
- - Projeye, yatırım döneminde yapılabilecek bazı tadil veya ilaveler için gerekli nakit
- -Termin programı içinde doğacak fiyat artışlarının karşılanması.
Yukarıda yapılan açıklamada ilk üç adedi için kolaylıkla bir tahmin kriteri bulmak mümkün değildir. Projedeki hassas davranışa göre; bu miktar sabit yatırım bedelinin %5 ile %10’u arasında alınır.
Yatırım Tutarının Hesaplanması Yatırım Dönemi Faizleri: Kuruluş döneminde kullanılacak kredilerin faizleri de proje maliyetine eklenmektedir. Proje finansmanında öncelikler öz kaynakların kullanılışına verilmesi halinde faiz yükü azalacaktır.
Yatırımlarda Tesis Bedeli Hesabı Yatırım etüdleri sonunda yaklaşık bir bedel tespiti lüzumlu olduğu gibi, alınan çeşitli tekliflerin de değerlendirilmesi yapılır. Fabrika yeri seçimi ile montaj sonunda gerçek bedel tespitinin yapılması icap eder.Bir tesis bedeli hesabında nelerin dikkate alınacağını sıra ile görelim. Arazi bedeli: Bir üretim ünitesinde ayrılan arazinin satın alma değeri ile dikili araziye ödenen tazminat, tapulama masrafları, varsa irtifa hakları ve istimlak masrafları bu bedele dahil edilir, tevsi sahası dahildir. Arazi hazırlama: Satın alınan arazinin tanzimi ve şekil verilmesi ile ilgili masraflardır. Bu kompleks içinde ise bu üretim ünitesine düşen hisselerdir. Sahayı temizleme, düzeltme, drenaj, sondaj, zemin etüdü, harita, çit, ihata duvarı, istinat duvarı, yollar, yaya yolları v.s masrafları içine alır. ( 1 ) deki arazi bedelinin %100’ü alınabilir.Peşin Ödenen Haklar ( lisans ): Know-how ve patentlere ait peşin ödeme, lisans bedelleri ile bunlara ait vergi ve bono bedelleridir. Lisans ücreti ancak firmalardan öğrenilebilir. Lisans ücretinin üretim üzerinden ödenen kısmı buraya alınamaz, yıllık işletme masraflarına girer.
Yatırımlarda Tesis Bedeli Hesabı Üretim Ünitesi bedeli: Üretim Ünitesi; hammadde ve yardımcı madde ile enerjiler verilince kendi başına üretim yapan tesisler grubudur. Binaların, çelik konstriksiyon, makine ve cihazları içine alır. Üniteye ait merdiven, sahanlık ve korkuluklar da buraya dahildir. Ünite içi tesisler anlaşılmalıdır. - Proje Mühendisliği: Lisansör tarafından sağlanan “proje esasları” na göre cihazların kapasitelerini hesaplama, yerleştirme planını yapma, cihaz ve donatım malzemesi spesifikasyonları ile detay imalat resimlerini hazırlama gibi hizmetlere ait bedeldir. Varsa da vergilerini de içine alır. Bina ve çelik konstrüksiyon için sadece mühendislik esasları buraya girer. - Satın Alma: Mühendislik firmasının, malzeme ( makine ve cihazlar v.s ) satın almak üzere üzerine aldığı spesifikasyon ve şartname hazırlama, teklifleri inceleme, seçme, sipariş etme, imalat kontrolü, tesellüm, FOB teslim, FOB ’a kadar nakliye, sigorta ve hizmet bedellerini içine alır.
Yatırımlarda Tesis Bedeli Hesabı - Makine ve Cihazlar: Üniteye dahil makine ve cihazların bedelleridir. Dıştan gelecek malzeme FOB değer, yerli malzemede ise sahada teslim maliyeti anlaşılır. Bu makine ve cihazların bedelleri ancak yayınlanmış bir benzeri tesisten alınır. - Depolar: Ham ve yardımcı maddelerle yan ve nihai ürünlere ait depolamaların bedelidir. Ara ürünlere ait depolar (c) de ki tesislere dahildir. - Ara Bağlantılar: Ünite dışı su, elektrik, buhar, inert gaz ve hava dağıtım şebekesi bedelidir. Ölçü ve kontrol cihazları da dahildir.
Dostları ilə paylaş:
|
