Folklor instituti
Güllü (Valentin) Ivan qızı Karanfil
Yüklə 4,03 Mb.
|
| Güllü (Valentin) Ivan qızı Karanfil (22.10.1972, indiki Moldova Respublikası Qaqauz Yeri MV Vulkaneş rayonunun Etuliya kəndi). Orta məktəbin doqquzuncu sinfində oxuyarkən rayon qəzetində çap etdirdiyi bir şeir onun həyatını ədəbiyyatla bağlayır.
Məktəbi bitirdikdən sonra Qaqauziyada ilk açılan Komrat Dövlət Universitetinə daxil olur. Gənc şair Azərbaycan milli azadlıq hərəkatı fəallarından biri olan Ağası Hunla ailə qurduqdan sonra Bakıya köçür. Təhsilini Bakı Dövlət Universitetində digər qaqauz tələbələrindən fərqli olaraq, rusca deyil, Azərbaycan türkcəsində davam etdirir. Universitetin Şərqşünaslıq fakültəsini bitirdikdən sonra Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının Nəsimi adına Dilçilik Institutunda çalışır. Üç övlad böyütməklə yanaşı, elmi araşdırmalarla məşğul olur və 2005-ci ildə namizədlik dissertasiyası müdafiə edərək filologiya elmləri namizədi alimlik dərəcəsi alır. Elə həmin il şairin “Sanki yıldızlar aucumdaydı” adlı ilk kitabı çap olunur. Bu kitab həm də Bakıda qaqauz türkcəsində çap olunan ilk kitab olduğuna görə diqqət çəkir. Hələ 12 yaşında yazdığı “Kendi dilimdə”adlı şeirində Güllü, artıq öz mövqeyini göstərir: ...Kim gülerdi, ko gülsün Ama diil islä. Kim azetmeer dilindän O hiç diil insan. Bän yazêrım canımdan Kendi dilimdä. Şiirim korkmêêr nacaandan Sauş önümdän.
Uzun müddət Azərbaycanda yaşaması onun da yaradiciliğına öz etkisini göstərmişdir. Mövzularının bir çoxu Azərbaycanda baş verən olaylarla bağlıdır. Azərbaycanda baş verən hadisələrə biganə qala bilməyən şair münasibətini belə bildirir: Kara gözlü, kara kaşlı Azerbaycan! Üüsek boylu hem can taşlı Azerbaycan!... Karanfiller kahır sürdü Azerbaycan! Gagauzda acı büüdü Azerbycan! Bununla yanaşı, şair Azərbaycanın görkəmli şəxsiyyətlərinin həyatını öyrənir, yaradıcılığında da buna böyük önəm verir. Burada, Güllü Karanfilin Azərbaycan qürbət şairi Almaz Yıldırıma həsr etdiyi şeiri örnək göstərə bilərik: Biz xəbər gətirdik Araldan, Mildən, Al güllər gətirdik Cəmbərəkəntdən, Tanıdı özgürlük şairini Vətən. Vətən həsrətiylə alışan Almas, Su septik acına, oduna, Almaz! Xəzərdən Hazara salam gətirdik, “Qara dastanını” dilə gətirdik, Türküz, varız deyə sevindik. Vətən həsrətiylə alışan Almas, Su septik acına, oduna, Almaz!... Xeyir və şərin, ağ və qara rənglərinin savaşı da şairin yaradıcılığında xüsusi yer tutur: Ne kıpersın gözünü karannık, Bän hep okadar aydınnıkım. Sän bütün Bucaamı sardın, Ama bän sendän taa büüküm... “Zaman hayir olsun, Vatanım!“ adı ilə yazdığı məktublar silsiləsində Vətənə məhəbbət, sayqı, özləm hissləri qabarıq şəkildə göstərilir. Güllü Karanfil də Azərbaycanda geniş yayılmış şeir janrlarından bacarıqla yararlanaraq ana dilində yazıb-yaratmışdır. Bunlar da gənc qaqauz ədəbiyyatının inkişafına və zənginləşməsinə xidmət edən amillərdəndir. Şairin 1989-cu ildə “Ilkyaz türküsü” toplusunda çap etdirdiyi “Isteyiş”, “Kendi dilimde” və “Turqay sesi” şeirləri 1999-cu ildə Türkiyədə çıxan “Başlanğıcdan Günümüze Kadar Türkiye Dişında Türk Ədəbiyyatı Antolojisi”nin Rumın və Qaqauz türk ədəbiyyatına həsr edilmiş 12-ci cildinə daxil edilmişdir. T.Arnaut yazır:“Vatan konusu tüm şairlerin tarafından ele alınan bir konudur. Vatana özlem, onu koruma, sahip çıkma duygusu, gerektiğinde onun için hayatını ortaya koyma gibi istekler Lyubov Çimpoeş, Petr Yalancı, Sona Adieva, Andrey Koçancı’nın şiirlerinde büyük bir ustalıkla dile getirilmiştir. Andrey Koçancı “Ana memleket” adlı şiirinde vatanının kendisini çağırmasını, duşmandan koruması için gideceğini ve pişman olmıyacağını şu satırlarla dile getirmektedir: ...Canımı bän verecän- Basmasın meret duşman Çaar beni bän gidecäm Lafsız olmıycam pişman.” Yüklə 4,03 Mb. Dostları ilə paylaş:
|